Σταμάτης Μορφονιός: Σταμάτησα να υπακούω το φόβο

Συνέντευξη στη Βασιλική Σιούτη

Περιπλανήθηκε για χρόνια μόνος παραδομένος στο φόβο. Βρήκε τη δύναμη όμως και τον νίκησε. Τώρα κρατά στα χέρια του μια κιθάρα και κάνει τα όνειρά του  τραγούδια. 

Ο Σταμάτης Μορφονιός είναι ένας γνήσιος καλλιτέχνης. Απλός, άμεσος, ευαίσθητος, αληθινός. Σχεδόν από τότε που θυμάται τον εαυτό του, είχε συνέχεια στα χέρια του μια κιθάρα. Ακόμα κι όταν αποσύρθηκε από τον κόσμο αυτό για να παραδοθεί στους εφιάλτες του, που κράτησαν για χρόνια, την κιθάρα την είχε πάντα μαζί. Σήμερα λέει ότι ίσως να είναι η μουσική ο λόγος που είναι ακόμα ζωντανός. 

Ο Σταμάτης, γεννημένος τη δεκαετία του ’70, δεν συμμετείχε όπως άλλοι της γενιάς του, στο πάρτι του life style των προηγούμενων ετών. Εκείνη την περίοδο δεν ήξερε καν αν  μπορούσε να αντέξει αυτόν τον κόσμο, που τον γέμιζε φόβο. Σήμερα, όμως,  είναι το πιο αισιόδοξο παράδειγμα των καιρών που ζούμε. Αφού πάλεψε με το θηρίο που τον έτρωγε, το νίκησε κι επέστρεψε στη ζωή, έτοιμος αυτή τη φορά να την αντιμετωπίσει. Χωρίς να φοβάται πια. Και τώρα, που η τέχνη, η μουσική ξαναγίνεται απλή και υπόθεση της ψυχής και του νου,  είναι εδώ και φτιάχνει τραγούδια. Πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε το πρώτο του CD “Χαίρε ω, Χαίρε Ελευθερία» από το περιοδικό Hot Doc,  που το παρουσίασε. Ακολούθησαν live εμφανίσεις, όπου ο κόσμος αγκάλιασε τη δουλειά του.

To ThePressProject τον αναζήτησε για μια συζήτηση εκ βαθέων με  ένα γνήσιο καλλιτέχνη της νέας εποχής.

Η αλήθεια είναι ο μόνος δρόμος

Ζούμε σε δύσκολους καιρούς. Εσύ όμως ανέβηκες  το δικό σου Γολγοθά στην υποτιθέμενη εποχή της ευμάρειας. Και το λέω έτσι, επειδή ούτε τότε ευημερούσαν όλοι. Την εποχή της «ισχυρής» Ελλάδας εσύ λύγιζες, καθώς δεν μπορούσες να αντέξεις τον κόσμο αυτό. Σήμερα, που γονατίζουν ο ένας μετά τον άλλον, εσύ έχεις σηκωθεί όρθιος και αγωνίζεσαι. Πως τα κατάφερες;

«Ναι, ζούμε δύσκολους και άγριους καιρούς Βασιλική. Ζούμε τις συνέπειες της εποχής της “ευμάρειας” και των παραισθήσεων. Τις συνέπειες της εποχής της σιωπής, της γυαλιστερής μοναξιάς, των ολυμπιάδων, της αλαζονείας, των μεγαλοπαραγόντων, των σωτήρων, της βιτρίνας και του “ωχ αδερφέ”. Κρύβαμε τα σκουπίδια μας κάτω από το χαλάκι και στήναμε φιέστες επάνω τους χαϊδεύοντας την εγωπάθειά μας και ταΐζοντας ο ένας τις αυταπάτες του άλλου. Ήρθε λοιπόν η ώρα που τα σκουπίδια μας έπνιξαν. Με δυο λόγια Βασιλική πολλές φορές έχω την αίσθηση ότι μεγαλώσαμε μια κοινωνία εξαρτημένη. Μια κοινωνία “πρεζάκι” που βούλιαξε μέσα στις παραισθήσεις της για πολλά χρόνια και τώρα έχει έρθει η ώρα των “στερητικών”. Αυτά ζούμε».

