Το Ιράν μετά το διάγγελμα Τραμπ
«Ο τρόπος που η κυβέρνηση των ΗΠΑ χρησιμοποιεί τον όρο Τρομοκράτης, δεν έχει σε τίποτε να κάνει με τον τρόπο που κατανοούμε όλοι οι υπόλοιποι αυτό τον όρο. Αντιθέτως είναι ένας όρος που τον εκμεταλλεύονται για να τιμωρήσουν όποιον αγνοεί τις εντολές τους και να επιβραβεύσουν όποιον προωθούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, ιδιαίτερα του Ισραήλ. Έτσι, μια ‘τρομοκρατική οργάνωση’ που πάει με τα νερά των αμερικάνων, που την έχουν εκπαιδεύσει οι ίδιοι οι αμερικάνοι, και που ασκεί βία εκ μέρους μιας συμμάχου- κλειδί των ΗΠΑ, ξαφνικά παύει να είναι τρομοκρατική οργάνωση».
Γκλεν Γκρήνουολντ, συνιδρυτής του The Intercept.
Μετά την 11η Σεπτεμβρίου, είχε και πάλι αρχίσει μια παλιά κουβέντα, ανοικτή από την εποχή που η Μεγάλη Βρετανία χαρακτήριζε τρομοκράτη το Νέλσονα Μαντέλα, ζωντανή, στην περίπτωση Οτσαλάν, και στην Ελλάδα. Η συζήτηση πάνω στην διαβόητη φράση «Αυτός που για τον έναν είναι Τρομοκράτης, για τον άλλο είναι Πολεμιστής της Ελευθερίας», φράση που τότε είχε χρησιμοποιήσει και το πρακτορείο Ρώυτερς για να εξηγήσει στους Αμερικάνους τους λόγους για τους οποίους δε θα χαρακτήριζε (τότε) τρομοκράτη ούτε τον Οσάμα μπιν Λάντεν.
Ο Σολεϊμανί ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων που προκάλεσε έναν ακόμη μεγαλύτερο πόλεμο λέξεων, εντασσόμενο στο ίδιο ζήτημα. Την ώρα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, τον χαρακτήριζε «τέρας», monster, εδώ, στο Ιράν, το πρακτορείο ειδήσεων Φαρς, είχε τίτλο: «Ο Μυθικός Στρατηγός Σολεϊμανί ετάφη μετά την Αντεκδίκηση». Αυτός που είναι τέρας για τον ένα, είναι ο μυθικός στρατιωτικός ηγέτης του, για τον άλλο. Και οι δηλώσες, χτες, του Αμερικανού προέδρου, ο – υπερβολικός για τη θέση του και τα συνολικά λεπτά του μηνύματος- χρόνος που σπατάλησε για να πείσει ότι οι ΗΠΑ νίκησαν το Ισλαμικό Κράτος, μάλλον αποτελεί ένδειξη ότι έχουν αρχίσει να κατανοούν πως, για όλους τους λαούς της περιοχής εδώ, ο Κασέμ Σολεϊμανί έχει αυτή τη θέση, είναι εκείνος που «τσάκισε την ISIS», όπως έγραφε το, πολύ αμερικάνικο, περιοδικό Newsweek (φωτό).
Η κηδεία του Σολεϊμανί είχε αναβληθεί. Στην πρώτη, προγραμματισμένη, κηδεία στην πατρίδα του, το Κερμάν, δεκάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, προσπαθώντας να τον πλησιάσουν, να έρθουν οσο πιο κοντά γίνεται στη σορό. Μετά την πυραυλική επίθεση κατά των Αμερικανικών βάσεων στο Ιράκ, στη δεύτερη και τελευταία προσπάθεια, δεν υπήρξαν επεισόδια.
Ήταν η πέμπτη ημέρα, από όταν ξεκίνησε το ταξίδι για την τελευταία του κατοικία, και τώρα όλα είχαν μπει στη θέση τους, για το μεγαλύτερο κομμάτι του Ιρανικού λαού.
Οι μέρες κυλούν, κι οι ειδήσεις μπορούν να μπουν σε λεπτομέρειες. Το μετρό της Τεχεράνης ανακοίνωσε σήμερα, ότι περισσότεροι από τρία εκατομμύρια άνθρωποι το χρησιμοποίησαν για να κατέβουν στην κηδεία. Μόνο με το μετρό. Αναρωτιέμαι αν οι εκτιμήσεις που μου δόθηκαν από την αστυνομία ήταν συντηρητικές και προς τα κάτω – όπως κάνουν σε πορείες όλες οι αστυνομίες του κόσμου. Αναρωτιέμαι αν και εδώ η κυβέρνηση είχε λόγο, όντας υπό τεράστια λαϊκή πίεση, να κατεβάσει τα νούμερα.
