«Η δημοσιονομική προοπτική για το 2013-14 συνεχίζει να υπόκειται σε μεγάλη αβεβαιότητα», επισημαίνεται στην έκθεση της Κομισιόν, η οποία εξηγεί πως πολλές πληρωμές φόρων μεταφέρθηκαν στο δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Η Κομισιόν επισημαίνει πως η Ελλάδα συνεχίζει να σημειώνει συνολική πρόοδο, έστω και αργή, βάσει του δεύτερου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, ωστόσο σημειώνει πως έχουν υπάρξει αρκετές καθυστερήσεις. Σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί στο σκέλος της δημοσιονομικής προσαρμογής και στην ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.

Το περίγραμμα των νέων μέτρων
Αφήνει ορθάνοικτο το παράθυρο για αναβολή του νέου φόρου των ακινήτων αν η κυβέρνηση δεν ετοιμαστεί εγκαίρως. Κάνει λόγο για ένα πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων “μαμούθ” για το 2014 (3,5 δισ. ευρώ σε έναν χρόνο με τον φετινό στόχο να περιορίζεται από τα 2,5 δισ. ευρώ στο 1,6 δισ. ευρώ) και με “ενέσεις” από τιτλοποίηση ακινήτων.
 
Καταγράφει επίσης δημοσιονομικό κενό 4 δισ. ευρώ το 2005-2016 και χρηματοδοτικό κενό 3,8 δισ. ευρώ, ενώ αποκαλύπτει δεκάδες προαπαιτούμενα που πρέπει να γίνουν τον Αύγουστο και τους επόμενους μήνες για την απελευθέρωση επαγγελμάτων, αγορών, στις τράπεζες, στις αποκρατικοποιήσεις. 
 


Αφήνει ανοικτό “παράθυρο” επίσης για πρόσθετες απολύσεις – αποχωρήσεις, οι οποίες θα αποφασισθούν τον Σεπτέμβριο και κάνει λόγο για 11.000 “βάση” αποχωρήσεων μέσω διαθεσιμότητας σε ειδικό πίνακα με τα κριτήρια επίδοσης.

 
Η τρόικα δέχεται σύμφωνα με το αναθεωρημένο μνημόνιο, εναλλακτικά μέτρα για την επιβολή του τέλους 2 τοις χιλίοις στους ελεύθερους επαγγελματίες από το 2014, αλλά και για τις παρεμβάσεις στο μισθολόγιο των ενστόλων. Ωστόσο, αναφέρεται ρητά ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να προσδιορίσει υποκατάστατα μέτρα για να κλείσει το “δημοσιονομικό κενό” που δημιουργείται το 2014.

Μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις

Περαιτέρω ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, με στόχο τη δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας και μείωση της απασχόλησης, οριστικοποίηση του νέου θεσμικού πλαισίου για τον κατώτατο μισθό και περαιτέρω αναθεώρηση του ρυθμιστικού πλαισίου των εργασιακών σχέσεων, προβλέπει μεταξύ άλλων το νέο Μνημόνιο στο σκέλος για τα εργασιακά. 
 
Το κείμενο της Τρόικας προβλέπει ότι η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να εξασφαλίσει ότι η παρέμβασή της στον νέο κατώτατο μισθό θα πρέπει να επιφέρει ισορροπία μεταξύ της προστασίας της απασχόλησης και τη μείωση της ανεργίας. 
 
Παράλληλα, ξεκαθαρίζεται ότι οι ελληνικές αρχές σχεδιάζουν «περαιτέρω αναθεώρηση του ρυθμιστικού πλαισίου των εργασιακών». 
 
Αιχμή της νέας παρέμβασης αποτελεί η αλλαγή στο καθεστώς των ομαδικών απολύσεων που ήδη, έχει προεξοφλήσει ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης, μετά τη συνάντησή του με την Τρόικα στις αρχές του μήνα. Στο νέο κείμενο αναφέρεται  ότι η αλλαγή στις ομαδικές απολύσεις, είναι μία μόνο παρέμβαση από αυτές που σχεδιάζονται, με στόχο τις αλλαγές στις υφιστάμενες εργασιακές ρυθμίσεις και σκοπό αφενός την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και αφετέρου την ευθυγράμμιση της Ελλάδας με τις βέλτιστες πρακτικές, ιδίως σε άλλες χώρες της Ε.Ε. 
 
Παράλληλα, επαναλαμβάνεται η παλιά μνημονιακή δέσμευση για μείωση του μη μισθολογικού κόστους εργασίας μέσα από τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών. 
 
