Οι οργανώσεις αντιδρούν έντονα στις απειλές του υπουργού Μετανάστευσης, Θάνου Πλεύρη, σύμφωνα με τις οποίες οι ΜΚΟ που παρέχουν νομική συνδρομή και καταθέτουν ένδικα βοηθήματα κατά αποφάσεων του κράτους για θέματα μετανάστευσης θα διαγράφονται από το Μητρώο Πιστοποιημένων Οργανώσεων. Παράλληλα, εκφράζουν την αντίθεσή τους στις αναφορές της βουλεύτριας Σοφίας Βούλτεψη, η οποία υποστήριξε ότι η Ελλάδα «υστερεί στο θέμα των εθελοντών» όσον αφορά την αντιπυρική προστασία.

Σύμφωνα με τις ΜΚΟ, οι δηλώσεις αυτές όχι μόνο υπονομεύουν τη διαφάνεια και το έργο των οργανώσεων, αλλά πλήττουν άμεσα τον θεσμικό ρόλο του εθελοντισμού και την ίδια την κοινωνική συνοχή. Επισημαίνουν ότι οι Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη στήριξη ευάλωτων ομάδων, στην υπεράσπιση δικαιωμάτων και στη διαχείριση κρίσεων, από τις πυρκαγιές έως τη μετανάστευση.

Οι 67 οργανώσεις καλούν τον πρωθυπουργό να αποδοκιμάσει δημόσια τις δηλώσεις των κυβερνητικών στελεχών, να αναγνωρίσει την αξία της συνεργασίας κράτους και κοινωνίας των πολιτών και να εδραιώσει ένα πλαίσιο αμοιβαίου σεβασμού και θεσμικής συνεργασίας.

Αναλυτικά η επιστολή:

«Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,

Οι υπογράφουσες κάτωθι Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών (ΟΚοιΠ) με ανησυχία απευθυνόμαστε σε εσάς με αφορμή τις πρόσφατες δημόσιες δηλώσεις νυν και πρώην κυβερνητικών στελεχών (ΕΡΤ, 20 Αυγούστου 2025, εκπομπή “Συνδέσεις” & MEGA, 13 Αυγούστου 2025, εκπομπή “Κοινωνία Ώρα Mega”) που απαξιώνουν το έργο και τη διαφάνεια των ΟΚοιΠ και υποβαθμίζουν τον ρόλο του εθελοντισμού, ακόμη και σε σχέση με τις πρόσφατες φονικές πυρκαγιές. Οι δηλώσεις αυτές δεν πλήττουν μόνο τις Οργανώσεις· πλήττουν την ίδια την κοινωνία και το θεσμικό πλαίσιο της δημοκρατίας.

Όπως έχετε υποστηρίξει κι εσείς κατά το παρελθόν (π.χ. 1/12/2021, συνάντηση με την Ένωση Ασθενών Ελλάδας, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα HIV), η Κοινωνία των Πολιτών (ΚτΠ) διαδραματίζει ουσιαστικό και σοβαρό ρόλο σε κάθε σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία. Οι ΟΚοιΠ αναγνωρίζονται διεθνώς ως βασικό μέσο για την ενεργοποίηση και τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά:

Ο ρόλος της ΚτΠ ως συμπληρωματικός σε μια δημοκρατική πολιτεία έχει αναγνωριστεί πολλαπλώς, τόσο από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), το άρθρο 15 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζει τον ρόλο της Κοινωνίας των Πολιτών στη χρηστή διακυβέρνηση της ΕΕ. Το άρθρο 11 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση τονίζει την ανάγκη να διαθέτει η ΕΕ ανοιχτό, διαφανή και τακτικό διάλογο με τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, για παράδειγμα, όταν καταρτίζονται νομοθετικές προτάσεις της ΕΕ.

Οι Οργανώσεις, προέκταση της Κοινωνίας των Πολιτών σε πιο δομημένη μορφή και με συνεχή παρουσία και έργο στα αντίστοιχα κοινωφελή πεδία δραστηριοποίησης, είναι φορείς εκσυγχρονισμού των κοινωνιών και, βεβαίως, δυνάμεις που προσφέρουν ανυπολόγιστης αξίας έργο στην προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής όλων μας. Λειτουργώντας με διαφάνεια, δημόσια λογοδοσία και ενισχυμένη κοινωνική συμμετοχή, είναι κινητήριες δυνάμεις θετικής εξέλιξης για τις σύγχρονες δημοκρατίες, αφού αναδεικνύουν κοινωνικές ανάγκες, προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, και προτείνουν λύσεις σε συστημικά προβλήματα αμβλύνοντας παράλληλα σημαντικές κοινωνικές αντιθέσεις. Σε όλες τις ώριμες δημοκρατίες, η ΚτΠ είναι κρίσιμος θεσμικός συνομιλητής και όχι αποδιοπομπαίος τράγος.

Δεν είμαστε αντίπαλοι της Πολιτείας – αντίθετα έχουμε συμπληρωματικό ρόλο. Ενισχύουμε τα θεμέλιά της και στηρίζουμε εκατομμύρια πολίτες και την ίδια τη χώρα.

