Από το πρώτο μνημόνιο του Μαΐου του 2010 μέχρι σήμερα η ύφεση προκάλεσε διόγκωση του χρέους κατά 38,5% του ΑΕΠ εκτοξεύοντάς το και «καταβροχθίζοντας» όλο το όφελος από το PSI (38,6% ελάφρυνση χρέους έως το 2013). Αυτό αναφέρει ο ΟΟΣΑ στην έκθεσή του για την Ελλάδα, συστήνοντας να μην ληφθεί κανένα νέο μέτρο, ακόμη και αν υπάρχει απόκλιση στο έλλειμμα γιατί τα μέτρα δεν αποδίδουν αλλά μόνο τροφοδοτούν την ύφεση
FOSPHOTOS / Menelaos Myrillas
Από το πρώτο μνημόνιο του Μαΐου του 2010 μέχρι σήμερα η ύφεση προκάλεσε διόγκωση του χρέους κατά 38,5% του ΑΕΠ εκτοξεύοντάς το και «καταβροχθίζοντας» όλο το όφελος από το PSI (38,6% ελάφρυνση χρέους έως το 2013). Αυτό αναφέρει ο ΟΟΣΑ στην έκθεσή του για την Ελλάδα, συστήνοντας να μην ληφθεί κανένα νέο μέτρο, ακόμη και αν υπάρχει απόκλιση στο έλλειμμα γιατί τα μέτρα δεν αποδίδουν αλλά μόνο τροφοδοτούν την ύφεση
Με βάση την έκθεση του ΟΟΣΑ, διαπιστώνεται απώλεια ίση με το 6% του ΑΕΠ στην ελληνική οικονομία λόγω της τεράστιας φοροδιαφυγής – εισφοροδιαφυγής. Καταγράφει 35% αύξηση του περιθωρίου κέρδους των εξαγωγικών εταιρειών, αναδεικνύει την πολύ χαμηλή ποιότητα των ελληνικών υποδομών, αλλά και το διπλάσιο από άλλα κράτη σε μνημόνιο φορτίο μέτρων για τους φτωχότερους Έλληνες.
Ο ΟΟΣΑ εκτιμά μικρότερη ύφεση φέτος (3,5%) αλλά διατήρηση της ύφεσης και το 2014. Για την κρίση στην Ελλάδα είπε ότι είναι η πιο μεγάλη της σύγχρονης εποχής σε βάθος και σε χρόνο και συγκρίνεται μόνο με το κράχ του 1930 στις ΗΠΑ.
Σε αριθμούς:
– Ο δείκτης κερδοφορίας στις εξαγωγές ως προς το εργατικό κόστος αυξήθηκε κατά 35% περίπου από το 2010 στην Ελλάδα
– Καταγράφει μείωση μισθών στην Ελλάδα κατά 20,2% την περίοδο 2009 – 2012 η οποία είναι μεγαλύτερη στον ιδιωτικό τομέα (-21,2%) αλλά και στον κατώτατο μισθό (-24,3%)
–η μείωση του χρέους λόγω του PSI όπως αυτή αποτυπώνεται έως και το 2013 (σημ. γιατί το όφελος φαίνεται μεγαλύτερο όσο περνούν τα χρόνια) φτάνει στο 38,6% του ΑΕΠ. Πτωτικά (κατά 0,3% του ΑΕΠ) συνέβαλλαν και οι αποκρατικοποιήσεις.
– Μεγαλώνει το χρηματοδοτικό κενό. Μία νέα γενιά από ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου καταγράφει ο ΟΟΣΑ. Λέει ότι τα χρέη έως και τον Σεπτέμβριο μειώθηκαν κατά 2,2 δισ. ευρώ, έναντι στόχου 6,5 δισ. ευρώ και ότι ο φετινός στόχος αποκρατικοποιήσεων μειώθηκε σε 1,6 από 2,6 δισ. ευρώ (λόγω ΔΕΠΑ). Και οι δύο αυτοί παράγοντες, εκτιμά ότι θα αυξήσουν το χρηματοδοτικό κενό 2014- 2015 που μέχρι σήμερα υπολογίζεται σε 10 δισ. ευρώ.
– Παρ όλα αυτά συστήνει, ακόμη και αν υπάρχουν αποκλίσεις, να μην ληφθούν νέα μέτρα, γιατί υπάρχει κίνδυνος πρόσθετης ύφεσης και επιδείνωσης των ήδη πολύ δύσκολων κοινωνικών συνθηκών.
