Μετά τον τραμπουκισμό του πρύτανη του ΟΠΑ από ομάδα αγνώστων την περασμένη εβδομάδα, και τον «υπερβάλλοντα ζήλο» που επέδειξε η Πολιτεία επικηρύσσοντας τους συμμετέχοντες στην εν λόγω ενέργεια με το ποσό των 100.000€,, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεδιάσκεψη με πλήθος φορέων αλλά και τους πρυτάνεις των ελληνικών πανεπιστημίων εκφράζοντας για άλλη μια φορά με βάση τη θεωρία των δύο άκρων, την ανάγκη να εξαλειφθεί η βία από «το αριστερό παρακράτος».

Στην τηλεδιάσκεψη αυτή ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε τρεις άξονες για τη προστασία των πανεπιστημίων, με έναν από αυτούς να αφορά και την ίδρυση σώματος πανεπιστημιακής αστυνομίας. «Ένα σώμα το οποίο θα έχει ειδική εκπαίδευση, θα εδρεύει στις σχολές, θα συζητήσουμε πού πρέπει να ανήκει ιεραρχικά, ποια πρέπει να είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, αλλά θα είναι αυτό το οποίο θα φροντίζει για την αποτροπή εγκληματικών συμπεριφορών μέσα στο χώρο των ΑΕΙ και όταν απαιτείται θα ζητά τη συνδρομή της Αστυνομίας», είχε πει κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση ο πρωθυπουργός με δημοσιεύματα στον Τύπο να κάνουν λόγο για θετική απόκριση των πρυτάνεων.

Μάλιστα το πρωί της Τετάρτης, δημοσίευμα της εφημερίδας «Καθημερινή» ανέφερε ότι οι πρυτάνεις αντιμετώπιζαν με θετικό τρόπο τις πρωτοβουλίες που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός.

Πράγματι οι πρυτάνεις στη συνεδρίασή τους, συμφώνησαν ότι απαιτείται η αναβάθμιση της φύλαξης των ελληνικών πανεπιστημίων και η οργάνωσή της σε νέες βάσεις. Μάλιστα σημείωσαν ότι θεωρούν σημαντική την πρωτοβουλία του πρωθυπουργού να συγκαλέσει τηλεδιάσκεψη με τους πρυτάνεις και τους αρμόδιους υπουργούς.

Ωστόσο ξεκαθάρισαν πως η ασφάλεια των πανεπιστημίων θα πρέπει να κινείται «στα πλαίσια του αυτοδιοίκητου των Πανεπιστημίων, θα πρέπει να υπάγεται και να αναφέρεται στο πρυτανικό συμβούλιο», ενώ πρόσθεσαν πως «το υπάρχον ποινικό νομοθετικό πλαίσιο είναι επαρκές».

Πιο συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση της Συνόδου των Πρυτάνεων, όπως αυτή δημοσιεύτηκε τη Τετάρτη, αναφέρεται αρχικά πως «η συζήτηση της υπάρχουσας κατάστασης κατέδειξε σαφώς ότι τα χωροταξικά χαρακτηριστικά του κάθε Πανεπιστημίου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να οδηγήσουν σε επιμέρους σχεδιασμό των αναγκαίων παρεμβάσεων».

Στη συνέχεια, σημειώνεται ότι «αναφορικά με την αναβάθμιση των μέτρων ασφάλειας των Πανεπιστημίων, χρειάζεται η περαιτέρω εξειδίκευσή τους, αναφορικά με τη μορφή και τον τρόπο εφαρμογής τους, ενώ παράλληλα επισημαίνεται πως τουλάχιστον για χώρους με εξαιρετικά ευαίσθητες υποδομές ή χώρους διοίκησης, θα πρέπει να υπάρχει ελεγχόμενη είσοδος.

Ωστόσο επισημαίνεται ότι η Σύνοδος αρχικά «θεωρεί ότι το υπάρχον ποινικό νομοθετικό πλαίσιο είναι επαρκές», ενώ συμπληρώνεται πως «όλες οι παραπάνω θέσεις είναι γενικές, και πιστεύουμε ότι χρήζουν ενδελεχούς συζήτησης τόσο με την Πολιτεία όσο και εντός των οργάνων των ΑΕΙ, σε σύντομο διάστημα, εντός συγκεκριμένων χρονικών ορίων. Για το λόγο αυτό, ορίστηκε επιτροπή Πρυτάνεων, που άμεσα θα ξεκινήσει τη συζήτηση με την Πολιτεία».

Ολόκληρη η ανακοίνωση της Συνόδου Πρυτάνεων

Η Σύνοδος των Πρυτάνεων και των Προέδρων των Δ.Ε. των Πανεπιστημίων της χώρας, στη συνεδρίαση της στις 03-11-2020, αποδοκιμάζει και καταδικάζει απερίφραστα για άλλη μία φορά τις περιπτώσεις βίας που συνέβησαν τελευταία τόσο στο ΟΠΑ όσο και στο ΕΜΠ.

