Η διερεύνηση, ενίσχυση και εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών βρέθηκε στο επίκεντρο των συναντήσεων του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, κατά την επίσκεψη του στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ). Ο Νίκος Κοτζιάς επισήμανε «πως για να λυθούν τα προβλήματα, πρέπει να χτυπηθεί ο αλυτρωτισμός» ενώ η συζήτηση για το ονοματολογικό επικεντρώθηκε κυρίως στα «πιθανά βήματα, ώστε να ωριμάσουν οι συνθήκες». Ο Σκοπιανός ομόλογος του αναφέρθηκε σε μια «νέα πραγματικότητα» στην ΠΓΔΜ, καλώντας την Ελλάδα να την αναγνωρίσει.
SOOC
Το πρόγραμμα του Νίκου Κοτζιά στα Σκόπια ολοκληρώθηκε με την συνάντηση του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Γκιόργκε Ιβάνοφ. Κατά την συνάντησή τους, οι δύο άντρες είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με τις περιφερειακές εξελίξεις αλλά και για τις μορφωτικές και πολιτιστικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Προηγουμένως είχε συναντήσει τον αναπληρωτή πρωθυπουργό, υπεύθυνο για τις σχέσεις με την, ΕΕ Μπουγιάρ Οσμάνι, ο οποίος αναφέρθηκε στην διερεύνηση τρόπων ενίσχυσης και εμβάθυνσης της συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών. Ο Νίκος Κοτζιάς επεσήμανε την ετοιμότητα της χώρας μας να βοηθήσει τα Σκόπια στη μεταρρυθμιστική τους προσπάθεια μέσω της παροχής τεχνογνωσίας σε ευρωπαϊκά θέματα.
Συναντήθηκε επίσης με τον πρώην πρωθυπουργό και πρόεδρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης Νίκολα Γκρούεφσκι, ο οποίος προέβη σε μία ανασκόπηση των πρόσφατων εξελίξεων στο εσωτερικό της χώρας, αναγνωρίζοντας ως ιδιαίτερα θετικό το ρόλο της Ελλάδας κατά την πρόσφατη πολιτική κρίση στα Σκόπια, αλλά και το γεγονός ότι η Αθήνα ουδέποτε παρενέβη στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας του. Αναφέρθηκε επίσης στις θετικές προοπτικές των διμερών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, επισημαίνοντας την σημασία των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τα οποία ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια της δικής του κυβερνητικής θητείας.
Θετική πορεία των σχέσεων
Επίσης ο Νίκος Κοτζιάς συναντήθηκε με τον πρόεδρο του κοινοβουλίου Ταλάτ Τζαφέρι καθώς και με τον αρχηγό του μεγαλύτερου αλβανικού κόμματος DUI Αλί Αχμέτι, οι οποίοι εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την θετική πορεία των σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών. Επιπλέον ο πρόεδρος του κοινοβουλίου εξέφρασε την βούλησή του να δρομολογηθεί συνεργασία μεταξύ των κοινοβουλίων των δύο χωρών.
Την ισχυρή βούλησή τους για την ενίσχυση και επέκταση των ΜΟΕ, με έμφαση την ικανοποίησή τους για τα μέχρι σήμερα πεπραγμένα, εξέφρασαν από κοινού ο Ν. Κοτζιάς με τον ομόλογό του Νίκολα Ντιμιτρόφ, μετά την κατ΄ιδίαν συνάντηση και τις διευρυμένες διαβουλεύσεις των δύο αντιπροσωπειών που είχαν σήμερα στα Σκόπια στο πλαίσιο της κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν.
Ο Ν. Κοτζιάς από την πλευρά του μίλησε «από καρδιάς», όπως τόνισε, εκφράζοντας την ιδιαίτερη χαρά του για το γεγονός ότι η γειτονική χώρα εξήλθε από την πολιτική κρίση στην οποία είχε περιέλθει και επανήλθε η ομαλότητα.
«Χαίρομαι», είπε χαρακτηριστικά «που δικαιώθηκε η πολιτική μας της μη επέμβασης στα εσωτερικά της χώρας σας», τονίζοντας ότι η Ελλάδα στηρίζει την σταθερότητα, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της γειτονικής χώρας. «Η σταθερότητα σας τροφοδοτεί τη δική μας και η ανάπτυξή μας τροφοδοτεί την δική σας», πρόσθεσε σημειώνοντας επίσης ότι «η Ελλάδα αντιστάθηκε σε κάθε μορφής κυρώσεις εναντίον της ΠΓΔΜ». «Το ζήτημα είναι να βάλουμε το χέρι στην καρδιά και να πούμε ότι θέλουμε να λυθούν τα προβλήματα», είπε.