Γιατί τα λες αυτά;

«Τα λέω αυτά γιατί είναι σημαντικό να κοιταχτούμε  στον καθρέφτη μας, να σταματήσουμε να κρυβόμαστε και να αναγνωρίσουμε επιτέλους την αλήθεια που αρνηθήκαμε. Να πάρουμε ο καθένας την ευθύνη που του αναλογεί. Αυτός είναι ο δρόμος αν πραγματικά θέλουμε κάτι να αλλάξει. Φτάνουν τα δάκρυα και οι προσευχές.

Είναι σημαντικό να συμφωνήσουμε ότι όλο αυτό το χάος δεν είναι αποτέλεσμα κάποιου τραγικού ατυχήματος, ούτε κάποιου “άδικου χτυπήματος της μοίρας”, αλλά είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων επιλογών. Κρύφτηκα και γω από τον εαυτό μου για πολύ καιρό. Κρύφτηκα κι από την ασχήμια του κόσμου. Δεν με άντεχα και δεν την άντεχα. Παραιτήθηκα και χάθηκα μέσα σε ουσίες και παραισθήσεις για πολλά χρόνια. Ήρθε όμως η στιγμή που πήρα την ευθύνη μου. Κοιτάχτηκα στον καθρέφτη μου και ήταν δύσκολο και σκληρό, όμως χαίρομαι που δεν έτρεξα πάλι να κρυφτώ. Αποφάσισα ότι αν ο εαυτός μου και αυτός ο κόσμος δεν μου αρέσει, έχω τη δύναμη να κάνω κάτι γι’ αυτό. Έκανα δηλαδή αυτό που καλείται να κάνει σήμερα η κοινωνία μας,  αλλά ακόμα δείχνει να διστάζει ψάχνοντας για καινούργια ψέματα. Ναι, εδώ και καιρό είμαι όρθιος και αγωνίζομαι με όποιο τρόπο μπορώ και εάν θα μπορούσα να περιγράψω τη δική μου αυτή μεταστροφή  μέσα σε λίγες λέξεις,  θα σου έλεγα αυτό που καλύτερα από όλους είχε πει ο Καζαντζάκης : Ν' αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω.”

Οι ευαίσθητοι άνθρωποι συχνά λυγίζουν πιο εύκολα. Τι είναι αυτό που οδηγεί έναν ευαίσθητο άνθρωπο στις ουσίες και στο καταφύγιο των «παραισθήσεων»;

«Κοίτα, επειδή όπως σου είπα και πριν,  η αλήθεια όσο σκληρή κι αν είναι, είναι ο μόνος δρόμος,  θα σου πω το εξής: Η ευαισθησία δεν μπορεί να είναι άλλοθι για να πετάξει κάποιος τη ζωή του στα σκουπίδια. Όποιος το κάνει αυτό δεν είναι άμοιρος ευθυνών. Ίσως να ακούγεται γυμνό από συναίσθημα αυτό που λέω,  όμως είναι πολύ εύκολο και πολύ βολικό να δείχνουμε με το δάχτυλο φταίχτες και ίσως να έχουμε και κάποιο δίκιο αλλά  το θέμα τελικά πάντα είναι  τι κάνουμε εμείς.
Είναι άλλο πράγμα το να είναι κάποιος ευαίσθητος και άλλο το να είναι αδύναμος. Είναι πάντα βολικός ο ρόλος του θύματος,  αλλά σπάνια αληθινός. Ζούμε αυτά που διαλέγουμε,  κι εδώ που τα λέμε είναι δικαίωμά μας,  αλλά τουλάχιστον ας είμαστε ειλικρινείς. Αν κάποιος παρ όλα αυτά θέλει να κρυφτεί στο καταφύγιο των ουσιών,  όπως είπες πριν,  αυτό που έχω να του πω είναι ότι πήγα εκεί και το μόνο που θα βρει μέσα του είναι ένα θηρίο που θα τον βασανίσει σαδιστικά και στο τέλος κατά πάσα πιθανότητα θα τον σκοτώσει. Τόσο απλά».

Το χθες αντιστέκεται

Εσύ τι ένιωθες όταν αποσυρόσουν από την πραγματική ζωή; Θλίψη, θυμό, απελπισία;

«Ήμουν φοβισμένος Βασιλική. Με τρόμαζε αυτός ο κόσμος. Με τρόμαζε η υποκρισία και η ανθρωποφαγία που έβλεπα γύρω μου. Ένιωθα ξένος και μόνος. Ένιωθα ότι δεν υπάρχει νόημα και με τον καιρό ο φόβος μου έγινε θυμός που ξέσπασε επάνω μου.
Ζητούσα μια ηρωική έξοδο. Έτσι ένιωθα τότε,  αλλά όπως σου είπα και πριν, ο ρόλος του θύματος είναι βολικός αλλά σπάνια αληθινός».

