του Φοίβου Παναγιωτίδη*
Ιδιωτικό πανεπιστήμιο με πολύ καλό μάρκετινγκ και με φιλοδοξίες να ανοίξει παράρτημα στην Ελλάδα πρόσφατα απέλυσε 5 από τα 12 μέλη ΔΕΠ σε ένα από τα τμήματα του. Το ενδιαφέρον είναι ότι τα απέλυσε αίφνης και χωρίς κανενός είδους πρότερη διαβούλευση, με την αιτιολογία ότι αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες και ότι έχει ανάγκη να αναδιαρθρώσει τα προγράμματά του. Τουλάχιστον δύο από τα πέντε μέλη ΔΕΠ ήταν πρωτοβάθμιοι καθηγητές με υπερδεκαετή θητεία στο εν λόγω ιδιωτικό πανεπιστήμιο.
Ένα το κρατούμενο: στο μεν Διάστημα κανείς δεν μπορεί να σε ακούσει να ουρλιάζεις, στα δε ιδιωτικά ιδρύματα δεν υπάρχει μονιμότητα ― αν δεν το διασφαλίζει ρητά ο νόμος, που δεν το διασφαλίζει.
Είμαι πάντως σε θέση να γνωρίζω ότι δύο από τα μέλη ΔΕΠ που απέλυσε το συγκεκριμένο ιδιωτικό πανεπιστήμιο διαθέτουν σπουδαίο και διεθνούς κύρους και απήχησης ερευνητικό έργο. Το θέτω όσο πιο διακριτικά και σεμνά μπορώ γιατί δεν δεν είμαι αρμόδιος να αξιολογήσω το έργο συναδέλφων εξωθεσμικά και μάλιστα σε κλάδους οι οποίοι είναι εκτός της γλωσσολογίας.
Γιατί λοιπόν ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα να διώξει δύο πραγματικά πολύτιμους συνεργάτες του; Η απάντηση είναι απλή: επειδή με τους μισθούς τους μπορεί να πληρώνει περισσότερους ακαδημαϊκούς προλετάριους με συμβάσεις, οι οποίοι ασμένως θα διδάξουν και τα δικά τους μαθήματα και πολλά ακόμα.
Δεύτερο το κρατούμενο: όταν χρηματοδοτείς ένα πανεπιστήμιο αποκλειστικά με δίδακτρα και με τα υπερκεφαλικά ερευνητικών προγραμμάτων, τότε η ακαδημαϊκή έρευνα και διδασκαλία μπαίνουν στη λογική της πιο στοιχειώδους και ενίοτε χυδαίας λογιστικής.
Ας κάνω εδώ ένα προσωπικό σχόλιο όσον αφορά την επέκταση του συγκεκριμένου και άλλων ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Γιατί να θέλει ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Κύπρου να ανοίξει κύκλο εργασιών στην Ελλάδα; Μα φυσικά γιατί οι φοιτητές είναι περισσότεροι στην Ελλάδα, με την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) να φουσκώνει τους αριθμούς τους, ενώ παράλληλα οι υποδομές αλλά και οι μισθοί των μελών ΔΕΠ κοστίζουν λιγότερο. Με άλλα λόγια, όπως μία αυτοκινητοβιομηχανία φεύγει από το Ντιτρόιτ και ανοίγει στο Μεξικό ή στη Μαλαισία, με τον ίδιο τρόπο ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο μπορεί να διώξει κάποιες από τις δραστηριότητές του από μία μικρή χώρα με λίγους φοιτητές, ακριβές υποδομές και ψηλότερους μισθός για να έρθει στην Ελλάδα.
Όπου πιθανότατα και εκεί θα είναι τα μέλη ΔΕΠ αναλώσιμα, ακόμα και μετά από 10 και 15 χρόνια υπηρεσίας.
Τρίτο το κρατούμενο: όταν η νομοθεσία για τα πανεπιστήμια τα αντιμετωπίζει σαν να είναι επιχειρήσεις και σουπερμάρκετ, τότε το επίπεδο της εκπαίδευσης που θα παρέχουν θα είναι επιπέδου σουπερμάρκετ.
Ζητώ συγνώμη για την οξύτητα των σχολίων αλλά είναι επαχθές άνθρωποι οι οποίοι έχουν αφιερώσει τη ζωή τους και την καριέρα τους στο να χτίσουν τμήματα και να στήσουν προγράμματα σε πανεπιστημιακά ιδρύματα να βρίσκονται ξαφνικά στον δρόμο γιατί κάποιος μάνατζερ αποφάσισε ότι έτσι θα εξοικονομήσει λίγα φράγκα παραπάνω.
* Από το Facebook, με την άδεια του συντάκτη