Η Νύχτα των Κρυστάλλων (Kristallnacht)

Στις 9 Νοεμβρίου 1938 έλαβε χώρα ένα από τα πλέον ζοφερά γεγονότα στην Ιστορία του Γ' Ράιχ, ένα πανεθνικό πογκρόμ ενάντια στους Εβραίους σε πόλεις της Γερμανίας και της Αυστρίας. 

Άλλοθι υπήρξε η δολοφονία του Φομ Ρατ, γραμματέα της Γερμανικής Πρεσβείας στο Παρίσι από τον γερμανό Εβραίο,  Χέρσελ Γκρίνσπαν. 

Η επίθεση θεωρήθηκε αυθόρμητη, στην πραγματικότητα, όμως, είχε ενορχηστρωθεί από τις γερμανικές αρχές και, ειδικότερα, από τον Ράινχαρντ Χάιντριχ, με τη βοήθεια του κρατικού μηχανισμού, αλλά και της οργάνωση του ναζιστικού κόμματος.

Το πογκρόμ που ακολούθησε υπήρξε σοκαριστικά φρικτό.

1.574 συναγωγές (σχεδόν όλες όσες υπήρχαν στη Γερμανία) και ακόμη 94 συναγωγές και τόποι προσευχής της Βιέννης υπέστησαν μερική ή ολική καταστροφή.

Πολλά εβραϊκά κοιμητήρια, πάνω από 7.000 καταστήματα και 29 πολυκαταστήματα που ανήκαν σε Εβραίους καταστράφηκαν ολοσχερώς (πολλά έπειτα από εμπρησμό).

Περισσότεροι από 30.000 Εβραίοι άνδρες συνελήφθησαν και στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, κατά κύριο λόγο στο Νταχάου, στο Μπούχενβαλντ και στο Ζάξενχαουζεν. Εκεί η μεταχείριση υπήρξε κτηνώδης, με τις δολοφονίες Εβραίων (άμεσες ή έμμεσες) να ξεπερνού τις 2000.

Ο ευρύτερα αποδεκτός αριθμός των δολοφονιών Εβραίως τις δύο μέρες των ταραχών (9 και 10 Νοεμβρίου) κυμαίνεται μεταξύ 100 και 200 ατόμων, ενώ μικρός αριθμός Γερμανών δολοφονήθηκαν «κατα λάθος», καθώς θεωρήθηκε πως ήταν Εβραίοι.

Τα θύματα υπέστησαν κάθε είδους ταπεινώσεις και μαρτύρια, ενώ ορισμένοι άλλοι εξαναγκάζονταν να παρακολουθούν τους ξυλοδαρμούς μέχρι θανάτου.

Η Νύχτα των Κρυστάλλων υπήρξε η αφετηρία για το Ολοκαύτωμα. Λειτούργησε σαν μια δοκιμή, ελέγχοντας τα αντανακλαστικά του γερμανικού λαού. Το μίσος για τον εχθρό, τον Εβραίο γείτονα, είχε πράγματι εμπεδωθεί.

Μόλις 7 χρόνια αργότερα, η Γερμανία ήταν πια αγνώριστη, μοιρασμένη σε τέσσερις ζώνες κατοχής.

Μετά το ναζισμό, οι παλιοί εχθροί συμμαχούν για να αντιμετωπίσουν τον κομμουνισμό. Ο Ψυχρός Πόλεμος έχει αρχίσει και το Βερολίνο γίνεται το κεντρικό θέατρο των επιχειρήσεων.

Τον Αύγουστο του 1961 το Τείχος του Βερολίνου είναι έτοιμο.

Στα 28 χρόνια της ύπαρξής του, τουλάχιστον 86 άνθρωποι βρήκαν το θάνατο στην προσπάθειά τους να διαφύγουν.

Τις πρώτες θανάσιμες βολές δέχτηκε στις 24 Αυγούστου 1961, έντεκα μέρες μετά το κλείσιμο των συνόρων, ο εικοσιτετράχρονος Γκύντερ Λίτφιν.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις 75.000 άνθρωποι σύρθηκαν στα δικαστήρια της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας  με την κατηγορία της «εγκατάλειψης της χώρας».

Η πτώση του Τείχους

Το Τείχος του Βερολίνου έπεσε τη νύχτα της Πέμπτης 9 προς Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 1989, 51 χρόνια μετά τη «Νύχτα των Κρυστάλλων», λιγότερο από 25 χρόνια πριν.

Είχε προηγηθεί, μεταξύ άλλων, η κατάργηση του Δόγματος Μπρέζνιεφ από τον Γκορμπατσώφ, αντικατάσταση του ηγέτη της ΛΔΓ Έριχ Χόνεκερ από τον Έγκον Κρεντς στις 17 Οκτωβρίου 1989, καθώς και δυναμικές διαδηλώσεις των ανατολικογερμανών που απαιτούσαν εκδημοκρατισμό του καθεστώτος και περισσότερες ελευθερίες. 

Την ίδια ώρα, οι ανατολικές χώρες, τις οποίες κατέκλυζαν οι πρόσφυγες που επιθυμούσαν να περάσουν στη Δυτική Γερμανία, καλούσαν με τελεσίγραφα την Ανατολική Γερμανία να δώσει λύση, απειλώντας πως θα κλείσουν τα σύνορά τους με αυτή.

Το απόγευμα της 9ης Νοεμβρίου, ο Γκυντερ Σαμποφσκι, γενικός γραμματέας του Κ.Κ., σε συνέντευξη Τύπου, ανακοινώνει μια νέα ταξιδιωτική ρύθμιση: 

«Αιτήσεις για σύντομα ιδιωτικά ταξίδια προς το εξωτερικό μπορούν να κατατίθενται χωρίς την επίκληση προϋποθέσεων...Η μόνιμη έξοδος από τη χώρα μπορεί να πραγματοποιείται από οποιοδήποτε μεθοριακό σημείο διέλευσης προς την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας».

Μαθαίνοντας την είδηση, ανατολικοβερολινέζοι ξεκινούν να κατευθύνονται προς το τείχος. Εκεί συναντούν τους έκπληκτους συνοριοφύλακες αλλά και το προσωπικό ελέγχου διαβατηρίων, που χωρίς να έχουν ενημερωθεί για τη νέα ρύθμιση, καλούν τον κόσμο να φύγει και να απευθυνθεί την επόμενη μέρα στις υπηρεσίες έκδοσης διαβατηρίων.

Το πλήθος όμως αυξάνεται συνεχώς και η ένταση αρχίζει να ανεβαίνει. Μπροστά στον κίνδυνο να λιντσαριστούν από τις μάζες, το προσωπικό του μεθοριακού φυλακίου Bornholmer Straße ανοίγει τις πύλες στις 23:00.

Σύντομα θα ακολουθήσουν και άλλα φυλάκια.

Οι εικόνες που μεταδίδονται από την τηλεόραση ενθαρρύνουν και άλλους ανατολικοβερολινέζους να κατέβουν στο τείχος πεζοί ή με αυτοκίνητα για μια βόλτα στο Δυτικό Βερολίνο.

Μέχρι το πρωί της 10ης Νοεμβρίου, όλες οι πύλες του τείχους έχουν πια ανοίξει με τους πολίτες να τις περνούν χωρίς κανένα έλεγχο.