Αποκαλυπτικά για την συνέχιση της φοροαποφυγής των ναυτιλιακών εταιριών ήταν τα στοιχεία που κατέθεσαν στην Βουλή, τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Ναυτιλίας σχετικά με την φορολογία των εφοπλιστών. Αφορμή αποτέλεσε ερώτηση που κατέθεσαν οι βουλευτές του ΚΚΕ, Χρήστος Κατσώτης, Νίκος Καραθανασόπουλος, Διαμάντω Μανωλάκου και Μανώλης Συντυχάκης σχετικά με τα φορολογικά έσοδα από τον συγκεκριμένο κλάδο. Απάντησαν τόσο ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, όσο και ο υπουργός Ναυτιλίας, Θοδωρής Δρίτσας.
Σύμφωνα με τα δύο υπουργεία, με βάση το Συνυποσχετικό Οικειοθελούς Φορολόγησης που βρίσκεται σε ισχύ, το 2014 τα φορολογικά έσοδα από τις ναυτιλιακές εταιρίες, έφθασαν τα 40.546.161,35 ευρώ και το 2015 τα 45.430.869,71 ευρώ. Υπάρχει δηλαδή μία αύξηση της τάξης των 4.884.708 ευρώ. Επίσης από τον αυτοτελή φόρο πλοίων το 2013 τα έσοδα ήταν 14.013.519,90 ευρώ, το 2014 ανήλθαν σε 13.154.712,39 ευρώ και το 2015 σε 17.617.781,18 ευρώ. Με μία απλή διαίρεση με βάση τα στοιχεία που κατέθεσαν οι δύο υπουργοί, προκύπτει ότι ο μέσος όρος της φορολογικής επιβάρυνσης για κάθε ναυτιλιακή εταιρία είναι 86.700,13 ευρώ τον χρόνο.
Τα ποσά ίσως να φαίνονται αυτοτελώς εντυπωσιακά, όχι όμως αν τα συγκρίνει κανείς με τα εκτιμώμενα (αφού δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία) κέρδη των ναυτιλιακών εταιριών το 2013 που φέρονται να έφθασαν τα …12.000.0000.000 ευρώ. Σύμφωνα μάλιστα ς με στοιχεία που δημοσίευσε το πρακτορείο Bloomberg τα εφοπλιστικά κέρδη αθροιστικά από το 2003 έως και το 2013 ήταν 175.000.000.000 ευρώ! Τα στοιχεία της διεθνούς εταιρίας ναυλώσεων (Vesselvalue.com) υποστηρίζουν ότι ο στόλος των ελλήνων εφοπλιστών έφθανε τον Αύγουστο του 2014 στα 4.419 πλοία και αξία 114.500.000.000 δολαρίων ενώ καλύπτουν περίπου το 16% του παγκόσμιου στόλου και σχεδόν τον μισό στόλο της Ε.Ε.
Να σημειωθεί ότι στην ερώτηση των βουλευτών του ΚΚΕ, ζητήθηκαν στοιχεία τόσο για τα φορολογικά έσοδα από ναυτιλιακές εταιρίες με καθεστώς off shore στην Ελλάδα από το 2009 έως το 2015 αλλά και για το ποιες είναι οι βεβαιωμένες ανεξόφλητες οφειλές των εφοπλιστών προς τη ΔΟΥ Πειραιά. Το υπουργείο Οικονομικών θεώρησε την ερώτηση αόριστη αναφέροντας πώς οι εταιρίες έχουν πολλές κατηγοριοποιήσεις ζητώντας διευκρινήσεις για τον όρο «off shore» ενώ δήλωσε αδυναμία για την εκτίμηση των ανεξόφλητων οφειλών με βάση τον όρο «εφοπλιστής».
Τι ισχύει για την φορολογία των ναυτιλιακών εταιριών
Το περίφημο Συνυποσχετικό Οικειοθελούς Παροχής μεταξύ της Ελληνικής Κυβέρνησης και της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, που σύμφωνα με τον νόμο 4301/14 «συνιστά διαρκές δικαιοπρακτικό θεμέλιο», υπογράφθηκε τον Ιούλιο του 2014 από την κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά. Το συνυπογράφουν ό ίδιος ο τότε πρωθυπουργός και ο πρόεδρος της ένωσης των ναυτιλιακών εταιριών, Θεόδωρος Βενιάμης. Κυρώθηκε τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου, ενώ προβλέπονταν και στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα που είχε υπογραφεί και ισχύει μέχρι σήμερα.
