Οι περισσότερο εκτεθειμένες ζώνες είναι όσες βρίσκονται εκτός ελέγχου του καθεστώτος, όπου μουσεία, μνημεία και χώροι ανασκαφών γίνονται στόχος λεηλασιών.

«Εδώ και τρεις ή τέσσερις μήνες, οι λεηλασίες έχουν πολλαπλασιασθεί. Εχουμε λάβει βιντεοταινία που δείχνει ανθρώπους που αποσπούν με εργαλεία ψηφιδωτά στην Απάμεια και στην Παλμύρα γίνονται πολλές παράνομες ανασκαφές», δήλωσε η διευθύντρια των μουσείων της Συρίας Χίμπα ελ Σάχελ.
 
Από την πλευρά τους οι αντικαθεστωτικοί καταγγέλλουν, χρησιμοποιώντας οπτικό υλικό ως απόδειξη, ότι πολλοί αρχαιολογικοί χώροι, κυρίως το Καλάατ αλ-Μάντικ, ερείπια μεσαιωνικής πόλης, και η Απάμεια, βομβαρδίσθηκαν από τον συριακό στρατό που προσπαθεί να ανακαταλάβει τα προπύργια των αντικαθεστωτικών δυνάμεων.
 
Οι λεηλασίες, που σημειώνονταν ήδη στη χώρα, αυξήθηκαν με τις συγκρούσεις που συνεχίζονται εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο για την καταστολή της εξέγερσης που άρχισε στις 15 Μαρτίου 2011 κατά του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Ασαντ.
 
«Οι αρχαιολόγοι δεν έχουν εξερευνήσει ολόκληρη τη Συρία, κατά συνέπεια, όπου και να ψάξει κανείς, μπορεί να κάνει ανακαλύψεις», σύμφωνα με την Χίμπα ελ Σάχελ.
 
«Πιστεύω ότι οι δράστες των λεηλασιών αυτών είναι κάτοικοι που προσελκύονται από το χρήμα και δεν κατανοούν τη σημασία αυτών που βρίσκουν», λέει, εκφράζοντας φόβο ότι «ένα μεγάλο μέρος της Ιστορίας χάνεται».
 
Σύμφωνα με τους ειδικούς, αντικείμενα του μουσείου της Χάμα, στην κεντρική Συρία, έχουν ήδη κλαπεί, κυρίως αρχαία όπλα και ένα άγαλμα της αραμαϊκής περιόδου.
 
Βορειότερα, η πόλη του Σαϊζάρ, που δεσπόζει του ποταμού Ορόντη, έχει υποστεί ζημίες, ενώ στον αρχαιολογικό χώρο της Απάμειας, εκλάπη ένα ρωμαϊκό μαρμάρινο άγαλμα, σύμφωνα με τους ειδικούς.
 
Τα κλαπέντα αρχαιολογικά κειμήλια περνούν μέσω του Λιβάνου και άλλων γειτονικών χωρών και πωλούνται στη μαύρη αγορά.
 
Ο αρχαιολογικός χώρος της Εμπλα, στην επαρχία Ιντλέμπ, λεηλατήθηκε επίσης και καταστράφηκε κατά τις συγκρούσεις μεταξύ των συριακών και των αντικαθεστωτικών δυνάμεων.
 
Στο κάστρο του Κρακ των Ιπποτών, από την εποχή των Σταυροφοριών, ένοπλοι εμπόδισαν τους φύλακες του χώρου να εισέλθουν, σύμφωνα με τη διευθύντρια των μουσείων της Συρίας.
 
Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή αρχαιοτήτων και μουσείων της Συρίας, η πιο επικίνδυνη ζώνη είναι η περιοχή των νεκροπόλεων κοντά στα σύνορα με την Τουρκία.
 
Στα τέλη Μαρτίου, η Unesco απηύθυνε έκκληση προς όλες τις πλευρές που εμπλέκονται στις συγκρούσεις να διασφαλίσουν την προστασία της πολιτιτιστικής κληρονομιάς, ενώ η συριακή αντιπολίτευση έκρουσε επίσης των κώδωνα του κινδύνου λέγοντας ότι οι επιθέσεις του συριακού στρατού θέτουν σε κίνδυνο ιστορικής σημασίας χώρους.
 
Η Συρία διαθέτει σημαντική αρχαιολογική και ιστορική κληρονομιά. Η Δαμασκός είναι μία από τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου. Εξι τόποι της αρχαίας πόλης της Δαμασκού, η Μπόσρα, το Χαλέπι, η Παλμύρα, το Κρακ των Ιπποτών και το Καλάατ Σάλαχ ελ-Ντιν, αρχαία χωριά στη βόρεια Συρία, είναι ενταγμένα στην παγκόσμια κληρονομιά της Unesco.
 
«Η Συρία μοιράζεται με τη Μεσοποταμία σημαντικούς σταθμούς που σημάδεψαν την πορεία του ανθρώπινου πολιτισμού, τη γέννηση των πρώτων πόλεων», εξηγεί ο Μαρκ Γκρισεμέρ, διευθυντής του Τμήματος Αρχαιογογίας και Ιστορίας της Αρχαιότητας στο Γαλλικό Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής.
 
Οι συριακές αρχές έχουν αποσύρει ήδη μεγάλο αριθμό εκθεμάτων από τα μουσεία και σχεδιάζουν να τα τοποθετήσουν στην Κεντρική Τράπεζα για λόγους ασφαλείας, σύμφωνα με τη διευθύντρια των μουσείων της Συρίας.
 
«Ελπίζω ότι η διεθνής κοινότητα θα στείλει ένα μήνυμα προς τον συριακό λαό για να του πει ότι η ίδια η κληρονομιά μας κινδυνεύει…Αυτή η κληρονομιά ανήκει σε όλους τους Σύρους, δεν ανήκει στην κυβέρνηση, ούτε στον πρόεδρο, αλλά στην Ανθρωπότητα», είπε.