Νατοϊκό άρωμα πολέμου με την ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας – Τι στάση κρατούν τα ελληνικά κόμματα

του Παναγιώτη Παπαδομανωλάκη

Στις 13 Οκτωβρίου 2022, 14 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, με επικεφαλής την Γερμανία και συγκεκριμένα το Βέλγιο, η Βουλγαρία, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Ολλανδία, Νορβηγία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ρουμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, συμφώνησαν για τη συγκρότηση της «Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Ασπίδας του Ουρανού». Στη συμφωνία που στοχεύει στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος αεράμυνας και πυραυλικής άμυνας μέσω της κοινής απόκτησης εξοπλισμού αεράμυνας και πυραύλων από ευρωπαϊκά έθνη, ενισχύοντας την Ολοκληρωμένη Αεροπορική και Πυραυλική Άμυνα του ΝΑΤΟ, συμμετέχει και η Φινλανδία. Στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο στη Μαδρίτη, συμφωνήθηκε η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, η οποία έχει επικυρωθεί από τα κοινοβούλια των κρατών-μελών, συμπεριλαμβανομένου του ελληνικού, ενώ εκκρεμεί η υπερψήφιση από Ουγγαρία και Τουρκία, με τις δύο χώρες να εκφράζουν δεύτερες σκέψεις.

Η κυβέρνηση Ερντογάν θεωρεί πως υποστηριζόμενες από την Δύση οργανώσεις, όπως το Δίκτυο Γκουλέν και οι Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), παραβιάζουν τις εγγυήσεις ασφαλείας της Τουρκίας, με τα δύο υποψήφια μέλη να έχουν υπογράψει συμφωνία που περιλάμβανε διατάξεις για εκδόσεις και ανταλλαγή πληροφοριών. Η κυβέρνηση Ερντογάν προτείνει οι δύο χώρες να ενταχθούν χωριστά στο ΝΑΤΟ, αποκαλύπτοντας ότι η Τουρκία είναι πιο θετική έναντι της Φινλανδίας. Παράλληλα, παρασκηνιακά «παζαρεύει» την προμήθεια των F-16, με την αμερικανική Γερουσία να δίνει το «πράσινο φως» για την άρση των περιορισμών, παρότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Μπομπ Μενέντεζ δήλωσε πως δεν θα εγκρίνει καμία πώληση, χωρίς δέσμευση πως αυτά δεν θα χρησιμοποιηθούν κατά του YPG στη Συρία και σε υπερπτήσεις στην Ελλάδα.

Από την άλλη, παρότι το κυβερνών κόμμα της Ουγγαρίας είχε δεσμευθεί για την ένταξη των δύο χωρών, μπλόκαρε την πρόταση της ιδιαίτερα φιλοδυτικής σοσιαλδημοκρατικής αντιπολίτευσης να καθοριστεί η Τρίτη 4 Οκτωβρίου ως ημερομηνία της κοινοβουλευτικής ψηφοφορίας για την έγκριση από το κοινοβούλιο. Ανάμεσα στους λόγους, που αναφέρουν τα δυτικά μέσα, είναι το πως χρησιμοποιεί το βέτο ως εργαλείο απέναντι στην απομόνωση από το ευρωιερατείο, αλλά και οι ιστορικοί δεσμοί της Ουγγαρίας με την Τουρκία και την Ρωσία, που επηρεάζουν το εκλογικό σώμα και συμβάλουν στη σχετικά ανεξάρτητη πολιτική της, συμπεριλαμβανομένης της νέας συμφωνίας αγοράς φυσικού αερίου από τη Ρωσία.

Η σημασία της Βαλτικής Θάλασσας και της Αρκτικής στην περικύκλωση της Ρωσίας – Νέα βόρεια σύνορα για το ΝΑΤΟ

Οι Δυτικοί υποστηρίζουν ότι οι δύο σκανδιναβικές χώρες πρέπει να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ για να προστατευτούν από τη «ρωσική επιθετικότητα», στον απόηχο της σύγκρουσης στην Ουκρανία. Ωστόσο, η ψυχροπολεμική ουδετερότητα της Σουηδίας και της Φινλανδίας αμφισβητείται ήδη από το 1994, όταν προσχώρησαν στη Σύμπραξη για την Ειρήνη, ενώ έκτοτε συμμετείχαν στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους σε Αφγανιστάν, Λιβύη, Κόσοβο και αλλού.

