Συνέντευξη στον Παναγιώτη Παπαδομανωλάκη
Η συνέντευξη με τον Φερνάντες πραγματοποιήθηκε στο φόντο της κορύφωσης των προετοιμασιών στη Βενεζουέλα για το δημοψήφισμα, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί την Κυριακή 3 Δεκεμβρίου. Καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας, τα κοινωνικά κινήματα πραγματοποιούν πατριωτικές εορταστικές εκδηλώσεις, σηματοδοτώντας την ολοκλήρωση της εκστρατείας προώθησης του δημοψηφίσματος και την πρόθεσή τους να απορρίψουν την πίεση από τις «αυτοκρατορικές δυνάμεις», τις πολυεθνικές του πετρελαίου και τους «πολιτικά υποκινούμενους διεθνείς οργανισμούς», που κατήγγειλε πρόσφατα ο πρώτος αντιπρόεδρος του Ενωμένου Σοσιαλιστικού Κόμματος της Βενεζουέλας (PSUV), Διοσδάδο Καμπέλο.
Το προηγούμενο διάστημα το υπουργείο Εξωτερικών της Βενεζουέλας κατηγόρησε την κυβέρνηση της Γουιάνας ότι διεξήγαγε στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα του Εσεκίμπο μαζί με τη Νότια Διοίκηση των ΗΠΑ για να «προστατεύσει τις αμερικανικές εταιρείες ενέργειας» που εκμεταλλεύονται πόρους στα χωρικά ύδατα της αμφισβητούμενης περιοχής. Στο πλαίσιο του Σχεδίου για την Δημοκρατία, οι Εθνικές Μπολιβαριανές Ένοπλες Δυνάμεις (FANB) έχουν διαταχθεί να διασφαλίσουν τη διανομή υλικού για το δημοψήφισμα και θα παρέχουν ασφάλεια στα εκλογικά κέντρα.
- Τι περιλαμβάνει το δημοψήφισμα της 3ης Δεκεμβρίου;
Στις 3 Δεκεμβρίου, ο λαός μας θα συμμετάσχει στο Συμβουλευτικό Δημοψήφισμα, που προκήρυξε το Kοινοβούλιο μας, στην επικράτεια του Εσεκίμπο. Σε αυτή τη διαβούλευση, εμείς οι Βενεζουελάνοι και οι Βενεζουελάνες θα είμαστε σε θέση να δώσουμε απαντήσεις σε πέντε ερωτήματα που επιβεβαιώνουν την ιστορική μας θέση να καταγγέλλουμε την εδαφική εκποίηση που ξεκίνησε ο αγγλικός ιμπεριαλισμός και που η ExxonMobil επιδιώκει να διαιωνίσει σήμερα. Το δημοψήφισμά μας πρόκειται να συμβουλευτεί τους πολίτες σχετικά με το όριο που καθορίζεται από την άκυρη διαιτητική απόφαση του Παρισιού του 1899, σχετικά με τη Συμφωνία της Γενεύης του 1966 ως το μόνο έγκυρο νομικό μέσο για την επίτευξη μιας πρακτικής και ικανοποιητικής λύσης στη διαμάχη, σχετικά με την ιστορική στάση της Βενεζουέλας της μη αναγνώρισης της δικαιοδοσίας του Διεθνούς Δικαστηρίου σε αυτή τη διαμάχη, για την αντίθεσή μας στο ότι η Γουιάνα έχει μονομερώς μια θάλασσα σε εκκρεμότητα οριοθέτησης και για τη δυνατότητα δημιουργίας της πολιτείας της Γουαϊάνα Εσεκίμπα.
- Αναπτύξτε μας το ιστορικό της εδαφικής διαφοράς μεταξύ Βενεζουέλας και Γουιάνας για το Εσεκίμπο και ποια είναι η θέση της Βενεζουέλας.
«Ο ήλιος της Βενεζουέλας γεννιέται στο Εσεκίμπο» είναι μια φράση που χρησιμοποιείται συχνά στη Βενεζουέλα. Πολλές γενιές γυναικών και ανδρών από τη χώρα μου έχουν μεγαλώσει, αναμένοντας να βρεθεί μια λύση σε αυτήν την εδαφική διαμάχη που μας γίνεται γνωστή ήδη από τις πρώτες τάξεις του σχολείου, όπου ένα σημαντικό κομμάτι τις επικράτειάς μας είναι σημειωμένο στους επίσημους χάρτες μας και αναγράφεται το εξής: «Περιοχή υπό διεκδίκηση».
