Οι φυλές των μνημονιακών

Γράφουν η Λαμπρινή Χ. Θωμά και ο Νίκος Βεντούρας

Τις θυμάστε; Οι φυλές της Αθήνας. Οι φυλές των διακοπών. Οι φυλές της νύχτας. Όλες κατοικέδρευαν σε κλασσικό λαιφστάιλ είδος άρθρου, στο οποίο ο συγγραφέας έφτιαχνε κουτάκια για τον υπό εξέταση πληθυσμό. Είδος που ξεχάστηκε, όπως και οι συνεντεύξεις με ανερχόμενα ξέκωλα ή/και σούργελα, οι συμβουλές για τα 20 πράγματα που πρέπει να κάνει ένας άντρας πριν τα τριάντα και οι διαφημίσεις για σινιέ και γκάτζετ, παρότι κάποτε κοσμούσαν εβδομαδιαίως και μηνιαίως και κάθε τρεις και λίγο κάθε λαιφστάιλ περιοδικό που σέβονταν τον εαυτό του.

Άχ, άλλες εποχές – ο Κωστόπουλος διέθετε εκδοτική αυτοκρατορία, οι τράπεζες μοίραζαν αβέρτα δάνεια, ο Άκης ήταν κορυφαίο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, ο Λαυρεντιάδης αποτελούσε πρότυπο επιχειρηματία και χριστιανού και ο Άδωνις ήταν κινούμενη καρικατούρα τρας τι-βι. Πώς να μην τις νοσταλγήσεις; να μην επιδιώξεις την ανάσταση των νεκρών; Διότι, με αυτήν την κακούργα Κρίση, άντε και χάθηκαν οι δουλειές, οι μισθοί, οι συντάξεις, τα δικαιώματα των εργαζομένων – αλλά να χαθούν και οι λίστες με τις «φυλές» και τα σχετικά περιοδικά δύσκολα το αντέχεις…

Πρόκειται για αδικία και μεγάλη απώλεια του Τύπου. Ε, λοιπόν, όχι! Δεν θα τη δεχθούμε! Απλώς θα φέρουμε το ξεχασμένο αυτό είδος στα μέτρα της εποχής. Σας παρουσιάζουμε λοιπόν, όχι χωρίς κάποια υπερηφάνεια, τις Φυλές Των Μνημονιακών:

Το λαμόγιο

Στα πανεπιστημιακά τους χρόνια ήταν αριστεροπαπανδρεϊκοί ή Ρήγας Φεραίος. Μεταμορφώθηκαν εν μία νυκτί σε εκσυγχρονιστές, μόλις ανέβηκε στην εξουσία ο Σημίτης και γίναν πολλά τα λεφτά, Άρη. Λάτρεις του «πρωθυπουργού που μας έβαλε στο Ευρώ», κριτικοί απέναντι στον Καραμανλή (δήθεν από ιδεολογία, αλλά κατά βάθος επειδή θεωρούσαν τους δεξιούς αρχάριους στα «κόλπα» και περίμεναν την επιστροφή του ΠΑΣΟΚ – άσε που προσπάθησε για λίγο να τους κόψει την πρόσβαση στην κουτάλα!), αγκάλιασαν στη συνέχεια την επανάσταση του α(υτο)νόητου του ΓΑΠ με την ίδια άνεση που στηρίζουν τη σημερινή κυβέρνηση. Δηλώνουν φιλελεύθεροι και αυτοδημιούργητοι και διατυμπανίζουν πως απεχθάνονται τον κρατισμό και το δημόσιο ― κρατώντας επιμελώς κρυμμένο το γεγονός ότι τρώνε αβέρτα και εμμέσως και αμέσως από αυτό.

Χωρίζονται σε δυο κατηγορίες: τα λαμόγια ιδιωτικής πρωτοβουλίας και τα κρατικά.