Στο νέο Μνημόνιο αναφέρεται ότι η  πολύ υψηλή ανεργία, δεν είναι ένα θέμα που αφορά μόνον τις  μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Επισημαίνεται δε, ότι οι προσπάθειες προσαρμογής που λαμβάνονται σε διάφορους άλλους τομείς, θα πρέπει να οδηγούν σε αύξηση της ζήτησης εργατικού δυναμικού και να υποστηρίζει τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Αυτό απαιτεί μεταξύ άλλων, και επαυξημένη ευελιξία στην αγορά εργασίας. 

Ρίσκα και φόβοι για νέα ελλείμματα

Η Επιτροπή αναγνωρίζει πως έχουν υλοποιηθεί σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, μεταξύ άλλων στο χώρο της υγείας και στο άνοιγμα επαγγελμάτων, ωστόσο τονίζει πως χρειάζεται να γίνουν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις σε πολλούς άλλους τομείς, όπως η διοικητική μεταρρύθμιση, η ενέργεια, η δικαιοσύνη και βελτιώσεις στο επιχειρηματικό περιβάλλον.


Στην έκθεση αναφέρεται, μεταξύ άλλων, πως οι μακροοικονομικές προοπτικές παραμένουν εν γένει αμετάβλητες σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση και πως οι δημοσιονομικές εξελίξεις είναι σε γενικές γραμμές στη σωστή τροχιά. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι η αποστολή της τρόικας εντόπισε νέα ελλείμματα, ειδικά στον τομέα της υγείας, που απειλούν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για πρωτογενές ισοζύγιο το 2013 και 2014.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, το νέο αυτό δημοσιονομικό έλλειμμα οφείλεται σε υπερβάσεις δαπανών στον τομέα της υγείας, σε καθυστερήσεις στην έκδοση φόρων ακινήτων, σε μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές και στην απουσία εφαρμογής ορισμένων μέτρων.
Κίνδυνος για νέες “τρύπες” και το 2013
 
Η Επιτροπή στην έκθεσή της αναφέρει ότι υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα γύρω από τις δημοσιονομικές προοπτικές. Το 2013, η σημαντική καθυστέρηση είσπραξης φορολογικών εσόδων και μετάθεσή τους στο δεύτερο μισό του έτους δημιουργεί τον κίνδυνο το ποσοστό συλλογής να είναι χαμηλότερο του εκτιμώμενου στο πλαίσιο του προγράμματος εξαιτίας των περιορισμών ρευστότητας.
 
Αυτή η χρονική μετάθεση αντανακλά τις πολλαπλές εκκαθαρίσεις φόρων ακινήτων στο β’ εξάμηνο του έτους, καθώς και την καθυστερημένη συλλογή φόρων εισοδήματος εξαιτίας των παρατάσεων που δόθηκαν για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.
 
Επιπλέον, η κατάρτιση και παρακολούθηση εξόδων του κοινωνικού προϋπολογισμού παραμένει μη ικανοποιητική, εγείροντας σημαντική αβεβαιότητα όσον αφορά τη συλλογή των φόρων και την υπέρβαση δαπανών.
 
Με βάσει τα παραπάνω, η Κομισιόν συμπεραίνει πως τα έσοδα από την είσπραξη φόρων σε δόσεις που θεσπίστηκε πρόσφατα αλλά και την έκτακτη εισφορά κοινωνικής αλληλεγγύης είναι πιθανό να αποκλίνουν από τους στόχους του προγράμματος. Η αβεβαιότητα θα υποχωρήσει μόνο όταν τα μέτρα αυτά αρχίσουν να αποφέρουν έσοδα αργότερα μέσα στο έτος.

Βραδεία Πρόοδος

Η χώρα έχει κάνει συνολική πρόοδο, έστω και βραδεία, κυρίως στη δημοσιονομική προσαρμογή και στην ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τεσσάρων μεγάλων τραπεζών, τονίζει η έκθεση της Κομισιόν, η οποία συνοδεύεται από το MoU, το οποίο ορίζει τις απαιτήσεις της Κομισιόν για την εκταμίευση των επόμενων δόσεων.

 
Οι μακροοικονομικές προοπτικές, αναφέρεται, παραμένουν εν γένει αμετάβλητες σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση και οι δημοσιονομικές εξελίξεις είναι σε γενικές γραμμές στη σωστή τροχιά. Ωστόσο, σημειώνεται ότι η αποστολή της τρόικας αρχικώς εντόπισε νέα ελλείμματα, ειδικά στον τομέα υγείας, που απειλούν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για πρωτογενές ισοζύγιο το 2013 και το 2014.
 
Το νέο δημοσιονομικό έλλειμμα οφείλεται σε υπερβάσεις δαπανών στον τομέα της υγείας, σε καθυστερήσεις στην έκδοση φόρων ακινήτων, σε μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές και στην απουσία εφαρμογής ορισμένων μέτρων. Η κυβέρνηση έχει εντοπίσει τα απαραίτητα μέτρα που πρέπει να υιοθετήσει για να εξασφαλίσει τους στόχους.
 