Θα μοιραστώ μαζί σας μια αλήθεια για ένα θέμα της Βενεζουέλας. Εδώ και χρόνια, η Βενεζουέλα έχει πέσει θύμα μίας έντονης εκστρατείας ψεμάτων που κάνει πολλούς να πιστέψουν ότι είναι ενημερωμένοι για όσα συμβαίνουν στη χώρα μας, ενώ στην πραγματικότητα αυτά που νομίζουν ότι γνωρίζουν, είναι απλώς ένα πλαίσιο σκέψης που τους έχει επιβληθεί ώστε να δικαιολογηθεί η ιμπεριαλιστική επίθεση της οποίας ο λαός μας είναι θύμα.
Δεδομένης αυτής της έκκλησης, η ExxonMobil έχει εξαπολύσει μια εκστρατεία προπαγάνδας κατά της Βενεζουέλας, που διαδόθηκε από τη Γουιάνα, η οποία επιδιώκει να αποδείξει ότι η διεκδίκηση της Βενεζουέλας ξεκίνησε το 2015, από την ανακάλυψη πετρελαίου και φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή της επικράτειας του Εσεκίμπο.
Επαναλαμβάνω ότι στα σχολεία της Βενεζουέλας γνωρίζαμε πάντα τον επίσημο χάρτη μας που περιέχει την επικράτεια του Εσεκίμπο, με την ένδειξη «Περιοχή υπό διεκδίκηση».
Ο ποταμός Εσεκίμπο ήταν το σύνορο στα ανατολικά της Βενεζουέλας από τη δημιουργία του Γενικού Καπετανάτου της Βενεζουέλας, από την Ισπανία, το ίδιο όριο που περιέχει το πρώτο Σύνταγμα της Βενεζουέλας το 1811, επίσης παρόν στο Σύνταγμα της Κολομβίας όταν δημιουργήθηκε από το έργο του Σιμόν Μπολίβαρ και περιλάμβανε τα σημερινά εδάφη του Ισημερινού, του Παναμά, της Κολομβίας (παλαιότερα ονομαζόταν Νέα Γρανάδα) και της Βενεζουέλας.
Όταν αποσχίστηκε η Κολομβία το 1830, το νέο Σύνταγμα της Βενεζουέλας επικύρωσε τον ποταμό Εσεκίμπο ως το ανατολικό όριο της επικράτειας της Δημοκρατίας και το 1834 η Αγγλία αναγνώρισε τη Βενεζουέλα ως ανεξάρτητη δημοκρατία χωρίς να αντιταχθεί στα δικαιώματα της Βενεζουέλας στην επικράτειά της στο Εσεκίμπο.
Ο 19ος αιώνας στη χώρα μας ήταν μια περίοδος διχασμού και στρατιωτικών αντιπαραθέσεων μεταξύ διαφορετικών φατριών των Βενεζουελανών. Οι Άγγλοι πειρατές εκμεταλλεύτηκαν αυτές τις στιγμές αδυναμίας της Βενεζουέλας για να εισέλθουν παράνομα στο έδαφός μας, με σκοπό να επεκτείνουν τα 20 χιλιάδες τετραγωνικά μίλια που τους παραχώρησε αρχικά η Ολλανδία.
Παρά την εσωτερική μας κατάσταση, η Βενεζουέλα δεν σταμάτησε να ασκεί την κυριαρχία της στο Εσεκίμπο και υπέβαλε διάφορα αιτήματα στην Αγγλία ώστε να γίνουν σεβαστά τα σύνορά μας.
Από το 1849, η Αγγλία ξεκίνησε επιχειρήσεις ώστε να καταλάβει μέρος της επικράτειας μας, οδηγούμενη από τον πλούτο της περιοχής μας της Γουαϊάνας, της κορυφαίας παραγωγού χρυσού στον κόσμο εκείνη την εποχή. Η Αγγλία προσπάθησε να καταλάβει ολόκληρη αυτή την περιοχή για να κυριαρχήσει μέχρι τις εκβολές του Ορινόκο, ενός ποταμού που ονόμαζαν Δούναβη της Νότιας Αμερικής και τον οποίο θεωρούσαν απαραίτητο για να κυριαρχήσουν σε ολόκληρη την περιοχή.