Μια αποκλειστικά είδηση που μεταδίδει ο γνωστός δημοσιογράφος Πέπε Εσκομπάρ, ίσως εξηγεί πόση ήταν η πίεση πάνω στην Ιρανική κυβέρνηση: Πριν το Ιράν απαντήσει στη δολοφονία Σολεϊμανί, λένε οι πληροφορίες του, ο Τραμπ είχε στείλει προς την Ιρανική κυβέρνηση μήνυμα, μέσω του Εμίρη του Κατάρ, ότι, αν δεχθούν να μην προχωρήσουν σε πράξεις αντεκδίκησης, θα αρθρούν όλες οι κυρώσεις. Και το Ιράν αρνήθηκε. Ακατανόητη πολιτική επιλογή για τον τρόπο που εμείς σκεφτόμαστε. Γιατί αρνήθηκε; γιατί δεν δέχθηκε, να ξαλαφρώσει το λαό του;
Υποθέτω, γιατί τότε θα έπεφτε η κυβέρνηση. Γιατί αυτός ο λαός, που πριν ένα μήνα βγήκε στους δρόμους για κάτι πολύ μικρότερο, τουλάχιστον στη συλλογική λαϊκή συνείδηση, τώρα θα έβγαινε στους δρόμους για τον ήρωά του και θα ήταν πραγματικά έτοιμος για όλα. Κι αν γινόταν αυτό, από «λαός μια γροθιά» λόγω της δολοφονίας, θα γινόταν ο ίδιος λαός εκδικητής του στρατηγού του. Ένας λαός που, προτιμά να πεινάσει παρά να προδώσει, είναι ένας επικίνδυνος λαός, προς όλες τις κατευθύνσεις. «Το Ιράν κι ας τρώγωμεν και πέτρες», τηρουμένων των αναλογιών. Όπως είχε γράψει ο Ζαρίφ σε ένα τουί, πρόσφατα, απαντώντας στα περί βομβαρδισμού θησαυρών του παγκόσμιου πολιτισμού, που απειλούσε ο Τραμπ: πολλοί ήρθαν εδώ, να μας σκλαβώσουν, να καταστρέψουν, κάψαν τα μνημεία και τις βιβλιοθήκες μας, όμως «εμείς είμαστε ακόμη εδώ, όρθιοι». Με κυρώσεις ή μη, αυτό είναι το λαϊκό αίσθημα. Και κανένας διάβολος, ούτε ο μεγάλος ούτε ο μικρός, δε θα πατήσει ξανά τον τόπο μας. Πολύ περισσότερο, δεν έχει δικαίωμα να σκοτώσει τον ήρωά μας, τον ζωντανό μας μάρτυρα, τον χατζ Κασέμ.
Στην καθημερινή γλώσσα του Ιράν, ο Μεγάλος Σατανάς είναι οι ΗΠΑ και ο μικρός Σατανάς είναι η Μεγάλη Βρετανία. Το μήνυμα του προέδρου του Μεγάλου Σατανά, χτες, δεν φαίνεται να τους πολυανησυχεί. Την ώρα που ο μισός πλανήτης ήταν συνδεδεμένος απ’ ευθείας με το Λευκό Οίκο, κρατώντας εν πολλοίς την ανάσα του, η κρατική τηλεόραση του Ιράν μετέδιδε βίντεο για τις πυραυλικές επιθέσεις κατά των Αμερικανικών βάσεων. To κρατικό πρακτορείο Ειδήσεων, IRNA, μόλις την επομένη (σήμερα) αναφέρθηκε, περιορισμένα, στο διάγγελμα Τραμπ.
«Καμμία αμερικάνικη βάση δεν είχε δεχθεί επίθεση τα τελευταία 78 χρόνια» και άρα το «χαστούκι» πόνεσε. Στο διάγγελμα «ο Τραμπ δεν είχε πια το φαραωνικό του, αλαζονικό ύφος», λέει, πολύ σωστά, πριν μπει στο ζουμί: «Ο άνθρωπος που έφαγε το χαστούκι, μας λέει ότι δεν υπήρξαν θύματα. Ισραηλινός λογαριασμός στο τουίτερ, που ανέφερε ότι 224 τραυματίες στρατιώτες μεταφέρθηκαν σε νοσοκομεία της κατεχόμενης Παλαιστίνης, έκλεισε αμέσως». Κι ύστερα «οι Φρουροί της Επανάστασης δεν ανέφεραν οι ίδιοι ποτέ αν υπήρξαν ή δεν υπήρξαν θύματα. Αναφέρθηκαν μόνο στο χαρακτήρα της επίθεσης, ως αντεκδίκηση, με στόχο να πετάξουν έξω από την περιοχή μας τους Αμερικάνους». Οντως, οι πληροφορίες για 80 νεκρούς και 224 τραυματίες ήρθαν από «πληροφορίες από τις μυστικές υπηρεσίες» του Ιράν. Όσο για το «πως μπορεί να πέσουν 17 πύραυλοι και να μην υπάρξει ούτε τραυματισμός», υπάρχουν, αναφέρει, δύο πιθανότητες.
