Θα ακολουθήσει συζήτηση σχετικά με τους διαχρονικούς αγώνες για την (επαν)οικειοποιήση των Εξαρχείων από τις δυνάμεις του κινήματος, απέναντι στις πολλαπλές στρατηγικές κράτους και κεφαλαίου.
Ο σύνδεσμος της εκδήλωσης:
https://www.facebook.com/events/775375461301997
H Μαρία Μπουσδέκη είναι αρχιτέκτόνισσα μηχανικός, MSc Περιβάλλον και Ανάπτυξη.
Από τον πρόλογο της Μαρίας-Νεφέλης Σιώζου:
«(…) Φτάνοντας στο εδώ και στο τώρα, η έκδοση ενός βιβλίου, όπως το συγκεκριμένο, με αφορμή τα χωρικά ζητήματα, μπορεί να συμβάλει δυναμικά στην (επανα)διεκδίκηση, εκτός των άλλων, και του δημόσιου χώρου της πόλης. Ενός χώρου, ζωτικού, ζωντανού, πολιτικού, κοινωνικού και πολιτισμικού, που η έννοια του “ανήκειν”, δεν περικλείεται στα ατομικά συμφέροντα αλλά αναπτύσσεται μέσα από τις συλλογικές διεκδικήσεις για τη διαμόρφωση μιας διαφορετικής (καλύτερης) κοινωνικής πραγματικότητας.
Η τρέχουσα συγγραφή περιλαμβάνει μια πλήρη ανάλυση των πολιτικών και οικονομικών στρατηγικών, που συνέβαλαν στη διαμόρφωση του αστικού χώρου ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα. Οι διαδικασίες της αστικοποίησης και της εξευγενοποίησης των χώρων της πόλης εξάλλου, αποτελούν ένα παγκόσμιο φαινόμενο που, όπως αναλύεται και στο παρόν βιβλίο, ταυτίζεται με τις καπιταλιστικές πολιτικές και τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Κεντρική θέση στο έργο της Μαρίας έχει η ερευνητική της εργασία, η οποία και αποτέλεσε αφορμή για την παρούσα έκδοση, που εμπλουτίζεται με νέα στοιχεία αποφεύγοντας γενικές και αόριστες θεωρητικές προσεγγίσεις αλλά βάζοντας πραγματικά τα ζητήματα του χωρικού σχεδιασμού στο σημείο της σύγχρονης ταξικής και κοινωνικής σύγκρουσης.
Πρόκειται για ένα συγγραφικό έργο, που επιθυμεί να ανοίξει διάλογο με τα τρέχοντα κινήματα της πόλης, ενάντια σε μια μητρόπολη που αλλάζει συνεχώς. Με επίκεντρο τις πολιτικές της εξευγενοποίησης, της αστικοποίησης και της ωραιοποίησης που απονεκρώνουν τις γειτονιές, μετατρέποντας, τόσο τη γειτονιά όσο και τη ζωή εντός της, σε τουριστικό “προϊόν” προς κατανάλωση, η συγγραφέας παρουσιάζει τους σύγχρονους προβληματισμούς γύρω από την πόλη και την αρχιτεκτονική συνδέοντας τους με τα πεδία των πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών επιστημών αλλά και με τις συνθήκες της ταξικής πάλης.
Κάνοντας μια αναδρομή στα μεγάλα ιστορικά παραδείγματα γειτονιών και περιοχών που άλλαξαν ριζικά, όπως είναι η περίπτωση της Νέας Υόρκης και έχοντας στο νου τις συνθήκες των μετατροπών ή και ανοικοδόμησης των ελλαδικών γειτονιών, το βιβλίο διαπραγματεύεται τους όρους, τις αιτίες και τα αποτελέσματα των μεταλλαγών των αστικών περιοχών συναρτήσει των αστικών πολιτικών και οικονομικών στρατηγικών. Η συγγραφέας δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στις κοινωνικές αλλαγές που συντελούνται εξαιτίας του φαινομένου “gentrification”, στον αποκλεισμό, τον εκτοπισμό και την γκετοποίηση των κατώτερων κοινωνικών τάξεων από τις περιοχές προς “εξυγίανση” καθώς και στη διάρρηξη της αστικής φυσιογνωμίας της πόλης.
Με την προσέγγισή της επιχειρείται κάθε φορά η εμβάθυνση σε κρίσιμες διαδικασίες και ιστορικές στιγμές παραγωγής του χώρου, που καθόρισαν και διαμόρφωσαν το σύγχρονο αστικό τοπίο. Η επαναδιαπραγμάτευση του όρου “γειτονιά”, η επανανοηματοδότηση των λειτουργιών της, η επαναδιαμόρφωσή της και τελικά η επανοικειοποίησή της στη βάση της συλλογικής καθημερινής πολυπολιτισμικής ζωής και της συνύπαρξης, είναι το επίκεντρο αυτής της συγγραφικής μελέτης
Το παράδειγμα των Εξαρχείων, το οποίο και αναλύεται διεξοδικά στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, όπως και οι αναφορές στα παραδείγματα της Πλάκας, του Μεταξουργείου, των περιοχών γύρω από την Ομόνοια καθώς και της Ακαδημίας Πλάτωνος, αποτελεί ένα κορυφαίο παράδειγμα σύγκλισης όλων των δυτικών πολιτικών που ακολουθήθηκαν τα τελευταία χρόνια και εφαρμόζονται με επιτακτικότητα πλέον στις αθηναϊκές γειτονιές.
Η περίπτωση των Εξαρχείων, όπως παρατηρείται και στην παρούσα μελέτη, δεν αποτελεί μόνο αυτοσκοπό εφαρμογής των οικονομικών πολιτικών εμπορευματοποίησης και εκμετάλλευσης αλλά σηματοδοτεί την αλλαγή του χαρακτήρα της γειτονιάς, που επιχειρείται με τη συνολική αναθεώρηση της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας. Και αυτό γιατί, όπως πολύ σωστά περιγράφεται και ερμηνεύεται στην παρούσα μελέτη, αποτελεί τελικά την πολιτική και κοινωνική προέκταση των άμεσων συνεπειών του φαινομένου του “gentrification”. (…)»