Ρεπορτάζ της Γεωργίας Κριεμπάρδη & της Νεκταρίας Ψαράκη

O γενικός γραμματέας Εργαζομένων Βενιζελείου Νοσοκομείου, Τάσος Θελερίτης στην αρχή της συνέντευξης τονίζει ότι τα προβλήματα του Βενιζελείου Νοσοκομείου επισημαίνονται εδώ και αρκετό καιρό, ωστόσο δε δίνεται στους αρμόδιους η δυνατότητα να ακουστούν. «Όταν δεν είμαστε χρήσιμοι, ή αν δεν δημιουργηθεί κάποιο σοβαρό θέμα εμείς δεν ακουγόμαστε», λέει.

«Η αρχή του κακού δεν είναι τώρα. Ήδη από το 2010, από το περιβόητο μνημόνιο, είχαν αρχίσει τα πρώτα σημάδια αποψίλωσης των νοσοκομείων γενικότερα. Σε αυτό έπαιξε πολύ βασικό ρόλο το κούρεμα του οργανογράμματος. Για να μπορεί να λειτουργήσει ένα νοσοκομείο πρέπει να έχει εργαζομένους σε όλες τις ειδικότητες. Από το 2010 ξεκίνησε ένα κούρεμα. Το νοσοκομείο είχε 640 κλίνες και για να φανεί ότι γίνεται περιστολή δαπανών και θέσεων κουρεύτηκε στα 440 κρεβάτια. Αυτό εξαφάνισε ό,τι κενή οργανική θέση είχε τότε, αλλά μαζί με αυτό δινόταν η δυνατότητα επί της ουσίας να μη γίνουν οι απαραίτητες προσλήψεις. Όμως “φαινόταν” ότι το νοσοκομείο ήταν ένας πλήρης οργανισμός. Στα επόμενα χρόνια σημειώθηκαν κι άλλες αποχωρήσεις με αποτέλεσμα να φτάσουμε στα χρόνια του κορωνοϊού, όπου έτσι κι αλλιώς η υγεία υπολειτουργούσε. Εμείς τότε λέγαμε ότι εκτός από τον covid υπάρχουν και τα καθημερινά νοσήματα τα οποία θα τα δούμε μπροστά μας. Είχε μπει σε αναστολή γενικώς η καθημερινότητα με αποτέλεσμα τα προβλήματα να υπάρχουν, αλλά κάτω από το χαλί», εξηγεί.

«Οι γιατροί φεύγουν λόγω υπερεφημέρευσης και οι εναπομείναντες έχουν περάσει το όριο της εξάντλησης» – Τέλος στα τακτικά χειρουργεία

Οι εργαζόμενοι του νοσοκομείου έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου ήδη από πέρυσι, όταν άρχισαν να σημειώνονται οι πρώτες μεγάλες αποχωρήσεις. «Ήδη τα τελευταία δύο χρόνια είχαν αποχωρήσει δύο χειρουργοί οι οποίοι ήταν καινοτόμοι και ουσιαστικοί στη δουλειά τους. Ήταν εκείνοι που έφερναν το Βενιζέλειο στις πρώτες θέσεις της κατάταξης σε χειρουργεία, παραγωγικότητα, αποτελεσματικότητα. Παραιτήθηκαν διότι δεν είχαν τον απαιτούμενο χειρουργικό χρόνο για να εξυπηρετήσουν τον όγκο των περιστατικών. Με λίγα λόγια ήδη υπολειτουργούσε το σύστημα και ήδη είχαμε και την πρώτη παραίτηση αναισθησιολόγου, μαζί με τις συνταξιοδοτήσεις πριν δύο χρόνια λόγω της υπερεφημέρευσης. Αυτοί οι άνθρωποι δεν εφημερεύουν, υπερεφημερεύουν. Δηλαδή τις μισές μέρες του μήνα τις περνάνε στο νοσοκομείο όλο το 24ωρο. Τα χειρουργεία δεν είναι μόνο τα τακτικά. Από το μεσημέρι και μετά αρχίζουν τα έκτακτα. Αυτά για να εξυπηρετούν θα πρέπει να έχεις δύο ενεργούς αναισθησιολόγους στην εφημερία. Αυτοί λοιπόν συν το τακτικό πρόγραμμα είχαν και την υπερεφημέρευση. Οι εναπομείναντες είναι εξαντλημένοι. Έχουν περάσει το όριο της εξάντλησης», περιγράφει.