Ο Τζουν Ναγκασίμα υπήρξε ο πρώτος αξιωματικός του στρατού, που κατέχει τη θέση του συμβούλου του υπουργικού συμβουλίου στην Ιαπωνία, καθώς και αξιωματικός διασύνδεσης με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Ο ίδιος γράφει στο Δίκτυο Ανάλυσης Διεθνών Πληροφοριών, μια ιστοσελίδα που χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Ειρήνης Σασακάουα του Ιδρύματος Νίπον, ιδρυθέν από τον Ιάπωνα ακροδεξιό πολιτικό, επιχειρηματία και κατηγορούμενο για εγκλήματα πολέμου, Ριοΐτσι Σασακάουα, ο οποίος αυτοαποκαλείται «ο πλουσιότερος φασίστας του κόσμου» και προωθεί τον ιστορικό αναθεωρητισμό υπέρ της αυτοκρατορικής Ιαπωνίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ υπήρξε ιδρυτής του Ιδρύματος ΗΠΑ-Ιαπωνίας. Aπό αυτό το βήμα, ο Ναγκασίμα εξηγεί πως λόγω του ότι η Ρωσία είναι περιφραγμένη γεωγραφικά από θάλασσα, «η συνεχιζόμενη ουδετερότητα της Φινλανδίας και της Σουηδίας θεωρήθηκε ως μια γεωπολιτική απαίτηση για την επιβίωσή της». Ωστόσο, «με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, η συρρικνωμένη Ρωσία έχασε τη ρυθμιστική ζώνη ασφαλείας της, ενώ το ΝΑΤΟ άρχισε μια επέκταση προς τα ανατολικά στο πλαίσιο της πολιτικής των ανοικτών θυρών και επέκτεινε τη σφαίρα επιρροής του». Αν η Σουηδία και η Φινλανδία προσχωρήσουν στο ΝΑΤΟ, «το μήκος των άμεσων χερσαίων συνόρων μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας θα υπερδιπλασιαζόταν από περίπου 1.200 χλμ. σήμερα σε περίπου 2.500 χλμ», μην αφήνοντας στη Μόσχα «άλλη επιλογή από το να ενισχύσει τους στρατιωτικούς της πόρους -με σημαντικό οικονομικό κόστος- και να ενισχύσει τη στάση επιτήρησης για την εδαφική της ασφάλεια».

Στο ίδιο κλίμα, ο Αμερικάνος ναύαρχος Μάικλ Μάρτιν Γκίλντεϊ έχει δηλώσει πως η ένταξη των δύο χωρών «θα άλλαζε θεμελιωδώς τη ναυτική στρατηγική και τις επιχειρήσεις στη Βαλτική Θάλασσα και στη Λεκάνη της Αρκτικής», σε μια περίσταση που «βλέπουμε το πολικό πάγο να υποχωρεί, τους εμπορικούς δρόμους μεταξύ Ασίας και Ευρώπης να αλλάζουν και ο ανταγωνισμός για πόρους κλιμακώνεται σε αυτόν τον τομέα». «Η κλιματική αλλαγή θα ανοίξει δρόμους και πιθανότατα θα δούμε όλο και περισσότερη δραστηριότητα στον Βορρά, ίσως δούμε μια μέρα [έναν] στόλο να περνάει από τον Ειρηνικό στον Ατλαντικό και έτσι για την Ευρώπη αποτελεί μια σημαντική αλλαγή στρατηγικής», κατέληξε, κάνοντας λόγο για επέκταση των ΝΑΤΟϊκών συνόρων.

Ο γγ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλενμπεργκ παραδέχθηκε κατά τη συνάντηση του με τον Καναδό πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό, τη στρατηγική σημασία του Βορείου Πόλου, εξάροντας τον ρόλο της Διοίκησης Αεροδιαστημικής Άμυνας Βόρειας Αμερικής (NORAD), στη κρίσιμη για τις Ηνωμένες Πολιτείες αποτροπή οποιασδήποτε πιθανότητας εγκατάστασης ρωσικών πυραύλων ή βομβαρδιστικών. «Η Αρκτική είναι η πύλη προς τον Βόρειο Ατλαντικό, καθώς φιλοξενεί ζωτικής σημασίας συνδέσεις εμπορίου, μεταφορών και επικοινωνίας μεταξύ της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης» επισημαίνει, προσθέτοντας πως «μόλις η Φινλανδία και η Σουηδία ενταχθούν στη Συμμαχία, επτά από τα οκτώ κράτη της Αρκτικής θα είναι μέλη του ΝΑΤΟ», ενισχύοντας «σημαντικά τη στάση μας στον Βόρειο Πόλο και την ικανότητά μας να ενισχύσουμε τους Βαλτικούς Συμμάχους μας».

Φινλανδία: Νατοποίηση, αλλά με τις σβάστικες ακόμη στα εμβλήματα

Ο Τζον Ρ. Ο Ντένι, ανώτερος συνεργάτης της Πρωτοβουλίας Διατλαντικής Ασφάλειας του Κέντρου Σκόουκροφτ και Ερευνητής Καθηγητής Σπουδών Ασφάλειας στο Ινστιτούτο Στρατηγικών Σπουδών του Στρατηγικού Πολεμικού Κολλεγίου των ΗΠΑ, αναφέρει σε άρθρο του στο Ατλαντικό Συμβούλιο, πως «ο φινλανδικός στρατός διαθέτει σχεδόν μια ταξιαρχία του προηγμένου -γερμανικής κατασκευής- άρματος μάχης Leopard 2A, ένα από τα καλύτερα στον κόσμο και αναμφισβήτητα καλύτερο από το αμερικανικό M1A2 Abrams, το βρετανικό Challenger 2 και το γαλλικό Leclerc από άποψη προστασίας, ισχύος πυρός και κινητικότητας». Ακόμα, «διαθέτει επίσης μία από τις ισχυρότερες δυνάμεις πυροβολικού στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινούμενων τεθωρακισμένων οβιδοβόλων των 155 χιλιοστών K9 νοτιοκορεατικής κατασκευής, ένα από τα καλύτερα στον κόσμο», τα οποία αναμένεται να ενταχθούν στο ΝΑΤΟϊκό οπλοστάσιο.