Τα αυξημένα δημόσια έσοδα και η μεταρρύθμιση της μη αποδοτικής είσπραξης εσόδων αποτελούν τις βασικές προτεραιότητες, τονίζεται στην έκθεση.
 
Η Κομισιόν τονίζει ότι ο κίνδυνος εφαρμογής του προγράμματος παραμένει σημαντικός. Ο βασικός αφορά την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τα κατεστημένα συμφέροντα. Επιπλέον, η ανάκαμψη της οικονομίας εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τα προβλήματα που προκάλεσε η μεγάλη ύφεση το 2013 και η αδύναμη οικονομική ανάπτυξη στην ευρωζώνη.
 
Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν επίσης κάποια “θετικά ρίσκα”. Συγκεκριμένα, η διαρκής ισχυρή εφαρμογή της πολιτικής μπορεί να βοηθήσει στην άρση της αβεβαιότητας και να παρακινήσει ταχύτερη επιστροφή των επενδύσεων, κυρίως των ξένων. Θα μπορούσε επίσης να υπάρξει κάποιος ισχυρότερος αντίκτυπος από την ένεση ρευστότητας που αναμένεται από την εκκαθάριση των οφειλών του Δημοσίου, τα προγράμματα δημόσιων έργων και την πιο δυναμική τουριστική σεζόν.
 
Τα προαπαιτούμενα για τη δόση του Οκτωβρίου
 
Η Ελλάδα θα πρέπει να ολοκληρώσει τέσσερις ενέργειες έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, οπότε και επανέρχεται η τρόικα για τη νέα αξιολόγηση του προγράμματος προκειμένου να πάρει την επόμενη υποδόση.
 
1) Ειδικότερα, έως τα τέλη Αυγούστου, θα πρέπει να έχει αποφασίσει την αναδιάρθρωση μέσω σημαντικής μείωσης προσωπικού και εγκαταστάσεων των εταιριών ΕΛΒΟ, ΕΑΣ και Λάρκο, σε ευθυγράμμιση και με την κοινοτική νομοθεσία για τις κρατικές ενισχύσεις, με στόχο την ιδιωτικοποίηση ή το κλείσιμο των μονάδων.
 
Οι αποφάσεις θα πρέπει να είναι οριστικές και θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2013.
 
2) Ακόμη, η κυβέρνηση θα πρέπει να επιβεβαιώσει τις ανεξόφλητες οφειλές φορέων της Γενικής Κυβέρνησης σε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, καθώς και να αποπληρώσει όλες τις μη αμφισβητούμενες οφειλές εντός του Αυγούστου.
 
3) Μία ακόμη εκκρεμότητα είναι ο ορισμός των 12.500 δημοσίων υπαλλήλων που θα υπαχθούν στο θεσμό της κινητικότητας.
 
4) Τέλος, θα πρέπει να αναθεωρηθεί με νομοθετική πράξη ο Κώδικας περί Δικηγόρων (Ν. 3026/1954), με στόχο την απελευθέρωση του επαγγέλματος.
 
Οι κίτρινες κάρτες
 
Το δημοσιονομικό κενό. Το δημοσιονομικό κενό υπολογίζεται σε περίπου 4 δισ. ευρώ και το χρηματοδοτικό, όπως είναι γνωστό σε 3,8 δισ. ευρώ και προκύπτει από το 2014. Αυτές οι προβλέψεις μάλιστα, στηρίζονται στην υπόθεση ότι θα υπάρξει σημαντική πρόοδος στην ικανότητα τόσο της φορολογικής διοίκησης όσο και των ασφαλιστικών ταμείων, στη συλλογή φόρων και εισφορών αντίστοιχα. Όπως επισημαίνεται, το φθινόπωρο, νέα μακροοικονομικά και δημοσιονομικά στοιχεία θα παράσχουν μια πιο πλήρη εικόνα για το κενό που θα πρέπει να καλυφθεί το 2015-2016. 
 
Η είσπραξη φόρων. Η αύξηση των δημοσίων εσόδων και η αναμόρφωση του αναποτελεσματικού φοροεισπρακτικού μηχανισμού είναι πολύ σημαντικές προτεραιότητες , αλλά «παραμένουν ανησυχίες σχετικά με τη θέληση της ελληνικής διοίκησης να μαζέψει τα έσοδα αποτελεσματικά». Ανοίγει μάλιστα παράθυρο να μην εφαρμοστεί ο φόρος στα ακίνητα το 2014 αν δεν πειστεί η τρόικα ότι θα φέρει τα έσοδα 2,7 – 2,9 δισ. ευρώ που θέλει να εισπράξει. Σε αυτή την περίπτωση θα συνεχίσει το χαράτσι μέσω ΔΕΗ. 
 