– Εκτιμά ότι τα μνημόνια υποεκτίμησαν συστηματικά της επίδραση στην ύφεση. Οι πολλαπλασιαστές στην Ελλάδα εκτιμάται ότι ακόμη και σήμερα είναι πιο πάνω από 1% έναντι 0,5% που είναι το συνηθισμένο (δηλαδή 10 ευρώ μέτρων φέρουν 5 ευρώ ύφεσης σε άλλα κράτη ενώ στην Ελλάδα η ύφεση είναι πιο μεγάλη από την αξία των μέτρων….).
– Θεωρεί πιθανό φέτος το πρωτογενές πλεόνασμα και καταγράφει στην Ελλάδα την μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή σε σχέση με κάθε άλλο κράτος στο 9% του ΑΕΠ έως και το 2012.
– Από φοροδιαφυγή και εισφοροδιαφυγή η Ελλάδα χάνει κάθε χρόνο δισεκατομμύρια. Μόνο από τους αυτοαπασχολούμενους το κόστος στα έσοδα είναι 1,75% του ΑΕΠ ετησίως (περίπου 3,5 δισ. ευρώ). Αν μειωνόταν τα επίπεδα φοροδιαφυγής – εισφοροδιαφυγής στον μέσο όρο του ΟΟΣΑ η Ελλάδα θα είχε ΑΕΠ υψηλότερο κατά 6%.
– Στα κρατικά ταμεία το 42% των εσόδων από ΦΠΑ και το 47% των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, αναλογίες που έχουν «πέσει» λόγω κρίσης και είναι οι χαμηλότερες (ΦΠΑ) ή από τις πιο χαμηλές (στα ταμεία) των ανεπτυγμένων οικονομιών του κόσμου. Το ποσοστό εισπραξιμότητας κατά μέσο όρο είναι στο 64%-67%.
– Στον τραπεζικό τομέα έφυγαν κεφάλαια 87 δισ. ευρώ και δεν έχουν επιστρέψει σε αντίθεση με την Πορτογαλία. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια φτάνουν στο 29%
– Τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι πολύ μεγάλα. Διευρύνθηκαν μάλιστα με τη κρίση, ροκανίζοντας το όφελος στην ανταγωνιστικότητα από την μεγάλη περικοπή μισθών και προκαλούν.
– Πέραν της επιβολής του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος συστήνει και πρόγραμμα σίτισης στα σχολεία, στο πρότυπο αυτού που εφαρμόζεται σε Γαλλία και ΗΠΑ. Θα κοστίζει 0,4% του ΑΕΠ ( με εκτίμηση κόστους 3 ευρώ ανά γεύμα για το κράτος) και τα χρήματα, αναφέρει θα πρέπει να εξοικονομηθούν από άλλες κοινωνικές δαπάνες.
– Συστήνει και κατάργηση επιδόματος ανεργίας (means tested unemployment assistance) αν εδραιωθεί το παραπάνω πλέγμα παροχών, σε συνδυασμό με επέκταση υγειονομικής κάλυψης ανέργων. Συστήνει και αυστηρότερους μηχανισμούς συμμετοχής ανέργων σε προγράμματα κατάρτισης – εύρεσης εργασίας για να δικαιούνται τις παροχές.
– Ζητεί πρόσθετες παρεμβάσεις στο χρέος με βάση την συμφωνία του Νοεμβρίου του 2012, εφόσον αυτές κριθούν αναγκαίες και επικυρωθεί τον Απρίλιο του 2014 το πρωτογενές πλεόνασμα της ελληνικής οικονομίας. Στις παρεμβάσεις καταγράφει επιμήκυνση των δανείων και της περιόδου χάριτος αλλά και μείωση των επιτοκίων.
![]()
Η ρύθμιση αυτή εκτιμάται ότι θα προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από το φαρμακευτικό κλάδο, καθώς συνεπάγεται μεταφορά τζίρου εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στα σούπερ μάρκετ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εκτός «κειμένου» ο κ. Γκουρία τάχθηκε υπέρ και της πώλησης συνταγογραφούμενων φαρμάκων από τα σούπερ μάρκετ, ακόμη και της παρασκευής φαρμάκων ιδιωτικής ετικέτας.
Αμέσως μετά τη συγκεκριμένη αναφορά, κύκλοι του υπουργείου Ανάπτυξης υπογράμμιζαν ότι η απελευθέρωση θα αφορά μόνο τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Στον κλάδο των φαρμακείων, ο ΟΟΣΑ εισηγείται επίσης την πλήρη απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας των φαρμακείων, την κατάργηση του μέγιστου αριθμού των αδειών κ.ο.κ.
