Στη Γενεύη της Ελβετίας στρέφονται σήμερα Κυριακή τα βλέμματα της διεθνούς διπλωματίας, όπου ανώτεροι αξιωματούχοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ουκρανία και την Ευρώπη αναμένεται να συναντηθούν με αντικείμενο το σχέδιο 28 σημείων που προωθεί η κυβέρνηση Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Το σχέδιο, το οποίο το Κίεβο χαρακτηρίζει εξαιρετικά ευνοϊκό προς τη Ρωσία, προβλέπει παραχώρηση εδαφών από το Κίεβο, δραστική μείωση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και εγκατάλειψη της πορείας προς ένταξη στο ΝΑΤΟ – βασικές και μακροχρόνιες απαιτήσεις του Κρεμλίνου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει δώσει διορία μέχρι την Πέμπτη, ημέρα των Ευχαριστιών, στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι για να απαντήσει στο σχέδιο, αν και χθες διευκρίνισε ότι πρόκειται «όχι» για «τελευταία προσφορά». Δήλωσε ωστόσο ότι ο πόλεμος «πρέπει να τελειώσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο», χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες.
Το περιεχόμενο του σχεδίου έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις τόσο διεθνώς όσο και στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Τρεις Αμερικανοί γερουσιαστές υποστήριξαν ότι ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο τους διαβεβαίωσε πως το κείμενο δεν αποτελεί επίσημη θέση των ΗΠΑ αλλά κατάλογο ρωσικών απαιτήσεων που χρησιμοποιείται ως αφετηρία συζητήσεων. Ο Ρούμπιο, όμως, επέμεινε δημοσίως ότι η πρόταση «συντάχθηκε από τις ΗΠΑ», στηριζόμενη μεν σε στοιχεία που πρόσφεραν τόσο η ρωσική όσο και η ουκρανική πλευρά, αλλά λειτουργώντας ως «ισχυρό πλαίσιο» για τις διαπραγματεύσεις. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ διέψευσε επίσης τις αιτιάσεις των γερουσιαστών, κάνοντας λόγο για «κατάφωρα ψευδείς» ισχυρισμούς.
Στη Γενεύη συμμετέχουν, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, ο Μάρκο Ρούμπιο και ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, ενώ σε παράλληλη συνεδρίαση θα βρεθούν σύμβουλοι εθνικής ασφάλειας από τη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία, μαζί με Ουκρανούς και Αμερικανούς ομολόγους τους. Στόχος είναι να οριστικοποιηθεί η τελική διατύπωση του σχεδίου πριν από τη συνάντηση Ζελένσκι–Τραμπ.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, που συνομίλησαν στο περιθώριο της Συνόδου G20 στη Νότια Αφρική, χαιρέτισαν τη διπλωματική κινητικότητα, αλλά τόνισαν ότι το σχέδιο αποτελεί «μόνο αρχικό προσχέδιο» που απαιτεί «σημαντική επεξεργασία». Υπογράμμισαν ότι «τα σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν διά της βίας», εξέφρασαν έντονη ανησυχία για τους περιορισμούς στον ουκρανικό στρατό και ξεκαθάρισαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει καμία «έμμεση αναγνώριση κατοχής». Ευρωπαίος διπλωμάτης προειδοποίησε ότι δεν πρέπει να υπάρξει κανένας περιορισμός στο δικαίωμα της Ουκρανίας να επιλέγει τις συμμαχίες της, ούτε οροφή στο μέγεθος των ενόπλων δυνάμεών της.
Την ίδια στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη ο σχεδιασμός μιας ξεχωριστής συνάντησης μεταξύ αμερικανικής και ρωσικής αντιπροσωπείας για το ίδιο σχέδιο, με Αμερικανό αξιωματούχο να αναφέρει ότι «θα γίνει σύντομα», αλλά όχι στη Γενεύη. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει ήδη χαρακτηρίσει την αμερικανική πρόταση πιθανή βάση για τελική συμφωνία.
Ο Ζελένσκι, από την πλευρά του, επιβεβαίωσε τις συνομιλίες και υπέγραψε διάταγμα για τη σύνθεση της ουκρανικής αντιπροσωπείας, επισημαίνοντας ότι οι εκπρόσωποί του «γνωρίζουν πώς να υπερασπιστούν τα εθνικά συμφέροντα της Ουκρανίας». Ο Ουκρανός πρόεδρος επαναλαμβάνει ότι δεν θα προδώσει τη χώρα του και ότι εργάζεται αδιάκοπα ώστε να αποφευχθεί μια νέα ρωσική εισβολή.
Οι συνομιλίες στη Γενεύη πραγματοποιούνται επίσης εν όψει της συνόδου των ηγετών της ΕΕ τη Δευτέρα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, γεγονός που αυξάνει τη σημασία των σημερινών διεθνών διαβουλεύσεων.