Η πληρωμή των χρεών του Δημοσίου. Το πρόγραμμα για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, που προέβλεπε την απελευθέρωση πιστώσεων ύψους 6 δισ. ευρώ έως τον Ιούλιο του 2013, έχει καθυστερήσει σημαντικά. Είναι απαραίτητο, να προχωρήσει η υλοποίηση αυτού του προγράμματος, το δυνατόν συντομότερο, για να δοθεί μια ανάσα στην οικονομία μέσω της εισαγωγής ρευστότητας που αρκετές επιχειρήσεις έχουν ανάγκη.
 
Ιδιωτικοποιήσεις. Περιορισμένη πρόοδος έχει γίνει σχετικά με την πώληση περιουσιακών στοιχείων μέσω ιδιωτικοποιήσεων, και οι εισπράξεις το 2013 είναι μέχρι τώρα καθαρά κάτω από τις προσδοκίες.
 
Το Δημόσιο. Ο περιορισμός της δημόσιας διοίκησης συνεχίζεται, αλλά περαιτέρω καθυστερήσεις παρατηρήθηκαν στην υλοποίηση των μεταρυθμίσεων της δημόσιας διοίκησης.
 
Οι αρχές ανανέωσαν τη δέσμευση τους να προχωρήσουν στην υλοποίηση ενός φιλόδοξου προγράμματος μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση, σταδιακά εντός του 2013. Οι αρχές έχασαν την προθεσμία που υπήρχε μέχρι το τέλος Ιουνίου για την ολοκλήρωση και υιοθέτηση «πλάνων στελέχωσης» για 450.000 υπαλλήλους, καθώς και για τη μεταφορά 12.500 υπαλλήλων στο σχήμα της κινητικότητας.
 
Εως το τέλος του Ιουνίου οι αρχές δεν είχαν υιοθετήσει πλάνα στελέχωσης πέρα από εκείνα που καλύπτουν 211.000 υπαλλήλους και είχαν υιοθετηθεί τον Απρίλιο, παρόλο που η προετοιμασία για άλλους 200.000 υπαλλήλους έχει προχωρήσει με αξιοσημείωτη ταχύτητα.
 
Κανένας υπάλληλος δεν είχε μπει στο σχήμα της κινητικότητας, εξαιτίας και τεχνικών ζητημάτων στο ταίριασμα των θέσεων που θα καταργηθούν, με τους υπαλλήλους που θα μετακινηθούν, αλλά κυρίως από την έλλειψη βούλησης που υπήρχε από τις αρχές μέχρι τον κυβερνητικό ανασχηματισμό του Ιουνίου του 2013, ο οποίος έδωσε νέα ώθηση.
 
Οι τιμές. Μια επιπλέον εμβάθυνση των μεταρρυθμίσεων στην αγορά προϊόντων παραμένει κρίσιμη για να ενισχυθούν οι επενδύσεις, η καινοτομία και ο ανταγωνισμός και για να συμπληρωθούν οι αλλαγές στην αγορά εργασίας.
 
Η παρακολούθηση της αγοράς λιανικών πωλήσεων δείχνει ότι οι μεταρρυθμίσεις ίσως να έχουν αρχίσει να αυξάνουν τον ανταγωνισμό και να μειώνουν τις τιμές.
 
Σημειώνεται πως επιπρόσθετη δράση έχει ληφθεί για να την απελευθέρωση του ωραρίου στο εμπόριο. Κάποια πρόοδος έχει γίνει στον τομέα των μεταφορών, για την χαλάρωση των περιορισμών στις οδικές μεταφορές και στην αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα. 
 
Στο 1,6 δισ. ο στόχος από ιδιωτικοποιήσεις το 2013, αυγατίζει ο στόχος του 2014
 
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ο φετινός στόχος για τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις μειώθηκε κατά 1 δισ. ευρώ, ικανοποιώντας ανάλογο αίτημα της κυβέρνησης μετά το ναυάγιο της πώλησης της ΔΕΠΑ τον προηγούμενο μήνα
Σύμφωνα με την έκθεση της τρόικας, η κυβέρνηση θα πρέπει να αντλήσει φέτος 1,6 δισ. ευρώ από τις αποκρατικοποιήσεις, έναντι αρχικού στόχου για 2,6 δισ. ευρώ.


Παράλληλα, αυξήθηκε στα 5,1 δισ. ευρώ ο στόχος για έσοδα αποκρατικοποιήσεων στο σύνολο της διετίας 2013-2014.


Το επικαιροποιημένο μνημόνιο που δόθηκε στη δημοσιότητα αναφέρει επίσης ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να πουλήσει σημαντικό ποσοστό της Eurobank σε ιδιώτες επενδυτές έως τα τέλη Μαρτίου 2014.

Ολόκλήρη η έκθεση εδώ