Οι πρωταγωνιστές
Η πολιτική κατάσταση στην γειτονική χώρα είναι αδύνατο να αξιολογηθεί χωρίς την γνώση των βασικών στοιχείων για τους πρωταγωνιστές της. Εδώ θα βρείτε εκτός από βιβλιογραφικές πληροφορίες και όσα χρειάζεται να γνωρίζετε προκειμένου να κατανοήσετε τις θέσεις και τις συμμαχίες της ιταλικής πολιτικής σκηνής.
#ac
#act
Pier Luigi Bersani
$act
#acb
Ο Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι, πρώην κομμουνιστής και καθολικός, είναι ο ηγέτης της ιταλικής κεντροαριστεράς και γραμματέας του Δημοκρατικού Κόμματος (PD) από το 2009, οπότε και βγήκε νικητής στη μάχη για το χρίσμα έναντι του πολύ νεότερού του Ματέο Ρέντσι.
Έχει διατελέσει Υπουργός Βιομηχανίας το διάστημα 1996-99, Υπουργός Μεταφορών από το 1999 μέχρι και το 2001, αλλά και Υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης το 2006-08, στηρίζοντας τις δύο πρωθυπουργίες του Ρομάνο Πρόντι (1996-98 και 2006-08) καθώς και εκείνες των Ντ’Αλέμα (1998-2000) και Αμάτο (2000-01) του κεντροαριστερού συνασπισμού της «Ελιάς». Ως Υπουργός Οικονομικών, ο Μπερσάνι προώθησε μία σειρά νομοσχεδίων που στόχευαν στην απελευθέρωση των αγορών και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, ενώ ήδη από το 1999 είχε εργαστεί για την απελευθέρωση της αγοράς του ηλεκτρισμού.
Δημοκρατικό Κόμμα (PD) – Συνασπισμός Κεντροαριστεράς
Το Δημοκρατικό Κόμμα προέκυψε το 2007, έπειτα από την αναμόρφωση του κεντροαριστερού συνασπισμού «Ελιά», που από το 1995 συνένωσε διαφορετικές τάσεις της αριστεράς, χωρίς ωστόσο να καταφέρνει πάντα να αμβλύνει τις διαφορές τους.
Έπειτα από τη ρήξη του PD με την “Ιταλία των Αξιών” (IdV) του πρώην δικαστή της επιχείρησης «Καθαρά Χέρια», Αντόνιο ντι Πιέτρο, το Δημοκρατικό Κόμμα συνέπραξε στις εκλογές μόνο με το κόμμα “Αριστερά και Ελευθερία” (Sel) του Νίκι Βέντολα και τα πολύ μικρότερα “Λαϊκό Κόμμα του Νότιου Τιρόλο” (SVP) και “Δημοκρατικό Κέντρο” (DC). Ο συνασπισμός ονομάστηκε «Κοινό Καλό» και το σύνθημα που τον συνόδευσε κατά την προεκλογική εκστρατεία ήταν: «Η δίκαιη Ιταλία».
Προεκλογικό Πρόγραμμα
Το προεκλογικό πρόγραμμα του Μπερσάνι έθετε ως βασική προτεραιότητα την ενίσχυση της εργασίας και της ανάπτυξης ως αντίδοτο στην ύφεση που πλήττει την Ιταλία, με σεβασμό στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις του Μόντι και δεσμεύσεις για νέες κοινωνικά δίκαιες μεταρρυθμίσεις. Ο Μπερσάνι άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ιδιωτικοποιήσεων σημαντικών κρατικών επιχειρήσεων, ενώ δεσμεύτηκε και για αλλαγές στο φόρο ακινήτων, που έχει προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στην ιταλική κοινωνία. «Δεν μπορούμε να κερδίσουμε λέγοντας παραμύθια», δήλωνε προεκλογικά.
Ο Νίκι Βεντόλα του Sel, δημοφιλής περιφερειάρχης της Απουλίας, δηλωμένος ομοφυλόφιλος και πολέμιος του Μόντι, υποστήριξε λίγο πριν τις εκλογές στο ΑΠΕ: «Η Κεντροαριστερά θα υπερισχύσει στις εκλογές και δεσμεύομαι να ζητήσω την επαναδιαπραγμάτευση του Δημοσιονομικού Συμφώνου. Σεβόμαστε τα όσα έχουν συμφωνηθεί, αλλά θα παλέψουμε για να αλλάξουν. Όσο για την Ελλάδα, νομίζω ότι η θεραπεία είναι λανθασμένη και ότι ο ασθενής κινδυνεύει να πεθάνει».
O Μπερσάνι αναφερόμενος προεκλογικά στο Μπερλουσκόνι δήλωσε: «(Αυτή) είναι η στιγμή των πολλών που θέλουν να στείλουν σπίτι του τον άνθρωπο που όλα αυτά τα χρόνια, φρόντισε μόνο τα συμφέροντά του», για να προσθέσει: «Θέλω απλώς να υπενθυμίσω ότι εγώ είμαι γιος ενός μηχανικού αυτοκινήτων, ενώ άλλοι, όπως ο Γκρίλο, έχουν καταθέσεις δισεκατομμυρίων».
$acb
#act
Silvio Berlusconi
$act
#acb
Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, 3 φορές πρωθυπουργός της Ιταλίας και μεγιστάνας των ιταλικών media, με περιουσία που ανέρχεται σύμφωνα με το Forbes στα 6,2 δις δολ. και εμπλοκή σε περισσότερες από 20 ποινικές υποθέσεις κατά τη διάρκεια της πολιτικής του καριέρας, είναι ο ηγέτης του κόμματος “Λαός της Ελευθερίας” (PdL) αλλά και της Κεντροδεξιάς συμμαχίας για τις εκλογές του 2013.
