Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρει ότι η πολιτική που εφαρμόζεται ως προς τη διεύρυνσή της έχει σκοπό κυρίως να ενθαρρύνει τα υποψήφια προς ένταξη κράτη να εφαρμόζουν δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Τον προηγούμενο μήνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέστησε να αρχίσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τα Σκόπια και με τα Τίρανα, προειδοποιώντας ότι εάν δεν προχωρήσει σε αυτή την κίνηση, η ΕΕ διατρέχει τον κίνδυνο να υπονομεύσει η ίδια την αξιοπιστία της.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Σλοβακίας Μίροσλαβ Λάιτσακ επιχειρηματολόγησε τη Δευτέρα ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις πρέπει να αρχίσουν τώρα, «αν θέλουμε να διατηρήσουμε την επιρροή μας, αν θέλουμε να δείξουμε ότι ενδιαφερόμαστε αληθινά, ότι είμαστε παράγοντας στο παγκόσμιο σκηνικό». Στη Γερμανία όμως η συντηρητική παράταξη υπό την καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ πατάει φρένο. Το θέμα πρέπει πρώτα να συζητηθεί στο γερμανικό κοινοβούλιο, εξηγούν στελέχη της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU). Ορισμένες άλλες πρωτεύουσες διατηρούν επίσης επιφυλάξεις.

«Η κατάσταση ενέχει προκλήσεις», εξηγούσε ευρωπαίος διπλωμάτης την περασμένη εβδομάδα, υπό τον όρο να μην κατονομαστεί. Αξιωματούχοι της ΕΕ τονίζουν ότι η Βόρεια Μακεδονία πρέπει να επιβραβευθεί για την τεράστια πρόοδο που κατέγραψε και την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας της στις διαπραγματεύσεις που διεξήγαγε με την Ελλάδα.

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση της Αλβανίας έθεσε σε εφαρμογή μείζονες μεταρρυθμίσεις στο σύστημα δικαιοσύνης της χώρας, αλλά σε αυτή την περίπτωση την πρόοδο επισκιάζει η πολιτική κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Η διπλωματική πηγή υποβάθμισε την περασμένη εβδομάδα το σενάριο που προβλέπει την αποσύνδεση των δύο υποψηφιοτήτων και την επιτάχυνση της διαδικασίας ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας.

«Η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων δεν είναι το ίδιο πράγμα με την ολοκλήρωσή τους», σημείωσε ο Μ. Λάιτσακ, εξηγώντας πως ακόμη κι αν οι συνομιλίες με τα Σκόπια και με τα Τίρανα αρχίσουν ταυτόχρονα, αυτό δεν σημαίνει απαραιτήτως πως η διαδικασία θα αποπερατωθεί μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Κύπρος  έχει προειδοποιήσει ότι δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να προβάλλει βέτο στη λήψη αποφάσεων εάν η ΕΕ δεν σκληρύνει τη στάση της μπροστά στις τουρκικές κινήσεις, ιδίως τη γεώτρηση που φέρεται να έκανε τουρκικό πλοίο-γεωτρύπανο στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ. Κύπρος και Ελλάδα ζητούν να επιβληθούν κυρώσεις από την ΕΕ στην Τουρκία, ωστόσο δεν αναμένεται να αναληφθεί δράση προς το παρόν, κατά πηγές του πρακτορείου ειδήσεων Reuters. Ωστόσο, αναμένεται να διατυπωθεί μια προειδοποίηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς την Άγκυρα στην ανακοίνωση που θα δημοσιοποιηθεί μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής (Πέμπτη και Παρασκευή).

Η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία απετράπη πέρυσι από Γαλλία και Ολλανδία, που επισήμως αξίωναν περισσότερες μεταρρυθμίσεις, αλλά η στάση τους μάλλον οφειλόταν περισσότερο σε εσωτερικές πολιτικές πιέσεις. Ως προς την ανακοίνωση των υπουργών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, το τρέχον προσχέδιο αναφέρει πως η Τουρκία «συνεχίζει να απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση» και καλεί την Τουρκία να σταματήσει τις «παράνομες γεωτρήσεις» της.

Διπλωμάτες σημείωναν πως η Κύπρος επιδιώκει να υπάρξει πολύ πιο αυστηρή προειδοποίηση, ότι δηλαδή εάν η Τουρκία δεν αλλάξει πορεία, θα τερματιστούν επίσημα οι συνομιλίες για την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης και την κατάργηση των θεωρήσεων διαβατηρίου για τους Τούρκους που κινούνται προς και από κράτη-μέλη της ΕΕ, καθώς και ότι θα διακοπεί η χρηματοδότηση εντός των ορίων διαφόρων προγραμμάτων.

Για το ζήτημα της διεύρυνσης, το πιο πρόσφατο προσχέδιο της ανακοίνωσης των υπουργών, που περιήλθε σε γνώση του πρακτορείου ειδήσεων Reuters, αλλά ακόμη τελεί υπό συζήτηση, αναβάλλει τη λήψη απόφασης για τον Οκτώβριο, αφού εξεταστεί το ζήτημα στην Μπούντεσταγκ.

