Το άρθρο του BBC, αναφέρεται στην υπόθεση που έχει χαρακτηριστεί “ως το ελληνικό Watergate”, εξηγώντας πως ξεκίνησε με την παρακολούθηση ενός ελάχιστα γνωστού δημοσιογράφου στην Ελλάδα, αλλά έχει εξελιχθεί σε μια σειρά αποκαλύψεων που περιστρέφονται γύρω από την ελληνική κυβέρνηση.
Κάνοντας μια αναδρομή στην ιστορία, θέτει την αρχή της στην περασμένη άνοιξη, όταν ο Θανάσης Κουκάκης ανακάλυψε ότι το τηλέφωνό του είχε μολυνθεί με λογισμικό κατασκοπείας που μπορεί να αποσπάσει δεδομένα από μια συσκευή. Ανακάλυψε επίσης ότι τον παρακολουθούσε η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών της Ελλάδας (ΕΥΠ) μέσω πιο “παραδοσιακών” τηλεφωνικών υποκλοπών.
Στη συνέχεια φτάνει στην παρακολούθηση του τηλεφώνου του ευρωβουλευτή, Νίκου Ανδρουλάκη, πριν γίνει αρχηγός του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος της Ελλάδας.
Από την παρακολούθηση Κουκάκη, σε αυτή του Νίκου Ανδρουλάκη
Σήμερα Πέμπτη (8/9), τα φώτα της δημοσιότητας στρέφονται στην εξεταστική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που έχει αναλάβει να διερευνήσει τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης στην ΕΕ. Ο Κουκάκης θα καταθέσει στην επιτροπή για τη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού σε μια προσπάθεια να φτάσει στην αλήθεια για το γιατί και από ποιον στοχοποιήθηκε. Η κυβέρνηση στην Αθήνα επιμένει ότι δεν χρησιμοποιεί κατασκοπευτικό λογισμικό, αν και οι τηλεφωνικές παρακολουθήσεις επιτρέπονται με τη συγκατάθεση εισαγγελέα, σημειώνει το δημοσίευμα.
“Όλα ξεκίνησαν πριν από τρία χρόνια, όταν άρχισα να ερευνώ μια σειρά αδικημάτων που αφορούσαν τις ελληνικές τράπεζες και τα χρήματα διάσωσης της ΕΕ που χρησιμοποιήθηκαν για να τις σώσουν από τη χρεοκοπία στο αποκορύφωμα της οικονομικής κρίσης”, δήλωσε ο Κουκάκης στο BBC.
Μετά τις αρχικές του αναφορές, άρχισε να ερευνά μια πιθανή συγκάλυψη – ένα έργο που περιελάμβανε συνομιλίες με μέλη του δικαστικού σώματος. Πιστεύει ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη ήταν αυτή που αποφάσισε να τον θέσει υπό παρακολούθηση προκειμένου να υποκλέψει τις συνομιλίες του με δικαστές και τους βοηθούς τους, γράφει το BBC και συνεχίζει με την περιγραφή του χρονικού:
Έγινε καχύποπτος όταν το τηλέφωνό του άρχισε να συμπεριφέρεται περίεργα. Η μπαταρία εξαντλούνταν πιο γρήγορα από το κανονικό, ενώ οι κλήσεις που έκανε απαντούνταν πριν προλάβει να ακούσει τον ήχο κλήσης.
Ο Κουκάκης επικοινώνησε με την ανεξάρτητη Αρχή Επικοινωνιών, Ασφάλειας και Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (ΑΔΑΕ) της Ελλάδας για να μάθει αν τον παρακολουθούσαν, αλλά χρειάστηκε ένας χρόνος για να επικοινωνήσει μαζί του. Μέχρι τότε, η κυβέρνηση είχε ψηφίσει νόμο που απαγόρευε στην ΑΔΑΕ να αποκαλύπτει αν η παρακολούθηση είχε πραγματοποιηθεί για λόγους εθνικής ασφάλειας.