Ο κ. Θελερίτης χαρακτηρίζει τους δύο αποχωρήσαντες χειρουργούς «αιχμές του δόρατος της χειρουργικής». Εξηγεί ότι το ζήτημα δεν είναι ποσοτικό, αλλά ποιοτικό. «Ο ένας εξ αυτών ήταν χειρουργός παχαίος εντέρου και αποτελούσε σχολή στο νοσοκομείο μας. Ήταν πόλος έλξης για τους ειδικευόμενους οι οποίοι αποκτούσαν γνώση ευρωπαϊκού επιπέδου. Αυτό δημιούργησε ένα κενό που δεν είναι θέμα ποσοτικού. Δεν είναι ότι έφυγε ένας. Είναι το ποιος έφυγε. Χάσαμε μία καινοτομία και την στρέψαμε στον ιδιωτικό τομέα. Το σύστημα έδιωξε δύο πολύ καινοτόμους γιατρούς. Αυτή τη στιγμή δε στερούμαστε χειρουργούς όμως δεν έχουν τη δυνατότητα να χειρουργήσουν διότι δεν υπάρχουν αναισθησιολόγοι. Είμαστε στο όριο επάρκειας και αγγίζουμε το μείον. Πριν από πέντε ημέρες είχαμε ξανά άλλη μια παραίτηση. Οι περισσότεροι φεύγουν στο εξωτερικό και για να αρχίσει η αντίστροφη πορεία από το εξωτερικό στην Ελλάδα νομίζω πρέπει να αλλάξουν πολλά. Γι’ αυτό δε δηλώνω αισιόδοξος. Ακόμη και αν υλοποιηθούν οι υποσχέσεις από αύριο και αρχίσει να τους φέρνει με μπλοκάκι, πού θα τους βρει; Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα», εξηγεί.

Η ουσία είναι μία: «Ενώ πριν από δύο χρόνια μπορούσαμε να δουλέψουμε 6 χειρουργικά κρεβάτια, αυτή τη στιγμή είμαστε κάτω από 2. Πρακτικά λοιπόν, παλιά καλύπταμε όλο το φάσμα των χειρουργικών επεμβάσεων. Τώρα έχει πλέον μειωθεί η δυνατότητα εξυπηρέτησης όλων των ειδικοτήτων με αποτέλεσμα οι άρρωστοι να μην έχουν πρόσβαση στη χειρουργική θεραπεία. Λειτουργικά, αν ο χειρουργικός τομέας δεν βρει αναισθησιολόγο δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει. Είναι σαν να έχουμε το όχημα και να μην έχουμε τα καύσιμα», τονίζει.

25.000 οφειλόμενα ρεπό 

Τα οφειλόμενα ρεπό στο νοσοκομείο σε όλες τις ειδικότητες είναι περισσότερα από 25.000. Οι κανονικές άδειες του 2022 και του 2023 στην συντριπτική πλειοψηφία του προσωπικού είναι οφειλόμενες. «Τελειώνει το 2023, μπαίνουμε στο 2024 και στην συντριπτική πλειοψηφία θα οφείλονται. Έχουμε υπόλοιπα δύο ετών, εξού και βγήκε ρύθμιση πριν ενάμιση χρόνο ώστε να μην ανησυχούμε ότι θα χάσουμε τις άδειές μας. Προσθέστε σε αυτά και τα ρεπό. Μιλάμε για νούμερα που δείχνουν ότι έχει ξεπεράσει το προσωπικό τα όρια της ανθρώπινης αντοχής. Ακόμη και αν οι αμοιβές ήταν άριστες, πώς είναι δυνατόν κάποιος να παραμείνει ενώ μπορεί να βγει στον ιδιωτικό τομέα και να έρθει στα τακτικά έχοντας πολύ καλύτερη αμοιβή; Δεν είναι πολύ λογικό να κάνει κάτι τέτοιο;», διερωτάται.