Σήμερα ο φόβος παραλύει και μουδιάζει τους ανθρώπους. Έχεις γράψει «Πιο σκληρή φυλακή από τον φόβο δεν υπάρχει».  Εσύ πως τον νίκησες; Πως βγήκες από αυτήν τη φυλακή;.

«Ναι, νομίζω ότι το κοινό συναίσθημα πια είναι ο φόβος και αυτό βέβαια δεν είναι καθόλου τυχαίο. Το χθες, με ότι αυτό συνεπάγεται, αντιστέκεται ακόμα, και έχει ρίξει στην μάχη για την επιβίωσή του το πιο ισχυρό του όπλο. Και αυτό δεν είναι άλλο από τον φόβο. Έτσι καταφέρνει και στέκεται ακόμα όρθιο και μάλιστα την στιγμή που κατακτήσεις αιώνων αναιρούνται εν ριπή οφθαλμού και με συνοπτικές διαδικασίες. Τη στιγμή που βασικά ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται. Τη στιγμή που οι αυτόχειρες μετριούνται σε χιλιάδες και βασικά αγαθά που θα έπρεπε να θεωρούνται αυτονόητα,  λογαριάζονται σχεδόν ως πολυτέλεια: Τροφή, στέγη, εργασία, υγεία».

Γιατί δεν αντιδράμε;

«Αν θέλει κάποιος να διαπιστώσει πώς μπορεί όλα αυτά να γίνονται και εμείς να  μένουμε σιωπηλοί, φτάνει να ρίξει μια ματιά στα δελτία τρόμου των 8. Το μήνυμα είναι σαφές : Φοβηθείτε ! Καθίστε στους καναπέδες σας και μην αναπνέετε, γιατί θα σας βρουν χειρότερα. Και όσο εμείς φοβόμαστε,  τόσο τα χειρότερα μας βρίσκουν. Είναι αλήθεια, πιο σκληρή φυλακή από τον φόβο δεν υπάρχει.

Πέρασα πολλά χρόνια μέσα της,  αλλά έμαθα κάτι. Κατάλαβα ότι το κλειδί της το κρατάω στα χέρια μου. Ο φόβος έχει τόση δύναμη όση του δίνουμε. Έχει τόση δύναμη όση και η πίστη μας σε εκείνον. Υπάρχει ένα τραγούδι μου στον δίσκο με αυτόν ακριβώς τον τίτλο “ο φόβος” .

Λέει σε κάποιο σημείο: “Κοίτα απ’ τα μάτια του (του φόβου ) πιο πέρα
η αγάπη κάτω θα τον ρίξει, η αγάπη δεν χάνει ποτέ.”

Αυτή είναι η απάντηση που βρήκα Βασιλική. Ο φόβος φοβάται την αγάπη. Φοβάται την αλληλεγγύη. Με αυτόν τον τρόπο κατάφερα να σπάσω και γω τα δεσμά του.Τον αγνόησα. Σταμάτησα να τον υπακούω και σταμάτησα να είμαι μόνος.
Ο φόβος κάνει πάρτυ στη μοναξιά μας και τρέμει το “μαζί”.

Φτάνει πια με τους σωτήρες

Ο κόσμος τώρα  δε σε φοβίζει;

«Με ξαφνιάζει. Όμως όπως σου είπα και πριν,  δεν με φοβίζει πια. Και ξέρεις γιατί ; Γιατί απέναντι στην ασχήμια ξέρω πια ότι έχουμε παντοδύναμα όπλα. Την αγάπη, την αλληλεγγύη, την δημιουργία. Μπορούμε να γίνουμε εμείς οι ίδιοι στην καθημερινότητά μας η αλλαγή που θα κάνει τη διαφορά. Φτάνει πια με τους σωτήρες.