Σε ό,τι αφορά το ναυτικό της Φινλανδίας, αν και «είναι σημαντικά μικρότερο από τον στρατό», «οι πρόσφατες αναβαθμίσεις των πυραυλακάτων κλάσης Hamina θα βελτιώσουν την ικανότητα της Φινλανδίας να παρακολουθεί και να αντιμετωπίζει απειλές από τον αέρα, στην επιφάνεια και υποβρυχίως». Μάλιστα, «παρόλο που το πρόγραμμα προμηθειών της Μοίρας 2020 παρουσίασε πρόσφατα καθυστερήσεις, το φινλανδικό ναυτικό θα αντικαταστήσει τελικά τις επτά παλαιότερες πλατφόρμες», με «τέσσερα νέα μαχητικά επιφανείας πολλαπλού ρόλου, μεγέθους κορβέτας, με δυνατότητες διάσπασης πάγου και ναρκοπολέμου».

Ο Ντένι συμπληρώνει πως «η φινλανδική πολεμική αεροπορία «είναι η μικρότερη από τις υπηρεσίες», αλλά «μπορεί σύντομα να γίνει η πιο τεχνολογικά προηγμένη», αφού η χώρα «ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αγοράσει εξήντα τέσσερα αμερικανικής κατασκευής μαχητικά αεροσκάφη πέμπτης γενιάς F-35A,  επιτρέποντας της να διατηρήσει υψηλό βαθμό διαλειτουργικότητας». Η αγορά «θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της Φινλανδίας πάνω από το 2% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), που είναι το συμφωνημένο όριο του ΝΑΤΟ για αμυντικές επενδύσεις», ενώ οι «πρόσθετες χρηματοδοτήσεις —που αποφασίστηκαν στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας— θα αυξήσουν ακόμη περισσότερο αυτό το ποσοστό τα επόμενα αρκετά χρόνια».

Αξίζει να σημειώσουμε η Φινλανδία, μέλος της χιτλεροφασιστικής συμμαχίας κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αφαίρεσε αθόρυβα το πριν λίγα χρόνια το σύμβολο της σβάστικας από το λογότυπο της πολεμικής αεροπορίας. Το σύμβολο φέρεται να εισήγαγε στη χώρα το 1918, ο Σουηδός κόμης Έρικ φον Ρόζεν, προσωπικός φίλος του Αδόλφου Χίτλερ και κουνιάδος ενός από τους διασημότερους ηγέτες των SS, Χέρμαν Γκέρινγκ, ενώ μια δεκαετία αργότερα έγινε ηγέτης του σουηδικού ναζιστιστικού κινήματος. Ενώ η Φινλανδική Πολεμική Αεροπορία αντικατέστησε τη σβάστικα με ένα σύμβολο παρόμοιας αισθητικής, αυτή συνεχίζει να χρησιμοποιείται στα εμβλήματα του Αρχηγείου της Πολεμικής Αεροπορίας και της Ακαδημίας Πολεμικής Αεροπορίας, καθώς και στις σημαίες και τα διακριτικά των στρατευμάτων.

Αριστερά, το προηγούμενο σύμβολο της Φινλανδικής Πολεμικής Αεροπορίας, με τη σβάστικα. Στη μέση, το νέο «αποναζιστικοποιημένο» σύμβολο της Φινλανδικής Πολεμικής Αεροπορίας. Δεξιά, ο αετός της γερμανικής Λουφτβάφε, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αριστερά, η σημαία της Ακαδημίας της Πολεμικής Αεροπορίας της Φινλανδίας, που χρησιμοποιείται από το 2005. Στο κέντρο, τα πρώην διακριτικά της μονάδας, από το 2005 μέχρι το 2015. Δεξιά, τα διακριτικά της μονάδας, από το 2015 μέχρι σήμερα.