Στην τελευταία (προεκλογικά) καταδίκη του από τα ιταλικά δικαστήρια (Οκτώβριος 2012), αυτή τη φορά σε ποινή φυλάκισης 4 ετών για φοροδιαφυγή, δήλωσε «Η Δημοκρατία τελείωσε, έτσι δεν μπορούμε να προχωρήσουμε». Λόγω του δικαιώματος του για έφεση ο Μπερλουσκόνι δεν φυλακίστηκε, ενώ εκκρεμεί μεταξύ άλλων δίκη του για συνεύρεση επί πληρωμή με ανήλικη Μαροκινή, την οποία μάλιστα είχε εμφανίσει στις αστυνομικές αρχές ως εγγονή του Χόσνι Μουμπάρακ(!), όταν εκείνη είχε συλληφθεί για κλοπή το Μάιο του 2010. Ο Μπερλουσκόνι δεν σταματά να καταγγέλλει τις δικαστικές αρχές για την «πολιτική» του δίωξη, αν και οι υποθέσεις του παίρνουν διαρκώς αναβολές.
Ο Επιχειρηματίας
Ο Μπερλουσκόνι ξεκίνησε την καριέρα του με την κατασκευαστική Edilnord, επωφελούμενος την ραγδαία οικονομική ανάπτυξη του Μιλάνο. Μεταξύ άλλων, το 1970 οικοδόμησε το «Μιλάνο 2» κοντά στο αεροδρόμιο Linate για τη στέγαση10.000 ατόμων που ανήκαν στη μεγαλοαστική τάξη. Κατάφερε να διπλασιάσει την τιμή των διαμερισμάτων του, αλλάζοντας τα δρομολόγια των αεροπλάνων.
Το ίδιο έτος ίδρυσε τη Mediaset και εκμεταλλευόμενος την απελευθέρωση της τηλεοπτικής αγοράς (1974) κατάφερε μέσα σε 15 χρόνια να ελέγξει το 80% της ιταλικής ιδιωτικής τηλεόρασης. Θα ακολουθήσουν ο όμιλος Fininvest και η Reteitalia, η εξαγορά του κινηματογραφικού ομίλου Medusa, και η ίδρυση του Telepiù, που έφερε για πρώτη φορά την συνδρομητική τηλεόραση στην Ιταλία. Θα ιδρύσει ακόμη τη δική του διαφημιστική (Publitalia) και θα επενδύσει στον έντυπο τύπο (Il Giornalle, που βρίσκεται πλέον στα χέρια του αδερφού του). Το 1990 ο Μπερλουσκόνι αγόρασε το μεγαλύτερο ιταλικό εκδοτικό οίκο, Mondadori, επιτυγχάνοντας έτσι τον έλεγχο του 40% του έντυπου Τύπου.
Ο Πολιτικός
Ο Μπερλουσκόνι εμφανίζεται στην πολιτική σκηνή το 1993 και μετά την επιχείρηση «Καθαρά χέρια», που άλλαξε το πολιτικό σκηνικό στην Ιταλία, οδηγώντας στη διάλυση των παραδοσιακών ιταλικών κομμάτων (Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλιστές) και στην ποινική δίωξη πολλών πολιτικών. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Μπετίνο Κράξι, κουμπάρος και προστάτης του Σίλβιο, που είχε φροντίσει κατά την πρωθυπουργία του με σχετικό νόμο να επιτρέψει το μπερλουσκονικό μονοπώλιο στα ΜΜΕ.
Το 1993 ιδρύει το κόμμα “Φόρτσα Ιτάλια” (FI), και σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα γίνεται πρωθυπουργός, ηγούμενος ενός συνασπισμού που τον οδήγησε εξίσου γρήγορα στην πτώση. Η πρώτη του θητεία (1994-5) θα διαρκέσει μερικούς μόνο μήνες λόγω των εσωτερικών κλυδωνισμών της κυβερνώσας συμμαχίας που θα τον αναγκάσουν σε παραίτηση.
Η 2η θητεία του (2001-6) ήρθε με τη νίκη του “Οίκου των Ελευθεριών”, συνασπισμού του FI με τη νεο-φασιστική “Εθνική Συμμαχία” (AN) και την αυτονομιστική “Λέγκα του Βορρά” (LN). Το 2003 ο Μπερλουσκόνι κατηγορείται για διαφθορά, φοροδιαφυγή και απόπειρα δωροδοκίας δικαστή σε υποθέσεις που τελικά είτε παραγράφονται, είτε αθωώνεται, είτε καταδικάζεται και εκείνος άρει την ετυμηγορία στο Εφετείο. Με το νόμο του 2003 παραχωρεί άσυλο στους δημόσιους αξιωματούχους και πρώτα πρώτα στον εαυτό του, ενώ εξακολουθεί να αρνείται να εγκαταλείψει τις επιχειρήσεις του. Στις εκλογές του 2006 θα χάσει τις εκλογές από τον Πρόντι.
Λαός της Ελευθερίας (PdL)
Το 2007 δημιουργείται νέο κόμμα με πρωτοβουλία του FI και συνεργασία του AN, ο “Λαός της Ελευθερίας”(PdL),στο οποίο θα παρεισφρήσουν και άλλα μικρότερα κόμματα. Με το PDL ο Μπερλουσκόνι θα κυβερνήσει από το 2008 έως και το 2011, οπότε και θα παραιτηθεί υπό την πίεση σκανδάλων, ποινικών διώξεων και οικονομικής κρίσης της ευρωζώνης. Ο Φίνι, πρώην ηγέτης του AN τον είχε ήδη εγκαταλείψει το 2010 ιδρύοντας νέο κόμμα. Με την παραίτηση του, γραμματέας του PdL αναλαμβάνει ο Αντζελίνο Αλφάνο.