Τα λαμόγια ιδιωτικής πρωτοβουλίας τρώνε (όπως έτρωγαν πάντα) το κρατικό χρήμα μέσα από το σύστημα διαπλοκής. Προμήθειες, δημόσια έργα, συνεργασίες με ξένες εταιρίες που επιβάλλονται από τον ξένο παράγοντα, μεσάζοντες για τους εθνικούς εργολάβους, κομπίνες, ξέπλυμα χρήματος κλπ κλπ. Αυτή η υποκατηγορία φυλάει το δαχτυλίδι εκδοτών και επιχειρηματιών και η σχέση της με το εκάστοτε γκουβέρνο περνά μέσα από τη σχέση του αφεντικού τους με αυτό.

Τα κρατικά λαμόγια είτε είναι απευθείας μεγαλοστελέχη του Δημοσίου, καθηγητές Πανεπιστημίου, πολιτευτές που μπήκαν στη φάμπρικα των διορισμών επικεφαλής οργανισμών είτε μισθοδοτούνται από κανα δυό οργανισμούς και επιτροπές, είναι τοποθετημένα (“αμισθί”) σε κάποιο Δ.Σ για να μοιράζουν χάρες (με το αζημίωτο), και έχουν τη γυναίκα ή τα παιδιά τους αποσπασμένα σε γραφείο φίλου (τους) υπουργού.

Μπορεί κάποια (ελάχιστα) λαμόγια συνάδελφοί τους να έχουν καταλήξει στη φυλάκα στο όνομα μιας δήθεν κάθαρσης, αλλά οι ίδιοι καταφέρνουν και κρατιούνται, όσο και αν πέσει οι αποδοχές τους (άλλωστε είχαν και κομπόδεμα από τις «χρυσές εποχές»). Υποστηρίζουν, μάλιστα, ιδιαίτερα όταν αποφασίζουν ή υπογράφουν απολύσεις ότι «όποιος είναι άξιος δεν χάνει τη δουλειά του».

Συχνότατα δεν είναι και πολύ ευφυείς ― είναι όμως όσο χρειάζεται για να βρούν και να κολλήσουν δίπλα σε κάποιον ευφυέστερο του ιδίου φυράματος.

Διαβάζουν: Δεν διαβάζουν – κάποτε όμως γράφουν οι ίδιοι. Ή κάνουν εκπομπές στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση.

Αγαπημένο θέμα συζήτησης: Οι ευκαιρίες για λαμογιές μέσα στην Κρίση, οι πιο ασφαλείς οφσόρ, μάρκες πούρων, γιατί πουλήσαν το καγιέν και πώς βολεύονται με το μίνι, πού να βρεις καλό στέικ στην Αθήνα.

Χαρακτηριστική ατάκα: «Κάθε κρίση είναι και μια ευκαιρία».

Πιο ευτυχισμένη στιγμή: η πώληση του ΟΠΑΠ.

Ο δεξιός με βασιλοχουντικές ρίζες

Χαίρονται που ήρθαν οι Γερμανοί να «βάλουν μια τάξη στο Ελληνικό κράτος». Όπως άλλωστε χαίρονταν οι παππούδες τους, τότε στην Κατοχή, όταν έκαναν περιουσία συνεργαζόμενοι με τους παππούδες του Σόιμπλε και του Ράιχενμπαχ.

Τίποτα δεν τους φοβίζει όσο το ενδεχόμενο να έρθουν στην εξουσία οι «αναρχο-άπλυτοι του Σύριζα να μας τα πάρουν όλα», ιδιαίτερα καθώς φέρνουν στο νου τους την ιστορία (την οποία άκουγαν κάθε Πρωτοχρονιά στο οικογενειακό τραπέζι), για το πώς ξέφυγε παρά τρίχα από το φονικό κονσεβοκούτι ο θείος τους ο χωροφύλακας απ' το Γύθειο.Στη δουλειά τους είναι υποτακτικοί, απεργοσπάστες και κόλακες των προϊσταμένων τους, πρόθυμοι να δεχθούν εξευτελισμούς, υπερωρίες και περικοπές «για το καλό της εταιρείας».

Τη Χρυσή Αυγή τη βλέπουν φιλικά, αλλά εκτιμάνε περισσότερο αυτούς που βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας, και ιδιαίτερα τον Δένδια και τον Άδωνι (που αποτελεί και προσωπικό τους ίνδαλμα).

