Όπως σημειώνει η «Parallaxi», στην Διεθνή Ένωση Βυζαντινών Σπουδών συγκαταλέγονται τα πλέον διακεκριμένα στις βυζαντινές σπουδές μέλη ακαδημαϊκοί ή ερευνητές από την παγκόσμια κοινότητα, οπότε η επιστολή προς τον πρωθυπουργό αποκτά βαρύνουσα σημασία, καθώς η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα έχει πλέον λάβει εντελώς ξεκάθαρη θέση για τη σπουδαιότητα του ευρήματος και υπέρ της ακεραιότητάς και αυθεντικότητας του συνόλου του τμήματος του αστικού ιστού της Βυζανινής Θεσσαλονίκης. Η παγκόσμια κατακραυγή για την απόσπαση του βυζαντινού σταυροδρομιού με τον πέριξ αστικό ιστό είναι προ των πυλών.
Δείτε την Επιστολή του Καθηγητή John F. Haldon, Προέδρου της Διεθνούς Ένωσης Βυζαντινών Σπουδών προς τον πρωθυπουργό κ. Κ. Μητσοτάκη για τη διάσωση των Αρχαιοτήτων του Σταθμού Βενιζέλου:
Προς τον κ Κωνσταντίνο Μητσοτάκη Πρωθυπουργό της Ελληνικής Δημοκρατίας
Κοινοποίηση Δρ Λίνα Μενδώνη, Υπουργείο Πολιτισμού, Ελληνική Δημοκρατία
Αξιότιμε κύριε,
Σας γράφω από τη θέση μου, ως Προέδρου της Διεθνούς Ένωσης Βυζαντινών μελετών (ΑΙΕΒ) και εκ μέρους όλων των μελών της, σε σχέση με τα υπάρχοντα σχέδια για την κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη. Η ΑΙΕΒ αποτελεί τον οργανισμό που εκπροσωπεί όλους τους επιστήμονες ερευνητές της βυζαντινής ιστορίας, της κουλτούρας και του πολιτισμού, από 40 και πλέον χώρες στον κόσμο. Παρατηρούμε με μεγάλη ανησυχία τις αλλαγές στα σχέδια που αφορούν στις σημαντικές αρχαιότητες και το υλικό που ανασκάφηκε κατά την πορεία κατασκευής του σταθμού. Μετά από την αρχική μας ανησυχία, ότι οι αρχαιότητες και η ανεκτίμητη επιστημονική πληροφορία που φέρουν θα καταστραφούν, είδαμε με ικανοποίηση την επικύρωση το 2015 των εναλλακτικών σχεδίων που θα παρέδιδαν έναν σταθμό με ακέραιες τις αρχαιότητες. Κατά συνέπεια, παρατηρούμε με μεγάλη απογοήτευση κύριε Πρωθυπουργέ, την από του 2019 εντολή σας αυτό το υλικό να αφαιρεθεί και να επανατοποθετηθεί.
Ως ειδικοί στο πεδίο των βυζαντινών μελετών επιθυμούμε να δώσουμε έμφαση στον μεγάλο βαθμό ζημιάς ως αποτέλεσμα της μετακίνησης των αρχαιοτήτων και να υπογραμμίσουμε ότι δεν αφορά μόνο στην καταστροφή της φυσικής τους υπόστασης αλλά και το πλαίσιο στο οποίο βρέθηκαν, τα οποία από την πλευρά τους, αποτελούν πηγή απίστευτου όγκου ιδιαίτερα σημαντικών πληροφοριών −αυτές εξάγονται κυρίως μέσα από σύγχρονες επιστημονικές διαδικασίες συλλογής και ανάλυσης στοιχείων και λιγότερο από παραδοσιακές «αρχαιολογικές» μεθόδους.
Όπως τονίζουν οι συνάδελφοί μας αρχαιολόγοι στην επιστολή που συνοδεύει αυτήν την έκκληση, δεν τίθεται απλώς το ζήτημα της ανακάλυψης αρχαιοτήτων σε αξιοθαύμαστη κατάσταση διατήρησης· αυτές και το περιβάλλον στο οποίο βρέθηκαν, συνιστούν ένα άνευ προηγούμενου και μοναδικότητας παράδειγμα βυζαντινού αστικού χώρου στο αυθεντικό τους πλαίσιο. Ένα πολιτισμικό αλλά και επιστημονικό κόσμημα. Η Ελλάδα έχει μία εξέχουσα φήμη σ’ όλον τον κόσμο για τη φροντίδα και τη μέριμνα που επενδύει στην αρχαιολογική και πολιτισμική της κληρονομιά. Θα αποτελούσε σωστή τραγωδία να διακινδυνεύσει αυτήν την αποκτηθείσα φήμη επιτρέποντας την απώλεια αυτού του υλικού και άυλου θησαυρού στη Θεσσαλονίκη, λόγω ενός βιαστικού σχεδίου κατασκευής.
Δεδομένης της ύπαρξης ενός βιώσιμου πλάνου που πληροί τις τοπικές και εθνικές ανάγκες υποδομών και το οποίο έχουν αποδεχθεί τόσο στη χώρα όσο και διεθνώς, φαντάζει μυωπικό για οποιαδήποτε κυβέρνηση να το αγνοήσει, ταυτόχρονα αγνοώντας το κόστος που θα επιφέρει κάτι τέτοιο στην εθνική και παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.
Στη γραμμή που χάραξε τόσο η Europa Nostra όσο και πολλοί μη κυβερνητικοί φορείς, επαγγελματικοί φορείς και ιδιώτες, γράφω σε εσάς, κύριε Πρωθυπουργέ, και μέσω υμών, σε ολόκληρη την ελληνική κυβέρνηση, ώστε να αναθεωρήσετε ως κατεπείγον ζήτημα, αυτήν σας την απόφαση
Μετά τιμής, ειλικρινώς,
Καθ. Τζων Φ. Χάλντον Πρόεδρος ΑΙΕΒ (Association Internationale des ‘Etudes Byzantine)
Τμήμα Ιστορίας Dickinson Hall
Πανεπιστήμιο του Princeton Princeton NJ 08544 USA