Στις αρχές Δεκεμβρίου του 2012, ο Μπερλουσκόνι αποσύρει την στήριξή του στην κυβέρνηση Μόντι, οδηγώντας την Ιταλία σε πρόωρες εκλογές. Οι εκλογές ήρθαν να διακόψουν τις συζητήσεις για την ψήφιση νέου εκλογικού νόμου, που θα απαγόρευε υποψηφιότητες με ποινικές καταδίκες.
Συμμετοχή στην οργάνωση Προπαγάνδα 2 (P2) – Πολλαπλές καταδίκες – Ενδείξεις για εμπλοκή με τη Cosa Nostra – Αδιανόητη κυριαρχία στα ιταλικά ΜΜΕ – Ερωτικά σκάνδαλα Και όμως ο Μπερλουσκόνι ηγείται των κεντροδεξιών για ακόμη μία φορά.
Συνασπισμός Κεντροδεξιάς
Προεκλογικά, το PdL συμμάχησε με τη “Λέγκα του Βορρά” του Ρομπέρτο Μαρόνι, με τη συμφωνία ο Μπερλουσκόνι να μείνει μακριά από την πρωθυπουργική καρέκλα, αλλά και με μικρότερα κόμματα όπως τα “Αδέλφια της Ιταλίας” και η “Δεξιά”. Υποψήφιος για την πρωθυπουργία είναι ο Αντζελίνο Αλφάνο. Ο συνδυασμός κατόρθωσε προεκλογικά να κλείσει σημαντικά τη ψαλίδα στην πρόθεση ψήφου, με την κεντροαριστερά του Μπερσανί να διατηρεί το προβάδισμα.
Προεκλογικό Πρόγραμμα
Ο Μπερλουσκόνι όπως και σε κάθε προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση όργωσε τα τηλεοπτικά πλατό των ιδιωτικών του σταθμών, θέτοντας τους δικούς του όρους στο προεκλογικό παιχνίδι. Υποσχέθηκε φοροαπαλλαγές, κατάργηση του φόρου ακινήτου του Μόντι και επιστροφή των καταβολών του 2012 (τις οποίες προθυμοποιείται να πληρώσει από την τσέπη του) και φυσικά αποτίναξη από την γερμανική ηγεμονία, γιατί όχι και έξοδο από το ευρώ. Μεταξύ άλλων το πρόγραμμα του περιλαμβάνει και συνταγματικές ρυθμίσεις για την ενίσχυση της πρωθυπουργικής εξουσίας.
$acb
#act
Beppe Grillo
$act
#acb
«Πολιτικοί παραδοθείτε, σας έχουμε περικυκλώσει. Δεν θα χρησιμοποιήσουμε βία, μόνο αγάπη”, δήλωνε προεκλογικά το πρόσωπο κλειδί των ιταλικών εκλογών, Μπέπε Γκρίλο. Κωμικός, blogger, πολιτικός ακτιβιστής (έχει οργανώσει πλήθος εκστρατειών με αποκορύφωμα τη “V-day” (Ημέρα Vaffanculo), αντισυστημικός, πολέμιος της κομματοκρατίας και του μπερλουσκονισμού.
Τίθεται ενάντια στις τράπεζες και την ευρωζώνη, μάχεται για την αμεσοδημοκρατία και την πολιτική των πολιτών, και καλεί σε συνεργασία των PIGS. Προτείνει κατώτατο μισθό στα 1000 ευρώ, παροχή επιδόματος ανεργίας 1.000 ευρώ για χρονικό διάστημα τριών ετών, δημοψήφισμα για το ευρώ και κατάργηση της κρατικής χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων. Ζητά να απαγορευτεί η συμμετοχή στο κοινοβούλιο οποιουδήποτε έχει καταδικαστεί και να καταργηθεί η δυνατότητα ανανέωσης της βουλευτικής θητείας. Ο Μπέπε Γκρίλο είναι ο ηγέτης του “Κινήματος 5 Aστέρων” (M5S), αν και προτιμά να προσδιορίζεται ως «εγγυητής» του.
Κωμικός, Blogger και Ακτιβιστής
Ο Γκρίλο ξεκίνησε τις εμφανίσεις του σε τηλεοπτικές εκπομπές στα τέλη του ‘70 και στη δεκαετία του ‘80 έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής μέσα από τη δική του εκπομπή, αν και καταδικάστηκε για ανθρωποκτονία από αμέλεια, έπειτα από εμπλοκή του σε τροχαίο δυστύχημα, στο οποίο έχασαν τη ζωή τους τρεις άνθρωποι. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Γκρίλο δεν έθεσε υποψηφιότητα στις εκλογές. Τη δεκαετία του ’90 μεταπήδησε στο θέατρο, κάνοντας περιοδείες ανά την Ιταλία με ιδιαίτερη επιτυχία.
Το 2005 ο Γκρίλο έστρεψε το ενδιαφέρον του σε θέματα όπως ο καταναλωτισμός και το περιβάλλον, τα οποία αναδείκνυε μέσω του προσωπικού του blog, ένα από τα διασημότερα στην Ιταλία.
Μέσα από αυτό οργάνωσε τις μεγάλες διαδηλώσεις δυσαρέσκειας του 2007-8 στις ιταλικές πλατείες, όπου και γεννήθηκε το M5S, ένα κίνημα ενάντια στην κομματοκρατία, που προκρίνει την online δημοκρατία, ως απάντηση στον εκφυλισμό της κομματικής εκπροσώπησης. «Θα προκαλέσουμε σοκ στο πολιτικό σύστημα.»
