Το RSF δημοσιοποίησε τις συστάσεις του και στα ελληνικά. Στο σχετικό δημοσίευμα οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα κάνουν λόγο για ένα πρόχειρα επεξεργασμένο νομοσχέδιο. Η παρέμβαση του οργανισμού έρχεται μια μέρα πριν την οριστική ψήφιση του νομοσχεδίου και καλεί την Βουλή να τροποποιήσει το νομοσχέδιο ώστε να ανταποκρίνεται στα ευρωπαϊκά πρότυπα.
#Predatorgate🇬🇷: Το βιαστικά επεξεργασμένο σχέδιο νόμου για τις παρακολουθήσεις υπολείπεται των ευρωπαϊκών προτύπων! Καλούμε την ολομέλεια της Βουλής να τροποποιήσει το νομοσχέδιο, ακολουθώντας τις συστάσεις μας που δημοσιεύονται τώρα και στα ελληνικά.👇https://t.co/AJ6itk7UoT
— RSF (@RSF_inter) December 7, 2022
«Οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα (Reporters Without Borders – RSF) καλούν τις ελληνικές αρχές να παράσχουν τέτοιες εγγυήσεις στη νομοθεσία, έτσι ώστε το νομικό πλαίσιο ως προς το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα και τις δημοσιογραφικές ελευθερίες να συμβαδίσει με τα πρότυπα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» αναφέρουν, ενώ τονίζουν πως οι συστάσεις τους «θα δείξουν ότι οι εγγυήσεις που απαιτούνται από το ΕΔΔΑ, που αποτελούν ελάχιστες εγγυήσεις, δεν υπάρχουν ή είναι σημαντικά ανεπαρκείς στην ελληνική νομοθεσία, και ειδικότερα οι εγγυήσεις σχετικά με τις διαδικασίες εξουσιοδότησης παρακολουθήσεων, την προβλεψιμότητα των λόγων εξουσιοδότησης, την ύπαρξη ένδικων μέσων, καθώς και τη φύση, τον στόχο και τη διάρκεια της παρακολούθησης».
«Το νομοσχέδιο που προορίζεται να παρέχει στους Έλληνες πολίτες καλύτερη προστασία από την παρακολούθηση από τις υπηρεσίες ασφαλείας προσφέρει μόνο αισθητικές βελτιώσεις που υπολείπονται κατά πολύ των συστάσεων της RSF. Συντάχθηκε βιαστικά και με παράτυπο τρόπο, το νομοσχέδιο αυτό πάσχει από σημαντικές ατέλειες. Λυπούμαστε που η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έχει συνειδητοποιήσει πόσο έχει επιδεινωθεί η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα και έχει αλλάξει λίγα πράγματα μετά την προειδοποίηση που έλαβε με τη κατάταξη της Ελλάδας στον δείκτη ελευθερίας του Τύπου της RSF πριν από επτά μήνες» δήλωσε ο Pavol Szalai, επικεφαλής του γραφείου της RSF για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Βαλκάνια.
Περίληψη των συστάσεων των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα:
1 Έλλειψη δικαστικής εποπτείας των παρακολουθήσεων με επίκληση της εθνικής ασφάλειας.
- Να επιτραπεί η ανεξάρτητη δικαστική εποπτεία των αιτημάτων παρακολούθησης από τις υπηρεσίες ασφαλείας και η εξουσιοδότηση τέτοιων αιτημάτων από μία ανεξάρτητη δικαστική αρχή, συμπεριλαμβανομένων και των περιπτώσεων όπου υποστηρίζεται η ύπαρξη παραβίασης της εθνικής ασφάλειας.
- Να υποχρεωθούν οι υπηρεσίες ασφαλείας να δικαιολογούν κάθε αίτημα παρακολουθήσεως, έτσι ώστε να αξιολογείται μέσω νομικού ελέγχου η συμβατότητα με τις αρχές της νομιμότητας, της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας.
- Να εξασφαλίζεται όχι μόνο η ανεξαρτησία, αλλά και η αποτελεσματικότητα, της εποπτείας σχετικά με την αναγκαιότητα και την αναλογικότητα του αιτήματος παρακολούθησης.
- Να ανακληθεί η πρόσφατη τροποποίηση της νομοθεσίας που αποτρέπει την πληροφόρηση ατόμων για το γεγονός ότι είχαν τεθεί υπό παρακολούθηση, και να διασφαλιστεί η δυνατότητα άσκησης του δικαιώματός τους για αποτελεσματική επανόρθωση.
2. Έλλειψη διασφαλίσεων κατά της κατάχρησης των παρακολουθήσεων
- Να προβλεφθεί αναλογικός περιορισμός της περιόδου κατά την οποία ένα άτομο μπορεί να τεθεί υπό παρακολούθηση για λόγους εθνικής ασφάλειας, στη βάση της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ-ECHR).
- Να περιοριστούν με νόμο οι τύποι των επικοινωνιών που δύναται να γίνουν αντικείμενο επισύνδεσης και οι μέθοδοι υποκλοπών που μπορούν να εκτελεστούν.
- Να διασφαλιστεί ότι τα στοιχεία που συλλέγονται είναι μόνο όσα σχετίζονται με το φερόμενο έγκλημα ή την προετοιμασία ενός εγκλήματος.
- Να προβλεφθεί μια διαδικασία διαγραφής των συλλεχθέντων δεδομένων όταν οι έρευνες για φερόμενες παραβιάσεις εθνικής ασφάλειας δεν επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς αυτούς, υπό την επίβλεψη μιας ανεξάρτητης αρχής ή δικαστικής αρχής.
3. Έλλειψη συγκεκριμένων διασφαλίσεων κατά της παρακολούθησης δημοσιογράφων
- Να δοθούν συγκεκριμένες εγγυήσεις για τις περιπτώσεις κατά τις οποίες ζητάται η παρακολούθηση ενός δημοσιογράφου: προστασία των δημοσιογραφικών πηγών, ενίσχυση της δικαστικής εποπτείας, προστασία κατά της περιστασιακής παρακολούθησης.
4. Έλλειψη επαρκούς νομικού πλαισίου για τη χρήση λογισμικού παρακολουθήσεων
- Διαφάνεια στη χρήση λογισμικού παρακολουθήσεων (spyware).
- Συμμόρφωση της χρήσης spyware με τις προαναφερθείσες εγγυήσεις.
5. Αόριστος ορισμός της εθνικής ασφάλειας
- Αξιολόγηση της νομοθεσίας για την εθνική ασφάλεια, ώστε να διασφαλισθεί ότι οι συνθήκες που επιτρέπουν την παρακολούθηση στη βάση της εθνικής ασφάλειας ανταποκρίνονται στις προϋποθέσεις της νομιμότητας, της αναγκαιότητας και της προβλεψιμότητας.
- Ως ελάχιστο, η νομοθεσία θα πρέπει να διευκρινίζει τι ορίζεται ως παραβίαση της εθνικής ασφάλειας και να παρέχει ορισμούς για όλες τις κατηγορίες ανθρώπων που μπορεί να θεωρηθούν απειλή για την εθνική ασφάλεια, καθώς και τα αντικείμενα που μπορεί να τεθούν υπό παρακολούθηση.