Αν και η μεγαλύτερη νεοναζιστική ομάδα της χώρας, ο Φινλανδικός Τομέας του Σκανδιναβικού Κινήματος Αντίστασης (FRM), έχει απαγορευτεί από το 2020, θεωρείται ότι συνεχίζει τη δράση της πίσω από άλλα ονόματα, ενώ το σουηδικό τμήμα συμμετείχε στο νεοναζιστικό φόρουμ «Σιδερένια πορεία», με άλλες νεοφασιστικές οργανώσεις στην Ευρώπη, όπως η ιταλική CasaPound, το Blood and Honor του Ηνωμένου Βασιλείου, η Χρυσή Αυγή, η Σερβική Δράση και το ουκρανικό τάγμα Αζοφ, με στόχο την ίδρυση του Εθνικοσοσιαλιστικού Τάγματος, ενός νεοναζιστικού δικτύου με έδρα τις ΗΠΑ, μέλη του οποίου προσπάθησαν να εκπαιδευτούν με το τάγμα Αζόφ στην Ουκρανία, αλλά απελάθηκαν για υποκίνηση τρομοκρατίας. Το Σκανδιναβικό Κίνημα Αντίστασης φέρεται να επισκέφτηκε το Κίεβο για να συναντηθεί με το Τάγμα Αζοφ, το 2019, σύμφωνα με τον Μάικλ Κόλμπορν, του Foreign Policy, ενώ σύμφωνα με τους New York Times, μετά από τον Φεβρουάριο του 2022, ντόπιες νεοφασιστικές πολιτοφυλακές συμμετέχουν στο πλευρό των ουκρανικών δυνάμεων, εκπληρώνοντας «το πανάρχαιο καθήκον των Φινλανδών ήταν να διεξάγουν πόλεμο εναντίον των Ρώσων».

Επαναστρατιωτικοποίηση της Σουηδίας

Σε σχέση με την Σουηδία, ο Τζον Ρ . Ο Ντένι αναφέρει πως αυτή «διατηρεί μια σχετικά μικρή αλλά ικανή και προηγμένη στρατιωτική δύναμη, υποστηριζόμενη από τη μεγάλη, εξελιγμένη αμυντική της βιομηχανία και από τις εξαιρετικές υπηρεσίες πληροφοριών της, που έχουν μακρά ιστορία συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους βασικούς δυτικούς εταίρους». Κατά την τελευταία δεκαετία, η χώρα ανατρέπει «τις αποφάσεις για μείωση των (στρατιωτικών) δυνάμεων που ελήφθησαν μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης», στη λήξη του Ψυχρού Πολέμου, καταργώντας τον εθελοντικό χαρακτήρα της στράτευσης.

Μάλιστα, ο συντάκτης κάνει λόγο στις «προηγμένες δυνατότητες του σουηδικού στρατού», που «διαθέτει το γερμανικής κατασκευής άρμα μάχης Leopard 2A, το αμερικανικής κατασκευής σύστημα αεράμυνας Patriot και το σουηδικό όχημα μάχης πεζικού CV90». Πέραν αυτού, «οι χερσαίες δυνάμεις της Σουηδίας διαθέτουν επίσης ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων, όπως ένα αερομεταφερόμενο τάγμα, μια εταιρεία χημικής, βιολογικής και πυρηνικής άμυνας, δύο μηχανοκίνητα τάγματα μάχης και δύο τάγματα πυροβολικού», με «το τελευταίο από αυτά να διαθέτει το εξαιρετικά ικανό, αυτοκινούμενο σύστημα πυροβολικού Archer των 155 χιλιοστών, το οποίο κρίνεται από ορισμένους ως ένα από τα καλύτερα στον κόσμο».

Τα περίπου εκατό σουηδικής κατασκευής αεροσκάφη πολλαπλού ρόλου, JAS 39 Gripen, «κατασκευάστηκαν για να απαιτούν ελάχιστη συντήρηση και να είναι ικανά για σύντομες απογειώσεις και προσγειώσεις», με «το κόστος τους ανά ώρα πτήσης είναι ένα κλάσμα των F-35».

Αν και «το σουηδικό πολεμικό ναυτικό είναι το μικρότερο από τις τρεις υπηρεσίες», αυτό «διαθέτει μερικά από τα πιο προηγμένα μηχανήματα στον κόσμο», με «το σουηδικής κατασκευής ντιζελοηλεκτρικό υποβρύχιο Gotland είναι το πρώτο μη πυρηνικό υποβρύχιο που διαθέτει σύστημα πρόωσης ανεξάρτητο από τον αέρα, επεκτείνοντας την υποβρύχια αντοχή του από μερικές ημέρες σε εβδομάδες». Ακόμα, «η ένταξη στη Συμμαχία είναι απίθανο να επιφέρει αλλαγές» σε ό,τι αφορά το γεγονός πως, μέχρι στιγμής, «οι ναυτικές δυνάμεις και των δύο χωρών είναι δομημένες και εξοπλισμένες για να επιχειρούν κυρίως στη Βαλτική Θάλασσα».

