Οι αποταμιευτές και οι καταθέτες θα χάσουν σταδιακά την ασφάλειά τους και θα μετατραπούν σε επενδυτές. Θα φέρουν οι ίδιοι την ευθύνη των επιλογών τους και θα γνωρίζουν ότι αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να χάσουν χρήματα από λανθασμένες τοποθετήσεις
Σε μεγαλοκαταθέτες, επενδυτές και ομολογιούχους ο «λογαριασμός» της διάσωσης τραπεζών. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να συγκεντρώσουν κεφάλαια μέσω εισφορών σε τράπεζες για να αποτραπεί η εμπλοκή φορολογουμένων.
Οι επενδυτές και οι μεγαλοκαταθέτες θα επωμιστούν το κόστος των μελλοντικών τραπεζικών καταρρεύσεων, όπως αποφάσισε χθες η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ζητά από τα κράτη να στήσουν μηχανισμό εκκαθάρισης ο οποίος θα συγκεντρώσει εντός 10ετίας κεφάλαια που θα αντιστοιχούν στο 0,8% των ασφαλισμένων καταθέσεων.
Μετά από επτά ώρες συνεδρίασης, οι υπουργοί οικονομικών των 27 χωρών της ΕΕ κατέληξαν σε πρόγραμμα δράσης για το κλείσιμο ή την διάσωση προβληματικών τραπεζών. Το σχέδιο ορίζει ότι οι μέτοχοι, οι ομολογιούχοι και οι καταθέτες με ποσά άνω των 100.00 ευρώ θα πρέπει να επωμίζονται το κόστος της διάσωσης τραπεζών.
«Για πρώτη φορά, συμφωνήσαμε σε ένα σημαντικό bail-in για να προστατευθούν οι φορολογούμενοι», δήλωσε ο ολλανδός υπουργός Οικονομικών, Γερούν Ντάισελμπλουμ, αναφερόμενος στη διαδικασία κατά την οποία οι μέτοχοι και ομολογιούχοι θα είναι οι πρώτοι που θα επωμίζονται το κόστος αναδιάρθρωσης.
Οι νέοι κανόνες «μπορούν να επηρεάσουν τους γερμανούς καταθέτες όπως και οποιονδήποτε επενδυτή ανά τον κόσμο», δήλωσε μετά το πέρας της συνεδρίασης ο γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Ο γάλλος υπουργός Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί άφησε να εννοηθεί ότι οι υπουργοί συμφώνησαν επίσης με το αίτημα της Γαλλίας ο μηχανισμός διάσωσης της ευρωζώνης, ο ESM, να μπορεί να χρησιμοποιείται ώστε να βοηθηθούν οι τράπεζες της ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν πρόβλημα.
Στο πλαίσιο των νέων κανονισμών, που θα τεθούν σε εφαρμογή μέχρι το 2018, οι χώρες θα είναι υποχρεωμένες να κατανέμουν απώλειες που θα ισοδυναμούν έως και στο 8% του παθητικού των τραπεζών στους ιδιώτες.
Σε ότι αφορά το ποιος θα έχει τον τελικό «λόγο» για το κλείσιμο ή την αναδιάρθρωση των τραπεζών, η Κομισιόν αναμένεται να αποκαλύψει την επόμενη εβδομάδα την πρότασή της για έναν νέο φορέα που θα έχει τον ρόλο του «εκτελεστή», σύμφωνα με αξιωματούχους που επικαλείται το Reuters.
Σε τι κατέληξαν χθες
Οι υπουργοί Οικονομικών, συμφώνησαν τελικά για τους όρους άμεσης ανακεφαλαιοποίησης και διάσωσης των τραπεζών από το ESM. Στην απόφαση μάλιστα διατηρείται η συμφωνία της προηγούμενης Παρασκευής για την δυνατότητα αναδρομικότητας στην άμεση ανακεφαλαιοποίηση για κράτη όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία: όταν τεθεί σε ισχύ η οδηγία να μπορεί να αποφασιστεί κατά περίπτωση η χρήση του μέτρου που θα προσέφερε κάποια ελάφρυνση του χρέους στην Ελλάδα.
Ωστόσο, στα ψιλά γράμματα της συμφωνίας που χθες επιτεύχθηκε, σύμφωνα με κοινοτικούς κύκλους, υπάρχει ένα παράθυρο: Αυτό της μη διασφάλισης ακόμη και των καταθετών που θεωρούνται ως διασφαλισμένοι, δηλαδή όσων έχουν ποσό κάτω των 100.000 ευρώ.
Οι υπουργοί Οικονομικών προσυπέγραψαν με την απόφασή τους το «κούρεμα» των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ. Δεν θα διασφαλίζονται σε περίπτωση ενεργοποίησης του μηχανισμού διάσωσης των τραπεζών σε ένα κράτος μέσω του ESM. «Η διάσπαση μεγάλων καταθέσεων σε πολλές διαφορετικές τράπεζες με ότι αυτό σημαίνει και για τις καταθέτες αλλά και για το τραπεζικό σύστημα θα είναι βασική επιλογή όταν τεθεί σε ισχύ η συμφωνία» αναφέρει τραπεζικός παράγοντας που κλήθηκε να σχολιάσει το θέμα.
