Στη δημιουργία ενός ενιαίου υπουργείου Οικονομικών και στην έκδοση ευρωομολόγων θα μπορούσε να προχωρήσει μεσοπρόθεσμα η ευρωζώνη, ως το τελικό στάδιο της δημοσιονομικής ένωσης, όπως αναφέρεται σε έγγραφο που προετοιμάστηκε εν όψει της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες
eurocoin.png
«Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, θα μπορούσε να εξεταστεί η έκδοση κοινού χρέους ως στοιχείο μιας τέτοιας δημοσιονομικής ένωσης», αναφέρεται στο έγγραφο το οποίο φέρεται να έχει στην κατοχή του το Reuters.
Το έγγραφο αυτό προετοιμάστηκε από τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρόμπεϊ, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι και τον πρόεδρο του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
Οι Προϋπολογισμοί θα σβήνονται και θα γράφονται κατά το δοκούν
Την παραχώρηση εκτεταμένων αρμοδιοτήτων αλλά και του δικαιώματος αναθεώρησης των κρατικών προϋπολογισμών των χωρών που παραβιάζουν τους κανόνες για το χρέος και το έλλειμμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προβλέπει προσχέδιο που ενδέχεται να συζητηθεί ακόμη και στη Σύνοδο Κορυφής αυτής της εβδομάδας, σύμφωνα με το CNBC που επικαλείται τους Financial Times.
Οι προτάσεις είναι μέρος ενός φιλόδοξου σχεδίου να μετατραπεί η Ευρωζώνη σε μια πιο σφικτή δημοσιονομική ένωση, δίνοντας στις Βρυξέλλες περισσότερη εξουσία ώστε να υπηρετούν ως υπουργείο Οικονομικών για τα 17 κράτη-μέλη του ευρώ. Διατυπώνονται σε μία έκθεση που θα παρουσιαστεί στη Σύνοδο Κορυφής που ξεκινά την Πέμπτη και περιλαμβάνει επίσης σχέδια για τη δημιουργία μιας τραπεζικής αλλά και μιας πολιτικής ένωσης.
Οι άμεσες προτεραιότητες για την ευρωζώνη
Η τραπεζική ένωση, η ενίσχυση της δημοσιονομικής ενσωμάτωσης και η απευθείας δανειοδότηση των «προβληματικών» τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), αποτελούν τις τρεις άμεσες προτεραιότητες για την Ευρωζώνη, σύμφωνα με την έκθεση για την οικονομική, δημοσιονομική, τραπεζική και πολιτική ενοποίηση, που κοινοποίησε στους Ευρωπαίους ηγέτες ο πρόεδρος της Ε.Ε., Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, υποστηρίζει η «Ναυτεμπορική».
Η έκθεση αυτή, που θα αποτελέσει τη βάση συζήτησης στη Σύνοδο Κορυφής, συντάχθηκε σε συνεργασία του κ. Βαν Ρόμπεϊ με τους προέδρους της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Μάριο Ντράγκι.
Αναφορικά με την τραπεζική ένωση, στόχος είναι η αποσύνδεση των προβλημάτων των τραπεζών και των «τοξικών» προϊόντων, που ορισμένες εξακολουθούν να κατέχουν, από το δημόσιο χρέος των κρατών-μελών. Για παράδειγμα, η Ισπανία πρόκειται να επιβαρύνει το χρέος της κατά τουλάχιστον 62 δισ. ευρώ, λαμβάνοντας δάνεια από τον ΕΜΣ, ώστε να δανείσει τράπεζές της.
Στο έγγραφο των τεσσάρων προέδρων, υπογραμμίζεται ότι για την επίλυση των προβλημάτων του τραπεζικού τομέα, θα πρέπει να υπάρξει ένας κεντρικός ελεγκτής των ευρωπαϊκών τραπεζών, ένα κοινό πρόγραμμα εγγυήσεων των καταθέσεων των πολιτών και ένα ταμείο εκκαθάρισης των χρεοκοπημένων τραπεζικών ιδρυμάτων.
Φαίνεται ότι υπάρχει συναίνεση σε ευρωπαϊκό επίπεδο να ανατεθεί ο ρόλος του κεντρικού ελεγκτή των μεγαλύτερων τραπεζών στην ΕΚΤ, ενώ η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών θα συνεχίσει να λειτουργεί, αλλά σε ρόλο συντονιστή των εθνικών ρυθμιστικών αρχών.