Η Ελλάδα στηρίζει τη σταθερότητα, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της φίλης γειτονικής μας χώρας –YΠΕΞ @NikosKotzias pic.twitter.com/bK9ZCkwnlh
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) August 31, 2017
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την υποστήριξη της χώρας μας στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένης της ΠΓΔΜ. Ωστόσο, όπως επισήμανε, ο δρόμος προς την ΕΕ απαιτεί να εγκαταλειφθεί ο αλυτρωτισμός, να αναπτυχθούν οι σχέσεις των δύο χωρών και να ξεπεραστούν τα προβλήματα του παρελθόντος καλλιεργώντας μια σχέση εμπιστοσύνης. «Είμαστε δύο κράτη που μπορούν και τα δύο να κερδίσουν», τόνισε, εξηγώντας ότι σε αυτό το πνεύμα και με αυτήν την πίστη εργάστηκε ο ίδιος μέχρι τώρα όσον αφορά στην ΠΓΔΜ, τόσο διμερώς όσο και στο πλαίσιο της ΕΕ. Επέμεινε δε ως προς την ανάγκη δημιουργίας μίας κουλτούρας συναίνεσης και συμβιβασμού στα Βαλκάνια προς όφελος της σταθερότητας και της ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ του συνόλου των χωρών της περιοχής.
Από την πλευρά του ο Ν. Ντιμιτρόφ εξέφρασε την ιδιαίτερη ικανοποίησή του για την επίσκεψη του Ν. Κοτζιά, τονίζοντας ότι θα υπάρξουν περισσότερες συναντήσεις στο μέλλον. Παράλληλα, εξήρε την πρόοδο που έχει σημειωθεί στο πλαίσιο των ΜΟΕ, την εποικοδομητική συνάντηση και το ενδιαφέρον της κυβέρνησής του στην περαιτέρω επέκτασή τους.
Ερωτηθείς για το θέμα της απομάκρυνσης των αλυτρωτικών συμβόλων -αγαλμάτων, μετονομασίες δρόμων και αεροδρομίων- εξήγησε ότι η νέα κυβέρνηση «έχει πάρει το μάθημά της από τα προηγούμενα χρόνια», τονίζοντας ότι «δεν είναι “έξυπνο” να αναφερθεί σε συγκεκριμένες ενέργειες επ΄ αυτού». Πρόσθεσε δε χαρακτηριστικά ότι «πως οι πολίτες της ΠΓΔΜ δεν θέλουν να βλέπουν χάρτες άλλων χωρών με τη χώρα τους μέσα σε αυτούς», έτσι κατανοεί ο ίδιος «τις ανησυχίες και τις ενστάσεις των άλλων χωρών όταν βλέπουν τη δική τους σε χάρτες της δικής μας χώρας».
FM @NikosKotzias meets w/ #fYROM PM Zoran Zaev / Συνάντηση ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιά με ΠΘ πΓΔΜ Z. Zaev pic.twitter.com/8xsofezn9u
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) August 31, 2017
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η συνάντηση με τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ, κατά την οποία εκφράστηκε η αμοιβαία βούληση για εντατικοποίηση της συνεργασίας με θετικό πνεύμα και, κυρίως, η δημιουργία των συνθηκών που θα διευκολύνουν την επίλυση των δύσκολων προβλημάτων. Ο Ζ Ζάεφ τόνισε την επιθυμία της χώρας του να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Ελλάδα και να διευρύνει την διμερή συνεργασία σε πολλαπλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων τουρισμού, επενδύσεων και ενέργειας. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην προσπάθεια της κυβέρνησής του να επιδείξει σεβασμό στις ελληνικές ευαισθησίες, ενώ επανέλαβε την δέσμευση της κυβέρνησής του να απόσχει από προκλητικές ενέργειες αλυτρωτικής φύσης.
Εγκατάλειψη του αλυτρωτισμού
Ο Ν. Κοτζιάς τόνισε ότι η Ελλάδα επιθυμεί την πρόοδο προς την εκπλήρωση των ευρωατλαντικών φιλοδοξιών της ΠΓΔΜ αλλά υπό την προϋπόθεση της εγκατάλειψης του αλυτρωτισμού, την επίλυση του ονοματολογικού και φυσικά την εκπλήρωση των προϋποθέσεων και προαπαιτούμενων που ισχύουν για όλες τις υποψήφιες χώρες στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Προσέθεσε δε ότι η Ελλάδα είναι πολύ καλός γείτονας, δεν έχει καμία βλέψη έναντι της βορείου γείτονος της, και είναι πρόθυμη να υποστηρίξει την προώθηση μεταρρυθμίσεων μέσω μεταφοράς τεχνογνωσίας και εμπειρίας, ως το παλαιότερο μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στην περιοχή των Βαλκανίων.
Ως προς το ονοματολογικό, συζητήθηκε σε θετική ατμόσφαιρα, εστιάζοντας στην διαδικασία και τα επόμενα πιθανά βήματα, ώστε να ωριμάσουν οι συνθήκες που θα μπορέσουν ενδεχομένως να οδηγήσουν σε θετικές εξελίξεις στο μέλλον.