Διαβάζουν: Πρώτο Θέμα και Δεξί Εξτρέμ. Στη βιβλιοθήκη τους θα βρείς επίσης βιβλία όπως «Τα μυστικά της Σιών», «Τα δέκα μυστικά της εργασιακής απόδοσης» και «Τι μας διδάσκει ο Αττίλας ο Ούνος για τις business».

Αγαπημένο θέμα συζήτησης: το «πώς οι κομμουνισταί κατέστρεψαν τη χώρα από τη μεταπολίτευση και μετά», πόσο η γερμανική αποτελεσματικότητα «λείπει από τον τεμπέλη Έλληνα» (με «φωτεινή εξαίρεση» την περίοδο της Επταετίας).

Χαρακτηριστική ατάκα: «Έ, ρε, Μέρκελ που χρειαζόμαστε!» (με κρυφοσεξουαλικό αναστεναγμό).

Πιο ευτυχισμένη στιγμή: το κλείσιμο του Indymedia.

Ο ονειροπόλος λαϊκός δεξιός

Έγιναν δεξιοί από ιδεολογία, επειδή απεχθάνονταν το λαϊκισμό και τα λαμόγια του ΠΑΣΟΚ του '80. Πίστεψαν προς στιγμή στον Καραμανλή, αλλά μετά την ήττα του 2009 έφτασαν να πίνουν νερό στο όνομα του Σαμαρά, τον οποίο θεωρούν τον μεγάλο πατριώτη και οραματιστή που θα αλλάξει τη χώρα.

Τα χαράτσια, τα μέτρα, τις παραχωρήσεις και τις προδοσίες τα θεωρούν όλα «έκτακτα», και δικαιολογούν τον Σαμαρά διότι, λέει, τα κάνει από ανάγκη και με μισή καρδιά «για να μη δώσει αφορμή στη σκύλα τη Μέρκελ να μας πετάξει απ' το Ευρώ»…

Αποδέχονται, δεξιοί άνθρωποι, ακόμα και την παρουσία του Βενιζέλου και των ΠΑΣΟΚων υπουργών στην κυβέρνηση, αφού «δυστυχώς η ΝΔ δεν πέτυχε την αυτοδυναμία που χρειάζονταν για να τα αλλάξει όλα», ενώ συνεχίζουν να ευελπιστούν ότι σύντομα ο Αντώνης θα τιμωρήσει υποδειγματικά τους υπεύθυνους της κυβέρνησης ΓΑΠ που «μας οδήγησαν στο Μνημόνιο».

Διαβάζουν: τη Δημοκρατία, αν και η μεγάλη αγάπη τους είναι το Antinews, στο οποίο συμμετέχουν και στα σχόλια (πάντα με ψευδώνυμο κάποιο αρχαιοελληνικό όνομα του τύπου Ανδροκλέων ή Μπουρδακλής). Παρακολουθούν φανατικά τον Φαήλο Κρανιδιώτη, γιατί «τα λέει τσεκουράτα».

Αγαπημένο θέμα συζήτησης: στρατηγικές «ανάπτυξης της χώρας» και βαθυστόχαστες αναλύσεις της Ευρωπαϊκής πολιτικής σκακιέρας (ιδιαίτερα μετά από 2-3 ποτηράκια κρασί).

Χαρακτηριστική ατάκα: «Αντώνη, άλλαξέ τα όλα!»

Πιο ευτυχισμένη στιγμή: η σύλληψη του Άκη.

Ο φιλελεύθερος ινστρούχτορας

Κόλλησαν φιλελευθερισμό ενώ σπούδαζαν ο,τιδήποτε στην Αγγλία ή στην Αμερική ή «μπίζνες αντιμινιστρέισον» σε κάποιο ΙΕΚ στην Ελλάδα.