M5C – Η Πολιτική των Πολιτών
To M5C ιδρύθηκε το 2009 και είναι συνέχεια της κίνησης “Οι φίλοι του Μπέπε Γκρίλο”, με την οποία εμφανίστηκε το 2005. Πρόκειται για ένα ιδιόμορφο πολιτικό σχήμα, οι πολιτικές πρωτοβουλίες του οποίου γνωστοποιούνται αποκλειστικά μέσω της προσωπικής ιστοσελίδας του ηθοποιού. Οι υποψήφιοι του M5C για τις εκλογές επελέγησαν μέσω on-line ψηφοφοριών των διαπιστευμένων μελών του. Tα πέντε αστέρια του κινήματος συμβολίζουν την ενέργεια, τη συγκομιδή των απορριμμάτων, το νερό, τις κοινωνικές υπηρεσίες και το διαδίκτυο. «Το κίνημά μας είναι από μόνο του ένα πρόγραμμα, μια ιδέα που τελικό στόχο έχει οι πολίτες να αντικαταστήσουν τους επαγγελματίες πολιτικούς. Αυτή είναι η διαφορά μας από τα παραδοσιακά κόμματα που τα στελεχώνουν επαγγελματίες, έτοιμοι να εξυπηρετήσουν συνειδητά ή ασυνείδητα το παιχνίδι συμφερόντων των παρατάξεών τους».
«Οι εκλεγμένοι βουλευτές μας μετά τις εκλογές του Φεβρουάριου θα ορίσουν έναν εκπρόσωπο που θα μιλά στο όνομά τους και θα αλλάζει κάθε τρεις μήνες. Εμείς είμαστε πολίτες και ακόμη και οι βουλευτές θα είναι απλοί εκπρόσωποι των υπόλοιπων πολιτών. Οι πολίτες που αγκαλιάζουν το κίνημά μας οφείλουν φυσικά να αλλάξουν κάτι στη ζωή τους, να αποκτήσουν νέες συνήθειες, ακόμη και στον τρόπο με τον οποίο ψωνίζουν, να αποκτήσουν συνείδηση. Αλλιώς δεν θέλουμε την ψήφο τους. Δεν θέλουμε την ψήφο όσων κοιτούν την πολιτική από την κλειδαρότρυπα.», δήλωνε προεκλογικά.
Το M5S κατέβηκε στις εκλογές χωρίς συμμαχίες. «Τόσο η δεξιά όσο και η αριστερά χρεοκόπησαν. Βρίσκονται στην εξουσία εδώ και είκοσι πέντε χρόνια και αποτελούν το πραγματικό πρόβλημα της Ιταλίας.»
Αριστερός ή Δεξιός?
Ο ίδιος ο Γκρίλο, προεκλογικά, τοποθέτησε τον εαυτό του υπεράνω του δίπολου αριστεράς και δεξιάς. Δήλωσε πως το κίνημά του είναι κίνημα ιδεών και όχι ιδεολογιών και χαρακτήρισε τους οπαδούς του «συντηρητικούς επαναστάτες».
Ο υπεράνω Γκρίλο, ζητώντας στους νεοφασίστες της Κάζα Πάουντ να ενταχθούν στα ψηφοδέλτια του κινήματός του δήλωνε: «ο αντιφασισμός δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές μου» . Επιτέθηκε βίαια στα εργατικά συνδικάτα και παρά τις δεσμεύσεις του για μισθούς και συντάξεις δήλωσε ακόμη: «Κάθε μήνα, το κράτος πρέπει να καταβάλει 19 εκατ. ευρώ για τις συντάξεις και 4 εκατομμύρια μισθούς του δημοσίου… Το συγκεκριμένο status quo δεν είναι βιώσιμο. Μπορεί να υπάρχει μόνο με νέους φόρους οι οποίοι θα δημιουργούν νέες οφειλές.»
Ενώ οι θέσεις του γύρω από την οικολογία ή την τεχνολογία προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα προοδευτικό προφίλ, οι θέσεις του για τους μετανάστες ή τους ομοφυλόφιλους μόνο προοδευτικές δεν μπορούν να χαρακτηριστούν.
Η Ροσάνα Ροσάντα, ιστορική φιγούρα της ιταλικής αριστεράς, δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή της πως η στάση του Γκρίλο είναι «η κλασική δεξιά αντιπολιτική στάση».
Λαϊκιστής
«Δείξτε μας εμπιστοσύνη και μέσα σε δυο χρόνια θα αλλάξουμε την χώρα.»
Ο Γκρίλο έχει χαρακτηριστεί από φασίστας και δημαγωγός μέχρι επαναστάτης και επικίνδυνος αναρχικός. Ο ίδιος δηλώνει περήφανος που είναι λαϊκιστής, αφού θέλει να δώσει στο λαό την εξουσία!
Ο Γκρίλο έχει δεχτεί έντονες κριτικές για το πρόγραμμά του, που εκφράζει τη δικαιολογημένη δυσφορία του ιταλικού λαού, αφήνοντας όμως πολλά κενά αναφορικά με τις προτεινόμενες λύσεις. Συχνή είναι και η κριτική στις σκηνοθετημένες εμφανίσεις και το έντονα θεατρικό του ύφος. Αρνείται το στημένο διάλογο των τηλεοπτικών αντιπαραθέσεων, ωστόσο το προφίλ του είναι δημιουργία των επικοινωνιολόγων της εταιρείας Casaleggio.
Στις έντονες κριτικές που έχει δεχτεί για τη μεγάλη προσωπική του περιουσία και την σπάταλη ζωή του, δηλώνει πως έχει πουλήσει τη Ferrari και το πολυτελές του σκάφος , αλλάζοντας μια για πάντα τρόπο ζωής.
Πολλοί είναι και εκείνοι που χαρακτηρίζουν το M5C ως ένα απολύτως αρχηγικό και προσωποκεντρικό κόμμα. Ενδεικτικές είναι οι μαζικές διαγραφές των όποιων διαφωνούντων καθώς επίσης και το γεγονός ότι ο ίδιος έχει κατοχυρώσει τα πνευματικά δικαιώματα του ονόματος και των συμβόλων του κινήματος των Πέντε Αστέρων.
