από την Κίνηση Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Ενάντια στην Επισφάλεια
 
Μία αποτύπωση της συνολικής εικόνας  θα αποκάλυπτε σήμερα ότι ο Κώδικας Δικηγόρων τροποποιείται προς την κατεύθυνση της σκλήρυνσης του θεσμού της άσκησης και της εν συνεχεία αυστηροποίησης των εξετάσεων για την απόκτηση της «πολυπόθητης» άδειας ασκήσεως επαγγέλματος. Η Ολομέλεια των δικηγορικών συλλόγων της χώρας διαπίστωσε φέτος ότι οι ασκούμενοι είναι υπεράριθμοι και μάλιστα, εν πολλοίς, «ανίκανοι» να ανταποκριθούν στις ανάγκες του επαγγέλματος. Προτάθηκε, έτσι, ένα καθεστώς άσκησης που περιλαμβάνει 18μηνη εργασία σε δημόσιες θέσεις και δικηγορικά γραφεία, με παράλληλα υποχρεωτικά σεμινάρια και εικονικές δίκες για τη διαρκή αξιολόγησή των ασκουμένων.
 
Το πλαίσιο φαντάζει εξοντωτικό, αλλά δε σταματάει εδώ. Όσοι αντέξουν και δεν εγκαταλείψουν θα έχουν να αντιμετωπίσουν τις εξετάσεις για την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος, οι οποίες πρέπει, κατά ρητή εντολή, να μεταμορφωθούν σε έναν «κόφτη». Η τελική πρόταση της Ολομέλειας των δικηγορικών συλλόγων, που εκφράστηκε απερίφραστα , ήταν να μειωθεί δραστικά ο αριθμός των επιτυχόντων στις εξετάσεις για την άδεια. Θα μπορούσε να το φανταστεί κανείς σε μία μεγάλη φωτεινή ταμπέλα:
 

Τέσσερα χρόνια εκπαίδευσης σε ένα εντατικοποιημένο πανεπιστήμιο και 2 έτη σκληρής άσκησης για να πεταχτούμε, τελικά, στο δρόμο!!

 
Ε τι γκρινιάζεις ρε; Σε χαλάνε 600 ευρουλάκια μηνιαίως μέσω ΕΣΠΑ;
 
Ας μιλήσουν όμως οι χαμένοι
 
Ο Α., 23 ετών, είναι ασκούμενος δικηγόρος, εργάζεται σε δομή του δημοσίου με σύμβαση ορισμένου χρόνου και πληρώνεται μέσω προγράμματος ΕΣΠΑ. Ο Α. δεν χαίρεται με την κατάσταση του. Συγκεκριμένα, επισημαίνει:

«Ξέρετε, εργάζομαι ήδη στο δημόσιο με σύμβαση ορισμένου χρόνου που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ. Οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις δίνονται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Στην περίπτωση μου, το ΕΣΠΑ χρηματοδοτεί τη θέση αυτή για διάστημα έξι μηνών και στη συνέχεια αποφαίνεται εκ νέου για τη συνέχιση της χρηματοδότησης, επανελέγχοντας το διαθέσιμο υπόλοιπο στα ταμεία του αλλά και την πιθανότητα να διατεθεί αυτό σε άλλα πεδία της οικονομίας (valueformoney). Η κρίση του είναι ανέλεγκτη και η ανασφάλεια ιδιαίτερα μεγάλη.
 
