Οι δήμαρχοι Λέσβου, Σάμου, Χίου, Κω και Λέρου τονίζουν μέσω κοινής τους επιστολής ότι δεν είναι ευχαριστημένοι με την απόφαση της κυβέρνησης να συνδέσει τη διατήρηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά με την προσφυγική κρίση και τους χιλιάδες ανθρώπους που βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε αυτά. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει ότι μέχρι τον Ιούνιο ο βασικός συντελεστής ΦΠΑ για να νησιά αυτά θα παραμείνει στο 17% και ο μειωμένος στο 9% από 24% και 13% που ισχύει αντιστοίχως για όλα τα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου.
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά στην επιστολή «η διατήρηση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου ήταν και είναι πάγιο και απόλυτα δίκαιο αίτημα των κατοίκων των πέντε αυτών ακριτικών νησιών, όπου οι δημοτικές αρχές έχουν ως τώρα δώσει μεγάλο αγώνα προκειμένου το καθεστώς αυτό να γίνει μόνιμο και να επεκταθεί σε όλη τη νησιωτική Ελλάδα και να μην εφαρμόζεται κατ’ εξαίρεση και υπό όρους. Η διεκδίκησή μας αυτή, ωστόσο, εξ αρχής είχαμε τονίσει ότι πρέπει να εντάσσεται αποκλειστικά στο πλαίσιο των αρχών της νησιωτικότητας και να μη συνδέεται με το προσφυγικό/μεταναστευτικό πρόβλημα, στην πρώτη γραμμή του οποίου βρίσκονται τα νησιά μας».
Σύμφωνα με τους δημάρχους η απόφαση αυτή της κυβέρνησης εγκυμονεί κινδύνους για τα νησιά τους σε πολλά επίπεδα, καθώς τα ταυτίζει με την προσφυγική κρίση. «Το συγκεκριμένο ζήτημα δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνυφανθεί με τα νησιά του ΒΑ Αιγαίου με τρόπο που να παραπέμπει σε κάποιου είδους εγγενές και μόνιμο, ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους. Κάτι τέτοιο εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους, σε πολλά επίπεδα και, από κοινού, οι πέντε δήμαρχοι είχαμε τονίσει και εξακολουθούμε να τονίζουμε προς την κυβέρνηση ότι διαπράττει μέγα σφάλμα όταν συνδέει με αιτιώδη σχέση τους συντελεστές ΦΠΑ με το προσφυγικό/μεταναστευτικό».
Η απόφαση του ΥΠΟΙΚ προβλέπει ότι «είναι δυνατή η μείωση κατά τριάντα τοις εκατό (30%) των συντελεστών του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α) επί ένα εξάμηνο για τα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο, εφόσον: α) ο μέσος αριθμός των φιλοξενούμενων στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης κάθε νησιού κατά το δωδεκάμηνο που προηγείται της έκδοσης της απόφασης, όπως υπολογίζεται σύμφωνα με την επόμενη παράγραφο, υπερβαίνει τη δυναμικότητα φιλοξενίας ανά νησί, όπως αυτή προσδιορίζεται από την πράξη σύστασης κάθε Κέντρου».
Για τον λόγο αυτό, οι δήμαρχοι επισημαίνουν ότι ο ΦΠΑ μένει μειωμένος μόνο επειδή το κράτος στοιβάζει πρόσφυγες και μετανάστες στα Κέντρα Φιλοξενίας σε αριθμούς πάνω από τη δυναμικότητά τους, κάτι που τους βρίσκει αντίθετους για λόχους αρχής και ουσίας.
«Η μερική μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο προβλέπεται μόνο και μόνο επειδή η Κεντρική Διοίκηση συνεχίζει μη νόμιμα (αντίθετα στις αρχές του κράτους δικαίου και του κοινωνικού κράτους) να στοιβάζει πρόσφυγες και μετανάστες στα Κέντρα Φιλοξενίας σε αριθμούς πάνω από τη δυναμικότητά τους! Η παράλογη αυτή συνεπαγωγή από πλευράς κυβέρνησης είναι απολύτως λανθασμένη, διαιωνίζει την ομηρία και των νησιών μας, αλλά και των χιλιάδων κατατρεγμένων ανθρώπων που εγκλωβίζονται, απελπισμένοι, πάνω σ’ αυτά και μας βρίσκει τελείως αντίθετους για λόγους αρχής αλλά και ουσίας».
Οι δήμαρχοι ζητούν να τροποποιηθεί η πρόσφατη ρύθμιση, το ζήτημα των μειωμένων συντελεστών να αποσυνδεθεί οριστικά από το προσφυγικό/μεταναστευτικό και να αποτελέσει αντικείμενο διεκδίκησης στο πλαίσιο της ίσης μεταχείρισης, του ελεύθερου ανταγωνισμού και της αναλογικότητας, όπως ακριβώς ισχύει για νησιά άλλων κρατών-μελών της ΕΕ, «στα οποία οι αρχές της νησιωτικότητας εφαρμόζονται χωρίς αστερίσκους και προϋποθέσεις».