Κοινή εγγύηση καταθέσεων
Για την κοινή εγγύηση των καταθέσεων, η έκθεση προτείνει την ενίσχυση των εθνικών μηχανισμών και μια μεγαλύτερη ενσωμάτωση μεταξύ τους, ώστε να καταστεί δυνατή η κοινή εγγύηση των καταθέσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Από την πλευρά τους, οι τράπεζες θα πρέπει, με δικούς τους πόρους, να δημιουργήσουν ένα κοινό ταμείο, το οποίο θα διαχειρίζεται τις εκκαθαρίσεις σε περίπτωση χρεοκοπίας.
Η έκθεση συνιστά, επίσης, να μπορούν οι τράπεζες να προσφεύγουν για δανεισμό κατευθείαν στο ΕΜΣ, χωρίς μεσολάβηση των κυβερνήσεων των χωρών που δραστηριοποιούνται. Με τον τρόπο αυτόν, δεν θα επιβαρύνεται το δημόσιο χρέος των χωρών της Ευρωζώνης.
Για όλα τα παραπάνω, η έκθεση θεωρεί ότι μπορούν να αποφασιστούν και να υλοποιηθούν αρκετά γρήγορα, χωρίς να απαιτείται αναθεώρηση της Συνθήκης.
Αναφορικά με το δημοσιονομικό τομέα, η έκθεση προτείνει μια πιο προχωρημένη συνεργασία, που θα ξεπερνάει τη διακυβερνητική συνθήκη που υπέγραψαν όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., με εξαίρεση τη Μεγάλη Βρετανία και την Τσεχία.
Σύμφωνα με τους τέσσερις προέδρους, από τη στιγμή που θα μπει σε τροχιά η τραπεζική ένωση και ολοκληρωθεί ένας προχωρημένος δημοσιονομικός συντονισμός, τότε εκ των πραγμάτων ανοίγει και η συζήτηση για την κοινή διαχείριση του δημόσιου χρέους και, στο πλαίσιο αυτό, βλέπουν ως καλύτερη επιλογή την πρόταση της Γαλλίας και της Ιταλίας για ένα ταμείο αποπληρωμής του χρέους.
Η έκθεση καλεί τους Ευρωπαίους ηγέτες να συμφωνήσουν, την Πέμπτη και την Παρασκευή, επί της αρχής σχετικά με την αναγκαιότητα των παραπάνω μέτρων και, στην επόμενη Σύνοδο, τον Οκτώβριο, να καθορίσουν χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους.
Πιέζει το Παρίσι
Από την πλευρά του, το Παρίσι συνεχίζει να πιέζει να παρθούν συγκεκριμένες αποφάσεις, την Πέμπτη και Παρασκευή, στις Βρυξέλλες. Χθες, ο υπουργός Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, τόνισε ότι στην επικείμενη Σύνοδο χρειαζόμαστε αποφάσεις για διαρθρωτικές λύσεις, γιατί η συγκυρία το επιβάλλει. Πρέπει να θέσουμε σε τροχιά την οικονομική και την πολιτική διακυβέρνηση, είπε, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση της τραπεζικής ενοποίησης.
Την ίδια στιγμή, η Γερμανίδα καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ, εξέφρασε ανησυχίες, ότι το ενδιαφέρον κατά την επερχόμενη Σύνοδο θα εστιασθεί υπερβολικά στην αμοιβαιοποίηση του χρέους, επαναλαμβάνοντας την αντίθεσή της σε ένα τέτοιο βήμα. «Οταν σκέπτομαι τη διάσκεψη Κορυφής, αυτό που με ανησυχεί είναι ότι θα υπάρξουν κάθε μορφής ιδέες αμοιβαιοποίησης της εγγύησης (των δημόσιων χρεών) και πολύ λίγες ιδέες για περισσότερο έλεγχο των οικονομικών των κρατών της Ευρωζώνης», τόνισε σε ομιλία της σε συνέδριο για την αειφόρο ανάπτυξη στο Βερολίνο.
«Πρέπει να υπάρχει ισορροπία μεταξύ των αμοιβαίων εγγυήσεων και του ελέγχου», ακόμη και για τη μεταφορά περισσότερων προνομίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σημείωσε η καγκελάριος. Εκτίμησε, εξάλλου, ότι τα σχέδια για ευρωομόλογα, βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα, είναι «αντίθετα με το γερμανικό Σύνταγμα».