Αν θέλουμε να δούμε τον σωτήρα μας ας κοιταχτούμε στον καθρέφτη μας. Δεν με τρομάζει ο κόσμος, όχι. Έχω βαθιά πίστη στο ότι θα τον βρούμε τον δρόμο.  Ή θα τον φτιάξουμε.  Η πίστη μου αυτή στηρίζεται σε όλους εκείνους τους ανθρώπους που δουλεύουν σιωπηλά, που δημιουργούν, που στέκονται κοντά σε όποιον το έχει ανάγκη,  χωρίς να τους νοιάζουν οι φανφάρες και το κέρδος.  Σε εκείνους που χαίρονται την στιγμή.

Θα σου πω κάτι, πριν από λίγες μέρες περπατούσα στον πεζόδρομο του Περιστερίου και σκεφτόμουν όλη αυτή τη μιζέρια που ζούμε και ξαφνικά σήκωσα το κεφάλι μου και είδα δύο νέα παιδιά να κρατούνται αγκαλιά στην μέση του δρόμου και να χορεύουν ταγκό.  Σα να μην υπήρχε τίποτα γύρω τους. Σα να ήταν μόνοι τους σε έναν υπέροχο κόσμο. Κοιταζόντουσαν στα μάτια και χόρευαν. Έτσι, χωρίς μουσική, χωρίς λόγο.  Αυτά τα παιδιά μου διέλυσαν κάθε αμφιβολία. Θα τον βρούμε τον δρόμο Βασιλική».

Ασχολείσαι με τη μουσική από πολύ μικρός. Πότε άρχισες να γράφεις στίχους και μουσική;  Τι σε παρακίνησε;

«Ναι, ασχολούμαι με τη μουσική από μικρό παιδί. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου,  με θυμάμαι με μια κιθάρα στα χέρια,  που όπως μου έλεγαν οι μεγαλύτεροι τότε και γελούσαν,  ήταν πιο μεγάλη από εμένα. Το πρώτο μου τραγούδι το είχα γράψει όταν ήμουν στο γυμνάσιο και αφορούσε  την εξέγερση του Πολυτεχνείου.  Δεν θυμάμαι να το τραγούδησα ποτέ σε κανέναν,  αλλά παρ όλα αυτά θυμάμαι την αίσθηση ελευθερίας που μου έδωσε.

Ένιωσα ότι με αυτόν τον τρόπο μπορώ να είμαι παρών, να είμαι ολόκληρος και να μοιραστώ τις σκέψεις και τα συναισθήματά μου.  Από τότε δεν σταμάτησα ποτέ να γράφω. Ακόμα και τα χρόνια που πέρασα χαμένος  στους δρόμους της πόλης και τις παραισθήσεις μου,  είχα μόνιμα μια κιθάρα μαζί μου. Τώρα που το σκέφτομαι,  νομίζω ότι τελικά η μουσική έχει παίξει πολύ μεγάλο ρόλο ακόμα και στο ότι είμαι ακόμα ζωντανός. 

Δεν με ενδιαφέρουν οι πελάτες

Το CD σου που κυκλοφόρησε,  με τίτλο  “Χαίρε ω χαίρε Ελευθερία”, από το ομώνυμο τραγούδι, απέσπασε εγκωμιαστικά  σχόλια από σημαντικούς ανθρώπους. Δεν είσαι ο άνθρωπος που κυνηγούσε την καριέρα, που έκανε δημόσιες σχέσεις. Το περίμενες;

«Μου έδωσε χαρά και με ξάφνιασε  ότι σημαντικοί άνθρωποι έγραψαν και είπαν πολύ θετικά λόγια. Μου έδωσε χαρά το ότι ταυτίστηκαν σε αυτά που είχα να πω. Την μεγαλύτερη χαρά όμως,  την παίρνω, όταν εξίσου σημαντικοί άνθρωποι έρχονται στις ζωντανές εμφανίσεις και μου μιλούν για τον τρόπο με τον οποίο τους επηρεάζουν τα τραγούδια. Νιώθω τυχερός και ευγνώμων που τα τραγούδια του δίσκου γίνονται η αφορμή για να συναντηθούμε, να κουβεντιάσουμε,  να μοιραστούμε τα όνειρά μας και να νιώσουμε ότι δεν είμαστε μόνοι και ξένοι.  Οι καριέρες και οι δημόσιες σχέσεις δεν με αφορούν. Δεν με ενδιαφέρουν οι πελάτες.