Το πρόβλημα όπως τονίζει ωστόσο δεν περιορίζεται στα νοσοκομεία της Κρήτης. Όπως αναφέρει ο κ. Θελερίτης ο οποίος μεταφέρει την εικόνα συναδέλφων του από νοσοκομεία όλης της χώρας, «η κατάσταση είναι περίπου η ίδια, κυρίως στα περιφερειακά νοσοκομεία, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Για παράδειγμα το ΠΑΓΝΗ στο Ηράκλειο είναι σε λίγο καλύτερη κατάσταση. Το φαινόμενο είναι συνολικό».

«Η θυσία του διοικητή θύμισε Ιφιγένεια»

«Από το 2008 εκλέγομαι στο σωματείο. Θυμάμαι όλους τους υπουργούς να έχουν περάσει. Είτε ήταν της ΝΔ, είτε του ΠΑΣΟΚ, είτε του ΣΥΡΙΖΑ, είτε της συγκυβέρνησης. Πολλοί ήρθαν, άκουσαν, λύση όμως δεν έφεραν. Ο οργανισμός παραμένει ίδιος από τότε. Είναι ένα ζήτημα που δε λύθηκε όταν ήρθε. Οι επικουρικοί, οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα και στη σίτιση με ελαστικές σχέσεις εργασίας ήρθαν με όλες τις κυβερνήσεις. Όλοι τους παραμένουν σε καθεστώς ομηρίας σε όλες τις κυβερνήσεις διαχρονικά»

Σχετικά με το ξήλωμα του διοικητή του Βενιζελείου μετά την αποχώρηση Χρυσοχοΐδη σχολιάζει: «Θα το πω όπως ακριβώς το αντιλαμβάνομαι: Η θυσία του διοικητή θύμισε Ιφιγένεια. Θύμισε αρχαίες εποχές ανθρωποθυσίας. Δεν θα μπω στη διαδικασία να κρίνω μια πολιτική απόφαση όμως το θέμα είναι η πολιτική της υγείας. Γνωρίζουμε ότι οι διοικήσεις έρχονται ως τα κατάλοιπα αυτών που δεν εκλέχθηκαν, πολιτευτών και άλλων. Αυτό πρέπει να σταματήσει. Πρέπει να ξέρουμε ότι αυτός που θα διοικήσει έχει περάσει από διαδικασίες αξιολόγησης. Μέσω ΑΣΕΠ, ώστε να είναι σταθερή η διοίκηση και να στοχεύει στο θετικό πρόσημο και στο νοσοκομείο και συνολικά στο ΕΣΥ».

«Περνά ο καιρός και οι ειδικευόμενοι δεν εκπαιδεύονται γιατί δεν γίνονται χειρουργεία»

Ο ειδικευόμενος γιατρός νευρολογίας Γιώργος Μακρής μας ενημερώνει ότι οι ειδικευόμενοι έφτιαξαν μία Πρωτοβουλία για να φωτίσουν τους προβληματισμούς τους: «Το ποτήρι ξεχείλισε όταν έπαψαν τα τακτικά χειρουργεία λόγω έλλειψης αναισθησιολόγων. Πέραν των απολύτως επειγόντων περιστατικών δεν μπορούν να χειρουργηθούν στο Βενιζέλειο καθόλου άλλοι ασθενείς ή αυξάνονται σε άλλες δομές η λίστα για τα χειρουργεία. Και όπως έχει αποδειχθεί από διεθνείς μελέτες την εποχή της πανδημίας, η διακοπή αυτών των επεμβάσεων όχι μόνο αφήνουν τους ασθενείς να υποφέρουν αλλά αυξάνει τη νοσηρότητα, τη θνητότητα και τα κόστη γενικότερα. Ακόμη υπάρχει ζήτημα όταν πολλά επείγοντα συμβούν ταυτόχρονα. Τίθεται ένα ζήτημα αδύνατης προτεραιοποίησης που οι συνάδελφοί μας εκεί δεν ξέρω πώς μπορούν να αποφασίσουν…».