Ωστόσο, η αγορά περιμένει να διαβάσει τα τελικά κείμενα της οδηγίας που επαναδιαμορφώνονται μετά την σημερινή συμφωνία. Το σημείο των μη διασφαλισμένων καταθετών φέρεται να αποτέλεσε το βασικό αντικείμενο των «τριβών» μεταξύ των υπουργών Οικονομικών και γι αυτό τα κράτη συμφώνησαν να κρατήσουν ένα επίπεδο ευελιξίας και εξαιρέσεων που θα εφαρμόσουν κατά την ενσωμάτωση της οδηγίας.
Βάσει της απόφασης που ελήφθη σήμερα, απαγορεύεται μεν να «κουρευτούν» άμεσα οι καταθέσεις αλλά, όπως εξηγούν κοινοτικές πηγές, υπάρχει όπως πλέον ένα «παράθυρο»: αν εκλείψουν όλες οι άλλες επιλογές (μέτοχοι, ομόλογα, μη διασφαλισμένες καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ) και προκειμένου να αποφευχθεί η επιβάρυνση του δημοσίου και των φορολογουμένων, να αντληθούν χρήματα και από τα αντίστοιχα ΤΕΚΕ των κρατών – μελών
Αναλυτικότερα στο δημοσίευμα του
capital.gr
Νέοι καιροί, νέα ήθη
Όπως σημειώνει το «Βήμα», το επιτόκιο δεν θα αποτελεί το μόνο κριτήριο. Οι καταθέτες θα πρέπει να ελέγχουν προηγουμένως την υγεία των πιστωτικών ιδρυμάτων, την ποιότητα των χαρτοφυλακίων τους και βεβαίως τη διαχειριστική ικανότητα των διοικήσεών τους.
Υψηλό επιτόκιο θα παραπέμπει πιθανώς και σε υψηλό κίνδυνο, όπως και οι τοποθετήσεις σε μια χώρα με αδιαφανή οικονομικά στοιχεία θα θεωρούνται παρακινδυνευμένες. Χώρες με προβληματικό πιστωτικό τομέα θα απειλούνται ανά πάσα στιγμή. Πράγμα που σημαίνει ότι το χρήμα θα αρχίσει να συσσωρεύεται στις ασφαλέστερες χώρες και στα υγιέστερα πιστωτικά ιδρύματα.
Αυτή η νέα συνθήκη βεβαίως θα μεταφέρει πίεση συνολικά στον τραπεζικό τομέα. Είναι κοινή πεποίθηση ότι στη νέα εποχή ο τραπεζικός τομέας θα συρρικνωθεί και ο ρόλος των τραπεζών στη χρηματοδότηση των οικονομιών θα περιορισθεί σημαντικά.
Οι κεφαλαιούχοι από τη στιγμή που θα νιώσουν ανασφαλείς θα μετακινηθούν και θα αναζητήσουν τα περισσότερα κέρδη αλλού. Η εξατομίκευση της ευθύνης θα αλλάξει καθοριστικά την επενδυτική τους συμπεριφορά και θα μεταφέρει κεφάλαια έξω από τις τράπεζες.
Επίσης, οι αλλαγές που επέρχονται στην εποπτεία των τραπεζών και στις αμοιβές των στελεχών θα καταστήσουν τη δραστηριότητα λιγότερο επικερδή. Ηδη τα βασικά κεφάλαια (τα κεφάλαια που αντισταθμίζουν τα σταθμισμένα με κινδύνους στοιχεία του ενεργητικού των τραπεζών) υπερδιπλασιάζονται και από 2%-3% ανεβαίνουν σε 8%-9%, με αποτέλεσμα να χρειάζονται πολύ περισσότερα χρήματα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Επιπλέον και συνδυαστικά με τα προηγούμενα ο έλεγχος των μπόνους των τραπεζικών στελεχών – οι διοικήσεις θα έχουν δικαίωμα να εγκρίνουν μόνο έναν μισθό μπόνους, ο δεύτερος θα απαιτεί έγκριση από τις γενικές συνελεύσεις – και συνολικά των αμοιβών που θα λαμβάνουν οι διαχειριστές κεφαλαίων θα ρίξει τον πυρετό της μόχλευσης και της αλόγιστης πιστωτικής επέκτασης.
Αναγκαστικά λοιπόν από τη στιγμή που οι τράπεζες θα γίνουν πιο σφιχτές και φειδωλές στη χορήγηση δανείων οι επιχειρήσεις θα αναζητήσουν σχέση και θα διεκδικήσουν χρηματοδοτικά κεφάλαια απευθείας από τις αγορές. Νέοι τρόποι και νέα εργαλεία χρηματοδότησης θα αναδειχθούν. Οπως λένε οι τραπεζίτες, στη νέα εποχή θα ανθήσουν τα εταιρικά ομόλογα, τα εμπορικά γραμμάτια, οι προεξοφλητικές πράξεις, οι επενδυτικές εταιρείες, οι τράπεζες ειδικού σκοπού και τα σχήματα που θα αποτιμούν τους κινδύνους.
Διαβάστε ακόμα: Γιατί η Ε.Ε. “φοβάται” τόσο για τις τράπεζές της;