Αποφάσεις για την Ελλάδα
Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης, Στέφεν Ζάιμπερτ, ανέφερε ότι η καγκελάριος Μέρκελ προβληματίζεται από το γεγονός ότι η Ευρώπη αναζητεί «εύκολες» λύσεις για τη επίλυση της κρίσης, όπως την έκδοση ευρωομολόγων.
Ο ίδιος εκτίμησε ότι πιθανότατα να μην ληφθούν αποφάσεις για την Ελλάδα στη σύνοδο. «Νομίζω ότι όλοι οι Ευρωπαίοι εταίροι θα εμμείνουν στη διαδικασία», διευκρινίζοντας ότι πρέπει πρώτα να μεταβεί κλιμάκιο της τρόικας στην Αθήνα. «Θα πρέπει να πάει η τρόικα στην Αθήνα. Θα πρέπει να δουν σε ποιο σημείο βρίσκεται το πρόγραμμα και, στη συνέχεια, να ενημερώσουν το Eurogroup και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο Κατόπιν, θα μιλήσουμε για το πώς θα πρέπει να συνεχιστεί το πρόγραμμα», δήλωσε ο κ. Ζάιμπερτ σε τακτική συνέντευξη Τύπου.
Ο κ. Ζάιμπερτ πρόσθεσε ότι η συνάντηση μεταξύ της καγκελαρίου Μέρκελ και του Γάλλου προέδρου, Φρανσουά Ολάντ, την Τετάρτη, δεν θα οδηγήσει σε κάποιες αποφάσεις.
Το σχέδιο της «ομάδας των σοφών» αμφισβητείται από τις αγορές
Αύριο βράδυ η Κα Μέρκελ και ο κ. Ολάντ θα κρίνουν αν υπάρχει οριστικό πλαίσιο συμφωνίας για την Σύνοδο Κορυφής, πάνω στο οποίο να δρομολογηθούν τα πρώτα βήματα για την τραπεζική, την πολιτική και δημοσιονομική ενοποίηση, γράφει ο Γιάννης Αγγέλης στο capital.gr.
Πολλοί αναλυτές όμως και διπλωμάτες αμφιβάλλουν στο κατά πόσο οι αγορές κεφαλαίου θα έχουν την υπομονή «να δώσουν τον απαιτούμενο χρόνο για να γίνουν αυτά τα βήματα…».
Ήδη πέντε από τις 17 χώρες της Ευρωζώνης είτε είναι σε πρόγραμμα στήριξης είτε είναι στην διαδικασία κατάθεσης αιτήματος για τραπεζική στήριξη, ενώ ήδη σε κάποιες χώρες -όπως η Ιταλία- με κομβικό ρόλο στην οικονομία της Ευρωζώνης έχουν αρχίσει να αμφισβητούν δημόσια την σκοπιμότητα της παρουσίας τους στο ευρώ, όσο η Γερμανία απορρίπτει την «αμοιβαιοποίηση» των μηχανισμών εγγύησης του δημόσιου χρέους και της εγγύησης των καταθέσεων στο ευρωσύστημα.
Η «ομάδα των σοφών», δηλαδή οι κ.κ. Ρομπάι, Γιουνκέρ, Ντράγκι και Μπαρόζο, έχουν καταθέσει από χθες το βράδυ το σχέδιο στην βάση του οποίου προτείνεται ο ευρωέλεγχος και η αναγκαστική προσαρμογή των εθνικών προϋπολογισμών σαν προϋπόθεση για να γίνουν τα πρώτα βήματα στην συγκεντροποίηση της εποπτείας, χρηματοδότησης και διαχείρισης του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Και αυτό πριν από την δρομολόγηση έκδοσης εντόκων ευρω-γραμματίων.
Στην EWG η γερμανική πλευρά δεν άνοιξε τα χαρτιά της και εμφανίσθηκε επιφυλακτική αλλά όχι απορριπτική στα βασικά στοιχεία του σχεδίου των σοφών.
Το πρόβλημα όμως, όπως παρατηρείται από όλες τις πλευρές, είναι ότι όταν είχε αποφασισθεί να διαμορφωθεί από την ομάδα των σοφών αυτός ο οδικός χάρτης ενοποίησης οι αγορές φαίνονταν διατεθειμένες να δώσουν ακόμα λίγο χρόνο.
Αντίθετα τα τελευταία 24ωρα φαίνεται ότι οι αγορές έχουν αποσύρει αυτή την «διευκόλυνση» και οι ηγέτες της Ευρωζώνης θα είναι υποχρεωμένοι «να αποφασίσουν με το πιστόλι στον κρόταφο…».