$acb
#act
Mario Monti
$act
#acb
«Μετά τόσες θυσίες για να μην γίνουμε Ελλάδα, θα αφήνατε την πατρίδα στα χέρια του Μπερλουσκόνι ή της Αριστεράς;»
Ο Μάριο Μόντι, πανεπιστημιακός και οικονομολόγος, υπηρέτησε ως Ευρωπαίος Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Υπηρεσιών, Τελωνείων και Φορολογίας (1995-9) και στη συνέχεια ως Ευρωπαίος Επίτροπος Ανταγωνισμού (1999-2004) (επί Πρόντι και Μπερλουσκόνι).
Ο Μόντι συμμετέχει σε πλήθος think tanks, όπως είναι η Τριμερής Επιτροπή του Ροκεφέλερ και το Bilderberg, ενώ έχει διατελέσει σύμβουλος της Goldman Sachs, της Coca Cola και της Moody’s.
Η Κυβέρνηση των Τεχνοκρατών
Το Νοέμβριο του 2011 ο Μόντι κλήθηκε από τον Πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας, Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, και ανέλαβε πρωθυπουργός με νέα κυβέρνηση τεχνοκρατών, έπειτα από την παραίτηση του Μπερλουσκόνι, ενώ τον ίδιο μήνα διορίστηκε από το Ναπολιτάνο ισόβιος γερουσιαστής. Ο Μόντι διατέλεσε και Υπουργός Οικονομίας της νέας κυβέρνησης, ενώ κανένα μέλος του υπουργικού συμβουλίου δεν ήταν εκλεγμένο. Παρότι η απόφαση για διορισμό τεχνοκρατικής κυβέρνησης ήταν προσωπική επιλογή του Ναπολιτάνο, η ιταλική Γερουσία καθώς και η ιταλική Βουλή των Αντιπροσώπων της έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης, με μόνη εξαίρεση τη Λέγκα του Βορρά.
Η κυβέρνηση του Μόντι προώθησε μία σειρά μέτρων λιτότητας και μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας (όπως το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων), προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και των εργατικών συνδικάτων. Το Δεκέμβριο του 2012 το PdL απέσυρε την στήριξη του στο Μόντι, με τον Αλφάνο να δηλώνει: «Η εμπειρία της κυβέρνησης Μόντι ολοκληρώθηκε. Δεν τηρήθηκαν οι δεσμεύσεις για την μεταρρύθμιση σχετικά με την ποινική ευθύνη των δικαστικών και για ένα νέο νόμο που έπρεπε να ρυθμίζει τις τηλεφωνικές παρακολουθήσεις με δικαστική εντολή». Ο Μόντι παραιτείται και λίγες μέρες μετά ανακοινώνει τη συμμετοχή του στις εκλογές με το νέο εγχείρημα “Επιλογή Πολιτών” (SC). Μέχρι σήμερα και εν αναμονή της καινούριας κυβέρνησης, ο Μόντι παραμένει υπηρεσιακός πρωθυπουργός.
Επιλογή Πολιτών (SC)
«Η Επιλογή Πολιτών γεννήθηκε για να δώσει προοπτική σε εκατομμύρια Ιταλούς που θέλουν να αλλάξουν τη χώρα. Είναι η ώρα να ξαναγίνουμε ένα μεγάλο έθνος.» Ο Μόντι, κάνοντας συχνά παραλληλισμούς με την κατάσταση στην Ελλάδα, τόνισε προεκλογικά την ανάγκη να συνεχιστούν οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες για την έξοδο από την κρίση, με έμφαση στην ανάπτυξη. Μίλησε ακόμα για μέτρα κατά της διαφθοράς και της σπατάλης, μείωση των βουλευτών, συγκράτηση των δημοσίων δαπανών και ρυθμίσεις στον εργατικό νόμο.
Οι Συμμαχίες
Το SC (στο οποίο έχει ενσωματωθεί και το κίνημα του Μοντετζέμολο, ιδιοκτήτη της Ferrari), κατεβαίνει ανεξάρτητο στην εκλογή για τη Γερουσία, ενώ για την Κάτω Βουλή συμμαχεί με τον Φίνι (“Μέλλον και Ελευθερία”) και τον πρώην Χριστιανοδημοκράτη Καζίνι (“Ένωση Κέντρου”), δημιουργώντας στην ουσία έναν ακόμη κεντροδεξιό πόλο.
$acb
$ac
Ιταλικό κοινοβούλιο – Εκλογικό σύστημα – Εκλογές
Το σύνταγμα της Ιταλίας του 1948 καθιέρωσε το Κοινοβούλιο δύο νομοθετικών σωμάτων (Parlamento), που αποτελείται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων (camera dei Deputati) και τη Γερουσία (Senato della Repubblica), ενός χωριστού δικαστικού σώματος, και ενός εκτελεστικού. Παρακάτω θα βρείτε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζεται για το σύστημα αλλά και τα αποτελέσματα της τελευταίας εκλογικής αναμέτρησης.
#ac
#act
Εκλογικός Νόμος
$act
#acb
Βουλή των Αντιπροσώπων και Γερουσία
Το Ιταλικό Κοινοβούλιο είναι ένα διθάλαμο νομοθετικό σώμα με 945 εκλεγμένα μέλη. Αποτελείται από τη Κάτω Βουλή, που είναι και η Βουλή των Αντιπροσώπων με 630 μέλη και την Άνω Βουλή, τη Γερουσία με 315 εκλεγμένα μέλη και ένα μικρό αριθμό ισόβιων γερουσιαστών. Και τα δύο σώματα έχουν τις ίδιες αρμοδιότητες και τις ίδιες εξουσίες, αν και δεν συνέρχονται ποτέ από κοινού, με εξαίρεση περιπτώσεις ορισμένες από το Σύνταγμα. Η κυβέρνηση χρειάζεται ψήφο εμπιστοσύνης και από τις δύο βουλές.
