Η σφαγή στη Σρεμπρένιτσα (σημαίνει «Μικρό Ορυχείο»), που έχει χαρακτηριστεί και επίσημα γενοκτονία από τη διεθνή δικαιοσύνη, έλαβε χώρα τον Ιούλιο του 1995, μερικούς μήνες πριν από το τέλος του πολέμου της Βοσνίας (1992-1995).

Στις 11 Ιουλίου, οι δυνάμεις των Σερβοβοσνίων, υπό τον στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς και την πολιτική κάλυψη του Ράντοβαν Κάρατζιτς και του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ολοκλήρωσαν τη σφαγή 8.000 αρρένων αμάχων μουσουλμάνων σε μία περιοχή που κυριαρχούσε το σερβικό στοιχείο.

Η Σρεμπρένιτσα έγινε το σύμβολο της ντροπής, όχι μόνο για το μέγεθος του μακελειού, αλλά και για το γεγονός ότι η σφαγή έλαβε χώρα σε μία πόλη που ήταν υπό την απόλυτη προστασία των Ηνωμένων Εθνών.

Η πόλη είχε κηρυχθεί ασφαλής περιοχή από τα στρατεύματα του ΟΗΕ δυο χρόνια νωρίτερα και φυλασσόταν από Ολλανδούς στρατιώτες.

Όταν οι Σέρβοι την κατέλαβαν, οι πολύ λιγότεροι σε αριθμό Ολλανδοί, δεν έριξαν ούτε μια τουφεκιά για να υπερασπίσουν την πόλη.

Πολλοί Βόσνιοι πήγαν στο στρατόπεδο του ΟΗΕ για να ζητήσουν προστασία και αρκετοί δεν έγιναν δεκτοί.

Οι στρατιώτες του ΟΗΕ ζήτησαν απεγνωσμένα υποστήριξη, η οποία δεν τους δόθηκε ποτέ.

Οι Σέρβοι ξεχώρισαν τους άνδρες και αγόρια από τις γυναίκες και τους σκότωσαν, περίπου 8.000 ανθρώπους, ρίχνοντας τα πτώματά τους σε ομαδικούς τάφους.

Αξίζει να σημειωθεί πως μετά από την εξέταση των όσων συνέβησαν, η Ολλανδική κυβέρνηση παραιτήθηκε.

Η πτώση της Σρεμπρένιτσα σήμανε και την αντίστροφη μέτρηση στη βοσνιακή σύγκρουση. Η ταπείνωση των δυνάμεων του ΟΗΕ ανάγκασε τη διεθνή κοινότητα να πάρει σκληρά μέτρα και να βομβαρδίσει σερβοβοσνιακές περιοχές. Ακολούθησε η συνθήκη του Ντέιτον, που έφερε την ηρεμία, αλλά δεν έλυσε το βοσνιακό ζήτημα. 
Μόνο δύο χαμηλόβαθμοι σερβοβόσνιοι αξιωματικοί έχουν καταδικασθεί σε ποινές πρόσκαιρης κάθειρξης γι' αυτό το διαρκές έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Ο πρωτεργάτης της Σφαγής στρατηγός Ράτκο Μλάντιτς και ο πολιτικός του προϊστάμενος Ράντοβαν Κάρατζιτς συνελήφθησαν μετά από χρόνια φυγοδικίας και δικάζονται στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Η συμμετοχή Ελλήνων εθνικιστών

 
Σύμφωνα με αναφορά ολλανδικού ινστιτούτου, στις σφαγές πήραν μέρος και 12 Έλληνες.

Ανήκαν στην Ελληνική Φρουρά Εθελοντών και ήταν είτε μέλη της νεοναζιστικής οργάνωσης «Χρυσή Αυγή» ή μισθοφόροι.

Μάλιστα, ο Ράτκο Μλάντιτς τους ζήτησε να υψώσουν την ελληνική σημαία στην καθημαγμένη Σρεμπρένιτσα, ενώ ο Ράντοβαν Κάρατζιτς τους παρασημοφόρησε.

