Αυξανόμενος εμφανίζεται ο κίνδυνος κοινωνικών αναταραχών παγκοσμίως, έπειτα και από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, με τη λιτότητα παρούσα στην ατζέντα πολλών κρατών και για το 2014.
Από τα κινήματα εναντίον της λιτότητας στις μεσοαστικές εξεγέρσεις, τόσο σε πλούσιες, όσο και φτωχές χώρες, οι αιτίες των κοινωνικών συγκρούσεων ποικίλουν: η οικονομική δυσπραγία (Ελλάδα, Ισπανία κ.α.), εξεγέρσεις ενάντια σε δικτατορικά καθεστώτα (κυρίως στη Μέση Ανατολή), φιλοδοξίες των μεσαίων στρωμάτων σε ραγδαία αναπτυσσόμενες οικονομίες (Τουρκία, Βραζιλία).
Όπως επισημαίνεται στο Economist, το μειωμένο εισόδημα και η υψηλή ανεργία δεν οδηγούν πάντα σε κοινωνικές αναταραχές. Μόνο στις περιπτώσεις, στις οποίες η οικονομική δυσπραγία συνοδεύεται και από άλλους παράγοντες αδυναμίας και ευπάθειας, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος κοινωνικής έκρηξης.
Τέτοιοι παράγοντες είναι η μεγάλη εισοδηματική ανισότητα, η πολιτική αστάθεια (αδύναμες κυβερνήσεις), η ελλειματική κοινωνική πρόνοια, οι εθνικές εντάσεις και το ιστορικό κοινωνικών συγκρούσεων.
Ιδιαίτερα σημαντικός και «εκρηκτικός» παράγοντας: η δημοκρατία σε κρίση, ή αλλιώς η έλλειψη εμπιστοσύνης σε κυβερνήσεις και θεσμούς.
Τι έχουμε να περιμένουμε το 2014;
Μπορεί η ύφεση να υποχωρεί σε αρκετές χώρες (σε πολλές άλλες, φυσικά, παραμένει), ωστόσο ιστορικά αποδεικνύεται πως οι κοινωνικές αναταραχές έπονται της οικονομικής καταστροφής.
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης του Economist Intelligence Unit (EIU) είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα:
To 43% των χωρών (65) αντιμετωπίζουν υψηλό ή πολύ υψηλό κίνδυνο κοινωνικής έκρηξης, 54 χώρες μέτριο κίνδυνο, και οι υπόλοιπες 31 μικρό ή πολύ μικρό κίνδυνο.
Πριν από πέντε χρόνια, οι χώρες που αντιμετώπιζαν υψηλό κίνδυνο κοινωνικών αναταραχών έφταναν τις 46.
Πολύ υψηλό κίνδυνο αντιμετωπίζουν οι εξής χώρες:
- Αργεντινή
- Μπαχρέιν
- Μπαγκλαντές
- Βολιβία
- Βοσνία
- Αίγυπτος
- Ελλάδα
- Γουινέα
- Ιράκ
- Λίβανος
- Λιβύη
- Νιγηρία
- Σουδάν
- Σουαζιλάνδη
- Συρία
- Ουζμπεκιστάν
- Βενεζουέλα
- Υεμένη
- Ζιμπάμπουε
Υψηλό κίνδυνο:
- Αλβανία
- Αλγερία
- Λευκορωσία
- Βραζιλία
- Βουλγαρία
- Μπουρκίνα Φάσο
- Μπουρούντι
- Καμπότζη
- Καμερούν
- Τσαντ
- Κίνα
- Κροατία
- Κύπρος
- Αιθιοπία
- Γουατεμάλα
- Γουιάνα
- Αϊτή
- Ονδούρα
- Ιράν
- Ιορδανία
- Καζακστάν
- Κιργιστάν
- Λάος
- ΠΓΔ της Μακεδονίας
- Μαδαγασκάρη
- Μεξικό
- Μολδαβία
- Μαρόκο
- Μιανμάρ
- Νικαράγουα
- Πακιστάν
- Παναμάς
- Παπούα Νέα Γουινέα
- Περού
- Φιλιππίνες
- Πορτογαλία
- Ρουμανία
- Νότια Αφρική
- Ισπανία
- Σρι Λάνκα
- Τατζικιστάν
- Τόγκο
- Τυνησία
- Τουρκμενιστάν
- Τουρκία
- Ουκρανία
Πληροφορίες: Ripe for rebellion? – Economist