Στην περίπτωσή του, λέει ότι η ΕΥΠ τον παρακολουθούσε για έξι εβδομάδες από την 1η Ιουνίου έως τις 12 Αυγούστου 2020, την ημέρα που απευθύνθηκε στην αρχή επικοινωνιών. Η κυβέρνηση δεν επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε ότι τέθηκε υπό παρακολούθηση.
Λίγο πριν η ΑΔΑΕ επικοινωνήσει μαζί του, έλαβε ένα περίεργο γραπτό μήνυμα από άγνωστο αριθμό. “Θανάση, γνωρίζεις αυτή την ιστορία;” έγραφε το κείμενο, συνοδευόμενο από έναν σύνδεσμο που τον οδηγούσε σε μια ψεύτικη ιστοσελίδα. Κάνοντας κλικ στον σύνδεσμο, εγκατέστησε εν αγνοία του το spyware Predator στο τηλέφωνό του.
Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά στην υπόθεση παρακολούθησης του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη.
Ο Κουκάκης δεν ήταν ο μόνος στόχος. Στις 21 Σεπτεμβρίου 2021, ο ίδιος σύνδεσμος στάλθηκε στον Νίκο Ανδρουλάκη, έναν Έλληνα ευρωβουλευτή. Το κείμενο έγραφε: “Ο κ: “Ας πάρουμε το θέμα στα σοβαρά φίλε. Έχουμε πολλά να κερδίσουμε”.
Σε αντίθεση με τον δημοσιογράφο, ο ευρωβουλευτής δεν έκανε κλικ στον σύνδεσμο και το Predator δεν εγκαταστάθηκε ποτέ στο τηλέφωνό του. Το αντιμετώπισε ως μήνυμα από έναν άγνωστο και το αγνόησε. Μόνο όταν απευθύνθηκε στους εμπειρογνώμονες πληροφορικής της ΕΕ τον Ιούλιο του 2022 ανακάλυψε ότι είχε γίνει προσπάθεια εγκατάστασης του Predator στο τηλέφωνό του.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης υπέβαλε αμέσως καταγγελία στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ελλάδας. Μέσα σε λίγες ημέρες, ανακάλυψε ότι η ΕΥΠ είχε υποκλέψει το τηλέφωνό του μέσω του παρόχου κινητής τηλεφωνίας του. Η παρακολούθηση σταμάτησε μόνο όταν εξελέγη επικεφαλής του κεντροαριστερού ελληνικού Κινήματος Αλλαγής του ΠΑΣΟΚ τον Δεκέμβριο του 2021.
Στο επίκεντρο η κυβέρνηση Μητσοτάκη
Όπως σημειώνει το δημοσίευμα, “η ελληνική κυβέρνηση έχει διαψεύσει ότι η ΕΥΠ χρησιμοποιεί κατασκοπευτικό λογισμικό Predator.” Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανέφερε ότι άλλοι, ιδιωτικοί φορείς βρίσκονται πίσω από τη χρήση του Predator στην Ελλάδα και ούτε η κυβέρνηση ούτε η ΕΥΠ το γνωρίζουν.
“Ο πρεσβευτής της Ελλάδας στην ΕΕ, Ιωάννης Βραΐλας, έγραψε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμένοντας ότι η ΕΥΠ δεν είχε ποτέ αγοράσει ή χρησιμοποιήσει το λογισμικό Predator ή οποιοδήποτε άλλο παράνομο σύστημα παρακολούθησης”.
“Ο πρωθυπουργός δέχεται πιέσεις για την υπόθεση καθώς ήταν δική του απόφαση να θέσει την ΕΥΠ υπό τον άμεσο έλεγχό του όταν ανέλαβε την εξουσία τον Ιούλιο του 2019” αναφέρει χαρακτηριστικά το BBC.