Σημειώνεται πως «σε αντίθεση με τη Φινλανδία, η Σουηδία δεν έχει ακόμη υπερβεί το όριο του 2% για τις αμυντικές δαπάνες», που είναι το χαμηλότερο όριο που απαιτεί το ΝΑΤΟ από τα μέλη του. Ωστόσο, «η κυβέρνηση της Στοκχόλμης ενέκρινε αύξηση του αμυντικού προϋπολογισμού κατά 40% για την περίοδο 2021-2025, με αποτέλεσμα οι συνολικές δαπάνες από 7,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022 να ανέλθουν σε 11 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2025 και να σηματοδοτήσουν τη μεγαλύτερη αύξηση των αμυντικών δαπανών των τελευταίων εβδομήντα ετών». Μάλιστα, από τον Φεβρουάριο του 2022, η προηγούμενη «κεντροαριστερή κυβέρνηση της Σουηδίας δεσμεύτηκε ακόμη περισσότερη χρηματοδότηση για την άμυνα και ανακοίνωσε την πρόθεσή της να επιτύχει τον στόχο του 2% τα επόμενα χρόνια, πιθανώς ήδη από το 2028», αλλά και να αυξήσει τις συνολικές δυνάμεις της «σε 90.000 στρατιώτες μέχρι το 2025». Ο νέος δεξιός κυβερνητικός συνασπισμός του Κόμματος των Μετριοπαθών με τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Φιλελεύθερους, η οποία θα έχει επίσης την κοινοβουλευτική υποστήριξη του ακροδεξιού κόμματος των Σουηδοδημοκρατών, έχει  επίσης θέσει ως προτεραιότητα τον στόχο εισόδου στο ΝΑΤΟ

Το Ατλαντικό Συμβούλιο καταλήγει πως «οι ιστορικές εμπειρίες» των δύο χωρών «είναι πιθανό να ενισχύσουν την αντιμετώπιση του ΝΑΤΟ προς τη Ρωσία, ενισχύοντας την ήδη σταθερή αποφασιστικότητά του να αντισταθεί στην επιρροή και την επιθετικότητα της Μόσχας».

Τα νεοεισερχόμενα κράτη θα μπορούσαν να υποστηρίξουν στρατιωτικές αποστολές, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών – Συμμετοχή στην άσκηση Sea Guardian, με ελληνική υποστήριξη

Ο Τζιν Γερμανόβιτς, ερευνητής στο ψυχροπολεμικό Ινστιτούτο Ράντ, αναφέρει ότι «θα πρέπει να εξεταστούν η χρήση του φινλανδικού και του σουηδικού εδάφους ως κόμβων εφοδιασμού ή χώρων στάθμευσης, η διαχείριση του εναέριου χώρου και ο έλεγχος βασικών θαλάσσιων περιοχών» · ζητήματα που ήδη «έχουν διερευνηθεί στο πλαίσιο διμερών και πολυμερών πλαισίων». Σε ότι αφορά τη νέα Δομή Διοίκησης του ΝΑΤΟ, τίθεται το ερώτημα αν Σουηδία και Φινλανδία «θα ενσωματωθούν σε μια υπάρχουσα Διοίκηση Κοινής Δύναμης ή θα πρέπει η Νορβηγία, η Σουηδία και η Φινλανδία να αναπτύξουν μια τριμερή δομή, με μικρό αριθμό αξιωματικών από άλλους συμμάχους, οικοδομώντας τις καλά ανεπτυγμένες σχέσεις και την επιχειρησιακή συνεργασία τους».

Εξετάζοντας τον «ρόλο της Φινλανδίας και της Σουηδίας στην υποστήριξη της πυρηνικής αποστολής», υπενθυμίζει πως «το ΝΑΤΟ είναι μια πυρηνική συμμαχία και οι σύμμαχοι θα πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά πώς οι νεοεισερχόμενοι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν αυτή την αποστολή», καθώς «η παροχή συμβατικών δυνάμεων για την υποστήριξη ασκήσεων με επίκεντρο τα πυρηνικά είναι μια επιλογή που θα μπορούσε να ενισχύσει την αποτροπή». Ακόμα, «η Φινλανδία και η Σουηδία θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις δυνατότητες της συμμαχίας», στη σφαίρα του υβριδικού πολέμου, αξιοποιώντας το «διανοητικό κεφάλαιο», καθώς και τη «βαθιά ιστορική εμπειρία και γνώσεις στην αξιολόγηση των ρωσικών δυνατοτήτων και προθέσεων, που είναι το κλειδί για την ενημέρωση της εικόνας των πληροφοριών του ΝΑΤΟ».

Αναφέρει ότι, πέρα από την «αποτροπή» της Ρωσίας, «οι τρομοκρατικές ομάδες αντιπροσωπεύουν τη σοβαρότερη απειλή για τους συμμάχους», με τη Φινλανδία και η Σουηδία να μπορούν «να αναλάβουν ενεργό ρόλο», «αξιοποιώντας την εμπειρία τους στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν, στις αποστολές της ΕΕ στην Αφρική και στις ειρηνευτικές αποστολές του ΟΗΕ», ενώ «θα μπορούσαν επίσης να συνεισφέρουν περιστασιακά σε μόνιμες αποστολές, όπως η Επιχείρηση Sea Guardian στη Μεσόγειο, ή ασκήσεις στη νότια πλευρά του ΝΑΤΟ».

