Μία μείωση του χρέους χωρίς κούρεμα στην ονομαστική του αξία , είναι η ιδέα του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Βαρουφάκη, με ανταλλαγή του επίσημου θεσμικού χρέους προς την ΕΕ και την ΕΚΤ με διαφορετικού τύπου ομόλογα τα οποία θα πάρουν. «Αιώνια» ομόλογα (perpetual) για την EKT και για τους άλλους δανειστές ομόλογα με ρήτρα ανάπτυξης. Πρόκειται για «κούρεμα» που όμως δεν θα είναι τυπικά «κούρεμα» κι έτσι δεν θα φαίνεται σαν χρεοκοπία
Μέρος του σχεδίου αυτού, έτσι κι αλλιώς αποκάλυπτε σταδιακά, ο κ. Βαρουφάκης σε συνεντεύξεις του. Προεκλογικά σε τηλεοπτική συνέντευξη που είχε δώσει στο TPP, είχε αποκαλύψει το σχέδιο με τα perpetual, τα οποία είναι ομόλογα μεγάλης διάρκειας ακόμα και 100 ετών ή δεν λήγουν και ποτέ…
Αυτό σημαίνει ότι με τα αιώνια ομόλογα μηδενίζει ουσιαστικά το χρέος. Θα επανέλθουμε παρακάτω.
Την Δευτέρα μετά τη συνάντησή του με τον υπουργό Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου Τζωρτζ Όσμπορν, ο κ. Βαρουφάκης μίλησε στους Financial Times και έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες.
Εκεί εξήγησε τον προβληματισμό του για το πώς πρέπει να γίνει εύπεπτη η μείωση του χρέους στους Γερμανούς, χωρίς να υπάρχει το κούρεμα. Έτσι είπε ότι δεν προτείνει την μείωση της ονομαστικής αξίας του χρέους, αλλά έναν διαφορετικό τρόπο εξόφλησής του…
Σύμφωνα με τους FT «η ελληνική κυβέρνηση δεν ζητά πλέον την ονομαστική διαγραφή χρέους». Αλλά αυτό βεβαίως ισχύει εδώ και πάρα πολύ καιρό και μάλιστα ο Γιάννης Βαρουφάκης και πριν τις εκλογές, μιλούσε πολύ προσεκτικά και ποτέ δεν είχε αναφερθεί σε μείωση της ονομαστικής αξίας του χρέους.
Αντίθετα προτείνει την έκδοση δύο τύπων ομολόγων:
- Ο πρώτος τύπος, τα ομόλογα που είναι συνδεδεμένα με την οικονομική ανάπτυξη, θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τα ευρωπαϊκά δάνεια διάσωσης.
- Ο δεύτερος τύπος, τα λεγόμενα «perpetual bonds, θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τα ομόλογα που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ.
Ο Γ. Βαρουφάκης δήλωσε στους FT ότι η πρότασή του για την ανταλλαγή χρέους θα είναι μία μορφή «έξυπνης μηχανικής χρέους» (smart debt engineering) η οποία επιτρέπει την αποφυγή χρήσης όρων όπως «κούρεμα», πολιτικά απαράδεκτους στη Γερμανία και άλλους πιστωτές. «Αυτό που θα πω στους εταίρους μας είναι ότι είναι πως συνδυάζουμε πρωτογενή πλεονάσματα με μια μεταρρυθμιστική ατζέντα» είπε.
Όπως εξήγησε σκοπεύει να τους πει, «βοηθήστε μας να μεταρρυθμίσουμε την χώρα μας και δώστε μας δημοσιονομικό περιθώριο για να το κάνουμε, διαφορετικά θα συνεχίσουμε να ασφυκτιούμε και θα γίνουμε μια απορρυθμισμένη, παρά μια μεταρρυθμισμένη Ελλάδα», κατέληξε.
Πως μειώνεται έτσι το χρέος…
Γιατί όμως τα perpetual bonds ή ακόμα μία σοβαρή επιμήκυνση του χρέους, είναι «κούρεμα» , παρόλο που δεν βαφτίζεται έτσι; Επειδή στα perpetual, η αξία του ομολόγου χωρίς τους τόκους, μετατοπίζεται σε τέτοιο βάθος χρόνου, που πρακτικά εξαφανίζεται αν πληρωθεί. Ουσιαστικά δεν πληρώνεται καθόλου.
Όλο το χρέος, το τρώει ο πληθωρισμός και η ανάπτυξη που μεγαλώνει το ΑΕΠ και τα εισοδήματα, ενώ η ΕΚΤ θέλει ακριβώς να αυξήσει τον πληθωρισμό. Έτσι η ονομαστική αξία του χρέους, μένει ίδια, αλλά φθείρεται, μέχρι να εξαφανιστεί ουσιαστικά σε μερικές δεκαετίες, εφόσον φυσικά το συνολικό ύψος των τόκων είναι μικρό. Ιδανικά, κάτω από Ο,5%.
Θεωρητικά το χρέος ακόμα και με επιτόκιο μεγαλύτερο του 0,5% αν η εξόφλησή του παραταθεί για μετά από 50 χρόνια, μηδενίζεται…
Αντίστοιχα μείωση του χρέους, θα μπορούσε να προκύψει και με το άλλο μέρος που έχουν οι δανειστές στην ΕΕ. Εδώ η βασική ιδέα, από όσους χρησιμοποίησαν αυτή τη λύση (π.χ. Αργεντινή), είναι να συνδέσουν το επιτόκιο, με τον αριθμό ανόδου του ΑΕΠ της χώρας.
Κι εδώ θα μπορούσε να δοθεί μία επιμήκυνση ακόμα ή και μια περίοδος χάριτος για να αρχίσουν να εξοφλούνται οι τόκοι μόλις το ΑΕΠ της χώρας γίνει θετικό ή μετά από ένα ορισμένο διάστημα, π.χ. μετά από 5 χρόνια…
ΝΑΚ