Κάνοντας ειδικά μνεία στο τηλεοπτικό διάγγελμα του Πρωθυπουργού παραθέτει τα λεγόμενά του ότι “δεν γνώριζε ότι είχε στοχοποιηθεί πολιτικός της αντιπολίτευσης. Αν και ήταν νόμιμο, είπε ότι δεν έπρεπε να είχε συμβεί: “Όταν ενημερώθηκα γι’ αυτό, δεν δίστασα να παραδεχτώ ότι ήταν λάθος”.
Το κλιμακούμενο σκάνδαλο έχει ήδη προκαλέσει δύο μεγάλες απώλειες, σημειώνει το δημοσίευμα εξηγώντας την περίπτωση της παραίτησης του επικεφαλής της ΕΥΠ Παναγιώτη Κοντολέων , όπως και του κορυφαίου συμβούλου του πρωθυπουργού και ανιψιού του, Γρηγόρη Δημητριάδη.
Το γραφείο του πρωθυπουργού ήταν ανένδοτο ότι ο σύμβουλος δεν έφυγε εξαιτίας της υπόθεσης με τα κατασκοπευτικά προγράμματα, προσθέτοντας ότι ο ίδιος και η κυβέρνηση δεν συνδέονται με αυτήν, γράφει το BBC, για να συνεχίσει: “Όμως η παραίτηση του επικεφαλής της υπηρεσίας κατασκοπείας συνδέθηκε με λανθασμένες ενέργειες που διαπιστώθηκαν κατά τη διαδικασία της νόμιμης παρακολούθησης, όπως είπε ο ίδιος.
Έπειτα, το δημοσίευμα θυμίζει ότι τρεις ημέρες μετά την παραίτησή του, ο κ. Δημητριάδης ξεκίνησε μια σειρά αγωγών με στόχο τους ισχυρισμούς των μέσων ενημέρωσης που τον συνδέουν με την ιστορία του Predator και μήνυσε τον Θανάση Κουκάκη επειδή τουίταρε έναν σχετικό σύνδεσμο.
Αναφορά γίνεται επίσης και στην εξεταστική επιτροπή του ελληνικού κοινοβουλίου που “ελπίζει να ρίξει περαιτέρω φως στην υπόθεση Ανδρουλάκη”.
“Πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα: αν οι κρατικές αρχές δεν χρησιμοποίησαν το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator, ποιος το έκανε;”
Ο Κουκάκης δήλωσε στο BBC ότι περισσότεροι άνθρωποι είναι έτοιμοι να δημοσιοποιήσουν ιστορίες παρόμοιες με τη δική του. Έχει προσφύγει με την υπόθεσή του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά πιστεύει ότι τελικά θα είναι οι δημοσιογράφοι που θα αποκαλύψουν τι συνέβη.
Τέσσερις κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν κατηγορηθεί ότι κατασκοπεύουν τους πολίτες τους
Η Ολλανδή ευρωβουλευτής Sophie in ‘t Veld, η οποία συμμετέχει στην εξεταστική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δίνει μια ζοφερή εικόνα για τη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού στην Ευρώπη, η οποία, όπως λέει, θέτει σε κίνδυνο τα θεμελιώδη δικαιώματα της ΕΕ.
Σύμφωνα με την ίδια, μόνο 14 χώρες της ΕΕ έχουν χρησιμοποιήσει το κατασκοπευτικό λογισμικό Pegasus: “Στη συνέχεια, υπάρχει το Predator, υπάρχει το Tykelab στην Ιταλία- υπάρχει ένα άλλο υποκατάστημα στην Αυστρία με διασυνδέσεις με τη Ρωσία- η Κύπρος και πιθανώς η Βουλγαρία είναι τα κέντρα εξαγωγών, και η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση των χρηματικών ροών”, δήλωσε στο BBC.
Τέσσερις κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν κατηγορηθεί ότι κατασκοπεύουν τους πολίτες τους για πολιτικούς λόγους, λέει η ίδια: “Στη συνέχεια, γνωρίζουμε ότι και η Επιτροπή έχει στοχοποιηθεί. Πρόκειται για ένα μεγάλο χάος: είναι το Watergate σε στεροειδή”.