Τις προγραμματικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, τους πλειστηριασμούς, την προστασία πρώτης κατοικίας και τις τράπεζες παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας. Όπως σημείωσε: «Αυτό που διαφύλαξε σε μεγάλο βαθμό την ακίνητη περιουσία των ευάλωτων νοικοκυριών και της μεσαίας τάξης στην Ελλάδα, ήταν ο Νόμος Κατσέλη αρχικά το 2010 και η επέκτασή του από το νόμο Σταθάκη αργότερα το 2015. Σήμερα, όμως η ελληνική κοινωνία βρίσκεται μπροστά στην επανάληψη του ίδιου έργου. Στα 4 χρόνια της ΝΔ, το ιδιωτικό χρέος έχει αυξηθεί κατά περίπου 40 δις. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην ελληνική οικονομία ανέρχονται πλέον σε 111 δισ. ευρώ. Συνολικά, 4.200.000 πολίτες έχουν μη εξυπηρετούμενες οφειλές σε τράπεζες, funds, εφορία και ΕΦΚΑ, ενώ 1 εκατ. τραπεζικοί λογαριασμοί είναι κατασχεμένοι».
Προγραμματικές δεσμεύσεις ΣΥΡΙΖΑ – «Πρώτος μας νόμος η προστασία της πρώτης κατοικίας και οι ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια»
Το ολιστικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ σε μεγάλο βαθμό έχει επεξεργαστεί η αρμόδια τομεάρχης Έφη Αχτσιόγλου, ενώ στο πλευρό του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης βρίσκεται το σύνολο του οικονομικού επιτελείου, καθώς και η Λούκα Κατσέλη που έχει συνδέσει το όνομά της με το πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για έναν κατήφορο χωρίς τέλος, εξηγώντας: «η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος, η συνεχιζόμενη αύξηση του κόστους ζωής των πολιτών στην ενέργεια, τα καύσιμα, τα τρόφιμα, αλλά και η επαναλαμβανόμενη μεγάλη αύξηση των επιτοκίων δανεισμού της ΕΚΤ, μας φέρνουν μπροστά στη δημιουργία μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων».
«Και η κυβέρνηση της ΝΔ, αντί να επέμβει στο πρόβλημα, το κάνει ακόμη χειρότερο. Και δεν το κάνει χειρότερο απλά επειδή είναι αδρανής, αλλά επειδή έχει επιλέξει πλευρά. Έχει επιλέξει συνειδητά να ευνοήσει τη μεγαλύτερη αναδιανομή περιουσίας στη πατρίδα μας από τον πόλεμο και μετά. Για αυτό και με τις αποφάσεις της ρίχνει στο τζόγο των funds, τη διαθέσιμη περιουσία κάθε ελληνικού νοικοκυριού. Έχει επιλέξει συνειδητά να ευνοήσει τη μεγαλύτερη αναδιανομή περιουσίας στη πατρίδα μας από τον πόλεμο και μετά. Για αυτό και με τις αποφάσεις της ρίχνει στο τζόγο των funds, τη διαθέσιμη περιουσία κάθε ελληνικού νοικοκυριού» υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας.
Στη συνέχεια, θύμισε:
«Τον Πτωχευτικό Κώδικα του 2020, με τον οποίο καταργήθηκε οριζόντια η προστασία της κύριας κατοικίας, οδηγώντας σε απελευθέρωση των πλειστηριασμών των πρώτων κατοικιών λαϊκών και μεσαίων στρωμάτων,
Τον εξωδικαστικό μηχανισμό στον οποίο δεν προβλέφθηκε καμία δεσμευτικότητα συμμετοχής των πιστωτών, τραπεζών και funds, με αποτέλεσμα να μην ρυθμίζονται οι οφειλές των πολιτών,
Το σχέδιο “Ηρακλής”, με βάση το οποίο οι μεταβιβάσεις των δανείων από τράπεζες σε funds συνδέθηκαν με τον νόμο 3156 του 2003. Μια ενέργεια δηλαδή που αφενός απαλλάσσει από τη φορολογία τα funds για τις κάθε είδους πράξεις τους, αφετέρου δεν υποχρεώνει σε πρόταση ρύθμισης προς τον δανειολήπτη, πριν την όποια πράξη αναγκαστικής εκτέλεσης.
Και κάπως έτσι, μια χώρα στον πυρήνα της Ευρώπης μετατρέπεται σε Άγρια Δύση».
Ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε και στην πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, με την οποία «δόθηκε η δυνατότητα στις Εταιρείες Διαχείρισης να προχωρούν σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης χωρίς προηγούμενη πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη, αφαιρώντας και την ελάχιστη δικονομική δυνατότητα προστασίας που είχαν στη διάθεσή τους οι δανειολήπτες».
«Είναι εμφανές ότι βρισκόμαστε σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή, όσο η χώρα κυβερνάται από μια κυβέρνηση που έχει στρατηγική την αναδιανομή σε λίγους και ισχυρούς, σε funds και σε ημέτερους μπαταχτσήδες επιχειρηματίες. Και από ένα κόμμα που βουλευτές του, όπως ο κ. Πάτσης χτίζουν περιουσίες, υφαρπάζοντας το μόχθο και τα σπίτια των Ελλήνων πολιτών. Ή υπουργοί του όπως ο κ. Παπαθανάσης «καθαρίζουν» με μόλις 50.000 ευρώ, χρέη ύψους 2 εκατομμυρίων.Ένα κόμμα που χρωστάει 400 εκατ. ευρώ. Ένα υπουργικό συμβούλιο που χρωστάει συνολικά 12 εκ. ευρώ» τόνισε, καταλήγοντας πως «η πολιτική αλλαγή είναι επιβεβλημένη, γιατί η αδικία έχει γίνει κανόνας, κι αν δεν επιστρέψει η Δικαιοσύνη, δε θα υπάρξει ούτε ευημερία ούτε προκοπή».
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη ρύθμιση οφειλών
«Πρώτον, δημιουργούμε Υφυπουργείο στο Υπουργείο Οικονομικών, με αποκλειστική αρμοδιότητα τη Διαχείριση του Ιδιωτικού Χρέους και της Στεγαστικής Πολιτικής.
Δεύτερον, συστήνουμε Δημόσια Εποπτική Αρχή για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, που θα υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομικών.
Τρίτον, προχωράμε στη δημιουργία Ειδικού Ταμείου Αναδιαρθρώσεων Οφειλών και Στεγαστικής Πολιτικής στην Αναπτυξιακή Τράπεζα, που θα υποστηρίζει με ζεστό χρήμα, μέσω στοχευμένων επιδοτήσεων:
- τις ρυθμίσεις κόκκινων δανείων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
- τις δόσεις δανείων ενήμερων δανειοληπτών που αυξήθηκαν υπέρμετρα λόγω αύξησης επιτοκίων, για να συνεχίσουν οι συνεπείς να αποπληρώνουν τα δάνειά τους.
- τις δόσεις χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέα ζευγάρια, στο πλαίσιο της ειδικής στεγαστικής πολιτικής.
Βάζουμε επίσης κανόνες στη λειτουργία των funds. Με εξασφάλιση της διαφάνειας και της δικαιοσύνης για τις δραστηριότητες τους.
Πρώτον, καθιστώντας υποχρεωτική την κατάθεση στη Δημόσια Εποπτική Αρχή του συνόλου των πληροφοριών – δεδομένων και επιχειρηματικών σχεδίων – των τιτλοποιήσεων και αγορών πακέτων δανείων από τις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων.
Δεύτερον, επιβάλλοντας τη νόμιμη φορολογία στις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων.
Τρίτον, αναμορφώνοντας το πλαίσιο λειτουργίας των εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων.
Και τέλος, αναβαθμίζουμε τα ΚΕΠ δανειοληπτών που υπάγονται στην ΕΓΔΙΧ για τη συμβουλευτική και νομική υποστήριξη των ευάλωτων οφειλετών.
Επιτρέψτε μου τώρα να μπω στην ουσία της πρότασης μας.
Μια πρόταση που βασίζεται στα εξής χαρακτηριστικά:
- Τη συλλογική ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών
- Την προστασία από ρευστοποίηση πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης
- Τη συμμετοχή του Δημοσίου, με την επιδότηση μέρους της ρυθμισμένης οφειλής μέσω του Ταμείου Αναδιαρθρώσεων
- Την εποπτεία και το συντονισμό της όλης διαδικασίας από την Δημόσια Εποπτική Αρχή.
Ποιους αφορά, για ποιες οφειλές και πώς θα δουλεύει όλη η διαδικασία.
Πρώτα και κύρια, για ποιες οφειλές μιλάμε.
Στην ουσία, μιλάμε για όλες τις οφειλές προς «θεσμικούς» πιστωτές: Τράπεζες, Εταιρείες Παροχής Πιστώσεων, Εταιρείες Απόκτησης και Διαχείρισης Απαιτήσεων, Δημόσιο και Ασφαλιστικά Ταμεία. Όπως είπα, ο στόχος εδώ είναι η συλλογική ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Δεύτερον, ποιους αφορά.
