Το Eteron - Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή δημοσιεύει την έρευνα με τίτλο «Η Νέα Γενιά μετά τα Τέμπη», η οποία στοχεύει στην καταγραφή των τάσεων που αποτυπώνονται στη νέα γενιά μετά το πιο θανατηφόρο σιδηροδρομικό δυστύχημα που έχει καταγραφεί στην Ελλάδα.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε όλη τη χώρα τον Απρίλιο του 2023 (12 – 19 Απριλίου) και τα στοιχεία της έρευνας συνέλεξε η aboutpeople. Σχετικά με τα συμπεράσματα της έρευνας, η Λουκία Κοτρωνάκη επισημαίνει:

«Το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών βιώθηκε ως “ηθικό σοκ”. Τα συναισθήματα που κυριάρχησαν στη νέα γενιά μετά το τραγικό δυστύχημα ήταν η οργή και η ντροπή. Η μετουσίωση της οργής σε ηθική προσταγή για ενεργό δράση εξηγεί την μαζική είσοδο των ανθρώπων χωρίς προηγούμενη οργανωτική ένταξη στη διαμαρτυρία […]. Αποκλειστικά τα συναισθήματα δεν αρκούν για να προσδώσουν στη συλλογική δράση διάρκεια στο χρόνο. Είναι αναγκαία η ύπαρξη σταθερών (οργανωτικών) χώρων αλληλεγγύης και αμοιβαιότητας, χώρων επιτέλεσης της διαδικασίας συγκρότησης συλλογικών ταυτοτήτων και αξιακών πλαισιώσεων, σφυρηλατώντας προτροπές για ανάληψη περαιτέρω δράσης.»

Ακολουθούν τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας:

  • Το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών βιώθηκε ως «ηθικό σοκ».
  • Τα συναισθήματα που κυριάρχησαν το διάστημα μετά το δυστύχημα ήταν η οργή και η ντροπή.
  • Η μετουσίωση της οργής σε ηθική προσταγή για ενεργό δράση εξηγεί την μαζική είσοδο των ανθρώπων χωρίς προηγούμενη οργανωτική ένταξη στη διαμαρτυρία.
  • Η διάρκεια της δράσης εξαρτάται από το ισοζύγιο μεταξύ θετικών (ελπίδα, αγανάκτηση) και αρνητικών συναισθημάτων (οργή, ντροπή).
  • Η οργή χωρίς ελπίδα, σπάνια εκβάλλει σε μορφές συντονισμένης συλλογικής δράσης. Η ντροπή χωρίς την απόδοση ευθύνης σε ισχυρούς άλλους, δεν μετασχηματίζεται σε αγανάκτηση και επιδρά παραλυτικά αντί να οδηγεί σε ανάληψη συλλογικής δράσης.
  • Τα συναισθήματα που κυριαρχούν σήμερα σε σχέση με το δυστύχημα των Τεμπών είναι, σταθερά, αρνητικά: Οργή (43.7%), Ντροπή (17%), Απελπισία (19.7%). Η «Αισιοδοξία ότι θα αλλάξει η κατάσταση» ανιχνεύεται σε ένα 3.1%.
  • Στις κινητοποιήσεις συμμετείχε το 37.8% των ερωτηθέντων.
  • Το μεγαλύτερο ποσοστό των συμμετεχόντων (64.6%) δεν εντάχθηκε σε οργανωμένο μπλοκ, ενώ το ποσοστό αυτών που συμμετείχαν για πρώτη φορά ήταν σχετικά μικρό (13.6%) έναντι ενός 84.9%.
  • Οι συμμετέχοντες/ουσες στις κινητοποιήσεις πληροφορήθηκαν για τα γεγονότα διαμαρτυρίας κυρίως από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (54.3%) και τον κοινωνικό περίγυρό τους (23%)
  • Οι κύριες ευθύνες για το δυστύχημα των Τεμπών κατανέμονται σχεδόν ισομερώς στην κυβέρνηση 59.5% και όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις 58.3% και αντίστοιχα στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα (28.8% και 22.8% αντίστοιχα).
  • Επικρατέστερη προκρινόμενη λύση προκειμένου να διορθωθεί η κατάσταση θεωρείται η επανακρατικοποιήση του επιβατικού έργου στο σύνολο του (38.3%).
  • Την πρόθεση ψήφου επηρεάζουν πολύ περισσότερο οι «Ακρίβεια – Πληθωρισμός» (43.4%), «Οικονομία – Ανάπτυξη» (43%), «Δικαιοσύνη – Διαφάνεια» (40%) παρά η «Τραγωδία των Τεμπών» (18.5%).
  • Αναφορικά με τις ιδεολογικές ταυτίσεις, ο ατομικισμός εμφανίζει μια σχετική αξιακή υπεροχή (22.2%) ενώ μια τάση πολιτιστικού προοδευτισμού εκτεινόμενη από Σοσιαλδημοκρατία μέχρι τον Αναρχισμό είναι εξίσου αξιοσημείωτη (35%). Ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό (19.3%) δηλώνει «Δεν ξέρω/δεν απαντώ».
  • Η κρίση εμπιστοσύνης διατρέχει οριζόντια όλο το σύμπλεγμα των θεσμών. Υψηλότερα ποσοστά αναξιοπιστίας αποσπούν τα «Πολιτικά Κόμματα» (88%) και η «Κυβέρνηση» (75.4%) και χαμηλότερα ο «Στρατός» και οι «Ανεξάρτητες Αρχές» (57.7% και 56.9%, αντίστοιχα). Αδιαμφισβήτητη είναι και η έλλειψη εμπιστοσύνης στα ΜΜΕ με την τηλεόραση (86.7%) στην κορυφή.
  • Η κρίση εμπιστοσύνης στα πολιτικά κόμματα και την κυβέρνηση δεν μεταφράζεται με αποχή από τις εκλογές. Το 82.1% δηλώνει πως πρόκειται να ψηφίσει στις εκλογές της 21ης Μαΐου και το 77.5% ότι προτίθεται να ψηφίσει σε περίπτωση επαναληπτικών.
  • Δεδομένης της υψηλού βαθμού αναξιοπιστίας στην κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα εν γένει, η ψήφος αποτελεί μια αμυντική πολιτική πράξη και μορφή πολιτικής συμμετοχής χαμηλών προσδοκιών. Σε συντριπτικό ποσοστό το δείγμα 66.2% πιστεύει πως η ζωή του πρόκειται να βελτιωθεί μέσω της προσωπικής του προσπάθειας.

Κατεβάστε ολόκληρη την έρευνα (πίνακες) για το προφίλ των νέων μετά τα Τέμπη .