Η γλυφοσάτη, το ενεργό συστατικό του ζιζανιοκτόνου Roundup της Monsanto, είναι το αντικείμενο σφοδρής διαμάχης ανά τον κόσμο, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) το έχει κατατάξει ως «πιθανόν» καρκινογόνο. 

Το σώμα των ενόρκων του ομοσπονδιακού δικαστηρίου αποφάνθηκε ότι η εταιρεία φέρει ευθύνη για το λέμφωμα Non-Hodgkin από το οποίο πάσχει ο Έντουιν Χάρντεμαν. Αυτή ήταν η δεύτερη φορά μέσα σε μερικούς μήνες που σώμα ενόρκων σε δικαστήριο του Σαν Φρανσίσκο αποφάνθηκε ότι το Roundup αποτελούσε την αιτία εμφάνισης ενός καρκίνου αλλά και ότι η παρασκευάστρια Monsanto, η οποία έχει εξαγοραστεί από την Bayer, φέρει ευθύνη, διότι δεν έκανε τίποτε για να προληφθούν οι κίνδυνοι εξαιτίας της χρήσης του προϊόντος της, που είναι βασισμένο στη γλυφοσάτη. Η Bayer έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα ασκήσει έφεση κατά της ετυμηγορίας.

Η συγκεκριμένη απόφαση συντελεί ακόμα μία σημαντική νίκη, όχι μόνο για τον Χάντερμαν, αλλά για περ'ιπου 11.200 ενάγοντες στις ΗΠΑ, που έχουν κινηθεί νομικά κατά της Monsanto, ισχυριζόμενοι πως η έκθεσή τους στα ζιζανιοκτόνα της εταιρείας τους προκάλεσε το εν λόγω είδος καρκίνου, non Hodgkin.

Υπενθυμίζεται στη δίκη του περασμένου Αυγούστου, το δικαστήριο του Σαν Φρανσίσκο αποφάσισε την καταδίκη του κολοσσού αγροχημικών απέναντι στον 42χρονο κηπουρό, Ντουέιν Τζόνσον, που είχε προσφύγει εναντίον της, κατηγορώντας την πως ευθύνεται για την πρόκληση καρκίνου στον ίδιο, αφού ο ίδιος ψέκαζε επί σειρά ετών με τον ζιζανιοκτόνο της, Rounup, που περιέχει την ύποπτη για πρόκληση καρκίνου γλυφοσάτη. Το δικαστήριο τελικά αποφάσισε ότι η Monsanto ενήργησε κακοβούλως και το ζιζανιοτόνο της «συνέβαλε σημαντικά» στην ασθένεια του Τζόνσον, επιδικάζοντας συνολικές αποζημιώσεις ύψους 289 εκατ. δολαρίων. Στη συνέχεια, το δικαστήριο επέλεξε να μειώσει τη χρηματική αποζημίωση, χωρίς να αλλάξει ωστόσο την καταδίκη της εταιρείας.

Η νίκη του Χάρντεμαν έρχεται λίγο πριν την εκδίκαση ακόμα μίας αντίστοιχης υπόθεσης κατά της Monsanto την ερχόμενη εβδομάδα στο Όκλαντ της Καλιφόρνια, ενώ συνολικά έχουν κατατεθεί περισσότερες από 11.000 αγωγές κατά της εταιρείας και του συγκεκριμένου ζιζανιοκτόνου.

«Ο κύριος Χάντερμαν είναι ικανοποιημένος που οι ένορκοι έκριναν ομόφωνα πως το Roundup του προκάλεσε το λέμφωμα non Hodgkin. Τώρα μπορούμε να επικεντρωθούμε στο να αποδείξουμε πως η Monsanto δεν έχει εμφανίσει υπεύθυνη, αντικειμενική προσέγγιση για την ασφάλεια του Roundup. Αντ' αυτού, είναι σαφές από τις ενέργειες της Monsanto πως δεν ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως εάν το προϊόν της προκαλεί στην πραγματικότητα καρκίνο στους ανθρώπους, εστιάζοντας αντ' αυτού στον χειρισμό της κοινής γνώμης, και υπονομεύοντας όποιον εγείρει ειλικρινείς και εύλογες ανησυχίες για το ζήτημα. Προσβλέπουμε στην παρουσίαση αυτών των αποδείξεων στην επιτροπή των ενόρκων, και στο να καταστεί η Monsanto υπεύθυνη για την κακή συμπεριφορά της» δήλωσαν μετά την ετυμηγορία οι δικηγόροι του Χάντερμαν.

«Είμαστε απογοητευμένοι με την αρχική απόφαση των ενόρκων, αλλά εξακολουθούμε να πιστεύουμε ακράδαντα ότι η επιστήμη επιβεβαιώνεί ότι τα ζιζανικοκτόνα με βάση της γλυφοσάτη δεν προκαλούν καρκίνο. Είμαστε βέβαιοι ότι με τα στοιχεία, στη δεύτερη φάση, θα αποδείξουμε ότι η συμπεριφορά της Monsanto  ήταν η κατάλληλη, και ότι η εταιρεία δεν θα έπρεπε να είναι υπεύθυνη για τον καρκίνο του κ. Χάντερμαν. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, ωστόσο, η απόφαση στην πρώτη φάση της δίκης δεν έχει αντίκτυπο σε μελλοντικές υποθέσεις και δίκες, διότι η κάθεμια έχει τις δικές της πραγματικές και νομικές περιστάσεις. Τρέφουμε μεγάλη συμπάθεια για τον κ. Χάντερμαν και την οικογένειά του, αλλά ένα ευρύ σώμα επιστημών υποστηρίζει το συμπέρασμα ότι η Roundup δεν ήταν η αιτία του καρκίνου του. Η Bayer υποστηρίζει αυτά τα προϊόντα και θα τα υπερασπιστεί δυναμικά» ήταν η αντίδραση της Bayer, που επιμένει να υποβαθμίζει τις αποφάσεις της δικαιοσύνης.

Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο για την υπόθεση και την παρουσία της γλυφοσάτης στην Ευρώπη, η έκθεση του ευρωκοινοβουλίου του περασμένου Ιανουαρίου, πως η άδεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη χρήση της γλυφοσάτης βασίστηκε σε copy-paste εκθέσεων της Monsanto. Συγκεκριμένα, η μισή τουλάχιστον έρευνα των γερμανικών ρυθμιστικών αρχών, στην οποία βασίστηκαν οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές για να επιτρέψουν τη χρήση της γλυφοσάτης αποτελεί αντιγραφή λέξη προς λέξη από έγγραφα της Monsanto και αγροχημικών επιχειρήσεων.

Σημειώνεται πως η Bayer ανέλαβε η ίδια την υπεράσπιση της Monsanto αφότου εξαγόρασε, τον Ιούνιο 2018, αυτή την εξειδικευμένη αμερικανική εταιρεία φυτοπροστασίας και γενετικά τροποποιημένων σπόρων έναντι 63 δισ. δολαρίων (54 δισ. ευρώ).