Οι έλληνες εθελοντές στη Βοσνία πίστευαν, όπως και η πλειονότητα των συμπατριωτών μας, ότι αγωνίζονταν για ιερό σκοπό, υπερασπιζόμενοι την Ευρώπη και τον Χριστιανισμό από τη λαίλαπα του Ισλαμισμού.

Srebrenica – A Cry from the Grave (Ντοκιμαντέρ του BBC):
 

Το 2008 η Ολλανδή δημοσιογράφος Ίνχεμπορχ Μπίχελ γύρισε το ντοκιμαντέρ The Greek Way, που αναφέρεται στην ελληνική συμμετοχή στη Σφαγή της Σρεμπρένιτσα:

Βοσνία: Χιλιάδες άνθρωποι στην 19η επέτειο της σφαγής στη Σρεμπρένιτσα

Χιλιάδες άνθρωποι παρέστησαν στην 19η επέτειο της σφαγής των Βόσνιων μουσουλμάνων στη Σρεμπρένιτσα της ανατολικής Βοσνίας από δυνάμεις των Σέρβων της Βοσνίας.
 
Εντός της ημέρας θα ταφούν 175 θύματα της σφαγής, τα οποία ταυτοποιήθηκαν κατά την περασμένη επέτειο. Η ταφή θα γίνει νωρίς το απόγευμα, μετά την θρησκευτική τελετή στο μνημείο που έχει ανεγερθεί για τα θύματα της σφαγής στο Ποτοτσάρι στη Σρεμπρένιτσα.
 
Δεκατρείς ανήλικοι είναι μεταξύ των θυμάτων που θα ταφούν.
 
Τα αγόρια ήταν από 15 έως 17 χρόνων την ημέρα της σφαγής.
 
Στο Ποτοτσάρι βρίσκονται θαμμένοι συνολικά 6.066 άνθρωποι που χάθηκαν στη σφαγή και τα οστά των οποίων ταυτοποιήθηκαν μετά την εκταφή τους από δεκάδες ομαδικούς τάφους.
Η σπαρακτική εξομολόγηση της Φατίμα Έφεντιτς που έχασε τον γιο της συγκλονίζει:
 
«Είμαι χαρούμενη που βρέθηκαν τα λείψανα του. Τον βλέπω στα όνειρά μου κάθε βράδυ. Τον αναζητούσα στα όνειρά μου. Είδα ότι τον βρήκα στη στέγη ενός σπιτιού και τον πήρα στην αγκαλιά μου. Η ευχή μου πραγματοποιήθηκε. Τον έχω και πάλι κοντά μου», δήλωσε συγκινημένη.
 
Επί σειρά ετών, ομάδες ειδικών, αναλύοντας το DNA των οστών, προσπαθούν να ανασυνθέσουν τα λείψανα των θυμάτων, τα οποία ανασύρονται από τους ομαδικούς τάφους.
 
Η ανεύρεση και ταυτοποίηση τους είναι εξαιρετικά πολύπλοκη εξηγεί η γενική διευθύντρια της Παγκόσμιας Επιτροπής Αγνοουμένων, Κάθριν Μπομπέργκερ.
 
«Υπολογίζουμε ότι ακόμα περίπου χίλια άτομα εξακολουθούν να αγνοούνται. Επιπροσθέτως, θα υπάρξουν ακόμα χιλιάδες οστά από τις σορούς και λείψανα, που θα ταυτοποιηθούν στο μέλλον και τα οποία θα μπορούσαν να σχετίζονται με ήδη τα υπάρχοντα στο νεκροτομείο. Η διαδικασία είναι εξαιρετικά πολύπλοκη».
 
Αποτίοντας φόρο τιμής στα θύματα της σφαγής, χιλιάδες Βόσνιοι μουσουλμάνοι συμμετείχαν στην ετήσια «Πορεία Ειρήνης», η οποία μετά από τρεις εξαντλητικές ημέρες έφτασε στο Ποτοτσάρι.
 

(Πληροφορίες: Σαν Σήμερα, Ναυτεμπορική, Βικιπαιδεία, Euronews)