του Θάνου Καμήλαλη
Από την στιγμή που ο Αλέξης Τσίπρας αποδέχθηκε το τρίτο μνημόνιο, σε εκείνη την 17ωρη Σύνοδο Κορυφής των Ιούλιο του 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ άλλαξε στρατόπεδο και πέρασε από την Αριστερά στην Σοσιαλδημοκρατία. Έγινε, για τα ελληνικά δεδομένα, ένα ΠΑΣΟΚ με καθαρό πρόσωπο, καλούμενος να διαχειριστεί ένα συγκεκριμένο, νεοφιλελεύθερο πλαίσιο, αλλά με προοδευτικό πρόσημο (η «μανδύα», όπως προτιμάει κανείς). Και εξελέγη ως ακριβώς αυτό: ένας διαχειριστής του μνημονιακού μονοδρόμου, χωρίς τίποτα το ριζοσπαστικό στο πρόγραμμά του. Στη διαχείριση τα πήγε ομολογουμένως πολύ καλά και στην πορεία οι δεσμεύσεις του έγιναν ακόμη μεγαλύτερες (βλ. πλεονάσματα 3,5% μέχρι το 2022, νέες ιδιωτικοποιήσεις κλπ.). Επίσης του ανατέθηκε η διαχείριση του προσφυγικού και η Αμυγδαλέζα έγινε Μόριες.
Παράλληλα, σε ζητήματα που δεν είχαν σχέση με το μνημόνιο (βλ. σχέσεις με την Εκκλησία και συνταγματική προστασία των εφοπλιστών) οι ριζοσπαστικά αριστερές τομές δεν ήρθαν ποτέ και το μόνο που έμεινε (σημαντικό, αλλά κεντροαριστερό) είναι τα νομοσχέδια για τα δικαιώματα.
Επομένως, όλη αυτή η συζήτηση περί «ανοίγματος στην Κεντροαριστερά» δεν έχουν ούτε πολλή σημασία, ούτε πολύ νόημα. Έχουν σημασία για τα πρόσωπα που βλέπουν μια ευκαιρία να αναστήσουν τις πολιτικές τους καριέρες και για όσους κεντρώους αντιμετωπίζουν ακόμα διστακτικά τον ΣΥΡΙΖΑ λόγω της προ του 2015 μορφής του, αλλά μέχρι εκεί.
Ακόμα περισσότερο ανούσιες είναι οι περίφημες και συχνές «αναταράξεις εντός του ΣΥΡΙΖΑ», από στελέχη που αντιδρούν μονίμως σε κυβερνητικές επιλογές και πολιτικές. Ο Νίκος Φίλης, για παράδειγμα, είναι η επιτομή αυτής της συνεχούς, αλλά άσκοπης και εν τέλει κουραστικής, γκρίνιας, που ανακατώνεται σε συνεχή «ναι σε όλα» και χρησιμέυει ως το αριστερό άλλοθι εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Η εμπειρία τεσσάρων χρόνων λέει ότι στο τέλος γίνεται αυτό που θέλουν οι ελάχιστοι που απαρτίζουν το «Μέγαρο Μαξίμου».
Περισσότερη σημασία, πίσω από ειδήσεις, τρίπλες και προεκλογικούς σχεδιασμούς, έχει ότι όλο το πολιτικό σύστημα έχει μετατοπιστεί προς τα δεξιά. Γι αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να θεωρείται ακόμα για κάποιους σκέτο «Αριστερά». Η ταπείνωση του ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015 και η αποδοχή του «μονοδρόμου» από μεγάλο μέρος της κοινωνίας να έσπρωξε όλο το πολιτικό σύστημα δεξιότερα. Το ΚΙΝΑΛ έγινε ουρά της ΝΔ, η ΝΔ κυριαρχείται από την ακροδεξιά της πλευρά, ενώ αριστερά του κυβερνώντος κόμματος λείπει, τουλάχιστον προς το παρόν, ένας ξεκάθαρος αριστερός πόλος (αν αυτό αποτυπωθεί και στις εκλογές οι ευθύνες των ηγεσιών θα είναι μεγάλες).
Ας μη μιλάμε λοιπόν ούτε για «διεύρυνση», ούτε για «άνοιγμα». Ο ΣΥΡΙΖΑ αυτό ήταν επί τέσσερα χρόνια, αυτό είναι και αυτό θα είναι την επόμενη μέρα. Καθώς τo πολιτικό σύστημα επιστρέφει στην «κανονικότητα», με τον δικομματισμό να θεριεύει ξανά, ήρθε η ώρα να βροντοφωνάξει ο ΣΥΡΙΖΑ πού πραγματικά ανήκει. Χωρίς αυταπάτες.
Υ.Γ. Η πρωτοβουλία για αλλαγή ονόματος στο ευρωψηφοδέλτιο του κόμματος (με επικρατέστερο το «ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτικές Δυνάμεις») είναι θετική, αλλά η προσέγγιση λανθασμένη. Αυτό το «ΡΙΖ.Α.» κάνει τη ζημιά. Βέβαια, εδώ το ΠΑΣΟΚ ακόμα κρατάει αρχικά του ανέγγιχτα…