Κουστουρίτσα: «Οι πραγματικοί καλλιτέχνες είναι στη πλευρά της δικαιοσύνης»

του Παναγιώτη Παπαδομανωλάκη

Ο Κουστουρίτσα απάντησε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, καλλιτεχνών και λοιπών παρευρισκομένων, τοποθετούμενος για τις σύγχρονες προκλήσεις που αφορούν την τέχνη και την εποχή μας συνολικά. Ο ίδιος ανέφερε πως «όταν ξεκινήσαμε να κάνουμε σινεμά είχαμε στο μυαλό μας να αλλάξουμε τον κόσμο» σημειώνοντας πως αυτό έχει πλέον αλλάξει, αφού η φοβία που προκαλούν οι συνέπειες του να μην ακολουθείς το «πολιτικά ορθό» σε αποκαρδιώνει. Μάλιστα, είπε πως «αυτή η αλλαγή έχει επέλθει, παρά το γεγονός πως η τεχνολογία σου προσφέρει πάσης φύσεως υλικά για να κάνεις ό, τι θέλεις».

Επιπλέον ανέφερε πως η ταινία του «Underground» μιλάει για τη δεκαετία του ’90, αλλά παραμένει επίκαιρη σήμερα, που «παγκόσμια μαφία», που κατέχει τον παγκόσμιο πλούτο, κυβερνά τον κόσμο. Ο ίδιος ξεκαθάρισε πως αν ο Μπέζος και ο Γκέιτς τον καλούσαν να τους φτάξει ένα έργο θα τους απαντούσε «fuck off», αναφέροντας συγκεκριμένα πως ο Γκέιτς είναι ένας «διάβολος», που μέσω των κοινωνικών δικτύων ενισχύει τον ανθρώπινο ναρκισσισμό, ώστε να μιλάς για τον εαυτό σου και όχι για ζωτικά προβλήματα. Στη συνέχεια, ανέφερε ότι ο κινηματογράφος βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο από τις παγκόσμιες πλατφόρμες, ενώ χαρακτήρισε «εντελώς ηλίθιο» το μέινστριμ σινεμά, κάνοντας ειδική αναφορά στο Χόλυγουντ, το οποίο «θα έπρεπε να βάλουν φωτιά και να το κάψουν».

Σε αυτό το περιβάλλον, ο ίδιος θα πάει στη Ρωσία, όπου σχεδιάζει να κάνει την ταινία «Τζιορντάνο Μπρούνο» και μια παραλλαγή του έργου του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι «Έγκλημα και τιμωρία», η οποία θα έχει τον τίτλο «Έγκλημα χωρίς τιμωρία», καθώς όπως εξήγησε «πιστεύω ότι τα περισσότερα εγκλήματα, σήμερα, ακόμα και τα πιο μεγάλα δεν τιμωρούνται».

Σε ό, τι αφορά τους πολέμους που είναι σε εξέλιξη, ο σκηνοθέτης υπενθύμισε πως ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν ξεκίνησε πέρυσι, αλλά πριν 9 χρόνια, το 2014, ενώ συμπλήρωσε πως το Ισραήλ σε τρεις μόλις βδομάδες έχει δολοφονήσει πολλαπλάσιους ανθρώπους, κυρίως γυναικόπαιδα. Προειδοποίησε πως οι πόλεμοι δια αντιπροσώπων της Δύσης μπορεί να οδηγήσουν σε Αρμαγεδώνα. Σχετικά με την απαγόρευση του ρωσικού πολιτισμού, ο Κουστουρίτσα παρομοίασε τη ρωσοφοβία με τη προπαγάνδα του Γκέμπελς. «Η Ρωσία είναι ένα μεγάλο πρόβλημα γι’ αυτούς, γιατί θέλουν τους πόρους της Ρωσίας, δεν τους ενδιαφέρει ο πολιτισμός, δεν τους ενδιαφέρουν οι άνθρωποι, τους ενδιαφέρει ο τεράστιος χώρος, με πολλά ορυκτά, πολύ χρυσό, πολύ φυσικό αέριο, πολύ νερό» είπε συγκεκριμένα.

«Όταν μισείς κάποιον, μετά αρχίζεις να μισείς τον εαυτό σου, γιατί αν δεν θέλεις να έχεις φθηνή βενζίνη και θέλεις να αγοράσεις ακριβή βενζίνη, σημαίνει ότι μισείς τον εαυτό σου, γιατί δεν θέλεις να προοδεύσεις» προσέθεσε σχετικά με την απόφαση της Γερμανίας να μην έχει φθηνή ρωσική ενέργεια, ενώ αναρωτήθηκε γιατί «η κορυφαία ευρωπαϊκή οικονομία να δεχτεί να κάνει την οικονομία της χειρότερη από ό,τι ήταν πριν;». Ωστόσο, συμπλήρωσε ότι «τώρα ότι η κατάσταση αλλάζει ελαφρώς, βλέπουν ότι χάνουν αυτόν τον κόσμο».

