Το ιστορικό προηγούμενο που οδηγεί στη Χαμάς 2.0

Του Γιώργου Ρήγα

Ένα μήνα μετά την επίθεση της 7^ης Οκτωβρίου τα στοιχεία ολοένα συνηγορούν ότι η επιχείρηση σχεδιάστηκε αυτόνομα από το στρατιωτικό σκέλος της Χαμάς χωρίς συντονισμό με άλλα κέντρα του λεγόμενου άξονα της αντίστασης. Ανεξάρτητα από τη σοφία ή μη της συγκεκριμένης ενέργειας το ίδιο το γεγονός έρχεται να καταδείξει τα σαθρά θεμέλια του στρατηγικού σχεδιασμού στον οποίο βασίζει την ασφάλεια του το κράτος του Ισραήλ.

Αν κοιτάξει κανείς προσεκτικά το πως δημιουργήθηκε το Ισραήλ το 1948 θα δει την προτεραιότητα των ηγετών της εβραϊκής κοινότητας της Παλαιστίνης στην ανάπτυξη μιας τόσο ισχυρής δύναμης πυρός που θα απέτρεπε κάθε σκέψη σύγκρουσης εναντίον της από τους Άραβες. Η λογική αυτή έμοιασε να δικαιώνεται με την ήττα των αραβικών κρατών όμως υπονομεύτηκε την ίδια στιγμή καθώς η αίσθηση της αδικίας στον εκτοπισμένο παλαιστινιακό πληθυσμό εκκίνησε μια διαδικασία που έχει περιγράψει έξοχα η Helga Baugmarten το 2005. Εκεί εξηγεί πως ο παλαιστινιακός εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας ως απάντηση στην επιθυμία για αυτοδιάθεση και ανεξαρτησία πέρασε 3 φάσεις, πρώτα από τα ριζοσπαστικά καθεστώτα που δημιουργήθηκαν μετά την ήττα του 1948 στις σημαντικές χώρες του αραβικού κόσμου, μετά με τη Φατάχ, και τέλος με τη Χαμάς. Η βασική ιδέα είναι ότι κάθε φορά που ο φορέας του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα αδυνατεί να παράγει αποτελέσματα δημιουργείται κάτι νέο από τα κάτω. Πρώτα ήταν οι αξιωματικοί που ανέτρεψαν ή προσπάθησαν να ανατρέψουν διεφθαρμένες μοναρχίες στις σημαντικές αραβικές χώρες, μετά ήταν η κοσμική Φατάχ και τέλος, από τις φλόγες της Ιντιφάντα του 1987, προέκυψε η ισλαμιστική Χαμάς.

Κάθε φορά υπήρχαν κάποιοι άγνωστοι στο κάτω μέρος της κοινωνικής πυραμίδας που, έχοντας δύσκολα βιώματα, αποφάσιζαν να πάνε κόντρα στις συνετές παραινέσεις των πρεσβύτερων. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπου δηλαδή οι σκληρές πολιτικές αποτροπής του Ισραήλ δημιούργησαν ακούσια ένα από τους πιο μισητούς τους εχθρούς, είναι η ιστορία του παιδίατρου Αμπντέλ Αζίζ Αλ-Ραντίσι. Ο τελευταίος ήταν από τα ιδρυτικά στελέχη της Χαμάς, ήταν ο de facto επικεφαλής της οργάνωσης στη Γάζα κατά τη δεύτερη Ιντιφάντα και, αν δεν είχε δολοφονηθεί το 2004, πιθανότατα θα είχε εξελιχθεί σε ηγέτη βεληνεκούς Αραφάτ.

Ο Αλ-Ραντίσι γεννήθηκε τη χρονιά του ξεριζωμού και, χωρίς να έχει μνήμες από την ιδιαίτερη πατρίδα του, μεγάλωσε στις δύσκολες συνθήκες που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες όταν πήγαν στη Γάζα. Σε αυτό το πλαίσιο σε μικρή ηλικία έγινε άθελα του μάρτυρας μιας σχετικά άγνωστης αλλά πολύ βάρβαρης πτυχής του παλαιστινιακού προβλήματος. Το 1956 Βρετανία και Γαλλία σε συνεννόηση με το Ισραήλ επιτέθηκαν στην Αίγυπτο με σκοπό να ανατρέψουν το συνταγματάρχη Νάσερ. Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης το Ισραήλ εισέβαλε στην υπό αιγυπτιακή διοίκηση τότε Γάζα και την κατείχε από τον Οκτώβριο του 1956 μέχρι το Μάρτιο του 1957.