Αξίζει να σημειώσουμε πως η παραπάνω επιχείρηση, η οποία ξεκίνησε το 2016, πραγματοποίησε τις πρώτες εστιασμένες περιπολίες στην Ανατολική Μεσόγειο, τον Ιανουάριο με Φεβρουάριο του 2022, με συμμετοχή αεροσκαφών θαλάσσιας περιπολίας από την Ελλάδα, την Πολωνία και την Τουρκία. Ο τρίτος γύρος εστιασμένων περιπολιών της Sea Guardian πραγματοποιήθηκε περιλαμβάνοντας το εμβληματικό περιπολικό σκάφος του ιταλικού Πολεμικού Ναυτικού ITS Borsini (P491), που υποστηρίζεται από ένα υποβρύχιο από την Πορτογαλία, καθώς και αεροπορικές μονάδες από τον Καναδά, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Τουρκία.

Καμία σχετική δήλωση από ΝΔ και ΚΙΝΑΛ

Κατά τη συζήτηση στη Βουλή για την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, ο κ. Σπήλιος Λιβανός, γενικός εισηγητής της ΝΔ και αντιπροέδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ, δικαιολόγησε την υπερψήφιση της εισόδου των δύο χωρών από το κυβερνών κόμμα, αναφέροντας, πως «η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ήταν το τέλος των ψευδαισθήσεων και αποτέλεσε τη λυδία λίθο για τη Σουηδία και τη Φιλανδία, για να λάβουν την απόφαση ένταξης τους στο ΝΑΤΟ, δημιουργώντας έτσι ασπίδα προστασίας απέναντι σε κάθε αναθεωρητισμό και προσπάθεια αλλαγής συνόρων με τη βία».

Το TPP επικοινώνησε με το πολιτικό γραφείο του κ. Λιβανού, ζητώντας ένα σχόλιο για το γεγονός ότι οι δύο χώρες είχαν δρομολογήσει την ένταξη τους από το 1994, πολλά χρόνια πριν τη σύγκρουση στην Ουκρανία, με την υπογραφή της Σύμπραξης για την Ειρήνη, συμμετέχοντας επί σειρά ετών σε μια σειρά ΝΑΤΟϊκές αποστολές, όπως και για το ενδεχόμενο συμμετοχής των δύο χωρών σε στρατιωτικές αποστολές, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών αποστολών. Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες του TPP, τα παραπάνω ερωτήματα δεν απαντήθηκαν, με το γραφείο του βουλευτή να επικαλείται συνεχώς υψηλό φόρτο εργασίας.

Επικοινωνήσαμε, ακόμα, με το πολιτικό γραφείο του κ. Ανδρέα Λοβέρδου, υπευθύνου Κοινοβουλευτικού Τομέα Εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, το οποίο αρνήθηκε να κάνει δηλώσεις στο TPP.

ΣΥΡΙΖΑ: «Αμυντική κίνηση» η ένταξη Σουηδίας-Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ

Ο τομεάρχης Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Γιώργος Κατρούγκαλος, μας ανέπτυξε το σκεπτικό της υπερψήφισης της συμφωνίας ένταξης από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης: «Έχουμε επανειλημμένα δηλώσει ότι είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στη “νατοποίηση” της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής. Θεωρούμε ότι η Ευρώπη πρέπει να αναπτύξει τη δική της αυτόνομη εξωτερική πολιτική σε σχέση με αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών και τη δική της στρατηγική αυτονομία απέναντι στο ΝΑΤΟ. Παράλληλα με την πλήρη και χωρίς επιφυλάξεις καταδίκη της ρωσικής εισβολής, έχουμε ασκήσει κριτική γιατί στο παρελθόν δεν κατέστη δυνατό, με ευθύνες και της Δύσης, να εγκαθιδρυθεί στην Ευρώπη μια αρχιτεκτονική ασφάλειας, που θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα και τα δικαιώματα, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όλων των μερών. Για το λόγο αυτό, είχαμε θεωρήσει ότι ήταν αντίθετη και σε δεσμεύσεις που είχε αναλάβει η Δύση, αλλά και στη λογική η ασφάλεια του ενός να μην υπονομεύει την ασφάλεια του άλλου, η επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς με χώρες, όπως η Γεωργία, η Ουκρανία ή η Μολδαβία».

Από την άλλη, προσθέτει πως: «Αντιθέτως, θεωρήσαμε ότι η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας δεν εντάσσεται σε κάποιο σχέδιο, που θα μπορούσε να θεωρηθεί επιθετικό ακόμα και από την ίδια τη Ρωσία, στο πλαίσιο των φόβων της περί περικύκλωσης, αλλά αποτελεί αμυντική κίνηση απέναντι στη ρωσική εισβολή. Επίσης, λάβαμε σοβαρά υπόψιν ότι το μεγαλύτερο τμήμα του πολιτικού συστήματος στις χώρες αυτές, μεταξύ αυτών το αδελφό μας κόμμα της αριστεράς στη Φινλανδία, υποστήριζε την ένταξη».

