Ως προς αυτό θα την ενέκρινε ακόμα και ο κύριος Τάκης Θεοδωρόπουλος.
Της Ναταλί Χατζηαντωνίου
* Mια απάντηση στον Τάκη Θεοδωρόπουλο
Κατά τα άλλα θα την κατέτασσε κι εκείνη στους αριστερούς «ζηλωτές» μια που η Μαρία α) συνταξιούχος ούσα όταν της προτείνουν πια δουλειά απαντάει «εγώ παίρνω σύνταξη. Να απευθυνθείτε σε νεότερους που έχουν ανάγκη από μισθό κι ασφάλιση» και, β), πάσχει από αυτό το… «λαϊκισμό» που πάσχουμε κι όσοι άλλοι δεν θεωρούμε καθόλου αναχρονιστικό το αίτημα «Ψωμί Παιδεία Ελευθερία» αλλά απολύτως διαχρονικό και πιο παρόν από ποτέ.
«Δεν ξέρω», έγραφε στην Κυριακάτικη Καθημερινή ο κύριος Θεοδωρόπουλος, «τι γιορτάζουν στο Πολυτεχνείο, μάλλον την αδυναμία να ξεκολλήσουν από το Πολυτεχνείο και τίποτε παραπάνω, κοινώς την ανάγκη να φάνε κάνα δακρυγόνο για να αισθανθούν και λίγο ήρωες. Το εμβληματικό σύνθημα του Πολυτεχνείου, “Ψωμί-παιδεία-ελευθερία”, ακόμη και τη δεκαετία του εβδομήντα, όταν πρωτακούστηκε, ακουγόταν αναχρονιστικό, πολλώ μάλλον σήμερα». Και συνέχιζε εξηγώντας μεταξύ άλλων: «Το “ψωμί” στο τρίπτυχο του Πολυτεχνείου βγαίνει από άλλη εποχή, από την εποχή που όταν ήθελες να πεις πως πεινάς, έλεγες δεν έχω ψωμί. Σήμερα ακόμη και οι ζητιάνοι σού ζητούν να φάνε μια τυρόπιτα».
Δεν θα πω ότι αυτό το σκεπτικό μου θυμίζει την φράση που αποδίδεται -λανθασμένα κατά τους μελετητές- στη Μαρία Αντουανέττα. Θα πω ότι μου θυμίζει εκείνο το ανέκδοτο για το χαβιάρι που ήταν πολύ μαύρο και το κρασί που ήταν πολύ παλιό. Και σε μία γνήσια έξαρση… λαϊκισμού θα συμβούλευα τον κύριο Θεοδωρόπουλο να κάνει μία κουβέντα με τους εργάτες του Σκαραμαγκά που μάχονται για την…τυρόπιτά τους. Να ρωτήσει τις καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών που αγωνίζονται για μία ζαμπονοτυρόπιττα προφανώς κατά το σκεπτικό του. Να πληροφορηθεί επίσης γιατί ορισμένοι συνάδελφοί του πάνε στα συσσίτια. Και γιατί υπάρχουν παιδιά ακόμα και σε πολύ κεντρικά δημόσια σχολεία (όπως αυτό που πάει η κόρη μου) που δεν έχουν λεφτά απ΄ το σπίτι ούτε για τυρόπιτα, ούτε για ψωμί και τους φροντίζουν οι συμμαθητές τους σε μία σιωπηρή, διακριτική, σπαρακτικά ουσιαστική επίδειξη αλληλεγγύης στην οποία εκπαιδεύεται η νέα γενιά. Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Προφανώς γιατί κάποιοι υποδύονται τους πένητες κι εύχονται να ψοφήσουν απ' την ανέχεια για να αισθανθούν «λίγο ήρωες».
Το δεύτερο σκέλος του συνθήματος αφορά στην Παιδεία. Το «βλέμμα» του Τάκη Θεοδωρόπουλου δεν είναι φαίνεται απ΄ όσα θα ήταν δυνατόν να πληγωθούν από την εικόνα της κλούβας που σταθμεύει εδώ και μέρες έξω π.χ. από τη Νομική. Η παρουσία της άλλωστε διασφαλίζει ένα άλλο παλιό αίτημα το οποίο εν αντιθέσει με το «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία» που σύμφωνα με τον αρθρογράφο είναι αναχρονιστικό, παραμένει φαίνεται διαχρονικό: «Ησυχία, Τάξη, Ασφάλεια».