«Δεν είμαι πολιτικός, αλλά αισθάνομαι το καθήκον μου να πω αυτά που λέω» τόνισε, αναφέροντας πως «οι πραγματικοί καλλιτέχνες είναι στη πλευρά της δικαιοσύνης». Με αφορμή τη λογοκρισία και τον αποκλεισμό καλλιτεχνών -όπως συνέβη με την Σούζαν Σαράντον μετά τις δηλώσεις της υπέρ των Παλαιστινίων- ο Κουστουρίτσα υπενθύμισε πως οι Κάννες είχαν απορρίψει την ταινία του «On the Milky Road» με πρόφαση τις δηλώσεις του για τη Ρωσία. «Ότι έκαναν στους κομμουνιστές κατά την εποχή του μακαρθισμού το κάνουν σήμερα κατά της Ρωσίας» συμπλήρωσε.

Τέλος, ανέφερε πως «κατά κάποιο τρόπο ότι στην αρχή του 21ου αιώνα, κατά κάποιο τρόπο η τεχνολογία κυριαρχεί και ιδιαίτερα η τεχνολογία της παρακολούθησης. Η τεχνολογία δεν περιγράφεται πια ως εργαλείο, αλλά ως μια σταθερά που απορροφά τις πραγματικότητες. Πόσο επηρεάζει αυτό τον κινηματογράφο; Και επίσης, σε αυτή την κυριαρχία, ας πούμε, οι άρχοντες του κόσμου, στον πρώτο κόσμο ή τον δυτικό κόσμο, γίνονται κατά κάποιο τρόπο οι κύριοι πομποί στο μυαλό των ανθρώπων». Κατέληξε πως ακόμα και η κουλτούρα των reality shows «προωθείται για να εξοικειωθεί ο κόσμος με τις κάμερες παρακολούθησης».

Ακολουθεί το πρόγραμμα του φεστιβάλ:

Την Πέμπτη 23/11 στις 19:00 θα γίνει η πρεμιέρα της ρετροσπεκτίβας με την ταινία «Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΩΝ ΤΣΙΓΓΑΝΩΝ» (διάρκεια 2:22min) στο STUDIO new star art cinema (Σταυροπούλου 33, Αθήνα). Θα προλογίσει ο Πρέσβης της Δημοκρατίας της Σερβίας Dušan SPASOJEVIĆ και ο Εμίρ Κουστουρίτσα θα συνομιλήσει με το κοινό (ώρα προσέλευσης 18:30).

Την Παρασκευή 24/11 στις 19:00 θα προβληθεί η ταινία «ΘΥΜΑΣΑΙ ΤΗΝ ΝΤΟΛΥ ΜΠΕΛ» (1981) και στις 21:00 το «ΟΛΑ Τ’ ΑΟΡΑΤΑ ΠΑΙΔΙΑ» (2005).

Το Σάββατο στις 25/11 στις 15:00 θα γίνει MasterClass με τον Εμίρ Κουστουρίτσα, ενώ θα δοθεί αναμνηστικό δίπλωμα σε όλους τους συμμετέχοντες. Ώρα προσέλευσης 14:30. Στις 19:00 θα προβληθεί το «ARIZONA DREAM» (1993) και στις 21:30 το «ΕΛ ΠΕΠΕ: ΜΙΑ ΑΝΩΤΕΡΗ ΖΩΗ» (2018)

Την Κυριακή 26/11 στις 19:00 θα προβληθεί η ταινία «Ο ΜΠΑΜΠΑΣ ΛΕΙΠΕΙ ΤΑΞΙΔΙ ΓΙΑ ΔΟΥΛΕΙΕΣ» (1985) και στις 21:15 το «ΜΑΡΑΝΤΟΝΑ» (2008)

Τη Δευτέρα 27/11 στις 19:00 θα προβληθεί το «UNDERGROUND» (1995) και στις 22:00 το «ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΣΕ ΣΟΥΠΕΡ 8» (2001).

Την Τρίτη 28/11 στις 19:00 θα προβληθεί το «ΑΣΠΡΟΣ ΓΑΤΟΣ, ΜΑΥΡΗ ΓΑΤΑ» (1998) και στις 21:15 το «Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΘΑΥΜΑ» (2004)

Τέλος την Τετάρτη 29/11 στις 19:00 θα προβληθεί η ταινία «ΥΠΟΣΧΕΣΟΥ ΜΟΥ» (2007) και στις 21:00 το «ON THE MILKY ROAD» (2016).