Από τη μεριά μας έχει σημασία να σημειωθεί, πως αν και η Αριστερή Συμμαχία (Φινλανδία) άλλαξε πράγματι το κομματικό της πρόγραμμα, υποστηρίζοντας πλέον μια ενδεχόμενη «αμυντικού» χαρακτήρα ένταξη στο ΝΑΤΟ, χωρίς μόνιμες στρατιωτικές βάσεις και πυρηνικά · Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για το Αριστερό Κόμμα (Σουηδίας), επίσης σύμμαχο του ΣΥΡΙΖΑ στην Αριστερά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – GUE/NGL, που δεν υποστήριξε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ακόμα, η Ρωσία έχει προειδοποιήσει τη Φινλανδία και τη Σουηδία να μην ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι η κίνηση αυτή δεν θα φέρει σταθερότητα στην Ευρώπη.

Από αυτό το πρίσμα, ζητήσαμε από τον κ. Κατρούγκαλο μια διευκρίνηση σε σχέση με τον «αμυντικό» χαρακτήρα της ένταξης των δύο σκανδιναβικών χωρών απέναντι στη Ρωσία, υπό το πρίσμα ότι οι διαδικασίες σύγκλισης με το ΝΑΤΟ έχουν ξεκινήσει από το 1994, καθώς και τις αναφορές για πιθανή συμμετοχή τους σε στρατιωτικές αποστολές, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών αποστολών. Ο ίδιος απάντησε πως: «Η αμυντική ολοκλήρωση, ακόμα και χωρών που είναι εκτός ΝΑΤΟ, δεν αποτελεί πρόσφατο γεγονός. Ωστόσο, το αίτημα για ένταξη αυτών των χωρών διατυπώθηκε πρόσφατα, καθαρά ενόψει και ως επακόλουθο της ρωσικής εισβολής».

ΚΚΕ: «Η προσχώρηση της Σουηδίας και της Φινλανδίας αποτελεί μια επιθετική και επικίνδυνη Νατοϊκή κίνηση»

Ο κ. Νίκος Παπαναστάσης, Αντισυνταγματάρχης ε.α. και βουλευτής του ΚΚΕ στο Νομό Αιτωλ/νίας, αναφέρει ότι «η προσχώρηση της Δημοκρατίας της Φινλανδίας και του Βασιλείου της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, αποτελεί μια εξαιρετικά επικίνδυνη εξέλιξη. Στη Σύνοδο Κορυφής στη Μαδρίτη (Ιούνιος 2022), οι ηγέτες των 30 κρατών – μελών του ΝΑΤΟ, απηύθυναν ‘πρόσκληση’ στις δύο χώρες να ενταχθούν στους κόλπους του. Ήταν μια πρόσκληση – πρόκληση για την ειρήνη στην περιοχή, ενταγμένη στη νέα «Στρατηγική Αντίληψη», (κείμενο – δόγμα) του ΝΑΤΟ, το δεύτερο σημαντικότερο για τη λυκοσυμμαχία μετά την ιδρυτική της Συνθήκη. Οι σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις Σουηδίας και Φινλανδίας, αποδέχτηκαν την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ. Με την απόφασή τους όμως αυτή, ανέτρεψαν την από δεκαετιών πολιτική επιλογή όλων των προκατόχων τους περί μη ένταξης και ουδετερότητας».

Επισημαίνει ότι «για την επικύρωση της επέκτασης του ΝΑΤΟ, υπήρξε η απροκάλυπτη σύμπνοια κυβέρνησης ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, αλλά και η συγκεκαλυμμένη υποστήριξη των υπολοίπων αστικών κομμάτων, επιβεβαιώνοντας ότι στα μεγάλα, στα κρίσιμα για τη ζωή του λαού ταυτίζονται. Σε συνθήκες όπου κυριαρχεί η συνεχώς τροφοδοτούμενη και σταθερά ενισχυόμενη και αυξανόμενη επιθετικότητα του ΝΑΤΟ, η προσχώρηση της Σουηδίας και της Φινλανδίας στους κόλπους του, αποτελεί μια επιθετική και επικίνδυνη Νατοϊκή κίνηση στη σκακιέρα των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών (κυρίως ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ με τη Ρωσία), στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Απότοκος αυτής της εξέλιξης είναι η δημιουργία ενός νέου μετώπου ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης 1.300 χιλιομέτρων στα φινλανδο – ρωσικά σύνορα, με την προσχώρηση αυτής της χώρας στο ΝΑΤΟ, να μετατρέπονται αυτόματα σε ΝΑΤΟ-ρωσικά. Ήδη είναι ραγδαία η στρατιωτικοποίησή τους με εγκατάσταση νέων στρατιωτικών βάσεων, ακόμη και με μεταφορά και εγκατάσταση πυρηνικών πυραύλων».

