Συνέντευξη στο περιοδικό Economist παραχώρησε τη Τετάρτη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφερόμενος σε πλήθος ζητημάτων της ελληνικής πολιτικής τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο. Ειδική μνεία όπως ήταν αναμενόμενο, εφόσον είναι και ένα εκ των φλεγόντων ζητημάτων των ημερών, ήταν και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Στη Χάγη αν δεν ευοδωθούν οι συζητήσεις με τη Τουρκία

Σε σχέση με τις συνομιλίες των συμβούλων Ελλάδας και Τουρκίας που έχουν ξεκινήσει την διενέργεια επαφών προκειμένου να καταλήξουν σε έναν τεχνικό χάρτη συνομιλιών σε πολιτικό επίπεδο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε πως «τα όσα συνέβησαν με την Τουρκία τις τελευταίες μέρες, δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα, ή την Κύπρο και την Τουρκία, αλλά κυρίως αφορούν την Ευρώπη και την Τουρκία».

Ακόμη πρόσθεσε ότι αυτό «είναι ένα πρόβλημα που έχει καθαρά ευρωπαϊκή διάσταση. Και η Ευρώπη κατέστησε απολύτως σαφές ότι αυτό που διακυβεύεται είναι η ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου. Η Ευρώπη από θέση αρχής δεν αποδέχεται μονομερείς ενέργειες που είναι αντίθετες στο Διεθνές Δίκαιο», είπε ο πρωθυπουργός.

Οι συνομιλίες που επίκεινται με τη Τουρκία, όπως επισήμανε, θα αφορούν το ένα θέμα που αφορά τη διένεξη μεταξύ των δύο χωρών, που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων. Ο Κ. Μητσοτάκης σημείωσε χαρακτηριστικά, ότι «έχουμε πει κάτι απολύτως ξεκάθαρο από την αρχή: Είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε με την Τουρκία, μέσω διερευνητικών συνομιλιών, για το ένα θέμα, που αφορά την οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».

Συμπλήρωσε ακόμη πως «σημειώθηκε πρόοδος, όμως ποτέ δεν φτάσαμε σε συμφωνία. Θα επαναλάβουμε αυτές τις συνομιλίες από εκεί που σταμάτησαν τον Μάρτιο του 2016», υπογραμμίζοντας πως αν αυτές οι συνομιλίες δεν ευοδωθούν το θέμα θα παραπεμφθεί στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης. «Θα σεβαστούμε την απόφαση, η οποία θα βασίζεται σε συνυποσχετικό το οποίο θα υπογράψουμε με την Τουρκία. Θα ζητάμε από το Δικαστήριο να λάβει απόφαση πάνω στο ζήτημα που θα έχουμε θέσει.

»Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όταν δύο χώρες διεκδικούν δικαιώματα σε μια θαλάσσια περιοχή, δεν επιτρέπονται οι μονομερείς ενέργειες. Είναι απολύτως καθαρό. Όταν έχουμε μια διαφωνία, δεν επιτρέπεται να γίνονται μονομερείς ενέργειες», είπε ο πρωθυπουργός σε σχέση με την παραπομπή στη Χάγη.

Επιπλέον, αναφορικά με πιθανές κυρώσεις κατά της Άγκυρας, σε περίπτωση που συνεχίσει τις προκλήσεις στην Αν. Μεσόγειο και δεν μπει σε διάλογο, ο Κ. Μητσοτάκης, εκτίμησε ότι βάσει της επανειλημμένης δήλωσης υποστήριξης της ΕΕ σε Κύπρο και Ελλάδα, «η Ευρωπαϊκή Ένωση θα σταθεί στο πλευρό της Ελλάδας και της Κύπρου. Δεν θα εμφανιστεί διχασμένη σε αυτό το ζήτημα. Κι ελπίζω ότι αυτό που είδαμε ως πρώτο βήμα αποκλιμάκωσης, θα συνεχιστεί και θα επαναληφθούν οι συνομιλίες δίχως απειλές κι επιθετική ρητορική».