Αν και οι ίδιοι δεν έχουν καμμία απολύτως σχέση με την «ελεύθερη αγορά» και τις επιχειρήσεις, κατάφεραν να κάνουν καριέρα διαφημίζοντας την ιδεολογία της: δημοσιογράφοι σε έντυπα κρατικοδίαιτων εργολάβων, στελέχη διορισμένα σε δημόσιους οργανισμούς και επιχορηγούμενες ΜΚΟ, πανεπιστημιακοί με την κουτάλα στα ευρωπαϊκά προγράμματα, «διανοούμενοι» με διαπλεκόμενο σπόνσορινγκ, κληρονόμοι που φαλήρισαν την οικογενειακή επιχείρηση και το έριξαν στην πολιτική και άλλα παρόμοια. Οι πιο φτωχομπινέδες, άνεργοι με MBA ή στην καλύτερη περίπτωση μεσαία και κατώτερα στελέχη επιχειρήσεων, έφτιαξαν μέχρι και κόμμα: τη Φιλελεύθερη Συμμαχία.

Σαν νεοφώτιστα επαρχιώτικα ψώνια απάγγελναν Χάγεκ και Φρίντμαν μοιράζοντας νεοφιλελεύθερες συνταγές ανάπτυξης, μία μόλις δεκαετία πριν από τη μεγαλύτερη σύγχρονη κρίση του καπιταλισμού (όταν ακόμα και ο Άλαν Γκρίνσπαν παραδέχθηκε ότι ήταν λάθος η τυφλή πίστη στην αυτορρύθμιση των αγορών). Τόσο λίγο δε καταλαβαίνουν από φιλελευθερισμό, ώστε καλοδέχθηκαν πανηγυρίζοντας το Ευρώ, δηλαδή το αλυσοδέσιμο δεκάδων οικονομιών σε μιαν εξωτερική γραφειοκρατία που διαχειρίζεται κοινό νόμισμα για όλες.

Ψηφίζουν: Τζήμερο, Στέφανο Μάνο, Φιλελεύθερη Συμμαχία, Φώτη Κουβέλη (οι νεοφιλελεύθεροι με ανθρώπινο πρόσωπο) και Ντόρα Μπακογιάννη (οι νεοφιλελευθεροι με απάνθρωπο πρόσωπο). Αλλά πάνω από όλα στηρίζουν Αντώνη Σαμαρά, ως τη ρεαλιστική επιλογή εξουσίας.

Αγαπημένο θέμα συζητήσης: η «αναμόρφωση του Κράτους» που θα το φέρει στα σωστά πρότυπα (χάρη στις επιταγές της Τρόικας) και οι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων.

Διαβάζουν: Protagon, Athens Voice, Στέφανο Μάνο, Στέλιο Ράμφο, Νίκο Δήμου και Πάσχο Μανδραβέλη. Ακουν: ΣΚΑΙ και 984.

Χαρακτηριστική ατάκα: «Η Ελλάδα έχει δρόμο ακόμα ώστε να γίνει ανταγωνιστική στην παγκοσμιοποιημένη αγορά»

Πιο ευτυχισμένη στιγμή: το κλείσιμο της ΕΡΤ.

Ο φοβισμένος συνταξιούχος

«Ο γέρος πάει ή από πέσιμο ή από χέσιμο» λέει η λαϊκή σοφία, αλλά η φυλή αυτή που απαρτίζεται κυρίως από συνταξιούχους πρώην πασοκοδεξιούς φοβάται μην πάει από «επιστροφή στη δραχμή».

Η συγκεκριμένη κατηγορία, αφού έκανε την μεγαλύτερη της υπέρβαση ψηφίζοντας Αντρέα το 1981, εν συνεχεία ψήφιζε επί τριάντα χρόνια τα δυο μεγάλα κόμματα (άλλοτε με αντάλλαγμα κάνα ρουσφέτι και άλλοτε από αγνή αφέλεια). Τώρα, σε προχωρημένα γεράματα, προσπαθεί να κρατήσει με νύχια και με δόντια (όσα τέλος πάντων της έμειναν) τον Σαμαρά και το Βενιζέλο στην εξουσία, για να μην πεταχθεί η Ελλάδα έξω από το ευρώ και χάσει τη σύνταξη.

Χαράτσια, μαζική ανεργία και ύφεση δεν τους τρομάζουν (αφού αφορούν κυρίως τους νεότερους), αλλά ούτε και το πετσόκομμα της σύνταξης που παίρνουν τους πτοεί, αρκεί ένα κάποιο ποσό να πέφτει μήνας μπαίνει, μήνας βγαίνει.