Η κατάργηση της μέγιστης διάρκειας ζωής των 5 ημερών για το φρέσκο γάλα που ισχύει μόνο στη χώρα μας. Με τον τρόπο αυτό, θα επιτραπεί στις γαλακτοβιομηχανίες να κυκλοφορήσουν προϊόντα με ημερομηνία λήξης από μία μέχρι και… δέκα μέρες ανάλογα με τη μέθοδο παστερίωσης.
Κι αυτό το θέμα αναμένεται ότι θα πυροδοτήσει νέο κύκλο αντιδράσεων τόσο από την ελληνική γαλακτοβιομηχανία όσο και από τους παραγωγούς.
* Η αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου για τα αρτοποιεία και τον τρόπο πώλησης του ψωμιού. Πλέον το ψωμί θα ζυγίζεται και θα πωλείται υποχρεωτικά με το κιλό στους φούρνους και όχι σε κομμάτια που μπορεί να ζυγίσουν πολύ λιγότερο απ’ αυτό για το οποίο πληρώνει ο καταναλωτής.
* Η πλήρης απελευθέρωση της κυριακάτικης λειτουργίας όλων των καταστημάτων (πολυκαταστήματα, malls κ.ο.κ) και όχι μόνο εκείνων που είναι μικρότερα από 250 τ.μ με πρόσχημα τη λειτουργία του ανταγωνισμού και τη δημιουργία 30.000 νέων θέσεων εργασίας.
Το θέμα αυτό έληξε λίγους μήνες πριν, με το υπουργείο Ανάπτυξης να τάσσεται κατά της λειτουργίας τις Κυριακές των καταστημάτων άνω των 250 τ.μ. Ωστόσο, ενδέχεται να ανακινήσει το θέμα, με το επιχείρημα ότι αποτελεί πρόταση του ΟΟΣΑ.
* Η απελευθέρωση του ποσοστού των εκπτώσεων στα καινούργια βιβλία, που σήμερα περιορίζεται σε μόνο 10%.
* Η δυνατότητα εκπτώσεων -που σήμερα απαγορεύονται- σε καταστήματα stock και outlets.
* Η απελευθέρωση της δημιουργίας νέων ξενοδοχειακών μονάδων σε περιοχές όπως η Αττική, με την κατάργηση της έννοιας του «κορεσμού» και την αλλαγή χωροταξικών διατάξεων που θα διευκολύνουν την αλλαγή χρήσης κτηρίων ώστε να μετατρέπονται σε ξενοδοχεία.
* Η άρση περιορισμών στην κρουαζιέρα, όπως λ.χ. η υποχρέωση τα πλοία που ξεκινούν από κάποιο λιμάνι να επιστρέφουν πίσω σε αυτό κ.ο.κ.
* Η κατάργηση της διαδικασίας ελέγχου και έγκρισης από το Γενικό Χημείο του Κράτους σε ό,τι αφορά στα απορρυπαντικά.
Συγκεκριμένα, τα σιλό όπου αποθηκεύεται το τσιμέντο, από έναν π.χ. εισαγωγέα πρέπει να έχουν χωρητικότητα τουλάχιστον 500 τόνων. Αυτό τελικά σημαίνει πως λόγω κόστους της επένδυσης, περιορίζεται ο ανταγωνισμός και ανεβαίνουν οι τιμές για τον καταναλωτή.
Προστίθεται επίσης ότι το τέλος 2% επί της λιανικής τιμής του τσιμέντου υπέρ του Ταμείου Συντάξεως των εργαζομένων αυξάνει το οριακό κόστος και δημιουργεί περιττές δαπάνες τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τους εισαγωγείς τσιμέντου, ενώ μειώνει την ευελιξία των τιμών τους στην αγορά.
Τι προτείνει
Στη σελίδα 50, όσον αφορά την εκπαίδευση, το δόγμα είναι: «Αναθεωρήστε το σύνταγμα – ιδρύστε ιδιωτικά πανεπιστήμια – Βάλτε δίδακτρα – δώστε φοιτητικά δάνεια».
Κατά τα λοιπά:
* Η πλήρης απελευθέρωση της πώλησης και της διαμόρφωσης των τιμών των εκατοντάδων μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, ώστε αυτά να πωλούνται πλέον και στα σούπερ μάρκετ, όπως ήδη έχει επιτραπεί με πρόσφατη Κοινή Υπουργική
Απόφαση των υπουργών Ανάπτυξης και Υγείας για τις βιταμίνες και τα συμπληρώματα διατροφής.
Η ρύθμιση αυτή εκτιμάται ότι θα προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από το φαρμακευτικό κλάδο, καθώς συνεπάγεται μεταφορά τζίρου εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στα σούπερ μάρκετ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εκτός «κειμένου» ο κ. Γκουρία τάχθηκε υπέρ και της πώλησης συνταγογραφούμενων φαρμάκων από τα σούπερ μάρκετ, ακόμη και της παρασκευής φαρμάκων ιδιωτικής ετικέτας.