Όλη αυτή η περίοδος είναι πλούσια σε έγγραφα διεκδικήσεων της Βενεζουέλας προς το Αγγλικό Στέμμα, ώστε να γίνει σεβαστή η επικράτειά μας, αλλά εν μέσω της αδυναμίας μας, η κυβέρνηση της χώρας μας είχε την αφελή ιδέα να ζητήσει βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες για να μεσολαβήσουν. Το μοιραίο Δόγμα Μονρό, το οποίο διακήρυττε «Η Αμερική για τους Αμερικανούς», ήταν πολύ της μόδας.
Αυτή είναι η κατάσταση που οδήγησε στην κενή και άκυρη Διαιτητική Απόφαση του Παρισίου το 1899, στην οποία συμμετείχαν δύο δικηγόροι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, δύο από την Αγγλία και ένας από τη Ρωσία, χωρίς κανέναν εκπρόσωπο της Βενεζουέλας. Η χώρα μας έχει καταγγείλει αυτή τη διαιτησία από την πρώτη στιγμή. Απονομιμοποιήθηκε ανοιχτά το 1944 από τον δικηγόρο Mallet Prevost, έναν από τους εκπροσώπους των Ηνωμένων Πολιτειών που έγραψε ένα υπόμνημα στο οποίο ομολογεί ότι η Απόφαση του Παρισίου ήταν μια δικαστική συνωμοσία κατά της Βενεζουέλας και το οποίο δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 1949 στο περιοδικό The American Journal of International Law.
Κατά τη διάρκεια της 18ης Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, στις 12 Νοεμβρίου 1962, η Βενεζουέλα κατήγγειλε αυτή τη Διαιτητική Απόφαση και κατέδειξε τον κενό και άκυρο χαρακτήρα της, γεγονός που έκανε την Αγγλία να αναγνωρίσει για άλλη μια φορά την ύπαρξη εδαφικής διαμάχης και να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην υπογραφή της Συμφωνίας της Γενεύης του 1966, που υπογράφηκε από τη Βενεζουέλα, την Αγγλία και την κυβέρνηση της αποικίας της Αγγλικής Γουαϊάνας.
Η Συμφωνία της Γενεύης αναγνωρίζει την ύπαρξη αυτής της εδαφικής διαμάχης, επομένως κατανοεί επίσης ότι αυτή η διαμάχη δεν επιλύθηκε με την άκυρη Διαιτητική Απόφαση του 1899. Ορίζει ότι η διαμάχη πρέπει να επιλυθεί μέσω διαπραγματεύσεων έως ότου επιτευχθεί ικανοποιητική λύση. Αυτή η Συμφωνία ορίζει επίσης ότι οι αποφάσεις πρέπει να έχουν τη γραπτή έγκριση όλων των εμπλεκομένων μερών.
Επίσης, στις 26 Μαΐου του 1966, η Αγγλία παραχωρεί την ανεξαρτησία στη Γουιάνα. Στην αναγνωριστική της επιστολή προς τη Συνεταιριστική Δημοκρατία της Γουιάνας, την ίδια μέρα, η Βενεζουέλα χαιρετίζει το νέο γειτονικό έθνος και εκφράζει τις επιφυλάξεις της για την εδαφική αξίωση που διατηρεί σε ισχύ και επισημαίνει ότι τα όρια μεταξύ των δύο εδαφών σημειώνονται με τη μέση γραμμή του ποταμού Εσεκίμπο.
Θέλω να επαναλάβω και να τονίσω ότι η Βενεζουέλα ανέκαθεν διεκδικούσε κυριαρχία σε αυτό το έδαφος, ότι έχουμε πολλά τεκμηριωμένα στοιχεία που αναδεικνύουν την κυριαρχία μας και όσοι λένε ότι η απάτη που διαπράχθηκε στο Παρίσι το 1899 έχει κάποια ισχύ ή όσοι προσπαθούν να κάνουν τον κόσμο να πιστέψει, όπως κάνει η ExxonMobil, ότι η διεκδίκηση της Βενεζουέλας ξεκίνησε το 2015, ψεύδονται.
- Για ποιούς λόγους κατέρρευσαν οι προσπάθειες για διπλωματική επίλυση της διαφοράς του Εσεκίμπο με τη Γουιάνα;
Δεν μπορούμε να μιλάμε για αποτυχία. Η Συμφωνία της Γενεύης του 1966 έχει πλήρη νομική ισχύ και δεσμεύει τη Βενεζουέλα και τη Γουιάνα να συνεργαστούν για να καταλήξουν σε μια αμοιβαία ικανοποιητική συμφωνία.