Σημαντική η ρητορική

Απαντώντας σε ερώτηση για ο πως θα εκλάμβανε ιο ίδιος την αποκλιμάκωση από πλευράς Τουρκίας, είπε ότι «προφανώς δεν μπορείς να συνομιλήσεις εάν κάποιος αμφισβητεί μονομερώς το αντικείμενο των συζητήσεων. Αυτό είναι ξεκάθαρο, το έχουμε καταστήσει σαφές. Και, νομίζω, ότι το τελευταίο πράγμα που θέλουν αμφότερες οι χώρες είναι η πλήρης κινητοποίηση των στόλων μας, όπου πάντοτε υπάρχει ο κίνδυνος τα πράγματα να ξεφύγουν από τον έλεγχο».

Επιπροσθέτως όμως πέρα από το στρατιωτικό σκέλος, ο Κ. Μητσοτάκης έκανε αναφορά και στη χρήση της ρητορικής «είμαι πάντα πολύ προσεκτικός όταν επιχειρηματολογώ, σε γραπτό λόγο και προφορικά», υποστήριξε και πρόσθεσε ότι «είναι εύκολο να διεγείρεις τα πάθη όταν απευθύνεσαι στην κοινή γνώμη».

«Παράθυρο ευκαιρίας» για τις διμερείς σχέσεις παρά τις NAVTEX στη Κύπρο

Στη συνέχεια της συνέντευξής του ο πρωθυπουργός μίλησε και για τις διμερείς επαφές με τη Τουρκία, σημειώνοντας πως δεν έχει συνομιλήσει απευθείας με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ την εργασία αυτή έχουν αναλάβει οι σύμβουλοί τους. «αν συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο έχω πει ξεκάθαρα ότι είμαι ανοιχτός να αρχίσουμε τις διερευνητικές συνομιλίες πολύ σύντομα. Και νομίζω ότι είναι απολύτως σαφές ότι από τη στιγμή που θα αρχίσουν οι συνομιλίες είναι αυτονόητο πως όταν συζητάς δεν κάνεις άλλα πράγματα. Είναι προφανές ότι δεν μπορείς να κάνεις και τα δύο ταυτόχρονα» (μονομερείς ενέργειες και συνομιλίες)», είπε συγκεκριμένα ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Μια φευγαλέα αναφορά έκανε και στη Κύπρο όμως, πάλι σε ό,τι αφορά τις διμερείς σχέσεις. Ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ανησυχία του για τις τουρκικές NAVTEX στη Μεγαλόνησο, παρόλα αυτά τις διαχώρισε εντελώς από τις διμερείς επαφές Ελλάδας-Τουρκίας γιασ τις οποίες όπως είπε βλέπει ένα «παράθυρο ευκαιρίας».

«Η Τουρκία έχει μια επιλογή»

Αναφορικά με τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ που αναμ΄λενεται να πραγματοποιηθεί στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου, ο Έλληνας πρωθυπουργός απέφυγε να απαντήσει σχετικά με το τί περιμένει.
«Θα δούμε, είπε συγκεκριμένα και πρόσθεσε πως «μία εβδομάδα είναι πολύς καιρός στην πολιτική, ειδικά στην ευρωπαϊκή πολιτική. Προτιμώ να προσέλθω στην Σύνοδο με μία θετική νότα παρά με μία αρνητική. Θα απόσχω από οποιαδήποτε πρόβλεψη», σημείωσε.

Επίσης εκτίμησε ότι σε αυτό το πλαίσιο η Τουρκία έχει μια επιλογή η οποία δεν είναι άλλη από τον διάλογο. Ειδάλλως τόνισε ότι αν οι μονομερείς ενέργειες συνεχιστούν, -όχι μόνο εδώ, υπάρχει επίσης προβληματισμός για τα τεκταινόμενα στη Λιβύη, που απασχολεί ιδιαίτερα άλλες ευρωπαϊκές χώρες», τότε θα υπάρξουν συνέπειες.