Μογκερίνι: «Έχουν γίνει θετικά βήματα στα Δυτικά Βαλκάνια»

Η Φ.Μογκερίνι, έκανε την ακόλουθη δήλωση με την ευκαιρία της πρώτης επετείου από την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βόρεια Μακεδονία:

«Θα ήθελα να αρχίσω με κάτι θετικό, επειδή σήμερα κλείνει ακριβώς ένας χρόνος από την υπογραφή της ιστορικής Συμφωνίας των Πρεσπών ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βόρεια Μακεδονία. Και πιστεύω πως πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας τη δύναμη της ηγεσίας και του θάρρους, και τα θετικά βήματα που έγιναν στα Δυτικά Βαλκάνια και ελπίζω πως τα κράτη μέλη θα θυμηθούν αυτά τα βήματα προς τα εμπρός, ιδιαίτερα τις ερχόμενες ημέρες, όταν πρόκειται να ληφθεί μια σημαντική απόφαση για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων τόσο για την Αλβανία όσο και για τη Βόρεια Μακεδονία. Ελπίζω και πιστεύω ότι αυτό πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό».

Ερωτηματικά για το μέλλον της Αλαβνίας και της Β. Μακεδονίας

Ο Ντένις Μακ Σέιν, πρώην υπουργός αρμόδιος για την περιοχή των Βαλκανίων στην κυβέρνηση του Τόνι Μπλερ, διερωτάται σε άρθρο του στην ευρωπαϊκή ιστοσελίδα Euractiv αν η «ΕΕ θα τιμήσει τα λόγια της προς τα Τίρανα και τα Σκόπια ή οι Βρυξέλλες -χωρίς να είναι η πρώτη φορά- θα αφήσουν τα Βαλκάνια να βράζουν στο ζουμί τους».

O Μακ Σέιν τονίζει ότι όλα τα μάτια είναι στραμμένα στην αντίδραση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, οι οποίοι συνεδριάζουν σήμερα και για μία ακόμα φορά τα Βαλκάνια θα είναι η καυτή πατάτα στην ημερήσια διάταξη, καθώς «οι περισσότεροι εκ των αντιμαχόμενων πολιτικών της περιοχής δεν μπορούν να δουν τα πόδια τους χωρίς να τα πυροβολήσουν».

Ο πρώην υπουργός στην κυβέρνηση του Τόνι Μπλερ επισημαίνει ότι «σε ένα σπάνιο παράδειγμα σοβαρής διπλωματική επιτυχίας, δύο νέοι αριστεροί πρωθυπουργοί σε Αθήνα και Σκόπια κατάφεραν αυτό που έμοιαζε ακατόρθωτο λίγο νωρίτερα, όταν ο Αλέξης Τσίπρας και ο Ζόραν Ζάεφ συμφώνησαν να σπάσουν το αδιέξοδο 30 ετών αναφορικά με την ονομασία της χώρας στα βόρεια της Ελλάδας που είναι γνωστή από το 1990 ως Μακεδονία. Τα Σκόπια συμφώνησαν να μετονομάσουν τη χώρα σε Βόρεια Μακεδονία για να ικανοποιήσουν την ελληνική άποψη, σύμφωνα με την οποία η δική της περιοχή της Μακεδονίας – μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό από τα 2 εκατομμύρια της σλαβο-αλβανικής χώρας- δεν θα πρέπει να έχει το ίδιο ιστορικό όνομα με τον βόρειο γείτονά της».

Παράλληλα αναφέρει ότι σε αντάλλαγμα η Ελλάδα συμφώνησε να υποστηρίξει την είσοδο της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Οι Έλληνες διπλωμάτες έχουν σιωπηρά υποστηρίξει την είσοδο της Αλβανίας στην ΕΕ και την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών για τις δύο χώρες το προσεχές φθινόπωρο.

Ο Βρετανός, πρώην υπουργός υποστηρίζει ότι οι οικονομικές δυνατότητες της Ελλάδας διευρύνονται με την ένταξη των δύο γειτονικών χωρών της στην ΕΕ. Ήδη 650.000 Αλβανοί εργάζονται στην Ελλάδα στον τομέα της γεωργίας, της οικοδομής και της φροντίδας Ελλήνων ηλικιωμένων. Ακριβώς όπως η είσοδος της Πολωνίας και άλλων ανατολικοευρωπαϊκών κρατών στην ΕΕ έχει βοηθήσει στη βελτίωση των οικονομιών τους και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, έτσι υπάρχει και η ελπίδα ότι η οσμωτική επίδραση της ΕΕ όσον αφορά στα επιχειρηματικά στανταρντ και το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα μπορούσε να λειτουργήσει και στην περίπτωση της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας.

Το αίτημα Ζάεφ σε ΝΔ για τη Συμφωνία των Πρεσπών

Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος της Βορείου Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ, είχε δηλώσει πριν λίγες ημέρες ότι ακόμα και αν η Νέα Δημοκρατία γίνει κυβέρνηση, η Συμφωνία των Πρεσπών θα πρέπει να είναι σεβαστή από μέρους της, τονίζοντας πως και ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει δημόσια στο παρελθόν ότι δεν επιθυμεί να ανοίξουν ξανά ζητήματα που έχουν επιλυθεί.

Ερωτηθείς αν φοβάται ότι ΝΔ θα επιχειρήσει να μπλοκάρει την ένταξη της Β. Μακεδονίας στην Ευρωπαική Ένωση, ο Ζάεφ επισήμανε ότι υπάρχουν κάποια θέματα προς διευθέτηση που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περιπλοκές ως προς την ένταξη. Αναφερόμενος στο κλίμα που επικρατεί στην ΕΕ για την ένταξη της χώρας του, δήλωσε πως «η Κομισιόν είναι σαφώς υπέρ της ένταξης αλλά κάποια κράτη-μέλη προφανώς το βλέπουν διαφορετικά», αφήνοντας σαφείς αιχμές για την Ολλανδία και τη Γαλλία που τρενάρουν τις διαπραγματεύσεις, προσθέτοντας ότι ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν «θέλει πρώτα τη μεταρρύθμιση της ΕΕ, και μετά να γίνουν σκέψεις για μια νέα διεύρυνση».