Ο Γιώργος Μακρής θέτει ζήτημα της εκπαίδευσης των ειδικευόμενων: «Πώς θα νιώθατε εσείς αν χρειαζόταν σε λίγα χρόνια να χειρουργηθείτε και να γνωρίζατε ή να μαθαίνατε στη συνέχεια ότι ο χειρουργός δεν έχει εκπαιδευτεί;», διερωτάται. Και εξηγεί: «Πώς θα γίνει να αναπαραχθεί το ΕΣΥ και να εκπαιδευτούν οι νέοι συνάδελφοι αν δεν συμβαίνουν χειρουργεία; Κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον δεν θα υπάρχουν εκπαιδευμένοι διότι πώς θα εκπαιδευτούν αν δεν υπάρχουν χειρουργεία; Για παράδειγμα, για να μιλήσουμε με νούμερα: στην προ covid εποχή αντιστοιχούσαν στους ειδικευόμενους χειρουργικής 12 – 15 χειρουργεία ανά ειδικευόμενο την εβδομάδα, στην covid εποχή αυτό έπεσε σε 6 – 8 και τώρα 0 – 1 χειρουργείο ανά εβδομάδα».

«Οι συνάδελφοί μας ειδικευόμενοι χειρουργοί είναι έξαλλοι με αυτό. Δε διαμαρτυρόμαστε για την δική μας προσωπική εξέλιξη, εμείς έχουμε την επιλογή της μετανάστευσης, και την εκπαίδευσή μας σε καλύτερα συστήματα και με καλύτερες απολαβές, ωστόσο ο καθένας από εμάς που συμμετέχει σε αυτή την Πρωτοβουλία ενδιαφέρεται να μην αδειάσουν τα νοσοκομεία από γιατρούς και να μην καταρρεύσει το ΕΣΥ κάτι το οποία θα είναι σε βάρος των πολιτών και ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων που δεν θα έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στην ιδιωτική υγεία», αναφέρει.

Με πρωτοφανή συμμετοχή στις διαμαρτυρίες αντιδρά η τοπική κοινωνία

Η ειδικευόμενη γιατρός γενικής οικογενειακής ιατρικής Μάρθα Καρύδα, η οποία εργάζεται στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο από το φθινόπωρο του 2019 εξηγεί στο TPP ότι «όταν ανακοινώθηκε αρχές Σεπτέμβρη ότι σταματάνε τα τακτικά χειρουργεία στο νοσοκομείο λόγω έλλειψης αναισθησιολόγων, είχαν γίνει κάποιες συναντήσεις αρμοδίων όπως οι διευθυντές του χειρουργικού τομέα, όπως οι πρόεδροι ιατρικών συλλόγων της Κρήτης με την 7η ΥΠΕ. Δυστυχώς δεν είχαν κάποια ουσιαστική λύση να παρέχουν αλλά μόνο προτάσεις. Έτσι οι ειδικευόμενοι του χειρουργικού τομέα του νοσοκομείου αποφάσισαν να αναζητήσουν μία συλλογική λύση. Έπειτα κάλεσαν τους υπόλοιπους ειδικευόμενους του νοσοκομείου. Είμαστε περίπου 80 άτομα εναλλασσόμενα στις συνελεύσεις της Πρωτοβουλίας. Έχουμε δρομολογήσει τη θεσμοθέτηση αυτής της Πρωτοβουλίας ως «Σύλλογος Ειδικευομένων του Νοσοκομείου». Ταυτόχρονα με τις δικές μας δράσεις έγινε και μία συνέλευση γιατρών όπου αποφασίστηκε η πορεία της Τετάρτης (18.10) ενώ ταυτόχρονα και μέσα στην κοινωνία – για να δείτε πόσο μεγάλη ήταν η ανάγκη όλων των χρηστών υπηρεσιών υγείας του Ηρακλείου – έγινε μία εκδήλωση ούτως ώστε να συναντηθούν υγειονομικοί με πολίτες, ασθενείς, συλλόγους γονέων, συλλόγους συνταξιούχων, σωματεία εργαζομένων κ.α. Οι πολίτες αισθάνονταν έτοιμοι να πουν τα βιώματά τους. Υπάρχει μεγάλη ενσυναίσθηση για το τι συμβαίνει και το τι θα σημάνει η υποστελέχωσή του και υπήρχε μία έντονη τάση να αντιδράσουμε».

