Δημοσιεύτηκε στο The conversation

Και οι δύο πλευρές, τόσο οι υποστηρικτές του γάμου ομοφύλων όσο και οι αντιτιθέμενοι, συχνά παραθέτουν ερευνητικά στοιχεία που υποστηρίζουν τη δική τους πλευρά. Αλλά ποια είναι αυτά τα στοιχεία και γιατί φαίνεται να είναι τόσο αντιφατικά;

Έχουν τα ομόφυλα ζευγάρια σταθερές (ή ασταθείς) σχέσεις;

Ένας μεγάλος αριθμός ερευνών δείχνει ότι κατά μέσο όρο οι σχέσεις των ομόφυλων ζευγαριών δε διαρκούν τόσο πολύ όσο των ετερόφυλων, ειδικά των ετερόφυλων νόμιμα παντρεμένων ζευγαριών.  

Μια βρετανική έρευνα του 2012 έδειξε ότι τα παντρεμένα και μη, ετερόφυλα ζευγάρια είχαν την τάση να διατηρούν μεγαλύτερες σε διάρκεια σχέσεις σε σύγκριση με τα ομόφυλα ζευγάρια. Αυτή η έρευνα συνάδει με τα ευρήματα μιας σειράς προηγούμενων ερευνών.

Υπάρχουν λιγότερες έρευνες σχετικά με τη μακροβιότητα των ζευγαριών με παιδιά. Κάποιες μικρές έρευνες έδειξαν ότι οι λεσβίες μητέρες έχουν μεγαλύτερη αστάθεια στις σχέσεις τους σε σύγκριση με τις ετερόφυλες μητέρες. Ωστόσο, υπάρχουν νέες ενδείξεις ότι τα ποσοστά διαζυγίου και χωρισμού είναι σημαντικά χαμηλότερα στα ομόφυλα ζευγάρια που έχουν παιδιά μαζί από ό,τι στα άτεκνα ζευγάρια.

Υποστηρίζουν αυτά τα στοιχεία το επιχείρημα ενάντια στον γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου;

Παραδόξως τα προαναφερθέντα δεδομένα χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα τόσο για να υποστηρίξουν όσο και για να αμφισβητήσουν την ισότητα των γάμων.

Οι υποστηρικτές του γάμου ομοφύλων υποστηρίζουν ότι η αίσθηση νομιμότητας και τυπικότητας που προσφέρεται από τον νόμιμο γάμο θα ενισχύσει τη σταθερότητα των σχέσεων των ομόφυλων ζευγαριών.

Υπάρχουν στοιχεία που υποστηρίζουν αυτή τη θέση, πάρα το γεγονός ότι και πάλι δεν είναι συνεπή. Μια αμερικάνικη έρευνα του 2014 δεν βρήκε διαφορά στη διάρκεια της σχέσης μεταξύ ομόφυλων και ετερόφυλων παντρεμένων ζευγαριών. Ομοίως, μια βρετανική έρευνα έδειξε ότι τα ποσοστά χωρισμού ομόφυλων ζευγαριών που είχαν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ήταν χαμηλότερα από τα ποσοστά διαζυγίου σε ετερόφυλους γάμους στο διάστημα 2005 με 2010.

Ωστόσο, μια παρεμφερής νορβηγική έρευνα έδειξε ότι τα ομόφυλα ζευγάρια είναι πιο πιθανό να πάρουν διαζύγιο από ό,τι τα ετερόφυλα ζευγάρια.

Οι πολέμιοι του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών υποστηρίζουν ότι τα στοιχεία σχετικά με τις ασταθείς σχέσεις μεταξύ των ομόφυλων δείχνουν ότι είναι ανίκανοι να προσφέρουν ένα κατάλληλο περιβάλλον για τα παιδιά. Επίσης, υποστηρίζουν ότι οι έρευνες που δείχνουν ότι τα παιδιά των ομόφυλων ζευγαριών τα πάνε καλά είναι αναξιόπιστες λόγω μεθοδολογικών ελαττωμάτων.      

Ποια είναι τα στοιχεία σχετικά με τα παιδιά που έχουν γονείς του ίδιου φύλου;

Η έρευνα στην οποία γίνεται πιο συχνά παραπομπή ως απόδειξη ότι δεν είναι καλό τα παιδιά να μεγαλώνουν με γονείς του ιδίου φύλου δημοσιεύθηκε το 2012.

Η έρευνα αυτή περιελάμβανε ένα μεγάλο, τυχαία επιλεγμένο δείγμα νεαρών ενηλίκων. Διαπίστωσε ότι τα παιδιά που μεγάλωσαν με έναν γονέα που ήταν σε σχέση με άτομο του ίδιου φύλου είχαν χειρότερες επιδόσεις συγκριτικά με άλλα παιδιά σε μια σειρά παραμέτρων, μεταξύ των οποίων εκπαιδευτικά και εισοδηματικά επιτεύγματα, προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις και χρήση ναρκωτικών ουσιών.