Αυτή τη στιγμή διανύουμε μια περίοδο έντονης παρέμβασης της εταιρείας ExxonMobil στην πολιτική ζωή της Γουιάνας. Όπως γνωρίζουμε, η ExxonMobil πάντα ήταν μία από τις πιο ληστρικές εταιρείες. Είναι εύκολο να εντοπίσουμε στην ιστορία της τις καταστροφές που προκάλεσε σε όλες τις χώρες όπου έχει εκμεταλλευτεί πετρελαϊκούς πόρους. Η παρουσία της στη Γουιάνα δεν μπορεί να αναμένεται να βελτιώσει ουσιαστικά τις συνθήκες διαβίωσης της πλειοψηφίας των κατοίκων της. Αυτό που μπορούμε να περιμένουμε είναι ότι ένα μέρος της ηγεσίας της κυβέρνησης θα γίνει πιο διεφθαρμένο. Μπορείτε να διαπιστώσετε πώς τα μέσα ενημέρωσης της Γουιάνας αποκάλυψαν τις πρακτικές διαφθοράς που έχει αναπτύξει αυτή η εταιρεία για να κυριαρχήσει στην κυβέρνηση αυτής της χώρας και να την οδηγήσει στην παραβίαση της Συμφωνίας της Γενεύης και στην χορήγηση παράνομων παραχωρήσεων στα θαλάσσια ύδατα που βρίσκονται σε διαμάχη, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων περιοχών που είναι αναμφισβήτητα βενεζουελανικές.
Η Βενεζουέλα έχει καταγγείλει, έχουμε αποδεικτικά στοιχεία, ότι η ExxonMobil είναι αυτή που χρηματοδοτεί και διευθύνει την αντιβενεζουελανική εκστρατεία που αναπτύσσεται σήμερα στη Γουιάνα και την Καραϊβική, καθώς είναι και αυτή που πληρώνει τη δικηγορική εταιρεία που εκπροσωπεί τη Γουιάνα στην αγωγή που κατατέθηκε ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης, του οποίου η δικαιοδοσία σε αυτή τη διαμάχη απορρίπτεται από τη Βενεζουέλα.
- Ποιος είναι ο ρόλος της Ουάσινγκτον στη διαφορά;
Δεν υπάρχουν εκπλήξεις σε αυτό το θέμα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν κυρίως υπεύθυνες για την απάτη της Διαιτητικής Απόφασης του Παρισιού το 1899. Η περιφρόνησή τους για το διεθνές Δίκαιο δεν έχει αλλάξει. Σήμερα υποστηρίζουν τους ισχυρισμούς της ExxonMóbil και της κυβέρνησης-μαριονέτας στη Γουιάνα ώστε να στερήσουν από τη Βενεζουέλα το έδαφός της.
- Τι απαντά η Βενεζουέλα στο αίτημα της Γουιάνα για παρέμβαση του Διεθνούς Δικαστηρίου για να σταματήσει τη ψηφοφορία;
Η Εκτελεστική μας Αντιπρόεδρος, Delcy Rodríguez, εξέφρασε, πολύ ξεκάθαρα, τη θέση μας ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης. «Οι Βενεζουελάνοι έχουμε το δικαίωμα να διαβουλεύομαστε και να ακούμε ο ένας τον άλλον. Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ή να διαχωρίσει αυτό το δικαίωμα».
Το δημοψήφισμα στο οποίο έχουμε κληθεί από την Εθνοσυνέλευση μας και το οποίο θα πραγματοποιήσουμε την Κυριακή, 3 Δεκεμβρίου 2023, επικυρώνει την αποφασιστικότητά μας να υπερασπιστούμε την ακεραιότητα της επικράτειάς μας, μέσω των μηχανισμών που θεσπίζει η Συμφωνία της Γενεύης, απέναντι στις παραβιάσεις της Γουιάνας που καθοδηγείται από τα συμφέροντα της ExxonMobil.
Τίποτα και κανείς δεν μπορεί να μας εμποδίσει να πραγματοποιήσουμε αυτή τη διαβούλευση και να επικυρώσουμε και να ενισχύσουμε την αξίωσή μας ενάντια στην ιμπεριαλιστική επιδίωξη να μας απογυμνώσουν από μια ιστορικά Βενεζουελανική περιοχή.