Εκλογικός Νόμος του 2005
Ο εκλογικός νόμος που βρίσκεται σε ισχύ από το 2005 βασίζεται στην εκπροσώπηση με λίστα κόμματος, με μια σειρά ορίων για να ενθαρρυνθούν τα κόμματα να δημιουργήσουν συνασπισμούς. Η Ιταλία διαιρείται σε 26 εκλογικές περιφέρειες για την Βουλή των Αντιπροσώπων και σε 20 για τη Γερουσία, ενώ το εκλογικό σύστημα λειτουργεί στην Κάτω Βουλή σε εθνική βάση ενώ στη Γερουσία σε περιφερειακή, περιπλέκοντας ιδιαίτερα το εκλογικό αποτέλεσμα. Ο εκλογικός νόμος του 2005 προβλέπει bonus πλειοψηφίας – τουλάχιστον το 55% των εδρών – για τον συνασπισμό που κερδίζει τις περισσότερες ψήφους σε εθνικό επίπεδο στην Κάτω Βουλή και σε περιφερειακό στη Γερουσία – ενώ οι υπόλοιπες έδρες μοιράζονται αναλογικά. Το μπόνους χαρίζει την αυτοδυναμία στον πρώτο συνασπισμό της Κάτω Βουλής, ενώ στη Γερουσία διαφορετικοί συνασπισμοί μπορούν να ευεργετηθούν σε διαφορετικές περιφέρειες. Τα όρια εισόδου στην Κάτω Βουλή είναι το 4% για τα ανεξάρτητα κόμματα και το 10% για συνασπισμούς, ενώ στη Γερουσία το 8% και το 20% αντίστοιχα.
Ο νόμος έχει δεχτεί ευρεία κριτική από τα ιταλικά κόμματα και τα μέσα, ενώ ο ίδιος ο δημιουργός του, Ρομπέρτο Καλντερόλι, υπουργός της Λέγκας του Βορρά επί Μπερλουσκόνι, τον χαρακτήρισε «βρωμιά» λίγους μήνες μετά την υιοθέτησή του με την συμφωνία μόνο της μπερλουσκονικής κεντροδεξιάς. «Εγώ τον έφτιαξα, αλλά είναι μια μαλακία». Οι εκλογές του 2006 θα βρουν τον Μπερλουσκόνι ηττημένο, αλλά ο νόμος θα παραμείνει σε ισχύ, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στο σημερινό πολιτικό αδιέξοδο της Ιταλίας.
$acb
#act
Εκλογικό αποτέλεσμα: Βουλή των αντιπροσώπων
$act
#acb
Συνασπισμός Μπερσάνι: συγκέντρωσε το 29,55% των ψήφων (με το PD στο 25,42% και το Sel στο 3,2%), έλαβε 340 έδρες – κερδίζοντας το μπόνους των εδρών για 124.958 ψήφους
Συνασπισμός Μπερλουσκόνι: συγκέντρωσε το 29,18% (με το PdL στο 21,56% και τη LN στο 4,08%), έλαβε 124 έδρες
M5S (Γκρίλο): συγκέντρωσε το 25,55% των ψήφων και έλαβε 108 έδρες – 1ο κόμμα
Συνασπισμός Μόντι: συγκέντρωσε το 10,56% (με το SC στο 8,3%) και έλαβε 45 έδρες
» Αναλυτικά τα αποτελέσματα για την Κάτω Βουλή από το ιταλικό Υπ. Εσωτερικών:
$acb
#act
Εκλογικό αποτέλεσμα: Γερουσία
$act
#acb
Συνασπισμός Μπερσάνι: συγκέντρωσε το 31,63% των ψήφων (με το PD στο 27,43% και το Sel στο 2,97%), έλαβε 113 έδρες.
Συνασπισμός Μπερλουσκόνι: συγκέντρωσε το 30,72% (με το PdL στο 22,3% και τη LN στο 4,33%), έλαβε 116 έδρες – αν και συγκέντρωσε 280.577 λιγότερες ψήφους προτίμησης από τον συνασπισμό του Μπερσάνι.
M5S (Γκρίλο): συγκέντρωσε το 23,79% των ψήφων και έλαβε 54 έδρες.
SC (Μόντι): συγκέντρωσε το 9,13% των ψήφων και έλαβε 18 έδρες.
Στη Γερουσία κανένας συνασπισμός δεν κέρδισε την πλειοψηφία των 158 εδρών, ενώ ο Μπερλουσκόνι ελέγχοντας δυνατές περιφέρειες όπως είναι η Σικελία και η Λομβαρδία, κατάφερε να συγκεντρώσει περισσότερες έδρες με λιγότερες ψήφους.
» Αναλυτικά τα αποτελέσματα για τη Γερουσία από το ιταλικό Υπ. Εσωτερικών:
Τα αποτελέσματα θεωρήθηκαν ανατρεπτικά, καθώς ακόμη και οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έδιναν σαφώς μικρότερα ποσοστά στον Γκρίλο (με ένα Μ.Ο. στο 16%) και μεγαλύτερα ποσοστά στον Μόντι (με Μ.Ο το 13,6%) αλλά και τον Μπερσάνι, που ήταν το φαβορί της αναμέτρησης.
Ο Μόντι δεν κατάφερε να ξεπεράσει το 10%, ενώ ο Γκρίλο στέφθηκε ο μεγάλος νικητής, με 1 στους 4 Ιταλούς να ψηφίζει το M5S. Μπερσάνι και Μπερλουσκόνι δεν μπόρεσαν να χαρούν την περιορισμένη νίκη τους, καθώς το PD σημείωσε πτώση 8% σε σχέση με το 2008, και το PdL 18%.