Η έρευνα αυτή έχει δεχθεί έντονη κριτική, με το σκεπτικό ότι οι ερωτώμενοι κατηγοριοποιήθηκαν ως παιδιά ομόφυλων γονέων αν δεν είχαν ανατραφεί από ένα ετερόφυλο ζευγάρι και αν ένας από τους γονείς τους είχε κάποτε μια ρομαντική σχέση με άτομο του ίδιου φύλου. Αυτό σήμαινε ότι η έρευνα σύγκρινε νεαρούς ενήλικες που μεγάλωσαν σε μια σταθερή οικογένεια με δύο γονείς με εκείνους που είχαν μεγαλώσει υπό πολύ διαφορετικές συνθήκες.

Σε μια επακόλουθη επανεξέταση αυτών των δεδομένων, χρησιμοποιώντας ένα διαφορετικό κριτήριο για την κατηγοριοποίηση των ερωτηθέντων, δεν προέκυψαν διαφορές σχετικά με την ευημερία των παιδιών που ανατράφηκαν από ζευγάρια του ίδιου φύλου και εκείνων που ανατράφηκαν από ετερόφυλα ζευγάρια.

Αυτές οι επικρίσεις είναι σημαντικές. Αλλά η ισχύς αυτής της έρευνας έγκειται στο ότι οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα μεγάλο, τυχαίο δείγμα. Αυτό είναι δύσκολο να επιτευχθεί λόγω των πολύ υψηλών αριθμών συμμετεχόντων που απαιτούνται για την απόκτηση επαρκούς μεγέθους δείγματος. Ως εκ τούτου, οι περισσότερες έρευνες βασίζονται σε δείγματα ευκολίας, πράγμα που σημαίνει ότι οι ερωτώμενοι προσφέρονται εθελοντικά να συμμετάσχουν στην έρευνα αντί να επιλεγούν τυχαία.

Η έρευνα που αναφέρεται πιο συχνά ως απόδειξη ότι τα παιδιά με γονείς του ίδιου φύλου ευημερούν εξίσου με τα παιδιά που ανατράφηκαν από ετερόφυλους γονείς είναι μια μετα-ανάλυση 33 ερευνών που δημοσιεύτηκαν το 2010. Αυτή η έρευνα κατέληξε στο ότι τα παιδιά που μεγάλωσαν με γονείς του ίδιου φύλου τα πήγαν εξίσου καλά με άλλα παιδιά σχετικά με μια σειρά συμπεριφορικών, εκπαιδευτικών, συναισθηματικών και κοινωνικών παραμέτρων.

Αρκετές μεταγενέστερες μελέτες, συμπεριλαμβανομένης μιας μεγάλης έρευνας από την Αυστραλία, έχουν αναπαράγει τα ίδια ευρήματα.

Ωστόσο, μερικά παιδιά που μεγαλώνουν με ζευγάρια του ίδιου φύλου ενδέχεται να βιώσουν διακρίσεις ή αποκλεισμό από τους συνομηλίκους τους. Μπορεί επίσης να παρουσιάσουν άγχος που σχετίζεται με το φόβο των εις βάρος τους διακρίσεων.

Ερμηνεία των στοιχείων

Η μεγάλη δύναμη του συνόλου των στοιχείων που δείχνουν ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν με γονείς του ιδίου φύλου είναι εξίσου καλά με τα παιδιά που μεγαλώνουν με ετερόφυλους γονείς, έγκειται στην επανάληψη αυτών των ευρημάτων σε πολλαπλές ανεξάρτητες έρευνες.

Ωστόσο, δεδομένης της ενδεχόμενης προκατάληψης που μπορεί να προκύψει στα «δείγματα ευκολίας», κάποιοι απορρίπτουν την εγκυρότητα αυτών των ερευνών.

Αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι υπάρχουν μεθοδολογικοί περιορισμοί σε όλες τις έρευνες αυτού του πεδίου μελέτης. Αυτό που φαίνεται ξεκάθαρα είναι ότι δεν υπάρχουν οριστικά ή αναμφισβήτητα στοιχεία που να δείχνουν ότι τα παιδιά που ανατρέφονται από ζευγάρια του ίδιου φύλου δεν τα πάνε εξίσου καλά όσο και τα παιδιά που ανατρέφονται από ετεροφυλόφιλα ζευγάρια.

* Η μετάφραση έγινε συλλογικά από μέλη της πλατφόρμας των 1101.