Κάποιοι  σε χαρακτηρίζουν εκφραστή του νέου πολιτικού τραγουδιού. Συμφωνείς με αυτό;

«Κοίταξε, ποιο θα μπορούσε να είναι το πολιτικό τραγούδι σήμερα ; Ποια θα ήταν τα χαρακτηριστικά του ;. Κατά τη γνώμη μου δεν θα είχε καμία σχέση με το ανάλογο πολιτικό τραγούδι του παρελθόντος. Εκείνο κοιτούσε τα πράγματα που συνέβαιναν έξω από εμάς,  ενώ το σημερινό θα έπρεπε να κοιτάζει αυτά που συμβαίνουν μέσα μας. Το σύγχρονο πολιτικό τραγούδι θα μπορούσε να είναι το υπαρξιακό τραγούδι.
Εκείνο που μας οδηγεί στο να “λογαριαστούμε” με τον εαυτό μας και μας φέρνει πιο κοντά στην προσωπική μας αλήθεια. Υπό αυτήν την έννοια, το τραγούδι μου θα μπορούσε να θεωρηθεί πολιτικό. Παρ όλα αυτά και ενώ ακούω και σέβομαι την άποψη όσων λένε ότι είμαι  εκφραστής του νέου πολιτικού τραγουδιού,  προτιμώ να μένω μακριά από ταμπέλες και βαρύγδουπους τίτλους,  γιατί μπορούν πολύ εύκολα να μετατραπούν σε φυλακές.  Ξαφνικά εκεί που έγραφες για να νιώθεις ελεύθερος,  καταλήγεις να γράφεις για να υπερασπιστείς και να επιβεβαιώσεις τον τίτλο που δέχτηκες να φορέσεις.

Γράφω αυτά που νιώθω και αυτό θα συνεχίσω να κάνω  χωρίς καμία άλλη σκέψη στο κεφάλι μου,  παρά μόνο το να λέω την αλήθεια μου ανόθευτη και χωρίς φόβο».

Οι ψυχολόγοι πήραν τη θέση των φίλων

Μπορεί η μουσική να κάνει τον κόσμο καλύτερο;

«Χωρίς μουσική ο κόσμος θα ήταν ένα λάθος είχε πει ο Νίτσε και νομίζω τα είπε όλα. Η μουσική, η τέχνη και ο πολιτισμός γενικότερα δεν είναι είδη πολυτελείας.
Βλέπω με πόση ευκολία το τελευταίο καιρό κλείνουν πανεπιστήμια, ωδεία, βιβλιοθήκες και θλίβομαι. Ο πολιτισμός είναι η καρδιά του όμορφου κόσμου που ονειρευόμαστε.

Είναι η γέφυρα που θα μας οδηγήσει σε αυτόν. Το ξεχάσαμε ή ίσως δεν το μάθαμε ποτέ στην ουσία αυτό και στην θέση του προτιμήσαμε να βάλουμε το κέρδος. Εκεί ήταν νομίζω και η λάθος στροφή που πήραμε και τα αποτελέσματα αυτής της επιλογής τα ζούμε σήμερα».

Έχεις πει ότι «Αν οι μεγάλοι καλλιτέχνες είχαν αφεθεί στα χέρια των ψυχολόγων, η ανθρωπότητα θα είχε στερηθεί αριστουργήματα».Το πιστεύεις αυτό; Γιατί  όλο και περισσότεροι προσφεύγουν στη βοήθεια των ψυχολόγων,  προκειμένου να καταφέρουν να ισορροπήσουν.

«Νομίζω ότι οι ψυχολόγοι, σε ένα μεγάλο ποσοστό, πήραν την θέση των φίλων. Ο φόβος, η μοναξιά, οι απίστευτοι ρυθμοί των μεγαλουπόλεων και η βία της καθημερινότητας οδήγησε πολύ κόσμο στα γραφεία τους.  Έχουμε ανάγκη να μην νιώθουμε μόνοι. Έχουμε ανάγκη να νιώθουμε ότι μας φροντίζουν. Ότι κάποιος ασχολείται μαζί μας.

Και πολύ καλά κάνουμε που έχουμε αυτές τις ανάγκες. Όμως όλα αυτά ίσως θα ήταν ενδιαφέρον να δοκιμάζαμε να τα βρούμε στους ανθρώπους μας. Στους φίλους μας.
Η αύξηση του πελατολογίου των ψυχολόγων νομίζω ότι πέρα από όλα τα άλλα δείχνει και το πόσο φοβόμαστε να εμπιστευτούμε τους ανθρώπους που έχουμε κοντά μας. Δείχνει το πόσο φοβόμαστε να αφεθούμε και να φανούμε ευάλωτοι. Να σου πω κάτι Βασιλική ;  Πιστεύω βαθιά ότι είμαστε τόσο μόνοι ή τόσο μαζί όσο διαλέγουμε.