Προσφυγικό και νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης

Σε σχέση με το προσφυγικο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τόνισε πως είναι ένα ιδιαίτερα μεγάλο ζήτημα το οποίο οι χώρες στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ δεν μπορούν να διαχειριστούν, πράγμα το οποίο καταδεικνύεται και με τη πρόσφατη καταστροφική πυρκαγιά στη Μόρια και με τα όσα ακολούθησαν.

«Το μεταναστευτικό είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα για να αφεθεί αποκλειστικά στην Ελλάδα, ή στις χώρες που αποτελούν τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ να το διαχειριστούν μόνες τους. Έθεσα κατ’ επανάληψη και με επιμονή το μεταναστευτικό ζήτημα από τότε που έγινα Πρωθυπουργός. Η τραγική εξέλιξη με τη φωτιά στη Μόρια έφερε το πρόβλημα στο προσκήνιο», είπε ο πρωθυπουργός προσθέτοντας πως αναμένονται οι προτάσεις της Κομισιόν τη Δευτέρα για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου», το οποίο και είχε προαναγγείλει η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τη Τετάρτη.

«Είναι απολύτως ξεκάθαρο σε όλους ότι δεν μπορούμε να αποτύχουμε δύο φορές ως Ευρώπη. Στην Ελλάδα κάνουμε μια πολύ δύσκολη δουλειά όσον αφορά τόσο την προστασία των συνόρων όσο και την υποδοχή προσφύγων και μεταναστών και στη συνέχεια την επεξεργασία των αιτήσεών τους. Αλλά αυτό πρέπει να είναι ένα ευρωπαϊκό εγχείρημα», συμπλήρωσε.

Ειδικότερα για το νέο Σύμφωνο υπογράμμισε πως σε αυτό πρέπει να περιλαμβάνονται «πρώτα απ’ όλα, κοινοί κανόνες ασύλου για όλους και παράλληλα μια δίκαιη διαδικασία επιμερισμού των βαρών μέσω της οποίας θα βρεθεί ένας τρόπος για κάθε χώρα να αναλάβει ένα μέρος της ευθύνης. Ιδανικά αυτό που θα θέλαμε να δούμε είναι όλες τις χώρες να είναι σε θέση να δεχτούν πρόσφυγες μέσω του προγράμματος μετεγκατάστασης. Εάν αυτό αποδειχθεί εντελώς αδύνατο, τότε ορισμένες χώρες πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη, για παράδειγμα για τις επιστροφές, αλλά όλοι πρέπει να είναι σε θέση να κάνουν κάτι. Αυτό που δεν είναι αποδεκτό είναι κάποιες χώρες να λένε ότι αυτό δεν είναι δικό μου πρόβλημα».

Σύστημα απελάσεων και «ανθρωπιά»

Ο Κ. Μητσοτάκης ισχυρίστηκε πως «έχουμε μειώσει σημαντικά τις ροές, επομένως προστατεύουμε τα σύνορα». Επεσήμανε δε, πως πάντα ορισμένοι άνθρωποι θα καταφέρνουν να εισέρχονται και όπως είπε, «θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ανθρωπιά μέσω ενός κοινού συστήματος ασύλου». Σε περίπτωση που σε αυτούς χορηγείται πολιτικό άσυλο εκκρεμεί το ερώτημα για το που θα ζήσουν. Σε άλλη περίπτωση που οι αιτούντες, δεν λαμβάνουν άσυλο, «θα πρέπει να υπάρχει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για να επιστρέφουν οι άνθρωποι αυτοί στις χώρες καταγωγής τους. Διαφορετικά, αυτό το σύστημα δεν πρόκειται να λειτουργήσει», υποστήριξε.

