Συγκεκριμένα, οι ηγέτες των κρατών-μελών καλούνται να εγκρίνουν το νέο σχέδιο επενδύσεων του ΝΑΤΟ στην άμυνα, το οποίο προβλέπει δαπάνες ύψους 5% για τα επόμενα χρόνια, κάτι το οποίο έχει απαιτήσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, αλλά προκάλεσε αντιδράσεις στο εσωτερικό της συμμαχίας.
Η Ισπανία διεκδίκησε «ευελιξία» ως προς την ερμηνεία των στόχων του 5%, με αποτέλεσμα να εξασφαλίσει συμφωνία με το ΝΑΤΟ ώστε να εξαιρεθεί από τον στόχο για δαπάνες ύψους 5% του ΑΕΠ στον τομέα της άμυνας, λίγες ημέρες πριν από τη σύνοδο κορυφής της Συμμαχίας Συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε ότι «η Ισπανία έφθασε σε συμφωνία με το ΝΑΤΟ (…) που θα μας επιτρέψει να τηρήσουμε τις δεσμεύσεις απέναντι στην Ατλαντική Συμμαχία (…) χωρίς να πρέπει να αυξήσουμε τις αμυντικές μας δαπάνες μέχρι το 5% του ΑΕΠ».
Σύμφωνα με το Politico, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ κατέληξαν σε συμφωνία για τον καθορισμό ενός νέου στόχου για τις στρατιωτικές δαπάνες ύψους 5% του ΑΕΠ τους, ενώ η συμφωνία προβλέπει την εξαίρεση της Ισπανίας, όπως είχε ζητήσει με επιστολή του ο πρωθυπουργός της, Πέδρο Σάντσεθ. Τα μέλη της Συμμαχίας θα πρέπει να πετύχουν τον νέο στόχο μέχρι το 2035, ενώ την εξαίρεση της Ισπανίας επιβεβαιωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, με επιστολή του προς τον Σάντσεθ.
Ο Μαρκ Ρούτε, Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, έχει προτείνει ο στόχος να αφορά κατά 3,5 μονάδες αμιγώς στρατιωτικές δαπάνες και κατά 1,5 μονάδες τις δαπάνες και επενδύσεις που σχετίζονται με την ασφάλεια και την άμυνα, όπως οι υποδομές, η βιομηχανία και η ανθεκτικότητα. Ο αρχικός χρονικός ορίζοντας για την υλοποίηση της δέσμευσης είναι το 2035, αλλά δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί και αναμένεται επίσης να αποτελέσει θέμα συζήτησης μεταξύ των ηγετών. «Στο επίκεντρο είναι να διασφαλίσουμε ότι διαθέτουμε όλα όσα χρειαζόμαστε προκειμένου να αποτρέψουμε και να αμυνθούμε έναντι οποιασδήποτε απειλής», δηλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, κάνοντας λόγο για «άλμα προς τα εμπρός».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα λάβει μέρος στις εργασίες της Συνόδου την Τετάρτη 25 Ιουνίου. Σύμφωνα με την ΕΡΤ, ο Μητσοτάκης αναμένεται να τονίσει ότι η Ελλάδα παραμένει πιστή στις δεσμεύσεις της απέναντι στη Συμμαχία, καθώς δαπανά σταθερά άνω του 3% του ΑΕΠ σε στρατιωτικές δαπάνες, ενώ έχει παρουσιάσει το στρατιωτικό πρόγραμμα επενδύσεων για την επόμενη 12ετία, ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Υπενθυμίζεται πως ο Μητσοτάκης παρουσίασε τον Απρίλιο στη Βουλή ένα νέο πρόγραμμα εξοπλιστικών δαπανών, αρχικού ύψους 25 δισ., για την επόμενη 12ετία, που προστίθεται στα προηγούμενα τεράστια έξοδα. «Δρομολογείται ο δραστικότερος μετασχηματισμός στη σύγχρονη ιστορία των Ενόπλων Δυνάμεων. Δεν εννοούμε μόνο δαπάνες και επενδύσεις στους στρατιωτικούς εξοπλισμούς, η πάγια επένδυση στην άμυνα αποσκοπεί, ώστε η πατρίδα μας να μένει ισχυρή, σταθερή και ανεξάρτητη σε έναν κόσμο» υποστήριξε, κατά την ομιλία του στη Βουλή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Χαρακτήρισε μάλιστα, ως «σαθρό και επικίνδυνο» το δίλημα «κανόνια ή βούτυρο», δηλαδή στρατιωτικές δαπάνες ή κοινωνικές παροχές, την ώρα που ξοδεύονται δεκάδες δισ. ευρώ για εξοπλιστικά, αλλά η χώρα είναι προτελευταία στην αγοραστική δύναμη, με τεράστια προβλήματα στο κόστος στέγασης και εν γένει στην ακρίβεια.