Το Ισραήλ κλήθηκε να παράσχει εξηγήσεις ενώπιον της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών κατά των Βασανιστηρίων, αναφορικά με σειρά καταγγελιών για βασανιστήρια, απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση Παλαιστινίων κρατουμένων στη χώρα, ιδίως μετά την 7η Οκτωβρίου 2023.

«Η Επιτροπή αισθάνεται βαθιά φρίκη για τις περιγραφές (…) αυτών που μοιάζουν να είναι συστηματικοί και γενικευμένοι βασανισμοί και κακομεταχειρίσεις σε βάρος Παλαιστινίων», δήλωσε ο Πέτερ Βέντελ Κέσινγκ, ειδικός εισηγητής, κατά την έναρξη της εξέτασης του Ισραήλ από την Επιτροπή στη Γενεύη την Τρίτη.

«Σε όλες τις πολυάριθμες αναφορές που λάβαμε από διαφορετικές και αξιόπιστες πηγές (…) τονίζεται ότι τα βασανιστήρια έχουν μετατραπεί σε εργαλείο που χρησιμοποιείται εσκεμμένα και γενικευμένα (…) από τη σύλληψη ως την ανάκριση και τη φυλάκιση», πρόσθεσε ο Δανός εισηγητής.

Οι καταγγελίες που έχει λάβει η Επιτροπή περιλαμβάνουν «βάναυσους ξυλοδαρμούς, περιλαμβανομένων και των γεννητικών οργάνων, ηλεκτροσόκ, εξαναγκασμό κρατουμένων σε άβολες στάσεις για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, συνθήκες κράτησης εσκεμμένα απάνθρωπες, στέρηση τροφής, καταιονισμούς με νερό για να δημιουργηθεί η αίσθηση πνιγμού, καθώς και σεξουαλικές προσβολές και γενικευμένες απειλές βιασμών».

Οι αναφορές, κυρίως από υπηρεσίες του ΟΗΕ, ισραηλινές, παλαιστινιακές και διεθνείς ΜΚΟ, τονίζουν ότι οι βασανισμοί και οι κακομεταχειρίσεις Παλαιστινίων γνώρισαν «μεγάλη κλιμάκωση» μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, φθάνοντας σε «επίπεδα άνευ προηγουμένου», με «πλήρη ατιμωρησία», σύμφωνα με τον κ. Κέσινγκ.

Τον Ιούλιο του 2024, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είχε δημοσιοποιήσει έκθεση, σύμφωνα με την οποία πολλοί Παλαιστίνιοι φυλακίστηκαν μυστικά μετά την 7η Οκτωβρίου 2023, και υπήρξαν περιπτώσεις μεταχείρισης που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως βασανιστήρια. Παρόμοιες κατηγορίες είχαν διατυπωθεί και κατά της Χαμάς για τη μεταχείριση ομήρων στη Λωρίδα της Γάζας.

Στη συνεδρίαση της Επιτροπής στην Γενεύη την Τρίτη και την Τετάρτη, ο συμπρόεδρος της ισραηλινής αντιπροσωπείας και πρεσβευτής του Ισραήλ στις υπηρεσίες του ΟΗΕ στην Ελβετία, Ντανιέλ Μερόν, απέρριψε τις κατηγορίες εναντίον της χώρας του, χαρακτηρίζοντας τις ως «παραπληροφόρηση», ειδικά αναφορικά με τις καταγγελίες που είχε κάνει η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, Φραντσέσκα Αλμπανέζε, και την επιτροπή διεθνούς έρευνας ειδικών που ενεργούν κατ’ εντολή του ΟΗΕ.

Η επιτροπή αυτή είχε κατηγορήσει το Ισραήλ τον Σεπτέμβριο για τη διάπραξη «γενοκτονίας».

Ο κ. Μερόν συνέχισε λέγοντας ότι η διεθνής κοινότητα «πρέπει να αναγνωρίσει τα γεγονότα και τις πραγματικότητες στο πεδίο», διαβεβαιώνοντας πως «το Ισραήλ είναι προσηλωμένο στις υποχρεώσεις του σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο (…) παρόλο που αντιμετωπίζει μια τρομοκρατική οργάνωση που δεν διστάζει να δηλώνει ανοικτά ότι ήθελε οι άμαχοι στη Γάζα να υποστούν τα μέγιστα δεινά».

Ο κ. Κέσινγκ αντέτεινε πως «το γεγονός ότι το ένα από τα μέρη σε ένοπλη σύρραξη παραβιάζει και αγνοεί τις υποχρεώσεις του σύμφωνα με τους κανόνες αυτούς, δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως δικαιολογία από την άλλη πλευρά της ένοπλης σύρραξης για να παραβιάζει και να αγνοεί τις δικές της υποχρεώσεις».

Πρόσθεσε ότι η Επιτροπή, «ενήμερη» για τις καταγγελίες σχετικά με «βασανιστήρια που διαπράχθηκαν από τη Χαμάς εναντίον ισραηλινών στρατιωτικών και πολιτών», θα εξετάσει την κατάσταση αυτή όταν η Επιτροπή εξετάσει το κράτος της Παλαιστίνης σε μελλοντική συνεδρίασή της.