Όσον αφορά τις εξαγγελίες για ελέγχους σε όσες πλευρές εκφράζουν διαφωνίες προς την ασκούμενη πολιτική, αυτές αποτελούν επικίνδυνη ολίσθηση. Τονίζουμε ότι ο θεσμικός έλεγχος είναι όχι μόνο θεμιτός, αλλά και απαραίτητος – και γι’ αυτό πρώτα εμείς τον επιζητούμε, με προτάσεις μας στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνία των Πολιτών αλλά και πληθώρα πρωτοβουλιών και επιστολών με στόχο τη διασφάλιση της διαφάνειας και της λογοδοσίας.

Όταν, όμως, ο έλεγχος παρουσιάζεται ως απειλή ή εργαλείο τιμωρίας, μετατρέπεται σε μέσο εκβιασμού, εκφοβισμού και φίμωσης. Μια τέτοια πρακτική βρίσκεται σε αντίθεση με μια σειρά σχετικών νόμων και κανονισμών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Σε όλες τις ώριμες δημοκρατίες, οι έλεγχοι εφαρμόζονται με θεσμικά κριτήρια και όχι ως πολιτικό εργαλείο.

Κύριε Πρωθυπουργέ,

Η Κοινωνία των Πολιτών είναι οι ίδιοι οι πολίτες και δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται εχθρικά, απαξιωτικά ή με αδιαφορία.

Καλούμε την κυβέρνηση και εσάς προσωπικά να αποδοκιμάσετε τις εν λόγω δηλώσεις και να εδραιώσετε μια κουλτούρα σεβασμού και συνεργασίας με την Κοινωνία των Πολιτών, αναγνωρίζοντας τον σημαντικό της ρόλο ως θεμελιώδη εταίρο στην καλή διακυβέρνηση, την τήρηση των θεσμών και την προάσπιση της δημοκρατίας μας.

Σε μια περίοδο μεταβολών παγκοσμίως, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας είναι πολλαπλές. Οι δημοκρατίες καλούνται να είναι αποτελεσματικές σε μια σειρά καταστάσεων, διατηρώντας ταυτόχρονα ανοιχτή επικοινωνία με τους πολίτες τους και προστατεύοντας τα δικαιώματα τους. Η πραγματικότητα δείχνει ότι μόνο αυτή η πρακτική φέρνει ουσιαστικά αποτελέσματα και ευημερία.

Από την πλευρά μας, θα συνεχίσουμε να προσφέρουμε το πολυδιάστατο έργο μας, αυξάνοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμούς και, εν τέλει, ενισχύοντας τη δημοκρατία μας σε μια περίοδο που βάλλεται συνεχώς, σε παγκόσμιο επίπεδο.

ActionAid Hellas

Aegean Rebreath

ANIMA

Babel Day Centre/Syn-eirmos NGO of Social Solidarity

CHALLEDU

Changemakers Lab

Cyclades Preservation Fund ΑΜΚΕ (CPF)

Εmfasis Non Profit

GIVMED Share medicine Share life

Greenpeace Greece

HIGGS

Home Project

Homo Digitalis Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία

incommon ΑΜΚΕ

Inter Alia

INTERSOS HELLAS

IRC Hellas

iSea

Ithaca Laundry

Lean In Network Greece-Athens

Melissa Network

Panos & Cressida 4 Life

People Behind

Praksis

Promitheas

ProΝούς ΑΜΚΕ

Save your Hood

SHE SOCIETY FOR HELP AND EMPOWERMENT AMKE

SolidarityNow

Spetses Care For Animals Α.Μ.Κ.Ε.

Terre des hommes Hellas

Vouliwatch

We Need Books

WHEN Equity Empowerment Change

WWF Ελλάς

ΑΜΚΕ ΡΟΔΑΚΑΣ

ΑΜΚΕ Συνάψεις

ΑΡΧΕΛΩΝ

Γιατροί του Κόσμου

Δεσμός Μη Κερδοσκοπικό Σωματείο

Διαβάζω για τους Άλλους

Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού

ΕΚΠΟΙΖΩ – Ένωση Καταναλωτών η Ποιότητα της Ζωής

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΦΛΩΡΙΝΑΣ

Ελληνική Ομάδα Διάσωσης

Ελληνικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας

Ελληνικό Δίκτυο για το Δικαίωμα στη Στέγη και την Κατοικία

Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι

Ένωση Ασθενών Ελλάδας

Ένωση Μικρομεσαίων Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών Ελλάδας

Επιστήμη Επικοινωνία SciCo

ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ Π. ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΚΑΛΛΙΣΤΩ – Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση

ΚΑΡΙΤΑΣ ΑΘΗΝΑΣ

Κάριτας Ελλάς

Κέντρο Διοτίμα

Κέντρο Καθοδήγησης Καρκινοπαθών – Κάπα3

ΚΜΟΠ

Κοινωφελές Σωματείο Αρωγής και Φροντίδας Ηλικιωμένων και Ατόμων με Αναπηρία-ΦΡΟΝΤΙΖΩ

Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA)

Νέα Γεωργία Νέα Γενιά

ΟΙΚΑΝΟΣ ΚΟΙΝΣΕΠ

ΟΜΙΛΟΣ ΕΝΕΡΓΩΝ ΝΕΩΝ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΩΡΙΑ SOS ΕΛΛΑΔΟΣ

ΠΡΟΛΗΨΙΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Σύλλογος Μερίμνης Ανηλίκων και Νέων

Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδας – Θετική Φωνή».