Στη συζήτησή μας αυτή, προσπαθήσαμε να περιγράψουμε χωρίς παρωπίδες μία κατάσταση παθογένειας ετών και να καταγράψουμε λύσεις πρακτικές και ρεαλιστικές, όσο και τολμηρές, ώστε να σηματοδοτήσουμε ότι σε ένα κράτος δικαίου που το Σύνταγμά του θεμελιώνει την ακαδημαϊκή ελευθερία, στεκόμαστε απέναντι στη βία, αρνούμαστε το καθεστώς ομηρίας.

Τα Ελληνικά Πανεπιστήμια, εν μέσω της πανδημίας, καλούνται να ανταπεξέλθουν σε όλες τις συνθήκες που δημιουργούνται και με αίσθημα ευθύνης, επιτελούν το ακαδημαϊκό τους έργο.

Η Σύνοδος θεωρεί ως σημαντική την πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού να συγκαλέσει τηλεδιάσκεψη με τους Πρυτάνεις και τους αρμόδιους Υπουργούς, γεγονός που δείχνει την έμπρακτη στήριξη της Πολιτείας σε ανώτατο επίπεδο.

Η συζήτηση της υπάρχουσας κατάστασης κατέδειξε σαφώς ότι τα χωροταξικά χαρακτηριστικά του κάθε Πανεπιστημίου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να οδηγήσουν σε επιμέρους σχεδιασμό των αναγκαίων παρεμβάσεων.

Συμφωνήθηκε ότι σε γενικές γραμμές, η πανεπιστημιακή φύλαξη θα πρέπει να οργανωθεί σε νέες βάσεις, ενώ στα πλαίσια του αυτοδιοίκητου των Πανεπιστημίων, θα πρέπει να υπάγεται και να αναφέρεται στο πρυτανικό συμβούλιο.

Αναφορικά με την αναβάθμιση των μέτρων ασφάλειας των Πανεπιστημίων, χρειάζεται η περαιτέρω εξειδίκευσή τους αναφορικά με τη μορφή και τον τρόπο εφαρμογής τους.

Επισημαίνεται, ότι, τουλάχιστον για χώρους με εξαιρετικά ευαίσθητες υποδομές ή χώρους διοίκησης, να υπάρχει ελεγχόμενη είσοδος.
Η Σύνοδος αρχικά θεωρεί ότι το υπάρχον ποινικό νομοθετικό πλαίσιο είναι επαρκές.

Όλες οι παραπάνω θέσεις είναι γενικές, και πιστεύουμε ότι χρήζουν ενδελεχούς συζήτησης τόσο με την Πολιτεία όσο και εντός των οργάνων των ΑΕΙ, σε σύντομο διάστημα, εντός συγκεκριμένων χρονικών ορίων.

Για το λόγο αυτό, ορίστηκε επιτροπή Πρυτάνεων, που άμεσα θα ξεκινήσει τη συζήτηση με την Πολιτεία.

Καθηγητής Νίκος Γ. Παπαϊωάννου, Πρύτανης ΑΠΘ Προεδρεύων της Συνόδου των Πρυτάνεων

2.000 προσλήψεις για το νέο «σώμα»

Παρά τις ευρύτερες αντιδράσεις για το σχέδιο ίδρυσης της πανεπιστημιακής αστυνομίας από κόμματα, φοιτητές και άλλους φορείς, η κυβέρνηση δεν πτοήθηκε και ετοίμασε ήδη σχετικό προσχέδιο. Σύμφωνα με δημοσίευμα του «Ελεύθερου Τύπου», ήδη έχει καταρτιστεί από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη προσχέδιο για συνολικά 26 πανεπιστήμια της χώρας.

Σε αυτό αναφέρεται πως απαιτείται να προσληφθεί και να εκπαιδευτεί από την Ελληνική Αστυνομία, ένας αριθμός ατόμων που είναι μεταξύ 2.000 – 2.200 εκ των οποίων 800 – 1.000 άτομα θα προσληφθούν για τα οκτώ πανεπιστημιακά ιδρύματα της Αττικής.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα ωστόσο, ακριβώς εξαιτίας του μεγάλου κόστους των προσλήψεων, η δημιουργία του εν λόγω σώματος θα μετατεθεί για το προσεχές μέλλον.

Ωστόσο, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο της «μερικής» συγκρότησης πανεπιστημιακής αστυνομίας σε κάποια πανεπιστημιακά ιδρύματα, απόφαση όμως που θα παρθεί στις αρχές του 2021. Σύμφωνα με το προσχέδιο του υπουργείου το οποίο επικαλείται το δημοσίευμα, σε κάθε πανεπιστήμιο, θα βρεθούν 80 άτομα, που θα απαρτίζουν το νέο σώμα.