Την Τετάρτη 18 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση με πάρα πολύ κόσμο στην είσοδο του νοσοκομείου, κάτι στο οποίο βοήθησε το ότι οι φορείς κάλεσαν σε στάση εργασίας έτσι ώστε να δώσουν τη δυνατότητα σε όλους τους πολίτες να συμμετέχουν. Από εκεί ξεκίνησε μία πορεία που πλημμύρισε τους δρόμους. «Οι ντόπιοι λένε ότι πρώτη φορά γίνεται μία τέτοια πορεία με έναρξη το νοσοκομείο. Μία μεγάλη διαδρομή παρόλα αυτά υπήρχε έντονος παλμός, μεγάλη συγκίνηση, υπήρξε κόσμος στους δρόμους που εντάχθηκε στην πορεία και φώναξε μαζί μας. Στο τέλος καταλήξαμε στην πλατεία Ελευθερίας όπου μας περίμενε πολύς κόσμος. Γενικά επρόκειτο για μία μεγαλειώδη συγκέντρωση», αναφέρει.

«Η λύση με τους free lancers δημιουργεί προνομιακό καθεστώς και αποτελεί βήμα προς την ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ»

Η μόνη απάντηση της πολιτικής ηγεσίας στα παραπάνω ήταν η επίσκεψη Χρυσοχοΐδη στο Βενιζέλειο νοσοκομείο με το ταυτόχρονο ξήλωμα του διοικητή και της υποδιοικήτριας αλλά και η εξαγγελία μέτρων όπως γιατρούς με μπλοκάκι και υπόσχεση για προσλήψεις. Ωστόσο όπως αναφέρει ο κ. Μακρής «το μέτρο με τους free lancers αναισθησιολόγους δεν έχει υλοποιηθεί. Αντίθετα, άλλος ένας αναισθησιολόγος παραιτήθηκε. Οπότε εφόσον συμβεί, αναγνωρίζουμε ότι είναι μία προσωρινή λύση εν μέσω μίας κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, η οποία για εμάς δεν είναι ούτε βιώσιμη ούτε δίκαια. Αρχικά οι άνθρωποι αυτοί δεν δημιουργούν έναν μόνιμο δεσμό με το νοσοκομείο. Δεν ξέρουμε πως και αν θα συμμετέχουν στο εφημεριακό πρόγραμμα ή και στην εκπαίδευση των ειδικευομένων ή και σε άλλες λειτουργίες όπως πχ τα ιατρεία πόνου. Δεύτερον, δημιουργείτε ένα προνομιακό καθεστώς που αδικεί τους μόνιμους γιατρούς του ΕΣΥ που παίρνουν την μεγαλύτερη ευθύνη. Τρίτον, αποτελεί ένα βήμα προς την ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ γενικά, κάτι που μακροπρόθεσμα οδηγεί σε μείωση της πρόσβασης και της κάλυψης των αναγκών υγείας των ευάλωτων συνανθρώπων μας. Δεν θα είναι κίνητρο για να έρθει κάποιος στον δημόσιο τομέα».

«Ο αγώνας είναι της τοπικής κοινωνίας. Δευτερευόντως των γιατρών, που μπορεί να μην αντέξουν, και να ιδιωτεύσουν», καταλήγει.

Η Μάρθα Καρύδα εύχεται κλείνοντας αυτός ο αγώνας να οδηγήσει σε μία ουσιαστική λύση. «Μακάρι να γίνει αφορμή ώστε να βγει κι άλλος κόσμος από άλλα νοσοκομεία τη χώρας υγειονομικός και μη για να ακουστεί όπως ακουστήκαμε τώρα», καταλήγει.