«Αφού, σύμφωνα με τον Πρόεδρο Τραμπ, η αεροπορική αυτή βάση κοστίζει δισεκατομμύρια, είναι παράλογο να θεωρήσουμε ότι έμεινε αφύλακτη και έγινε εύκολος στόχος [σε τέτοια περίοδο]. Όμως, πως τα αμερικάνικα αντιπυραυλικά συστήματα δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν κανένα από τους ιρανικούς πυραύλους;». Η ερώτηση πάει κατ’ ευθείαν στην καρδιά της πολεμικής βιομηχανίας των ΗΠΑ και στα think tank των συμμάχων τους, που τους παρέχουν στρατό.
«Ακόμη κι αν πέσουν 17 απλοί πύραυλοι, χωρίς καν να έχουν συγκεκριμένο στόχο, θα αφήσουν τουλάχιστον κάποιους τραυματίες, κι ας μη μιλήσουμε για τους πυραύους ακριβείας των Φρουρών που ήδη έχουν ρίξει ένα αμερικάνικο stealth RQ-4 μη επανδρωμένο, όταν παραβίασε τη θαλάσσια περιοχή του Ιράν στον Περσικό. Αρα, οι πιθανότητες είναι δύο: η ο Αμερικάνος πρόεδρος ψεύδεται για τα θύματα, ή οι Φρουροί είχαν την καλοσύνη να μη στείλουν χιλιάδες φέρετρα πίσω σε αμερικάνικες οικογένειες, όπως έχουν ξανακάνει και στο παρελθόν […] κάνοντας τον Τραμπ να ευχαριστήσει το Ιράν».
Μα, «ότι κι αν συμβαίνει, το Ιράν έχει τώρα το πάνω χέρι». Η αξιοπρέπεια κι η υπερηφάνεια του Ιρανικού λαού αποκαταστάθηκαν.
Εκείνο που μένει ασχολίαστο είναι η έκκληση του Τραμπ προς το ΝΑΤΟ. Υπονοείται, φυσικά, με τα περί αντιπυραυλικών – το μήνυμα θα το λάβουν όσοι πρέπει. Το έχουν ήδη λάβει ορισμένοι. Το ΝΑΤΟ δεν θα ξαναβρεθεί εύκολα, ενωμένο, εδώ. Ο πάντα πρόθυμος Καναδάς, η Δανία, η Ισπανία, η Γερμανία, η Κροατία, η Σλοβακία ήδη απέσυραν όλες ή μεγάλο μέρος των δυνάμεών τους από το Ιράκ στο Κουβέιτ ή πίσω σπίτι. Γι’ αυτό και το Πεντάγωνο στέλνει βιαστικά αντικαταστάτες από τον δικό του στρατό και τη Νότια Καρολίνα.
Ένα στρατό που, όπως φαίνεται, δεν την χωνεύει πια τόσο τη χώρα του ούτε τις πολιτικές της. Σύμφωνα με τη Φωνή της Αμερικής, «το Πεντάγωνο ανησυχεί από την αυξανόμενη συμπάθεια των Αμερικανών πολιτών προς τη Ρωσία, και ειδικά αυτών που υπηρετούν στο στράτευμα». Όταν δόθηκε στη δημοσιότητα, τον περασμένο Νοέμβριο, η δεύτερη ετήσια αμυντική έκθεση Ρήγκαν, στα πορίσματα, το 46% των στρατιωτικών οικογενειών δήλωνε ότι θεωρεί τη Ρωσία σύμμαχο, την ώρα που το ποσοστό αυτό, στα μη στρατιωτικά νοικοκυριά, έπεφτε στο 28% (και πάλι πολύ μεγαλύτερο του αντίστοιχου 19% του 2018). Σε άλλη δημοσκόπηση, του Ερευνητικού Κέντρου Πιού, το Σεπτέμβρη του 2018, το 35% των Αμερικανών δήλωνε ότι επιθυμεί μεγαλύτερη συνεργασία με τη Ρωσία.
Για τους άντρες και τις γυναίκες των Αμερικάνικων ενόπλων δυνάμεων που βρίσκονται στη Δυτική Ασία, το πσοστό φαίνεται λογικό. Η Ρωσία υπήρξε βασικός παράγοντας – όπως και ο Σολεϊμανί- στη συντριβή του Ισλαμικού Κράτους. Τις ζωές τους παίζουν, και οι επεκτατικές αυτοκρατορικές κινήσεις είναι που τις βάζουν σε κίνδυνο. Το παιγνίδι της Ρωσίας είναι η διπλωματία. Και όπως είπε ο Κώστας Ράπτης στο ραδιόφωνο του the Press Project, οι ΗΠΑ έχουν ξεχάσει τι σημαίνει διπλωματία. Όλα, όμως, δείχνουν πως σύντομα θα χρειαστεί να το ξαναθυμηθούν.
*Η φωτογραφία του χαστουκισμένου Τραμπ, πάρθηκε από το πρακτορείο ειδήσεων irna και είναι εξώφυλλο ιρανικού περιοδικού.