Εξοπλιστικά: Ζούμε σε επικίνδυνη γειτονιά

«Είμαστε δημοσιονομικά υπεύθυνη κυβέρνηση», ισχυρίστηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφερόμενος στις αγορές εξοπλιστικών δισεκατομμυρίων από τη Γαλλία. Πρόσθεσε δε, πως οι ανακοινώσεις για τις συγκεκριμένες αγορές δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί ποτέ αν δεν υπήρχε η βεβαιότητα ότι για 10 έως 15 χρόνια που θα διαρκέσει η αποπληρωμή των εν λόγω εξοπλισμών, αυτή δεν θα μπορεί να εξυπηρετηθεί.

«Πρέπει να επισημάνω ότι ζούμε σε μια επικίνδυνη γειτονιά. Η Ελλάδα θα έχει πάντα ισχυρή αποτρεπτική ικανότητα. Και είναι δική μου ευθύνη να διασφαλίσω ότι τη διατηρώ στο επίπεδο που πρέπει και να τη ενισχύω. Ανακοινώσαμε δύο μεγάλες αγορές, θα έλεγα και οι δύο καθυστερημένες, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πάνω από δέκα χρόνια η Ελλάδα ουσιαστικά δεν πραγματοποίησε καμία επένδυση στις ένοπλες δυνάμεις της», σημείωσε ο Κ. Μητσοτάκης.

Εύρεση επενδυτών μέσω «εκσυγχρονισμού» της στρατιωτικής θητείας

Ο πρωθυπουργός δεν παρέλειψε φυσικά να τοποθετηθεί και σε όμτι αφορά τη στρατιωτική θητεία την οποία η κυβέρνησή του ανακοίνωσε προ ημερών όπτι σκοπεύει να εκσυγχρονίθσει ούτως ώστε οιο στρατεύσιμοι, να αποκτούν δεξιότητες που θα τους είναι χρλησιμες στιο μέλλον.

Παρ’ όλα αυτά ο Κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι «τα νέα παιδιά που θα ενταχθούν στο στρατό θα αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες, για την ιδιωτικοποίηση και την εύρεση επενδυτών στην αμυντική βιομηχανία, έχουμε εξαιρετικά πολύτιμο δυναμικό είτε στα ναυπηγεία είτε στην αεροναυπηγική βιομηχανία μας. Είναι ενδιαφέρον ότι έχουμε πράγματι ζήτηση, έχουμε χώρες που ανοίγουν την πόρτα και μας ζητούν να επισκευάσουμε τα αεροπλάνα τους και δεν μπορούμε να το κάνουμε. Αυτό είναι απαράδεκτο για μένα. Έτσι θα αναδιαρθρώσουμε την ελληνική αεροναυπηγική βιομηχανία και θα διασφαλίσουμε ότι θα διαδραματίσουμε σημαντικό ρόλο στην περιοχή ως αξιόπιστος αμυντικός εργολάβος», είπε παρουσιαζοντας το όραμά του για τον στρατό.

Πρώτο έτος διακυβέρνησης

Μιλώνμτας για το πρώτο έτος της διακυβλέρνησης της χώρας, είπε πως «δεν ήταν αυτό που περίμενα όταν ανέλαβα τη διακυβέρνηση της χώρας. Αυτό που έμαθα είναι ότι πρέπει να μάθεις πώς να χειρίζεσαι πολλές κρίσεις ταυτόχρονα. Φυσικά κανένας δεν περίμενε την περιπέτεια της COVID, επιπλέον κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε μια μεταναστευτική κρίση, τις πολύ έντονες σχέσεις με την Τουρκία και φυσικά τις οικονομικές επιπτώσεις της COVID», είπε.

Ο πρωθυπουργός εξέφρασε επίσης την αισιοδοξία τουισχυριζόμενος ότι παρά τις δυσκολίες, η κυβέρνηση μπορεί να φέρει τις μεγάλες αλλαγές που χρειάζεται η οικονομία, καθώς και ότι έχουμε τα κεφάλαια για να τις χρηματοδοτήσουμε.