Τώρα σχετικά με αυτό που έγραψα για τους μεγάλους καλλιτέχνες,  ήθελα απλά να πω ότι χάρη στην ανισορροπία τους δημιουργούσαν.  Έγιναν οι ίδιοι τροφή στο θηρίο που κουβαλούσαν μέσα τους και το οποίο πολλές φορές τους κατασπάραξε δίνοντας στην ανθρωπότητα αριστουργήματα  Υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα στην ιστορία της τέχνης».

Σε ένα σου τραγούδι λες «με ψέματα δε ζω». Όλοι μας, όμως,  ζούμε ακούγοντας καθημερινά ψέματα. Τι κάνεις με αυτά; Κλείνεις τα αυτιά για να μην τα ακούς;

«Ο “γύρος του θανάτου” είναι το τραγούδι που έγραψα για την περίοδο εκείνη της ζωής μου που εξαπατούσα τον εαυτό μου. Όπως είπες και εσύ λέει σε κάποιο σημείο κλείνοντας το ρεφρέν: “απόψε εδώ εσύ και γω βράδυ Σαββάτου θα μετρηθούμε σ ένα γύρο του θανάτου μικρέ μου εαυτέ, με ψέματα δε ζω”. Αυτά είναι τα πιο επικίνδυνα ψέματα. Αυτά που λέμε οι ίδιοι στον εαυτό μας. Άλλες φορές για να κρυφτούμε και άλλες φορές για να νιώσουμε σπουδαίοι. Πάνω σε αυτά τα ψέματα πατάνε και όλα τα υπόλοιπα που μας λένε. Υπάρχουν πολλοί επιτήδειοι που τα ξέρουν, τα χαϊδεύουν, τα συντηρούν και τα εκμεταλλεύονται. Πιστεύω ότι είναι πια ζήτημα ζωής και θανάτου να κοιτάξουμε τον εαυτό μας κατάματα, να γνωριστούμε μαζί του, να δούμε την αλήθεια μας άφοβα. Και ίσως τελικά να ξαφνιαστούμε. Ίσως τελικά να διαπιστώσουμε ότι δεν είμαστε τόσο άσχημοι όσο φοβόμασταν. Στον καθρέφτη μας μπροστά μας περιμένει η μεγαλύτερη νίκη. Έχει έρθει η στιγμή να τολμήσουμε».
 
Αν σου ζητούσα να διαλέξεις έναν από τους στίχους σου αυτή τη στιγμή, ποιον θα διάλεγες;

«Κάθε φορά που κάποιος μου κάνει  αυτήν την ερώτηση,  ο ίδιος στίχος μου έρχεται αυτόματα στο μυαλό. Είναι ο στίχος από ένα τραγούδι που έγραψα πριν λίγο καιρό και λέει “Όλα θα κερδηθούν κι ας μοιάζουνε χαμένα, είναι μεγάλη ελευθερία το μηδέν”.

Σε ευχαριστώ πολύ.

«Θέλω κι εγώ να σε ευχαριστήσω για αυτήν την συνέντευξη και με την ευκαιρία που μου δίνεις να ευχαριστήσω και όλους εκείνους που έβαλαν τον καλύτερό τους εαυτό (με μόνο κίνητρο τα τραγούδια) για να γίνει αυτός ο δίσκος πραγματικότητα.
Θέλω να ευχαριστήσω τον Κώστα και τον Αντώνη Βαξεβάνη καθώς και όλη την ομάδα του περιοδικού HotDoc που μας έδωσαν τον τρόπο να κυκλοφορήσουμε την αλήθεια μας ανόθευτη. Ιδιαιτέρως θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Αντώνη και τον Δημήτρη Παπαβομβολάκη που είναι οι παραγωγοί και ενορχηστρωτές του δίσκου και εργάστηκαν και εκείνοι αφιλοκερδώς επί δυόμιση χρόνια,  καταθέτοντας όλη τους την ψυχή. Χωρίς εκείνους τίποτα δεν θα είχε συμβεί».