Δεδομένου μάλιστα ότι η διάρκεια της μετενέργειας έχει πλέον περιοριστεί στους 3 μήνες αντί 6, στην περίπτωση που δεν υπάρξει νέα συλλογική σύμβαση έως τις 14 Μαΐου θα ανοίξει ο δρόμος για ρύθμιση των όρων εργασίας και των μισθών μέσω άλλων μορφών συμβάσεων.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα», ενδεικτικό είναι ότι ήδη η λήξη των συμβάσεων εργασίας σε άλλους κλάδους έχει οδηγήσει το τελευταίο έτος τουλάχιστον 1.200.000 εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα στην υπογραφή ατομικών συμβάσεων. Το 60% δηλαδή του δυναμικού στον ιδιωτικό τομέα έχει υποστεί δυσμενή αλλαγή στους όρους εργασίας του, είτε μέσω ατομικών συμβάσεων είτε μέσω άλλων μορφών ευέλικτης απασχόλησης όπως η εκ περιτροπής εργασία. Σύμφωνα μάλιστα με εκτιμήσεις, μέχρι το τέλος του 2013 περίπου το 80% θα έχει οδηγηθεί στην υπογραφή ατομικών ή επιχειρησιακών συμβάσεων.
Παράλληλα, μετά την πάροδο των τριών μηνών της μετενέργειας, διατηρούνται μόνο οι όροι που αφορούν τον βασικό μισθό και τα επιδόματα ωρίμασης, τέκνων, σπουδών και επικίνδυνης εργασίας. Στην πράξη αυτό σημαίνει πως πέρα από τον επαναπροσδιορισμό των μισθών μέσω ατομικών συμβάσεων, οι εργαζόμενοι σε κλάδους στους οποίους λήγουν οι συλλογικές συμβάσεις θα χάσουν και τα πάσης φύσεως επιδόματα τα οποία εισέπρατταν.
Σύμφωνα πάντως με τον νόμο, στο διάστημα της μετενέργειας, εκτός από παράταση ισχύος των συλλογικών συμβάσεων και των διαιτητικών αποφάσεων που λήγουν ή καταγγέλλονται, προβλέπεται και η εφαρμογή των όρων τους και σε νεοπροσλαμβανόμενους.
Ποιοι πλήττονται
Μεταξύ των εργαζομένων που πλήττονται από τη λήξη των 42 κλαδικών συμβάσεων είναι εκείνοι των τραπεζών, των ασφαλιστικών πρακτορείων, των τυποποιημένων τροφίμων, της ποτοποιίας – οινοποιίας – αναψυκτικών, καθώς και ορισμένες κατηγορίες κοινωνικών λειτουργών, ηλεκτροτεχνιτών και γεωπόνων κ.ά.
Με ΠΥΣ ο κατώτατος μισθός
Στο τέλος Μαρτίου λήγει επίσης η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ), κάτι που οδηγεί αυτόματα περίπου 350.000 ανειδίκευτους εργάτες στην έσχατη λύση των ατομικών συμβάσεων. Από την 1η Απριλίου ο κατώτατος μισθός θα καθορίζεται με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου, αφού έχει προηγηθεί κοινωνικός διάλογος και έχουν υπολογιστεί μία σειρά παράγοντες (όπως η πορεία της οικονομίας, η εξέλιξη της ανεργίας κ.ά.).
Σημειώνεται πως πέρσι ο κατώτερος μισθός μειώθηκε κατά 22% (για τους νέους κάτω των 25 ετών η μείωση έφτασε στο 32%) με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί στα 586 ευρώ. Οι τριετίες τουλάχιστον σε αυτή τη φάση διασώζονται αλλά παραμένουν παγωμένες μέχρι να πέσει η ανεργία κάτω από το 10%. Για παράδειγμα, μισθωτός που αμείβεται με την Εθνική Συλλογική Σύμβαση και έχει από 6 έως 9 έτη προϋπηρεσίας δικαιούται 703,3 ευρώ (586 ο κατώτατος μισθός + 117,22 το επίδομα τριετιών).