Σύμφωνα με τον εκλογικό αναλυτή Μανχάιμερ, στις εκλογές του Φλεβάρη μετακινήθηκαν 16 εκατομμύρια ψήφοι, με τον Γκρίλο να αφαιρεί ψήφους από όλα τα κόμματα.
Το 20% των ψηφοφόρων του Γκρίλο απείχε από τις προηγούμενες εκλογές, ένα 16% ψήφισε για πρώτη φόρα, ενώ ένα ακόμη 16% είναι πρώην ψηφοφόροι του Μπερσάνι.
Το PD του Μπερσάνι υπολογίζεται πως έχασε 4-6 εκατομμύρια ψηφοφόρους, ενώ ο Μπερλουσκόνι έχασε σχεδόν τους μισούς του εκλογείς. Να σημειωθεί βέβαια ότι λίγους μήνες πριν οι δημοσκοπήσεις τον ήθελαν στο 10%, γεγονός που επιβεβαιώνει μια κάποια νίκη, που χαρακτηρίστηκε και «νεκρανάσταση».
Μεγάλος χαμένος ο Μόντι, που σύμφωνα με αναλυτές έχασε ψήφους κατά τη διάρκεια της κακής προεκλογικής του εκστρατείας, προχωρώντας σε τελείως λανθασμένες συμμαχίες.
Χαμένη βγήκε και η αριστερά, με το Sel να συγκεντρώνει πολύ χαμηλό ποσοστό και την “Επανάσταση Πολιτών” (RC) του Αντονίνο Ινγκρόια να παραμένει εκτός βουλής.
$acb
#act
Οι Αντιδράσεις
$act
#acb
Γκρίλο: To τέλος της Τρίτης Δημοκρατίας – Το Μ5S δεν πρόκειται να συμμαχήσει με κανέναν, όπως τόνιζε πάντοτε – Εμείς θα δώσουμε τις μάχες μας, με ιδιαίτερα σκληρό τρόπο. Όποιος θέλει, ας μας ακολουθήσει – Όχι στις συμμαχίες
Για Μπερσάνι: Είναι ένας ζωντανός-νεκρός που κατάφερε κερδίζοντας να χάσει
Για Μπερλουσκόνι: Η ψήφος στο Μπερλουσκόνι είναι πραγματικά ένα έγκλημα κατά του γαλαξία.
Μπερσάνι: Πρώτα το πρόγραμμα και μετά οι συμφωνίες – Ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του – Άνοιγμα στον Γκρίλο, Όχι από τον Βεντόλα (SeL) στον Μπερλουσκόνι.
Τώρα οι βουλευτές και γερουσιαστές του Γκρίλο πρέπει να μας πουν τι θέλουν να κάνουν για την χώρα.
Μπερλουσκόνι: Η Ιταλία πρέπει να κυβερνηθεί, όλα τα κόμματα πρέπει να θυσιάσουν κάτι – Τα αποτελέσματα των εκλογών αντικατοπτρίζουν την λαϊκή δυσαρέσκεια με τα μέτρα λιτότητας του Μόντι – Ναι σε συνεργασία με Μπερσάνι, Όχι σε συνεργασία με Μοντι.
Mόντι: Tο αποτέλεσμά μας είναι ικανοποιητικό… Είμαι πολύ ευχαριστημένος, λαμβάνοντας υπόψη το ότι η λίστα και η συμμαχία μας δημιουργήθηκαν στις 4 Ιανουαρίου. Πέρασαν πενήντα ημέρες και κερδίσαμε τρία εκατομμύρια διακόσιες χιλιάδες ψηφοφόρους, χωρίς να διαθέτουμε μέσα και υποδομές – Ναι σε φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση συνεργασίας.
$acb
$ac
Η επόμενη ημέρα
Μετά την τελευταία εκλογική αναμέτρηση η Ιταλία βυθίζεται σταδιακά όλο και βαθύτερα στην ακυβερνησία και όλη η Ευρώπη στρέφει το βλέμμα της στις εξελίξεις εκεί. Μπορεί η Κύπρος να έκλεψε τα φώτα της δημοσιότητας τις τελευταίες ημέρες αλλά το μέλλον της ευρωζώνης περνάει και μέσα από την Ιταλία.
#ac
#act
Πολιτικό Αδιέξοδο και Εσωκομματικά Προβλήματα
$act
#acb
Η εκλογή των Προέδρων του Κοινοβουλίου
Τρεις βδομάδες μετά τις εκλογές, το νέο ιταλικό κοινοβούλιο συνεδριάζει για πρώτη φορά στις 15 Μαρτίου, με τη χώρα να παραμένει σε καθεστώς ακυβερνησίας, καθώς δεν έχει επιτευχθεί καμία συμφωνία συνεργασίας. Στις 16/3 νέα πρόεδρος της ιταλικής Βουλής εξελέγη η Λάουρα Μπολντρίνι του SeL και μέχρι πρότινος εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ιταλία. Με οριακή πλειοψηφία πρόεδρος της ιταλικής Γερουσίας εξελέγη ο πρώην εθνικός εισαγγελέας κατά της μαφίας, Πιέτρο Γκράσο, και αυτός προερχόμενος από τον συνασπισμό του Μπερσάνι.
$acb
#act
Η ενόχληση του Μόντι
$act
#acb
Η κεντρώα συμμαχία του Μάριο Μόντι αρνήθηκε να στηρίξει τους κεντροαριστερούς υποψήφιους, καθώς όπως υποστηρίζεται ο Μόντι ήθελε έτσι να δείξει την ενόχληση του για την έκκληση του Ναπολιτάνο να μην θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία της Γερουσίας και να παραμείνει υποψήφιος πρωθυπουργός.