Γνωρίζω πολύ καλά, λοιπόν, ότι το ΕΣΠΑ δεν αποτελεί μία μόνιμη παροχή στην οποία μπορεί να στηρίζεται κανείς. Μία κοινωνία μουδιασμένη, με ένα μικρό σωληνάριο τροφοδότησης, παρακαλάει για την δόση της σχεδόν κάθε χρόνο. Και στην περίπτωση της άσκησης είναι πολύ πιθανό να δοθεί ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για έξι, δώδεκα ή δεκαοχτώ μήνες με σκοπό να περάσουν χωρίς αντιδράσεις σκληρά μέτρα και στη συνέχεια αυτή να παύσει, έχοντας επιτελέσει το σκοπό της.  Η πιθανολόγηση αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι το Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης (ΕΣΠΑ) που έχει υπογράψει η Ελλάδα με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το οποίο αποτελεί τη νομική βάση για τις χρηματοδοτήσεις τομέων της ελληνικής οικονομίας ισχύει μέχρι το 2020 (ΕΣΠΑ 2014-2020). Είναι αμφίβολο αν θα υπάρξουν νέες συμφωνίες, δεδομένου ότι τα Σύμφωνα Εταιρικής Σχέσης υπογράφονται μόνο εφόσον η Ελλάδα εμφανίζεται πιστή στις δεσμεύσεις της προς τους δανειστές».

 
Ναι, αλλά δεν φτάνουν τα λεφτά;

«Όπως προείπα, εργάζομαι στο Δημόσιο με σύμβαση έργου χρηματοδοτούμενη από το ΕΣΠΑ. Η σύμβασή μου είναι 6μηνης διάρκειας και ορίζει αμοιβή 600 ευρώ το μήνα. Οι φορολογικές και ασφαλιστικές μου υποχρεώσεις είναι, όμως, τόσο αυξημένες, ώστε σχεδόν το ήμισυ του ποσού κρατείται ή αποδίδεται.  Προσπαθώ να πω ότι το ΕΣΠΑ δε φαίνεται να αλλάζει σημαντικά τους εργασιακούς όρους, δεδομένου και ότι ένα μεγάλο μέρος των ασκουμένων αμείβεται, σήμερα, με 150€ «μαύρα». Επίσης, τα χρήματα από το ΕΣΠΑ αποδίδονται πάντα καθυστερημένα, ο δε εργοδότης δεν είναι υποχρεωμένος να καταβάλει το μισθό πριν λάβει τη χρηματοδότηση. Αυτό σημαίνει ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα εργάζεται κανείς χωρίς αποδοχές, ενώ σε περίπτωση που υπάρξει παραβίαση των όρων της συμφωνίας από τον εργοδότη, τα χρήματα δεν εισπράττονται και ο εργαζόμενος μένει απλήρωτος».
 
Ναι, αλλά δεν έχεις μία πιο σίγουρη δουλειά;

«Όσοι πληρωνόμαστε από το ΕΣΠΑ γνωρίζουμε ότι η εργασία στο πλαίσιο αυτού δεν επιτρέπεται να θυμίζει σε τίποτα τη μόνιμη και σταθερή δουλειά. Υπογράφεται πάντα σύμβαση ορισμένου χρόνου, ιδιαίτερα δε μικρής διάρκειας, και ο εργαζόμενος αντικαθίσταται γρήγορα, ώστε να μην εξοπλίζεται με δικαιώματα. Είναι τραγικό δε ότι με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία ο εργαζόμενος χρειάζεται να αποδεικνύει τη χρησιμότητά του συνεχώς και, επομένως, δε δικαιούται αδειών. Υπογράφονται παρουσιολόγια και συντάσσονται «ημερολόγια», στα οποία ο εργαζόμενος καταγράφει αναλυτικά το έργο που παρήγαγε, ώστε να αξιολογηθεί»
 
Ναι, αλλά δεν ωφελείται ο μέσος δικηγόρος που απασχολεί ασκούμενο δίχως να επιβαρύνεται ο ίδιος με μισθολογικά κόστη;