Δημόσια Διοίκηση-Μεταρρυθμίσεις

Αναφορικά με τη δημόσια διοίκηση και τις μεταρρυθμίσεις που πραγματοποίησε η κυβέρνηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε ειδική μνεία στη ψηφιοποίησης των υπηρεσιών. «Στη διάρκεια της COVID προσφέραμε πλήθος νέων ψηφιακών υπηρεσιών που ήταν μέρος του σχεδίου μας, αλλά αναγκαστήκαμε να επιταχύνουμε τα πάντα και θεωρώ ότι αυτό έχει αναγνωριστεί ως μεγάλη επιτυχία της κυβέρνησης», υποστήριξε ο Κ. Μητσοτάκης. «Μειώνουμε τη γραφειοκρατία, καταπολεμούμε τη διαφθορά, περιορίζουμε τη φυσική αλληλεπίδραση των πολιτών με τη Διοίκηση, κάτι το οποίο έχει και σαφή οφέλη αναφορικά με τη Δημόσια Υγεία». είπε.

Αλλαγές όπως είπε σημειώθηκαν και στην οικονομική πολιτική αναφέροντας ενδεικτικά τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα, την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, την απομάκρυνση από το μοντέλο της απλής στήριξης των ανέργων και τη μετακίνηση προς την κατεύθυνση της επιδότησης νέων θέσεων εργασίας.

Brain Drain

Σε σχέση με το Brain Drain, τη φυγή δηλαδ΄λη εξειδικευμένου εργατικούδυναμικού στο εξωτερικό, ο Κ. Μητσοτάκης εκτίμησε πως ένας από τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό, είναι γιατί το κράτος ζήτησε από τους εργοδότες και τους εργαζομένους να εισφέρουν κατά πολύ περισσότερο σε σχέση με όσα ήταν έτοιμοι ή μπορούσαν να πληρώσουν και όχι γιατί δεν υπήρχαν θέσεις εργασίας.

Σε αυτή την κατεύθυνση αναφέρθηκε σε κυβερνητικές πρωτοβουλίες που είχαν να κάνουν με μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.

Τόνισε επίσης πως η αντιστροφή του brain drain έχει να κάνει με τα οικονομικά κίνητρα που προσφέρει η χώρα και με τη δυνατότητα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, καθώς στην Ελλάδα δημιουργούνται νέες θέσεις στον ψηφιακό τομέα όπου υπήρξαν εξαγορές πολλών νεοφυών επιχειρήσεων από ξένες εταιρείες.

«Ξαφνικά, αρχίζουμε να κάνουμε αισθητή την παρουσία μας στο παγκόσμιο ψηφιακό τοπίο, καθώς έχουμε ιδιαίτερα ταλαντούχο ανθρώπινο δυναμικό στην Ελλάδα, αλλά και ανθρώπους που μπορούν να επιστρέψουν από το εξωτερικό. Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχει και κάτι που θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό, τη μακροπρόθεσμη εμπιστοσύνη στις δυνατότητες της χώρας. Και στον τομέα αυτό βλέπουμε ότι τα πράγματα βελτιώνονται δραματικά», υπογράμμισε και ισχυρίστηκε ότι έχει αυξηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στη κυβέρνηση.

«Περισσότερο βιώσιμο μοντέλο τουρισμού»

«Είμαστε μια ασφαλής χώρα, με εξαιρετική συνδεσιμότητα που θα βελτιώνεται διαρκώς», είπε αναφερόμενος στον τουρισμό ο Κυριάκος Μητσοτάκης και συμπλήρωσε πως «είμαστε μια από τις πρώτες χώρες που θα δημοπρατήσουμε το φάσμα 5G, με τη σχετική νομοθεσία να ετοιμάζεται αυτή την περίοδο στη Βουλή». Ωστόσο επεσήμανε πως «έχει προβληθεί και η απαίτηση να κινηθούμε προς ένα περισσότερο βιώσιμο μοντέλο τουρισμού».