Μιλάμε για κάθε φυσικό πρόσωπο με ή χωρίς πτωχευτική ικανότητα που έχει περιέλθει σε μόνιμη και γενική αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών. Έτσι λοιπόν, κάθε πολίτης που έχει περιέλθει σε μια τέτοια δυσάρεστη συνθήκη, δικαιούται να ζητήσει τη ρύθμιση των οφειλών του και έτσι να προστατεύσει την πρώτη κατοικία του, την επαγγελματική του στέγη και την αγροτική του γη, από την αναγκαστική ρευστοποίηση.
Οι προϋποθέσεις είναι απλές και αυτονόητες, χωρίς παραθυράκια για αποκλεισμούς:
- Μόνιμη και γενική αδυναμία ικανοποίησης ληξιπρόθεσμων οφειλών
- Απουσία καταδολιευτικής ή απατηλής συμπεριφοράς
- Υποχρέωση ειλικρίνειας, που εξασφαλίζεται με την άρση του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου.
Η προστασία της πρώτης κατοικίας
- Για την πρώτη κατοικία, το ακίνητο να χρησιμεύει ως κύρια κατοικία ή εν δυνάμει κύρια κατοικία.
- Για την επαγγελματική στέγη, το ακίνητο να χρησιμεύει ως φορολογική και πραγματική έδρα άσκησης κύριας επαγγελματικής δραστηριότητας,
- Για την αγροτική γη, το ακίνητο να ανήκει σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότη
- Το μηνιαίο διαθέσιμο εισόδημα του οφειλέτη να μην ξεπερνάει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70%.
- Και τέλος, η αντικειμενική αξία του ακινήτου για να ενταχθεί στη ρύθμιση να μην υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ για τετραμελή οικογένεια.
Η εξωδικαστική ρύθμιση
Εδώ έχουμε δύο στάδια. Το ένα είναι το εξωδικαστικό, με δύο εναλλακτικές επιλογές και το άλλο είναι η προσφυγή στη δικαστική οδό.
Στο πρώτο στάδιο της εξωδικαστικής ρύθμισης, κρίσιμο στοιχείο είναι η υποχρεωτικότητα της συμμετοχής του πιστωτή.
Τα βήματα είναι τα εξής :
- Ο οφειλέτης υποβάλλει αίτημα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ
- Η συμμετοχή των πιστωτών είναι υποχρεωτική όπως και το αποτέλεσμα της παραγόμενης ρύθμισης.
- Αν ο πιστωτής δεν συμμετάσχει, τότε ακυρώνεται κάθε πράξη αναγκαστικής εκτέλεσης.
- Η όλη διαδικασία διενεργείται μέσα από ηλεκτρονική πλατφόρμα. Με αντικειμενικότητα, γρήγορη, εύκολη και αξιόπιστη συλλογή δεδομένων και πραγματοποίηση διασταυρώσεων, με ταχύτητα στην έκδοση ρύθμισης, χωρίς κόστος για τον δανειολήπτη.
Από αυτό το πρώτο εξωδικαστικό στάδιο, προκύπτουν δύο εναλλακτικές διαδρομές από τη στιγμή που μπαίνουμε στο πλαίσιο της ρύθμισης.
Πρώτη εναλλακτική, είναι η ρύθμιση της οφειλής με μεγάλη διαγραφή μέρους της, αλλά σύντομη διάρκεια αποπληρωμής και περιλαμβάνει:
- Διαγραφή οφειλής, της τρέχουσας ονομαστικής αξίας του δανείου, μεταξύ 40 – 60 %.
- Πρόβλεψη για κρατική επιδότηση ως και 50% για την εξυπηρέτηση της εναπομείνασας οφειλής, με βάση εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια.
- Σύντομη διάρκεια αποπληρωμής από 5 έως 10 έτη, με βάση την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.
Σε περίπτωση που ο οφειλέτης δε δύναται να ακολουθήσει τη βραχυχρόνια ρύθμιση, προχωράμε στην δεύτερη εναλλακτική. Σε αυτή την περίπτωση:
- Καταβάλλεται το εκατό τοις εκατό (100%) της αντικειμενικής αξίας του προστατευόμενου ακινήτου, σε μηνιαίες ισόποσες δόσεις. Η αξία προσδιορίζεται από την εκκαθαριστική δήλωση ΕΝΦΙΑ και όπου αυτή δεν υπάρχει, από την εκτίμηση συμβολαιογράφου.