Αγαπημένο θέμα συζήτησης: η αύξηση στις συμμετοχές των φαρμάκων, οι συμβουλές του Αυτιά για την κρίση, η πιθανότητα επιστροφής στη δραχμή.

Παρακολουθούν: MEGA, Γιώργο Αυτιά και Άρη Πορτοσάλτε.

Χαρακτηριστική ατάκα: «Δεν είναι τώρα ώρα για πειραματισμούς»

Πιο ευτυχισμένη στιγμή: όταν «κλειδώνει» επιτέλους η κάθε δόση.

Κοινωνικός Αυτοματιστής

Θα μπορούσαν να αποτελούν υποκατηγορία της φυλής των «φιλελεύθερων», αλλά δεν τους ενδιαφέρουν ιδιαίτερα οι νεοφιλελεύθερες θεωρίες. Αρκετοί μάλιστα δεν είναι καν παραδοσιακοί δεξιοί – είναι απλώς σκατόψυχοι. Με τον Μάνο, τον Ανδρουλάκη και τον Μανδραβέλη σε ένα πράγμα κυρίως συμφωνούν: όλοι (εκτός από τους ίδιους) είναι τεμπέληδες και πρέπει να απολυθούν, μη σου πω και να μαστιγωθούν δημοσίως.

Θεωρούν την κυβέρνηση αναποτελεσματική, όχι επειδή δεν διαπραγματεύτηκε για τίποτε, αλλά επειδή δεν ιδιωτικοποίησε ακόμα όλες τις ΔΕΚΟ και δεν έχει απολύσει τουλάχιστον 200.000 δημοσίους υπαλλήλους με το καλημέρα ενώ «κοτζάμ BBC τη βγάζει με οκτώ άτομα συν το θυρωρό».

Δεν τα πάνε καλά ούτε με τον ιδιωτικό τομέα. Στο μυαλό του «κοινωνικού αυτοματιστή» όλοι είναι φοροφυγάδες και απατεώνες, από τον υδραυλικό και τον ταξιτζή έως τον εστιάτορα στο τουριστικό νησί και στην μπουτίκ της γειτονιάς.

Χαράτσια, περικοπές και Κρίση δεν φαίνεται να τους ενοχλούν ιδιαίτερα, αντίθετα τους δίνουν τη χαρά να βλέπουν να πεθαίνει η «κατσίκα του γείτονα».

Διαβάζουν: Οι λίγο πιο ψαγμένοι έχουν αντίστοιχες προτιμήσεις με τους φιλελεύθερους (Μανδραβέλη, Ράμφο, Δήμου, Protagon, κλπ). Άλλοι παρακολουθούν τις εφημερίδες των εθνικών εφοπλιστών/εργολάβων ή κάποια δεξιά ιστολόγια. Οι περισσότεροι δεν διαβάζουν τίποτα απολύτως, βλέπουν όμως MEGA και ακούνε ΣΚΑΙ.

Αγαπημένο θέμα συζήτησης: ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων («τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο»), η φοροδιαφυγή των ελεύθερων επαγγελματιών, και οι «αλήτες οι συνδικαλιστές».

Χαρακτηριστική ατάκα: «Ποιος θα τα βάλει επιτέλους με τις ιερές αγελάδες του Δημοσίου;»

Πιο ευτυχισμένη στιγμή: η επιστράτευση των καθηγητών.

Και τώρα ένας διαγωνισμός έκπληξη με μεγάλο δώρο, γιατί η κρίση θέλει καλοπέραση: Βρείτε όσα περισσότερα δημόσια πρόσωπα μπορείτε, από αυτές τις κατηγορίες. Στείλτε μας τα ονόματα στο [email protected] και ένας τυχερός θα κερδίσει ένα βιβλίο του Κώστα Σημίτη, για να τον συντροφεύει τις νύχτες του χειμώνα, ενδεχομένως και ως προσάναμμα. Το όνομα του υπερτυχερού θα ανακοινωθεί, αν αυτός το επιθυμεί, στις 27 Σεπτεμβρίου, στα σχόλια του άρθρου. 

Τα σκίτσα είναι του Γιάννη Γίγα και έγιναν ειδικά για το άρθρο. Τον ευχαριστούμε πολύ.