Του Νίκου Κωτσικόπουλου
Αυτός είναι ο τρόπος που έχουν επιλέξει οι Ιταλοί και φυσικά η γερμανική κυβέρνηση. Η «ευρωπαϊκή οικογένεια», εδώ και χρόνια ξέρει ότι πρέπει να αποφύγει με την Ιταλία, μία μνημονιακή περιπέτεια ανάλογη της Ελλάδας, γιατί θα οδηγούσε σε καταστροφή.
Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν επέβαλε στην Ιταλία λιτότητα και φτώχεια που έχει ήδη κοστίσει σοβαρά σε ανεργία και ύφεση. Αλλά αφού τα καταφέρνει να δανείζεται ως τώρα…
Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι η ατάκα του Έλληνα υπουργού, είναι άτοπη, όπως του απάντησε μέσω twitter, ο ομόλογός του Ιταλός υπουργός Πιερ Κάρλο Παντοάν;
Είπε ο κ. Βαρουφάκης μιλώντας στην κρατική τηλεόραση RAI: «Ποιος θα είναι ο επόμενος έπειτα από εμάς; Η Πορτογαλία; Τι θα γίνει όταν η Ιταλία ανακαλύψει πως είναι αδύνατον να παραμείνει μέσα στον ζουρλομανδύα της λιτότητας;»
Και παρακάτω: «Ιθύνοντες ενός σημαντικού ιταλικού θεσμού με πλησίασαν και μου είπαν ότι είναι αλληλέγγυοι με τη χώρα μας, αλλά δεν μπορούν να πουν την αλήθεια διότι και η Ιταλία κινδυνεύει να χρεοκοπήσει και φοβούνται τυχόν συνέπειες από τη Γερμανία».
Ότι κι αν ισχύει, η δήλωση δε στερείται πολιτικής σημασίας Τι έκανε άραγε τον κ. Βαρουφάκη, να σπάσει έστω κι άκομψα, τη σιωπή των άλλων για την κραυγαλέα περίπτωση του ιταλικού χρέους που είναι ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της Ευρωζώνης, προγραμματισμένη να σκάσει ή να αχρηστευθεί, μέσα σε 12 μήνες;
Η γραμμή που έχει τηρήσει πιστά η Ευρωζώνη σε αυτό θέμα, είναι απλή: Δε μιλούν για σκοινί στο σπίτι του κρεμασμένου. Αντίθετα από ότι συμβαίνει με την Ελλάδα, που φαίνεται ότι είναι πολύ μικρή -σύμφωνα με την άποψη κάποιων- και δε μπορεί να προκαλέσει μη διαχειρίσιμο πρόβλημα.
Αλλά η Ιταλία είναι πολύ μεγάλη για να χρεοκοπήσει. Έτσι ήδη από το 2009 κιόλας, η Ιταλία βολεύεται να είναι ξεχασμένη πίσω από την Ελλάδα. Να κρύβεται όσο μπορεί, ενώ η Ελλάδα είναι στο στόχαστρο. Η Ιταλία βολεύεται με τη σιωπή.
Μέχρι τώρα έβγαλε την ουρά της από το κάδρο, αλλά αρκούν άραγε, τα 130 δις ευρώ που υπολόγισε η Κεντρική της Τράπεζα πως της αναλογούν από το επερχόμενο πακέτο QE της ΕΚΤ;
Πόσο μπορεί να κρύβεται από τις αδηφάγες αγορές… Τη Δευτέρα, το επιτόκιο στο δεκαετές ομόλογό της, (απόδοση), είχε την μεγαλύτερη ποσοστιαία άνοδο στην Ευρώπη μετά από αυτό των ελληνικών ομολόγων. Αντίστοιχα, έπεσε η τιμή των ομολόγων της.
Το Bloomberg, που συγκρίνει τα δεκαετή ομόλογα, έδωσε τη Δευτέρα, ημερήσια άνοδο επιτοκίου 6,32% για το πολιορκούμενο ελληνικό χρέος και για το ιταλικό άνοδο 5,20%. Είναι μεγάλη ημερήσια άνοδος για την απόδοση. Βέβαια το ιταλικό επιτόκιο είναι ακόμα στα χαμηλά του, στο 1,66%. Ουδεμία σχέση με την απόδοση του ελληνικού ομολόγου στα 10,74%.
.
Ιταλικό ΑΕΠ, χρέος και ωρίμανση…
Εδώ όμως υπάρχει μία διαφορά. Η Ιταλία πρόκειται να δανειστεί μέσα στο επόμενο δωδεκάμηνο 502 δις ευρώ, δηλαδή ποσό αντίστοιχο με το 160% όλου του ελληνικού χρέους, (όταν όλες οι ελληνικές υποχρεώσεις για φέτος κάποιες από τις οποίες εκπληρώθηκαν ήδη, δεν ξεπερνούσαν τα 22 δις ευρώ).
Κάποιοι θα πουν ότι για μια μεγάλη οικονομία, όπως η ιταλική, αυτό δεν είναι πρόβλημα. Μάλλον δεν έχουν δει τα τελευταία στοιχεία της ιταλικής οικονομίας, από την Κεντρική της Τράπεζα και το υπουργείο Οικονομικών της χώρας.
Το χρέος της Ιταλίας ξεπερνούσε τα 2,157 τρις ευρώ, με τα τελευταία δημοσιοποιημένα στοιχεία του Οκτωβρίου κι είχε αυξηθεί κατά 87,7 δις ευρώ στο δεκάμηνο του 2014. Το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα ανέβει το 2015 μόνον 0,4%-0,8% (τρεις διαφορετικές εκτιμήσεις μεταξύ Κεντρικής Τράπεζας, κυβέρνησης και του πιο αισιόδοξου ΔΝΤ) και είναι στα 2,07 τρις ευρώ. Παραμένει μικρότερο από το χρέος αν και με καλύτερη σχέση από πέρσι!
Ο μέσος χρόνος ωρίμανσης του χρέους, είναι στα 6,8 χρόνια. Δηλαδή όλο το χρέος θα λήξει και πρέπει να πληρωθεί ή να ανανεωθεί με νέο δανεισμό, σε 6,8 χρόνια.
Αλλά η βόμβα, είναι το βραχυχρόνιο χρέος, που φθάνει τα 502 δις ευρώ. Αυτό είναι το ποσό των ομολόγων και εντόκων που λήγουν το 2015. Δηλαδή μέσα σε 12 μήνες, η Ιταλία πρέπει να εξοφλήσει ανανεώνοντας χρέος, που ξεπερνά το 24% του ΑΕΠ της χώρας.
Κι αν αυτό δεν είναι ωρολογιακή βόμβα, τότε τι είναι; Η Ιταλία και η Ευρωζώνη πρέπει να δουν το θέμα πριν είναι αργά και η λύση δεν είναι ούτε το μετριοπαθές πρόγραμμα της ΕΚΤ, ούτε αυτό που έχει επιβληθεί στην Ελλάδα.
Όσο πιο γρήγορα το αντιληφθεί η ιταλική κυβέρνηση και πάρει θέση πλάι στην Ελλάδα, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να αποφύγει μία καταστροφική «διάσωση» σαν αυτή που επιβλήθηκε στη χώρα μας…