Την τουρκική παρέμβαση στη Χάγη είχε προαναγγείλει στις 5 Μαΐου ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν. Χθες το βράδυ ανακοίνωσε ότι η Τουρκία θα υποβάλει φάκελο στη Χάγη την Τετάρτη 7 Αυγούστου. Η ανακοίνωση έγινε στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Αιγύπτιο υπουργό Εξωτερικών Μπαντρ Αμπντουλάτι στο Κάιρο. Η κίνηση αυτή αναμένεται να επιφέρει νέο γύρο διπλωματικής έντασης μεταξή Άγκυρας και Τελ Αβίβ. Χθες ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας σε διάσκεψη του κόμματός του ΑΚΡ αποκάλεσε και πάλι τον Μπενιαμίν Νετανιάχου νέο Χίτλερ και κατηγόρησε τη Δύση για την υποστήριξη του Ισραήλ.
Η δήλωση της Τουρκίας στο Διεθνές Δικαστήριο βασίζεται στο άρθρο 63 του Καταστατικού του Δικαστηρίου, το οποίο προβλέπει τα εξής: Όταν πρόκειται για την ερμηνεία σύμβασης στην οποία συμμετέχουν κράτη άλλα από τα μέρη της διαφοράς, ο γραμματέας ενημερώνει αμέσως τα κράτη αυτά για την κατάσταση. Κάθε κράτος που ενημερώνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο έχει το δικαίωμα να παρέμβει στη δίκη. Ωστόσο, εάν ασκήσει αυτό το δικαίωμα, η ερμηνεία της απόφασης θα είναι εξίσου δεσμευτική για το κράτος που παρεμβαίνει.
Σύμφωνα με τους κανόνες, το Δικαστήριο κοινοποιεί τη δήλωση παρεμβάσεως στους διαδίκους της εκκρεμούς υπόθεσης, στη Δημοκρατία της Νοτίου Αφρικής και το Ισραήλ, και ζητεί τις γραπτές παρατηρήσεις τους. Το Δικαστήριο αποφασίζει επί του παραδεκτού διοργανώνοντας, εφόσον απαιτείται, προφορική ακρόαση. Οι διάδικοι μπορούν να υποβάλουν γραπτώς τις παρατηρήσεις τους σχετικά με τη δήλωση παρέμβασης και, εάν ληφθούν γραπτές παρατηρήσεις από τα μέρη, η Τουρκία διατηρεί το δικαίωμα να υποβάλει γραπτώς τις αντίθετες παρατηρήσεις της.
Οι αιτήσεις στη Χάγη
Μέχρι σήμερα, η Νικαράγουα, η Κολομβία, η Λιβύη, το Μεξικό, η Παλαιστινιακή Αρχή και η Ισπανία έχουν ζητήσει να παρέμβουν στην προσφυγή της Νότιας Αφρικής κατά του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο. Το Δικαστήριο δεν έχει ακόμη αποφανθεί επί των προσφυγών αυτών. Ο θεσμός παρέμβασης που ρυθμίζεται από το άρθρο 63 του Καταστατικού του ICJ εφαρμόστηκε επίσης σε άλλες αιτήσεις ενώπιον του ICJ. Για παράδειγμα, στην αίτηση μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας, το Διεθνές Δικαστήριο έκρινε παραδεκτή τη δήλωση συμμετοχής 32 χωρών. Επιπλέον, στην προσφυγή μεταξύ Γκάμπιας και Μιανμάρ, το Δικαστήριο αποφάσισε ότι η αίτηση παρέμβασης 7 χωρών ήταν παραδεκτή.
Η διαδικασία ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου για τη Γάζα ξεκίνησε με την αίτηση της Δημοκρατίας της Νότιας Αφρικής στις 29 Δεκεμβρίου 2023. Στο παρόν στάδιο, το Δικαστήριο έχει ορίσει την 28η Οκτωβρίου 2024 ως προθεσμία εντός της οποίας η Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής πρέπει να υποβάλει τη γνώμη της επί της υπόθεσης. Η προθεσμία για το Ισραήλ να υποβάλει το αντεπιχείρημά του είναι η 28η Ιουλίου 2025. Λαμβάνοντας υπόψη τη μέχρι σήμερα νομολογία του Δικαστηρίου, θεωρείται ότι η δικαστική διαδικασία μπορεί να διαρκέσει 4-5 χρόνια. Η Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής κατέθεσε αγωγή κατά του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο με την αιτιολογία ότι παραβίασε τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) του 1948 για την πρόληψη και την τιμωρία της γενοκτονίας.