Για το περιεχόμενο των ρυθμίσεων του, είναι υπερ-αρκετή η περιγραφή που έκανε ο τότε υπεύθυνος για θέματα Ναυτιλίας και νυν βουλευτής Κυκλάδων του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Συρμαλένιος. Στην τοποθέτηση του μάλιστα μνημόνευσε και τον υπουργό Ναυτιλίας Θεόδωρο Δρίτσα. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε στην σχετική συνεδρίαση της Βουλής της 1ης Οκτωβρίου του 2014 ο Ν.Συρμαλένιος: «Υπάρχει και το συνυποσχετικό, το οποίο κυρώνετε και το οποίο έχει υπογραφεί μεταξύ του κ. Σαμαρά ως Πρωθυπουργού και του κ. Βενιάμη ως επικεφαλής της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, τον Ιούνιο του 2013 και η πρόσθετη πράξη τον Ιούλιο του 2014. Με το συνυποσχετικό αυτό, στα μέλη της ναυτιλιακής κοινότητας δηλώνονται τετρακόσιες εβδομήντα οκτώ εταιρείες. Εάν κάνετε τη διαίρεση, 105 εκατομμύρια ευρώ διά τετρακόσιες εβδομήντα οκτώ εταιρείες σε ετήσια βάση, ξέρετε τι ποσό βγαίνει; Βγαίνει 212.885 ευρώ τον χρόνο. Αυτή είναι η περίφημη συνεισφορά των εφοπλιστών και 105 εκατομμύρια, όταν οι ναυτικοί πλήρωσαν σε μία χρονιά 150 εκατομμύρια το 2012, με τη δικαιολογία ότι θα μας φύγουν τα πλοία με ελληνική σημαία και θα υπάρξει διαρροή».
Μάλιστα είχε αναφερθεί και στο πάγιο επιχείρημα της τότε κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου σχετικά με την δυνατότητα των ναυτιλιακών εταιριών να «αλλάζουν σημαία» μεταφέροντας τις δραστηριότητες τους σε χώρες με ευνοϊκότερο φορολογικό καθεστώς. Ο τότε υπουργός Ναυτιλίας Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Βουλή, είχε υποστηρίξει ότι «δεν μπορεί να γίνει αλλιώς», γιατί τα φορολογικά παραστατικά των εφοπλιστών εκδίδονται σε λιμάνια διάφορων χωρών και δεν μπορούν να ελεγχθούν, αφού δεν υφίσταται «παγκόσμιο σύστημα φορολόγησης». Απαντώντας σε αυτή την επιχειρηματολογία ο Ν.Συρμαλένιος είχε πεί πως «υπάρχει μια διαρκής μετατόπιση της ελληνικής σημαίας σε ξένες σημαίες. Άρα δεν σταματάει αυτή η ιστορία με την υποτιθέμενη αυτή πράξη, τη χαριστική πράξη στους εφοπλιστές. Φαίνεται πόσο η Κυβέρνησή σας είναι δουλική απέναντι στα μεγάλα συμφέροντα. Γιατί δεν μας καταθέτετε την αλληλογραφία του Υπουργού Οικονομικών με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την οποία είχαμε ζητήσει δύο και τρεις φορές με ερωτήσεις μας και με τον κ. Δρίτσα συνυπογράφοντα, πέρυσι και πρόπερσι, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάζει θέμα φορολόγησης των Ελλήνων εφοπλιστών; Γιατί δεν καταθέτετε αυτά τα στοιχεία;»
Πατριώτες οι εφοπλιστές
Προφανώς η προσέγγιση του ΣΥΡΙΖΑ στο συγκεκριμένο θέμα, μετατοπίστηκε εντυπωσιακά έκτοτε και σαφώς μετά τη υπογραφή της συμφωνίας της 12ης Ιουλίου. Έτσι σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» την Κυριακή 9 Αυγούστου 2015 ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης δήλωσε: «Οι Έλληνες πλοιοκτήτες που έχουν αποδείξει σε κρίσιμες στιγμές τα πατριωτικά τους αισθήματα θα πρέπει για ακόμα μία φορά να αποδείξουν ότι αγαπάνε τη χώρα. Αν όμως εμείς πάμε να επιβαρύνουμε τη ναυτιλία περισσότερο από όσο πρέπει, αυτό θα λειτουργήσει ανταγωνιστικά υπέρ της ναυτιλίας άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Παράλληλα, εμείς θα χάσουμε το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας, αλλά και πολύτιμα έσοδα».
Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι στην Ελλάδα παραμένουν σε ισχύ – ανεξάρτητα από το προαναφερόμενο συνυποσχετικό- οι νόμοι 2687/53 και 25/75. Αυτοί προβλέπουν την ύπαρξη 56 φοροαπαλλαγών για τις ναυτιλιακές εταιρίες με κυριότερη αυτή που προβλέπει την φορολόγηση με το σύστημα «tonnage tax» δηλαδή με βάση την χωρητικότητα και την ηλικία του κάθε πλοίο. Κριτήριο αποσυνδεδεμένο πλήρως από τα έσοδα και την κερδοφορία του πλοίου.
Δείτε τις έγγραφες απαντήσεις των υπουργείων Οικονομικών και Ναυτιλίας: