Αυτό προκύπτει από έρευνα δεδομένων που πραγματοποίησε το ευρωπαϊκό δημοσιογραφικό δίκτυο «Lost in Europe», στο οποίο μετέχουν η βελγική εφημερίδα «De Standaard», η ολλανδική «NRC», το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA και το rbb24 Research.
Μετά την καταγραφή τους σε κέντρα υποδοχής, οι ασυνόδευτοι ανήλικοι διανέμονται πανευρωπαϊκά και τοποθετούνται σε καταλύματα από τα γραφεία πρόνοιας νέων. Οι φροντιστές υποτίθεται ότι τα φροντίζουν εκεί, αλλά πάντα κάτι δεν πάει καλά – και τα ασυνόδευτα παιδιά και οι νέοι εξαφανίζονται εντελώς από τα ραντάρ των Αρχών, σε όλη την Ευρώπη. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις πριν από τρία χρόνια ο αριθμός αυτός ήταν περίπου 18.300.
Η έρευνα του «Lost in Europe» αποκαλύπτει σημαντικές ελλείψεις στη συλλογή στοιχείων για εξαφανισμένους ανήλικους πρόσφυγες. Από τις αρμόδιες Αρχές σε 31 ευρωπαϊκές χώρες, μόνο 15 απάντησαν στα ερωτήματα του ερευνητικού δικτύου.
«Ενώ ορισμένες χώρες όπως η Ιταλία και η Αυστρία αναφέρουν λεπτομερή στοιχεία, με περισσότερα από 20.000 εξαφανισμένα παιδιά και νέους η καθεμία, άλλα κράτη όπως η Ισπανία ή η Ελλάδα δεν συλλέγουν πληροφορίες για ασυνόδευτα παιδιά και νέους», αναφέρει το δίκτυο.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν απαιτήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την εγγραφή και την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την τύχη των ανήλικων ασυνόδευτων προσφύγων. Η αρμόδια Επίτροπος της ΕΕ για τη Μετανάστευση και τις Εσωτερικές Υποθέσεις, η Σουηδή Ίλβα Γιόχανσον, λέει πως δεν μπορεί επομένως να σχολιάσει τον πολύ μεγάλο αριθμό των νεαρών προσφύγων που αγνοούνται.
«Δεν γνωρίζω αν οι αριθμοί σας είναι σωστοί. Μπορώ να πω ότι έχουμε ένα κατεστραμμένο σύστημα μετανάστευσης στην Ευρώπη», λέει σε συνέντευξή της στο rbb24 Recherch. «Εάν οι ανήλικοι πρόσφυγες εξαφανιστούν από την κράτηση των αρχών, πρέπει να δηλωθούν ως αγνοούμενοι. Κάποιοι εμφανίζονται ξανά μετά από λίγες μέρες, σε άλλη πόλη, άλλο δήμο. Στη Γερμανία, οι ειδικοί υποθέτουν ότι πολλοί νέοι εγκαταλείπουν τις εγκαταστάσεις επειδή δεν είναι ικανοποιημένοι με τη διάρκεια της διαδικασίας, ελπίζουν σε ταχύτερη βοήθεια σε άλλες χώρες ή θέλουν πραγματικά να επισκεφτούν συγγενείς ή φίλους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες», αναφέρει.
Στη Γερμανία, οι δομές είναι επί του παρόντος πολύ υπερφορτωμένες, λέει η Χέλεν Ζιντεμάγιερ από την Ομοσπονδιακή Ένωση για Ασυνόδευτους Ανήλικους Πρόσφυγες (BumF).
«Ειδικά στην αρχή ή μετά την άφιξη των νέων παρατηρούμε ότι είναι η περίοδος που οι περισσότεροι νέοι δηλώνονται ως αγνοούμενοι». Η υπερφόρτωση των υποστηρικτικών δομών συνδυάζεται με ελλιπή στοιχεία για το πού βρίσκονται τα παιδιά και οι νέοι. «Οι συνέπειες μπορεί να είναι σοβαρές για τους νέους», προειδοποιεί η Τερέζα Κέιλ από το Γερμανικό Παιδικό Ταμείο. Όπως λέει, «όταν τα παιδιά θεωρούνται αγνοούμενα, πρέπει να υποθέσουμε ότι εκτίθενται σε ιδιαίτερους κινδύνους. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι πέφτουν στα χέρια εγκληματικών οργανώσεων, ότι γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης ή ότι υφίστανται σεξουαλική κακοποίηση. Γνωρίζουμε τέτοιες περιπτώσεις».
Το 2023 υπήρχαν 254.900 παιδιά που έκαναν για πρώτη φορά αίτηση ασύλου στις χώρες της ΕΕ. Μεταξύ αυτών των παιδιών, το 17% ήταν ασυνόδευτοι ανήλικοι, που αντιστοιχεί στο 4,1% του συνολικού αριθμού των αιτούντων άσυλο για πρώτη φορά. Οι πιο εκπροσωπούμενες υπηκοότητες ασυνόδευτων ανηλίκων ήταν Σύροι ( 31,6%) και Αφγανοί (30,1%).
Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, το υψηλότερο ποσοστό παιδιών στον συνολικό αριθμό των αιτούντων άσυλο για πρώτη φορά καταγράφηκε στην Αυστρία (34,7%), στο Λουξεμβούργο (34,4%) και στην Ουγγαρία (33,3%).
Το υψηλότερο ποσοστό των ασυνόδευτων ανηλίκων στον συνολικό αριθμό των αιτούντων άσυλο για πρώτη φορά, καταγράφηκε στη Βουλγαρία (17,2%), στην Ολλανδία (15,2%) και στην Αυστρία (9,1%).
Το 44% των ανήλικων αιτούντων άσυλο για πρώτη φορά προέρχονταν από την Ασία, το 20,2% από ευρωπαϊκές (εκτός ΕΕ) χώρες, το 19,8% από αφρικανικές χώρες και το 14,4% από χώρες της αμερικανικής ηπείρου.
Το 2023 οι χώρες της ΕΕ χορήγησαν καθεστώς προστασίας σε 120.915 ανήλικους αιτούντες άσυλο.