Παρ’ όλα αυτά σε περιπτώσεις όπως η Πανεπιστημιούπολη του Ζωγράφου, προβλέπεται η παρουσία 100 έως ακόμα και 150 ατόμων, ενώ σε σχολές όπως το ΟΠΑ, προβλέπεται η παρουσία περίπου 60 έως 70 ατόμων, με αντίστοιχο αριθμό να κάνει την εμφάνισή του σε άλλα πανεπιστήμια.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, το νέο σώμα αναμένεται να είναι άοπλο, ωστόσο ενδέχεται να έχει δικαίωμα αυτεπάγγελτης παρέμβασης, προανάκρισης αλλά και σύνταξης δικογραφιών.

Τέλος οι στολές του συγκεκριμένου σώματος, δεν θα παραπέμπουν σε εκείνες της ΕΛ.ΑΣ. αλλά σε αυτές των ιδιωτικών σεκιούριτι. Τα τμήματα του νέου σώματος θα εδρεύουν εντός των ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας και όταν εντοπίζεται περιστατικό «εγκληματικής συμπεριφοράς», όπως αναφέρει το δημοσίευμα, θα υπάρχει άμεση επικοινωνία με τις πρυτανικές αρχές και όταν απαιτείται θα ζητείται η συνδρομή της αστυνομίας.

«Σώμα δημόσιας εξουσίας με αστυνομικές αρμοδιότητες»

Για την πανεπιστημιακή αστυνομία μίλησε τη Τετάρτη σε ραδιοφωνική συνέντευξη στον «ΣΚΑΙ» και η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως η οποία έκανε λόγο για «νέο ειδικό σώμα δημόσιας εξουσίας με αστυνομικές αρμοδιότητες στα πανεπιστήμια».

Όπως είπε η υπουργός, το σώμα αυτό «θα μεριμνά για την ασφάλεια του πανεπιστημιακού χώρου και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας. Είναι μια ομάδα που θα λαμβάνει ειδική εκπαίδευση γιατί το πανεπιστήμιο είναι ένας ιδιαίτερος χώρος. Θα είναι μια ομάδα ένστολη, αλλά με διαφορετικές στολές που θα παραπέμπουν ακριβώς στην ιδιαιτερότητα αυτού του σώματος», σημείωσε.

Επίσης πρόσθεσε πως «θα διατίθενται μέλη αυτής της ομάδας στα πανεπιστήμια ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ιδρύματος. Διαφορετικές ανάγκες έχουν τα κεντρικά ιδρύματα διαφορετικές κάποια άλλα. Και επίσης ανάλογα με τις εποχιακές ανάγκες, διαφορετικές ανάγκες έχουμε Οκτώβριο, Νοέμβριο, Δεκέμβριο και διαφορετικές έχουμε τον Μάρτιο, τον Απρίλιο, τον Μάιο. Θα είναι ένα ευέλικτο σώμα και θα μεριμνά για την προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της δημόσιας περιουσίας», είπε.
Κάρτα εισόδου

Αναφορικά με το μέτρο της κάρτας εισόδου, το οποίο εν μέρει υποστήριξαν και οι πρυτάνεις, σε ό,τι αφορά τις ευαίσθητες εγκαταστάσεις, η Νίκη Κεραμέως ανέφερε πως «προφανώς μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας πρέπει να βρίσκονται στα πανεπιστήμια και όχι εξωθεσμικά στοιχεία. Το μέτρο της κάρτας εισόδους εξαρτάται από την ιδιαιτερότητα κάθε πανεπιστημίου», είπε και παράλληλα πρότεινε τη διενέργεια ελέγχων εισόδου στα κτίρια των πανεπιστημίων.

Μάλιστα η υπουργός αναφέρθηκε και σε ποινές στα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, λέγοντας πως πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένες συνέπειες για όσους συμμετέχουν σε τέτοιες δράσεις, οι οποίες βάλουν κατά της ακαδημαϊκής ελευθερίας, κατά της αξιοπρέπειας των ακαδημαϊκών προσώπων, κατά της δημόσιας περιουσίας και ιδιαίτερες ποινές αν είναι μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας».

Πάντως η πανεπιστημιακή αστυνομία έχει ήδη προσκρούσει σε μεγάλες αντιδράσεις τόσο από μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας με μεμονωμένες ή και οργανωμένες αντιδράσεις, είτε ακόμα και σε επίπεδο κομμάτων με χαρακτηριστικότερες εκείνες των ΣΎΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, ΚΚΕ και ΜέΡΑ25.

*Εκ παραδρομής στη πρώτη έκδοση του άρθρου γράφτηκε ως τίτλος: «Απόρριψη της “πανεπιστημιακής αστυνομίας” από τη Σύνοδο Πρυτάνεων