του Σαράντη Δημητριάδη
ομότιμου καθηγητή Γεωλογίας ΑΠΘ
Και οι δύο αποφάσεις αξίζει να διαβαστούν προσεκτικά από όποιον ενδιαφέρεται πραγματικά για το θέμα, εδώ και εδώ
Οι προοπτικές δικαίωσης της εταιρείας από το ΣτΕ στο θέμα αυτό είναι μηδαμινές, δεδομένου ότι η απόφαση επιστροφής της τεχνικής αυτής μελέτης από το υπουργείο περιβάλλοντος είναι από άποψη νομικής επεξεργασίας πληρέστατη και υποστηρίζεται επί πλέον από την αναλυτική επεξεργασία τεχνικών στοιχείων που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από το ΣτΕ. Στη συγκεκριμένη δε περίπτωση, όπου τεκμηριώνεται η πιθανότητα σοβαρού κινδύνου για τη δημόσια υγεία, επιβάλλεται στην απόφαση του ΣτΕ να κατισχύσει η αρχή της πρόληψης, να ληφθεί δηλαδή υπόψη και να βαρύνει σ’ αυτήν το δυσμενέστερο σενάριο.
Εάν εκδοθεί μια απόφαση του ΣτΕ επί του θέματος απορριπτική για την προσφυγή της εταιρείας, όπως και το πιθανότερο, τότε ακυρώνεται κάθε δυνατότητα δημιουργίας μεταλλουργίας με εφαρμογή της μόνης προταθείσας από την εταιρεία και μόνης κρινόμενης πυρομεταλλουργικής μεθόδου flash smelting. Μόνης εξ’ ανάγκης, γιατί η άλλη εναλλακτική (υδρομεταλλουργία και χρήση κυανίου) δεν ήταν δυνατό έτσι κι’ αλλιώς να αδειοδοτηθεί επειδή υπάρχει ήδη απαγορευτική γι’ αυτήν προγενέστερη απόφαση του ΣτΕ.
Η συνέπεια της απορριπτικής απόφασης του ΣτΕ όμως για την προσφυγή της εταιρείας κατά της απόφασης Σκουρλέτη συνεπάγεται και ακύρωση κάθε δυνατότητας καθετοποίησης της παραγωγής των μεταλλείων Κασσάνδρας μέχρι την ανάκτηση καθαρών μετάλλων, και αυτό εκατό τοις εκατό με υπαιτιότητα της εταιρείας η οποία βεβαίωνε πως η μεταλλουργική μέθοδος που προτείνει είναι απόλυτα ασφαλής και δοκιμασμένη με τους συγκεκριμένους αυστηρούς όρους που είχαν τεθεί από μέρους του Ελληνικού Δημοσίου. Έτσι όμως η όλη επένδυση της Eldorado Gold χάνει το κύριο υποστηρικτικό επιχείρημα περί της ωφελιμότητάς της για την εθνική μας οικονομία. Το Ελληνικό Δημόσιο επιβάλλεται στην περίπτωση αυτή να καταγγείλει τη σύμβαση με την εταιρεία και να ζητήσει εκείνο τις αναλογούσες αποζημιώσεις για την αποκατάσταση των όσων περιβαλλοντικών ζημιών έχει επιφέρει η μέχρι τώρα δράση της εταιρείας στην περιοχή –και για μια πρώτη ενίσχυση των εργαζομένων που θα χάσουν μεν τη σημερινή δουλειά τους (εξ υπαιτιότητας της εταιρείας, να μην το ξεχνάμε) θα μπορούν όμως, και κατά προτίμηση αυτοί, να απασχοληθούν στα έργα αποκατάστασης.
Το στοιχειωδώς επιβαλλόμενο λοιπόν από το Ελληνικό Δημόσιο θα ήταν να περιμένει την απόφαση του ΣτΕ επί του συγκεκριμένου θέματος και να μην προχωρήσει μέχρις ότου αυτή εκδοθεί σε περαιτέρω αδειοδοτήσεις προς την εταιρεία, όπως κακώς έκανε. Γιατί τι αξία θα έχουν αυτές αν η αναμενόμενη απόφαση του ΣτΕ επί της προσφυγής της εταιρείας είναι απορριπτική. Ούτε έπρεπε το Ελληνικό Δημόσιο να σπεύσει πριν την έκδοσή της να προσφύγει σε διαιτησία.
Η εταιρεία βέβαια δεν αρκέστηκε στο ότι παρά την παραπάνω σημαντική εκκρεμότητα το αρμόδιο υπουργείο συνέχισε να της χορηγεί αδειοδοτήσεις.
Προβλέποντας μια πιθανή απορριπτική απόφαση του ΣτΕ επί του εκκρεμούντος θέματος επιχειρεί σε πρώτη φάση να την προλάβει. Ζητάει λοιπόν τελεσιγραφικά άμεση αδειοδότηση όλων ανεξαιρέτως των έργων της, συμπεριλαμβανόμενου και εκείνου της μεταλλουργίας, παρά την επί αυτής εκκρεμότητα στο ΣτΕ. Μια αδειοδότηση που εάν την πάρει τώρα θεωρεί ίσως πως θα μπορεί να την αφήνει ανυλοποίητη στο μέλλον, έχοντας αποσύρει εν τω μεταξύ και την προσφυγή της στο ΣτΕ κατά της απόφασης Σκουρλέτη και ελπίζοντας ότι έτσι θα μείνει επίσης ανεκτέλεστη και ανενεργή και η -ισχύουσα πάντως τότε- απόφαση αυτή, ξεχασμένη σε κάποιο υπουργικό συρτάρι.
Με τη φιλική συνδρομή και μιας υποτακτικής τότε κυβέρνησης (που την περιέγραψε εξάλλου ο CEO της Eldorado) η οποία θα κάνει τα στραβά μάτια. Ώστε τα παραγόμενα εδώ μεταλλευτικά συμπυκνώματα να συνεχίσουν, όπως κάνουν και τώρα, να οδεύουν στο εξωτερικό, σε χώρες με μηδενική για την εταιρεία φορολόγηση προς ανάκτηση εκεί των καθαρών μετάλλων -με κατάλοιπο στη χώρα μας όχι κερδών αλλά μόνο τοξικών αποβλήτων. Προς δόξαν της εταιρείας και της επένδυσής της.