Σε αυτή την σύντομη κατοχή έγιναν πολλά εγκλήματα από τις ισραηλινές δυνάμεις που στο όνομα της αυτοάμυνας αναζητούσαν μέλη της αιγυπτιακής φρουράς και διοίκησης στον ντόπιο πληθυσμό. Τα εγκλήματα αυτά τα έχει αποτυπώσει με μοναδικό τρόπο o σκιτσογράφος Joe Sacco στο έργο του Footnotes in Gaza. Συνακόλουθα, οι Ισραηλινοί στρατιώτες έψαξαν, εντόπισαν και εκτέλεσαν πολλούς άνδρες στα σπίτια ή στις δουλειές τους. Σε δύο όμως τουλάχιστον περιπτώσεις μάζεψαν αδιάκριτα άνδρες από 15 χρονών και πάνω, τους έστησαν μπροστά από μια μάντρα και τους εκτέλεσαν με αυτόματα όπλα. Μάλιστα για ώρες δεν άφηναν τις οικογένειες να πλησιάσουν και να πάρουν τους νεκρούς τους. Σύμφωνα με τη σελίδα 271 του βιβλίου με τίτλο ‘Gaza: A History’ γραμμένο από τον  Jean-Pierre Filiu το οποίο εκδόθηκε από το Oxford University Press το 2014 μαρτυράς σε ένα τέτοιο μακελειό ήταν ο 8 ετών τότε Αμπντέλ Αζίζ Αλ-Ραντίσι.

Στις δεκαετίες που πέρασαν δεκάδες άλλα εγκλήματα έλαβαν χώρα στα μάτια μικρών παιδιών που όταν μεγάλωσαν δεν είχαν στο μυαλό τους τίποτα άλλο εκτός από το πως να μεταφέρουν κάτι από τον πόνο τους στην άλλη πλευρά. Οι περισσότεροι από όσους έλαβαν μέρος στην επίθεση της 7^ης Οκτωβρίου ήταν αντίστοιχα μικρά παιδιά στους προηγούμενους πολέμους του Ισραήλ ενάντια στη Γάζα. Είχαν δει γονείς, αδέλφια, φίλους να υποφέρουν μαρτυρικούς θανάτους και φυσικά είχαν βιώσει όλα τα δεινά του αποκλεισμού της περιοχής στην οποία είχαν την ατυχία να γεννηθούν.

Τα εγκλήματα από πλευράς ισραηλινού στρατού στους περασμένους πολέμους μοιάζουν με αμυχές μπροστά σε αυτό που έχουν δει τα μάτια εκατοντάδων χιλιάδων παιδιών στη Γάζα τις περασμένες βδομάδες. Στερήσεις σε τόσο βασικά αγαθά όπως νερό και τροφή, τοπικό εκτοπισμό σε συνδυασμό με ασφυκτικό συνωστισμό σε υποτίθεται ασφαλή μέρη όπως νοσοκομεία και σχολεία, ανηλεή βομβαρδισμό, μαρτυρία απίστευτων επαναλαμβανόμενων σκηνών που πολλοί ενήλικες στη Δύση δεν έχουμε το στομάχι να αντικρίζουμε. Για να μεταφέρουμε μια αποκρουστική εικόνα πόσο αποδεκτό μας φαίνεται να λέει ένα πεντάχρονο κοριτσάκι: «Πριν λίγο είδα το φίλο μου στα χαλάσματα αλλά δεν είχε κεφάλι» ;;;

Ότι και να λέει η Χαμάς, όσο  σκληροτράχηλοι να είναι οι μαχητές της,  η υπεροπλία του Ισραήλ είναι τέτοια που, εφόσον δεν ανοίξει άλλο μέτωπο ή δεν ασκηθούν σημαντικές διεθνείς πιέσεις, το τέλος της αντίστασης είναι προδιαγεγραμμένο. Η στρατιωτική απειλή της Χαμάς θα πάψει να υφίσταται, ίσως την ίδια τύχη να έχει η κορυφή του πολιτικού της σκέλους. Τι θα συμβεί όμως με όσους Παλαιστίνιους επιζήσουν; Ποιος πραγματικά πιστεύει ότι στους επιζήσαντες του σημερινού μακελειού δεν υπάρχουν πολλοί νέοι Αλ-Ραντίσι. Το Ισραήλ θα μπορέσει να κερδίσει λίγα χρόνια ηρεμίας αλλά το ρολόι θα μετρά αντίστροφα για τη Χαμάς 2.0 και όπως έχει δείξει η 75χρονη ιστορία του παλαιστινιακού, κάθε νέα μορφή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα είναι πιο βίαιη από την προηγούμενη.