- Σε περίπτωση που η αντικειμενική αξία είναι μεγαλύτερη από το οφειλόμενο ποσό, καταβάλλεται το οφειλόμενο ποσό σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
- Η διάρκεια της ρύθμισης κυμαίνεται από 10 έως 35 έτη, κάτι που εξαρτάται από την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.
- Εξασφαλίζεται σταθερό χαμηλό επιτόκιο (ίσο με 2%).
- Και όσον αφορά τις δόσεις, μια σημαντική παράμετρος. Γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι υπάρχουν χιλιάδες περιπτώσεις που η ρύθμιση βγήκε, αλλά το μηνιαίο ποσό ήταν αδύνατο να καταβάλλεται με συνέπεια λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος.
Για το λόγο αυτό, υπάρχει η δικλείδα ώστε η μηνιαία δόση υπολογισμένη με βάση το διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού, να μην ξεπερνά τα 3/10 του εισοδήματος. Για τις πιο ευάλωτες κατηγορίες οφειλετών, η χορήγηση ρύθμισης συνοδεύεται από πρόγραμμα επιδότησης της αποπληρωμής των δόσεων, για να μη χαθεί η ρύθμιση. Τα όρια ευαλωτότητας που ισχύουν σύμφωνα με το σχετικό νόμο 4472 που ψηφίσαμε το 2017, διευρύνονται κατά 50% προκειμένου να αφορά ακόμα περισσότερους συμπολίτες μας, δεδομένης και της αύξησης του κόστους διαβίωσης.
Η δικαστική προσφυγή
Είναι η καταφυγή που προβλέπεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
Για τον οφειλέτη,
- εάν παρά την υποχρεωτικότητα, τελικά οι δανειστές για οποιοδήποτε λόγο δεν συμμετάσχουν στο εξωδικαστικό στάδιο,
- ή εάν θεωρεί ότι εσφαλμένως απορρίφθηκε η αίτηση ρύθμισης στον εξωδικαστικό,
- ή εάν κρίνει αιτιολογημένα την ρύθμιση ως μη βιώσιμη ή εσφαλμένη και επιθυμεί εξατομικευμένη κρίση από δικαστή, υποβάλλοντας σχετική πρόταση
Ενώ για τον πιστωτή,
- αν διαφωνεί με την απόφαση υπαγωγής του οφειλέτη στον εξωδικαστικό, θεωρώντας ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου.
Για όλες αυτές τις περιπτώσεις, θα υπάρχει ειδική σύντομη προθεσμία εκδίκασης των σχετικών υποθέσεων στο πλαίσιο της εκουσίας δικαιοδοσίας.
Μέχρι την έναρξη εφαρμογής της λύσης όμως δε θα αφήσουμε κανέναν στο κενό. Η πρώτη ενέργεια θα είναι να προχωρήσουμε αμέσως με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, στην αναστολή των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης, με βάση τα παραπάνω εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια για διάστημα τριών μηνών, έως ότου δηλαδή τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το νέο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών.
Για να κλείσουμε και την τελευταία κερκόπορτα στους επιτήδειους που εποφθαλμιούν την περιουσία των Ελλήνων πολιτών και πιθανά να σχεδίαζαν ένα ρεσάλτο της τελευταίας στιγμής πριν επανέλθει η δικαιοσύνη και η λογική σε αυτό τον τόπο.
Τους προειδοποιώ από τώρα. Το πάρτι θα τελειώσει. Η Δικαιοσύνη θα επιστρέψει παντού.
Νομοθετική ρύθμιση για στεγαστικά σε Ελβετικό φράγκο
Τέλος επειδή μιλάμε για δικαιοσύνη παντού, θέλω να αναφερθώ και στις περιπτώσεις των συμπολιτών μας, πάνω από 70.000 δανειολήπτες, που έλαβαν στεγαστικά δάνεια σε Ελβετικό φράγκο.
Και βρέθηκαν με υπέρογκες επιβαρύνσεις μετά το ξεκλείδωμα της ισοτιμίας, επιβαρύνσεις έως και τρείς φορές επάνω από το ποσό που δανείστηκαν.
Δικαιοσύνη για αυτούς τους συμπολίτες μας σημαίνει νομοθετική ρύθμιση ώστε προστατευτεί η πρώτη κατοικία τους και να ρυθμιστεί η οφειλή τους με βιώσιμο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη την ισοτιμία τη περίοδο που έλαβαν το δάνειο αλλά και το ποσό που έχουν ήδη αποπληρώσει».