Ο Μόντι θα δηλώσει ακόμη: Καμία από τις πολιτικές δυνάμεις που πέτυχαν καλό αποτέλεσμα στις εκλογές, συμπεριλαμβανομένου του κινήματος Πέντε Αστέρων, δεν είναι σε θέση να λύσει τα προβλήματα της χώρας—ούτε κατά διάνοια. Μπροστά στο ενδεχόμενο αντιευρωπαϊκής κυβέρνησης ζητά νέα προσφυγή στις κάλπες.
$acb
#act
Η οργή του Γκρίλο
$act
#acb
Η εκλογή του Γκράσο προκάλεσε εντάσεις στο κίνημα των M5S, με τον Γκρίλο να ανακαλεί στην τάξη τους τουλάχιστον 10 γερουσιαστές του, που αποφάσισαν να στηρίξουν την υποψηφιότητα της κεντροαριστεράς του Μπερσάνι. Οι γερουσιαστές των Πέντε Αστέρων που εξελέγησαν στην Σικελία, είχαν δηλώσει, ήδη, πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία, ότι «δεν γινόταν να μην στηρίξουν Γκράσο, διότι, διαφορετικά, δεν θα μπορούσαν, πλέον, να αντικρίσουν τους εκλογείς τους». Ο Γκρίλο θα επιμείνει πως επρόκειτο απλά για μια εξαίρεση, στέλνοντας σαφές μήνυμα για την ψήφο εμπιστοσύνης στον Μπερσάνι (την ώρα που υπάρχουν φωνές μέσα στο κίνημα, που ζητούν διάλογο με την κεντροαριστερά).
Είχε προηγηθεί η πρόταση συνεργασίας του Μπερσάνι στον Γκρίλο, προσφέροντας του μέχρι και την προεδρία της βουλής, την οποία ο τελευταίος είχε απορρίψει χαρακτηρίζοντάς την «πολιτική παρενόχληση» διανθισμένη με «απρεπείς προτάσεις».
Ο Γκρίλο δηλώνει όσο πιο κατηγορηματικά μπορεί πως το M5S δεν πρόκειται να στηρίξει καμία κυβέρνηση, αλλά μόνο συγκεκριμένα νομοσχέδια, ενώ ζητά και εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, καθώς είναι το πρώτο κόμμα στις προτιμήσεις του λαού.
Οι προγραμματικές δεσμεύσεις, στις οποίες επιμένει είναι το δημοψήφισμα για το ευρώ, ο έλεγχος των περιουσιακών στοιχείων των βουλευτών, η κατάργηση της φορολόγησης του σπιτιού ιδιοκατοίκησης, η κατάργηση της δημόσιας. χρηματοδότησης των κομμάτων και η ενίσχυση της δημόσιας υγείας και παιδείας.
$acb
#act
Τα μπλεξίματα του Μπερλοσκούνι
$act
#acb
Ο Μπερλουσκόνι μετεκλογικά καταδικάστηκε για αποκάλυψη απόρρητων πληροφοριών (με ποινή φυλάκισης) για συνομιλία που είχε παραδώσει στον αδερφό του, ιδιοκτήτη της Il Giornale. Το ίδιο διάστημα εισήχθη σε κλινική, σε σουίτα 200τμ, επικαλούμενος πρόβλημα στο μάτι του (επιπεφυκίτιδα!) και αιτούμενος αναβολή των εκκρεμών του υποθέσεων. Γερουσιαστές του PdL διαδήλωσαν έξω από το δικαστήριο του Μιλάνο, με το Μπερλουσκόνι να τους ζητά να μην το επαναλάβουν «διότι έχει και είχε ανέκαθεν μεγάλο σεβασμό στους κρατικούς θεσμούς».
Το PdL του Μπερλουσκόνι προχώρησε σε προτάσεις συνεργασίας στον Μπερσάνι, ζητώντας την επόμενη προεδρία της Ιταλικής Δημοκρατίας. Αφού καμία τέτοια πρόταση δεν έγινε αποδεκτή, ο Αλφάνο δήλωσε πως το κόμμα του θέλει άμεσα εκλογές.
$acb
#act
Το Πρόγραμμα του Μπερσάνι και η Διερευνητική Εντολή
$act
#acb
Ο Μπερσάνι παρουσίασε σχέδιο οκτώ σημείων για τη διακυβέρνηση της Ιταλίας, με κεντρικό άξονα την ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας για να σπάσουν «τα δεσμά της λιτότητας». Η πλατφόρμα που παρουσίασε προβλέπει αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, θέσπιση ασυμβίβαστου μεταξύ πολιτικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας, παροχή ιταλικής ιθαγένειας σε παιδιά μεταναστών που γεννιούνται στην Ιταλία, νομική αναγνώριση ομοφυλόφιλων ζευγαριών που συμβιώνουν, αναδιάρθρωση της υπηρεσίας είσπραξης οφειλών προς το Δημόσιο, στήριξη της δημόσιας παιδείας και μείωση του αριθμού αλλά και των αποδοχών βουλευτών και γερουσιαστών.
Στις 22 Μαρτίου ο Μπερσάνι έλαβε διερευνητική εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας. Αν δεν τα καταφέρει, υπάρχει πιθανότητα να τεθεί θέμα επανανομιμοποιήσης της ηγεσίας, με τον Ρέντσι (παλιός αντίπαλος του για το χρίσμα της κεντροαριστεράς) να περιμένει την κατάλληλη ευκαιρία για την επόμενη κίνηση. Προς το παρών o Ρέντσι αμφισβητεί ανοικτά την στρατηγική του κόμματος, κάνοντας λόγο για ανάγκη μεταμόρφωσης του PD, αν και επιμένει πως είναι πιστός στον Μπερσάνι.
Στις 28 Μαρτίου ο Μπερσάνι επισκέφτηκε τον Πρόεδρο Ναπολιτάνο και τον ενημέρωσε ότι οι προσπάθειές του για σχηματισμό κυβέρνησης δεν απέδωσε καρπούς.
$acb
$ac