Αμέσως μετά τη συγκεκριμένη αναφορά, κύκλοι του υπουργείου Ανάπτυξης υπογράμμιζαν ότι η απελευθέρωση θα αφορά μόνο τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Στον κλάδο των φαρμακείων, ο ΟΟΣΑ εισηγείται επίσης την πλήρη απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας των φαρμακείων, την κατάργηση του μέγιστου αριθμού των αδειών κ.ο.κ.
Η κατάργηση της μέγιστης διάρκειας ζωής των 5 ημερών για το φρέσκο γάλα που ισχύει μόνο στη χώρα μας. Με τον τρόπο αυτό, θα επιτραπεί στις γαλακτοβιομηχανίες να κυκλοφορήσουν προϊόντα με ημερομηνία λήξης από μία μέχρι και… δέκα μέρες ανάλογα με τη μέθοδο παστερίωσης.
Κι αυτό το θέμα αναμένεται ότι θα πυροδοτήσει νέο κύκλο αντιδράσεων τόσο από την ελληνική γαλακτοβιομηχανία όσο και από τους παραγωγούς.
* Η αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου για τα αρτοποιεία και τον τρόπο πώλησης του ψωμιού. Πλέον το ψωμί θα ζυγίζεται και θα πωλείται υποχρεωτικά με το κιλό στους φούρνους και όχι σε κομμάτια που μπορεί να ζυγίσουν πολύ λιγότερο απ’ αυτό για το οποίο πληρώνει ο καταναλωτής.
* Η πλήρης απελευθέρωση της κυριακάτικης λειτουργίας όλων των καταστημάτων (πολυκαταστήματα, malls κ.ο.κ) και όχι μόνο εκείνων που είναι μικρότερα από 250 τ.μ με πρόσχημα τη λειτουργία του ανταγωνισμού και τη δημιουργία 30.000 νέων θέσεων εργασίας.
Το θέμα αυτό έληξε λίγους μήνες πριν, με το υπουργείο Ανάπτυξης να τάσσεται κατά της λειτουργίας τις Κυριακές των καταστημάτων άνω των 250 τ.μ. Ωστόσο, ενδέχεται να ανακινήσει το θέμα, με το επιχείρημα ότι αποτελεί πρόταση του ΟΟΣΑ.
* Η απελευθέρωση του ποσοστού των εκπτώσεων στα καινούργια βιβλία, που σήμερα περιορίζεται σε μόνο 10%.
* Η δυνατότητα εκπτώσεων -που σήμερα απαγορεύονται- σε καταστήματα stock και outlets.
* Η απελευθέρωση της δημιουργίας νέων ξενοδοχειακών μονάδων σε περιοχές όπως η Αττική, με την κατάργηση της έννοιας του «κορεσμού» και την αλλαγή χωροταξικών διατάξεων που θα διευκολύνουν την αλλαγή χρήσης κτηρίων ώστε να μετατρέπονται σε ξενοδοχεία.
* Η άρση περιορισμών στην κρουαζιέρα, όπως λ.χ. η υποχρέωση τα πλοία που ξεκινούν από κάποιο λιμάνι να επιστρέφουν πίσω σε αυτό κ.ο.κ.
* Η κατάργηση της διαδικασίας ελέγχου και έγκρισης από το Γενικό Χημείο του Κράτους σε ό,τι αφορά στα απορρυπαντικά.
Σχετικά με την αγορά του τσιμέντου, η έκθεση του ΟΟΣΑ σημειώνει ότι οι ακριβές υποδομές που απατούνται στην περίπτωση ενός μη παραγωγού ανεβάζουν τις τιμές.
Συγκεκριμένα, τα σιλό όπου αποθηκεύεται το τσιμέντο, από έναν π.χ. εισαγωγέα πρέπει να έχουν χωρητικότητα τουλάχιστον 500 τόνων. Αυτό τελικά σημαίνει πως λόγω κόστους της επένδυσης, περιορίζεται ο ανταγωνισμός και ανεβαίνουν οι τιμές για τον καταναλωτή.
Προστίθεται επίσης ότι το τέλος 2% επί της λιανικής τιμής του τσιμέντου υπέρ του Ταμείου Συντάξεως των εργαζομένων αυξάνει το οριακό κόστος και δημιουργεί περιττές δαπάνες τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τους εισαγωγείς τσιμέντου, ενώ μειώνει την ευελιξία των τιμών τους στην αγορά.
(με πληροφορίες από capital.gr, «Ναυτεμπορική»)