«Ένα από τα (Επιχειρησιακά) Προγράμματα του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης (ΕΣΠΑ) 2014-2020 αποτελεί η «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία», βασικός άξονας του οποίου είναι η χρηματοδότηση θέσεων για την προσαρμογή εργαζομένων στις νέες αναπτυξιακές απαιτήσεις. Ο θεσμός της άσκησης υπάγεται, σύμφωνα με τους αρμόδιους φορείς, στο ως άνω επιχειρησιακό πρόγραμμα. Αν προσπαθήσουμε να θυμηθούμε πότε ξανά συναντήσαμε την εφαρμογή αυτού του Επιχειρησιακού Προγράμματος, θα διαπιστώσουμε ότι αυτό αποτέλεσε τη νομική βάση για τη δημιουργία θέσεων πρακτικής άσκησης για τελειόφοιτους φοιτητές σε φορείς όπως τα δικαστήρια, οι δήμοι, οι ασφαλιστικές, τον Συνήγορο του Πολίτη κ.α. Ήμουν κι εγώ ένας από αυτούς.

Κατέστη σαφές, τότε, ότι σκοπός του προγράμματος είναι η επιμόρφωση των νέων και, επομένως, μόνο όσοι φορείς έχουν ένα ευρύ αντικείμενο, που μπορεί αντικειμενικά να παρέχει την απαραίτητη κατάρτιση, δικαιούνταν να γίνουν μέρος του προγράμματος και να λάβουν χρηματοδότηση για την απασχόληση τελειοφοίτων. Θυμάμαι, τότε, να ζητείται από εμάς να αξιολογούμε διαρκώς τον φορέα που μας απασχολεί και στην περίπτωση που αυτός δεν είχε αντικείμενο για να μας απασχολήσει πραγματικά, οφείλαμε να το αναφέρουμε ώστε να διαγραφεί από τη λίστα των φορέων που λαμβάνουν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.

Με άλλα λόγια αν δεν έχεις τι να κάνεις τον ασκούμενο, κομμένη η χρηματοδότηση. Καθίσταται σαφές ότι, και στην περίπτωση του θεσμού της άσκησης, τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία και οι εταιρείες – κολοσσοί είναι αυτοί που θα λαμβάνουν τη χρηματοδότηση, γιατί καλύπτουν την αναγκαία ποσότητα δουλειάς. Ο μικρομεσαίος δικηγόρος δε θα καταφέρει, με βάση τον μικρό όγκο υποθέσεων που διαχειρίζεται, να δικαιολογήσει την ύπαρξη ασκουμένου. Έτσι, το υφιστάμενο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των μεγάλων γραφείων έναντι των μικρομεσαίων δικηγόρων θα γιγαντωθεί. Οι τελευταίοι θα βρεθούν σε χειρότερη μοίρα έχοντας απέναντι τους μεγαθήρια, τα οποία θα απασχολούν στρατιές ασκουμένων χωρίς να βαρύνονται με μισθοδοτικά κόστη».

Δεν μασάμε με το καρότο – κοιτάμε το μαστίγιο!

Η αναθεώρηση του Κώδικα μας πετά στο καλάθι των αχρήστων. Δεν πρόκειται να αποδεχτούμε τις αλλαγές. Το ΕΣΠΑ επιχειρεί να κρύψει μία ολόκληρη συζήτηση κάτω από το χαλί και, κατά την προσφιλή τακτική του ΣΥΡΙΖΑ, να παίξει με τον φόβο της γενιάς μας. Τον φόβο της επιβίωσης για 600 ευρώ. Θέλουν όλο και περισσότερο να εξαφανίζουν τα όνειρα και τις προσδοκίες, να μας μετατρέψουν σε ένα πειθήνιο δυναμικό που θα αποδέχεται τα πάντα. 600 ευρώ, για να μας τα πάρουν πίσω σε χρόνο dt.
 
Ως Κίνηση Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων ενάντια στην Επισφάλεια διεκδικούμε:
-Όχι στο καρότο του ΕΣΠΑ και στην επισφάλεια –Αναγνώριση της άσκησης ως εξαρτημένης εργασίας
-Ίση αμοιβή για ίση εργασία υπαλλήλων, ασκουμένων και συνεργατών – Αντίσταση στην συγκέντρωση του επαγγέλματος στα χέρια των λίγων.