«Το ΚΚΕ καταδίκασε τις επιλογές της κυβέρνησης, του ΣΥΡΙΖΑ του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και των υπολοίπων αστικών κομμάτων. Καταψήφισε την κύρωση της προσχώρησης των δυο χωρών στο ΝΑΤΟ και κάλεσε τον ελληνικό λαό να μη δείξει καμιά εμπιστοσύνη στις διάφορες αστικές κυβερνήσεις που εναλλάσσονται στην εξουσία και να καταδικάσει μαζικά την επικίνδυνη πολιτική τους, που εμπλέκει τον λαό σε ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, επεμβάσεις και πολέμους» κατέληξε ο κ. Παπαναστάσης.

ΜέΡΑ25: «Μόνη προοδευτική και ειρηνευτική προοπτική συνιστά το Νέο Κίνημα Αδεσμεύτων»

Ο κ. Μιχάλης Κριθαρίδης, εκπρόσωπος Τύπου του ΜέΡΑ25, μας αναφέρει ότι «ΜέΡΑ25, DiEM25 και Προοδευτική Διεθνής (Progressive International), θεωρούμε ότι οι στρατιωτικές συμμαχίες προσφέρουν προστασία από την ανασφάλεια που οι ίδιες προκαλούν. Κάθε φορά που μία στρατιωτική συμμαχία επεκτείνεται, ή ιδρύεται, προκαλεί την επέκταση, ή την ίδρυση, αντίπαλης στρατιωτικής συμμαχίας. Ακολουθεί δίνη γενικευμένης ανασφάλειας, εξοπλισμών, ακόμα και πολέμων. Το μεγάλο ψέμα που λένε οι ολιγάρχες σε λαό επί του οποίου θέλουν να κυριαρχήσουν είναι ότι την ασφάλεια και την ειρήνη θα τις φέρει η ένταξη της χώρας στην στρατιωτική συμμαχία τους. Ο πόλεμος στην Ουκρανία επαναφέρει τα ίδια κουρασμένα επιχειρήματα υπέρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ, της διεύρυνσης και της ενίσχυσης του. Η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, από τη μία, δεν κάνει τίποτα για να καταστήσει τις χώρες αυτές περισσότερο ασφαλείς ενώ, από την άλλη, καθιστά την Ευρώπη περισσότερο εξαρτημένη από την ηγεμονική υπερδύναμη – τις ΗΠΑ – της οποίας τα κυρίαρχα συμφέροντα θέλουν μια Ευρώπη ακόμα πιο αντιδραστική, πιο ανασφαλή, φτωχότερη.

»Εμείς απορρίπτουμε την διαίρεση της υφηλίου σε ανταγωνιστικά μπλοκ τα οποία επενδύουν στον αχαλίνωτο μιλιταρισμό, σε υπερσύγχρονα όπλα μαζικής καταστροφής, και σ’ ένα Νέο Ψυχρό Πόλεμο. Πιστεύουμε ότι βιώσιμη Ειρήνη απαιτεί την αντικατάσταση όλων των στρατιωτικών μπλοκ από ένα διεθνές σύστημα ασφάλειας το οποίο αποκλιμακώνει τις εντάσεις, επεκτείνει τις ελευθερίες, αντιμετωπίζει την φτώχεια, περιορίζει την εκμετάλλευση, προωθεί την περιβαντολλογική και κοινωνική δικαιοσύνη, και τερματίζει την επικυριαρχία της μίας χώρας πάνω στην άλλη».

«Για μας προτεραιότητα της χώρας μας, των χωρών της Ευρώπης και της “Δύσης” συνολικά, θα έπρεπε να είναι η άμεση κατάπαυση του πυρός, η απόσυρση των Ρωσικών στρατευμάτων καθώς και μια περιεκτική Συμφωνία Ειρήνευσης που θα εγγυώνται η ΕΕ, οι ΗΠΑ και η Ρωσία στο πλαίσιο του ΟΗΕ και όχι η ενίσχυση και διεύρυνση της μιας πολεμικής μηχανής ή της άλλης» προσέθεσε ο Μ. Κριθαρίδης, καταλήγοντας:

«Προφανώς τα κόμματα του μνημονιακού και νατοϊκού τόξου δεν έχουν την ίδια προσέγγιση προσέγγιση και γι’ αυτό το λόγο με τόσο ευρεία διακομματική πλειοψηφία κύρωσαν στην Επιτροπής της Βουλής το σχετικό πρωτόκολλο. Πόσο “προοδευτική” όμως είναι η διεύρυνση της πολεμικής μηχανής του ΝΑΤΟ και η “επένδυση” σε έναν Νέο Ψυχρό Πόλεμο κυρίες και κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ; Η απάντηση του ΜέΡΑ25 φυσικά, είναι: καθόλου. Μόνη προοδευτική και ειρηνευτική προοπτική συνιστά το Νέο Κίνημα Αδεσμεύτων».