Κατά τον ίδιο άλλωστε «όσοι πραγματικά ενδιαφέρονται σήμερα για την παιδεία, ξέρουν ότι το να ζητάς “παιδεία” δεν έχει κανένα απολύτως νόημα. Είναι κι αυτό ένα απολιθωμένο κατάλοιπο παλαιότερων εποχών, τότε που η Αριστερά ζητούσε το 15% για την παιδεία ή “δωρεάν παιδεία” για όλους. Πότε, όλα αυτά τα χρόνια, το λεγόμενο “φοιτητικό κίνημα” κινητοποιήθηκε έστω και μία μέρα απαιτώντας ουσιαστικές αλλαγές στο περιεχόμενο του εκπαιδευτικού συστήματος;». Μάλιστα. Ο αρθρογράφος δεν έχει ακούσει το φοιτητικό αίτημα για την κατάργηση του απολύτως ανελεύθερου (σύμφωνα με την άποψη και πολλών πανεπιστημιακών) «Νόμου Διαμαντοπούλου»; Για την κατάσταση των φοιτητικών εστιών; Για τα τύποις δωρεάν συγγράμματα; Για το οξύμωρο ότι πολλά πανεπιστημιακά ιδρύματα αποψιλώθηκαν από απαραίτητο διοικητικό προσωπικό (ώστε να δείξουμε απολύσεις στην Τρόικα) ενώ την ίδια στιγμή το Κράτος δικαιολογεί την πρόσληψη ιδιωτικών εταιρειών ασφάλισης και καθαριότητας; Εχει συνομιλήσει μ΄ έναν φοιτητή διαφορετικό απ΄αυτούς που επιλέγει το «Mega» κάθε φορά για να διαμαρτυρηθούν που χάνουν μαθήματα; Μάλλον όχι γιατί υποψιάζομαι ότι στους χώρους που κινείται πια ο αρθρογραφος τα σωστά παιδιά που δεν τεμπελιάζουν παίζοντας…τάβλι στα εδώ Πανεπιστήμια, τελειώνουν τα ακριβά ιδιωτικά τους σχολεία και φεύγουν στο εξωτερικό…
Παρόλα αυτά δεν μου έκανε και τόση εντύπωση το άρθρο του Τάκη Θεοδωρόπουλου. Εντάσσεται και αυτό σε μία σειρά ανάλογων δημοσιευμάτων που αμφισβητούν το γεγονός ότι το Πολυτεχνείο λειτουργεί και θα λειτουργεί πάντα ως σύμβολο ενός διαρκούς αιτήματος (Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία) για κάθε νέα γενιά. Αλίμονο αν νέοι άνθρωποι ήταν σαν τους λίγους εκλεκτούς που επαναπαύονται στα…. κεκτημένα του master και των τηλεφωνημάτων που θα κάνουν οι δικοί τους σε γνωστούς και φίλους για να τους χώσουν σε μία καλή δουλειά.
Ανήκει δηλαδή κι ο Τάκης Θεοδωρόπουλος όπως η Σώτη Τριανταφύλλου, εκείνη εκ των πρώτων που έθεσαν τον προβληματισμό, σε όσους ζητούν ουσιαστικά να καταργηθεί η επέτειος ως κενή νοήματος. Σωστά από την πλευρά τους. Για κάποιους το Πολυτεχνείο ολοκλήρωσε την αποστολή του. Ποια αποστολή; Αυτή που έγραφα τις προάλλες για μερικούς που ξεκίνησαν την καριέρα τους από την αριστερά της Μεταπολίτευσης: «Αφού κατέλαβαν με λύσσα θέσεις εξουσίας παντού, αφού έκαναν πηγαδάκια και παρεούλες «μασονικής» αλληλοϋποστήριξης, αφού έζησαν άνετα και τακτοποίησαν επιμελώς τον εαυτούλη τους, τα παιδάκια τους (με έτοιμες συστατικές «επιστολές» επαγγελματικής αποκατάστασης) και κάθε είδους κλώνους τους γενικώς, τώρα ανατριχιάζουν με τους φοιτητές και τους μαθητές που διεκδικούν το δικαίωμα να υπάρχουν. Και επιχαίρουν για κάθε μέθοδο καταστολής και της παραμικρής αντίδρασης. Το χειρότερο; Δεν το κάνουν καν από ιδεολογία. Η τραγική τους συντήρηση κινητοποιείται από ωμή, κυνική ιδιοτέλεια και, τυφλωμένοι, αυτήν ψάχνουν να βρουν και στα κίνητρα όλων των άλλων».
Φτάνουμε και στο αίτημα της «ελευθερίας». Εκεί δεν μπορώ να πω τίποτα για τον κύριο Θεοδωρόπουλο. Ο καθένας επιλέγει τις αλυσίδες του και πώς θα τις υπηρετήσει. Και υπάρχουν κι εκείνοι που δεν θέλουν καθόλου αλυσίδες. «Η φαντασία στην εξουσία». Ηταν το σύνθημα που πιθανότατα θα ακουγόταν ακόμα στο Παρίσι το ΄72…Θυμάστε καθόλου κύριε Θεοδωρόπουλε; Ηταν ουτοπικό; Μα το έκανε πραγματικότητα στη δική του μικροκλίμακα ο Μάνος Χατζιδάκις. Αυτόν -δεν μπορεί- θα τον θυμάστε!
(Το σκίτσο είναι του Στάθη)
Ναταλί Χατζηαντωνίου