Τραπεζίτης στη θέση του πρωθυπουργού της χώρας; Και δεν μου λέτε: Τι θα γίνει αν ξαφνικά υπερασπιστεί τα συμφέροντα των τραπεζών, αντί για τα συμφέροντα του ελληνικού λαού; είπαν κάποιοι από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ με περίεργη αίσθηση του χιούμορ. Ο καημένος ο Σαμαράς, από την άλλη, πίστευε πως θα μπορούσε κι αυτός, όπως δικαιούται κάθε αντιπολιτευόμενος, να ωφεληθεί από τη φθορά των κυβερνώντων κάνοντας τον ψυχοπονιάρη, και να κάνει την τούμπα του μόλις βολέψει τον πισινό του στον πρωθυπουργικό θώκο. Η μοίρα όμως θέλησε να εκτεθεί από πριν, και έκτοτε εμείς γελάμε πικρά με την προσπάθειά του να λάβει μέρος στην κυβέρνηση απέχοντας. Και καθώς τα ΜΜΕ και οι πολιτικοί μας κατάφεραν να στρέψουν την κουβέντα στο μελό της εθνικής συνεννόησης, τα κόμματα εξακολουθούν βεβαίως να κάνουν το μόνο που μπορούν: ασκούνται στο ευγενές άθλημα της ψηφοθηρίας. Καθώς τα ΜΜΕ μάς έλουζαν με την προπαγάνδα του «γιατί δεν τα βρίσκουν για το καλό της χώρας», θα μπορούσε να προσθέσει κανείς «γιατί δεν τα βρίσκουν αυτοί που είναι έτσι κι αλλιώς ολόιδιοι». Μα αυτό είναι το μυστικό, ότι δεν τα βρίσκουν ακριβώς διότι είναι ολόιδιοι! Και δεν θα τα βρουν ποτέ, παρά την υποτιθέμενη συνεργασία. Η εξήγηση είναι απλή: επειδή είναι ίδιοι, οι διαφορές τους είναι ρητορικοί κοινοί τόποι, προκειμένου να χωρίζονται τα κοπάδια τους και να εξακολουθήσουν να φανατίζονται. Πρώτα ξεκινάμε από τα στρατόπεδα εχθρών και φίλων και μετά πάμε στις ιδέες. Οι ιδέες έχουν πολύ μικρή σημασία για τα κόμματα. Συνιστούν προσχήματα με βάση τα οποία χτίζεται το μαντρί. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίον μπορεί πολύ σύντομα να δούμε άλλα μαντριά, άλλα στρατόπεδα, άλλα συνθήματα (μνημονιακοί και αντιμνημονιακοί όλων των αποχρώσεων, π.χ.), με τα ίδια πρόσωπα. Σημασία έχει να κινητοποιείται το θυμικό των οπαδών με τη χρήση συνθημάτων. Βεβαίως, κάποια από αυτά τα συνθήματα μπορεί να είναι ορθά, ευγενή, υψηλόφρονα, και να κινητοποιούν και ανθρώπους καλών προθέσεων. Παραμένει ωστόσο η ισχύς της διατύπωσης της Σ. Βέιλ: το κόμμα είναι μηχανισμός κατασκευής συλλογικού πάθους. Παρ’ όλο το κουβεντολόι για τη δημοκρατία λοιπόν, από τα κόμματα μπορούμε να περιμένουμε μόνο τα τεχνάσματα με τα οποία παραμένουν στην εξουσία.
Στην άλλη όχθη κατοικεί ο λαουτζίκος, ο οποίος μπορεί νομίμως πια να βγάλει μερικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα από τη σημερινή κατάσταση. Η μεγαλειώδης πατάτα του Παπανδρέου με το δημοψήφισμα έφερε στην επιφάνεια την ωμότητα των ισχυρών. Όταν λες πως απαγορεύεται να ερωτηθεί ο λαός για τη δανειακή σύμβαση, προφανώς η σύμβαση αυτή δεν συνιστά σωτηρία αλλά καταστροφή του λαού, γι’ αυτό και δεν μπορείς να τον πείσεις να ψηφίσει κάτι που τον καταστρέφει. Όσο ο λαός αυνανίζεται στις καφετέριες μπορείς να ζεις εις βάρος του, για χρόνια. Όταν όμως του στερείς τα μέσα επιβίωσης και την ιατρική περίθαλψη, δεν θα σου την κάνει τη χάρη. Έτσι, επιστρατεύονται διάφορα μαγειρέματα. Ξεκινήσαμε με εκβιασμούς της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ (τώρα ομολογούν ένας ένας οι δόλιοι ότι δεν διάβαζαν καν τι ψήφιζαν). Περάσαμε στον εκβιασμό της κοινής γνώμης με την αποπομπή από την Ευρωζώνη, αποπομπή που περιγράφεται ως αυτόματη μετατροπή μας σε εξαθλιωμένη βαλκανική επαρχία – σε αντίθεση με την κλιμακούμενη μετατροπή μας σε Δανία του νότου, υποθέτουμε. Επόμενο βήμα, η βουλή που έχει εκλεγεί την εποχή του «λεφτά υπάρχουν» παρατείνει τη ζωή της καλώντας τον Παπαδήμο να κυβερνήσει εφαρμόζοντας την πολιτική του «δεν υπάρχει σάλιο», χωρίς ανανέωση της εντολής. Βεβαίως, άμα αρέσει στο MEGA ο Παπαδήμος, εμένα μου φτάνει και μου περισσεύει. Τελευταία εξάλλου ακούγεται όλο και συχνότερα το επιχείρημα ότι οι εκλογές κοστίζουν και είναι χρονοβόρες. Σε αντίθεση με τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, φαντάζομαι, που είναι τσάμπα και γρήγορες. Δηλαδή ψηφίζει ο λαός κάποιον και μετά μας κυβερνά άλλος, από γκελ, με στόχο να μας δεσμεύσει με αποφάσεις για το μακρινό μέλλον, και να πάμε μετά σε εκλογές κατόπιν εορτής. Πέρσι αυτό θα μπορούσε να το θεωρήσει κανείς πρόκληση, να γίνουν εκλογές αφού έχει πρώτα αποφασιστεί η πολιτική που θα ακολουθηθεί. Τώρα όμως ξέρουμε ότι είναι τόσο μακρύς ο δρόμος, και τόσο πολλοί οι εκβιασμοί που θα συνοδεύουν κάθε δόση, που χάνεται κάπως η αίσθηση του επείγοντος.
Σε αυτό το πλαίσιο, η επίμονη επίκληση της ενότητας στον λόγο του Παπαδήμου ηχούσε κάπως απειλητικά. Μπορεί να φταίει και αυτή η ρομποτική φωνή, αλλά τι εννοεί άραγε γι’ αυτούς που θα διαφωνούν; Διότι υπάρχουν και αυτοί που διαφωνούν διότι αδικούνται, η διαφωνία δεν κινείται μόνο από τους τακτικισμούς της εξουσίας και τα συμφέροντα των συντεχνιών. Ήδη την περασμένη εβδομάδα φαινόταν ότι πέφτουν οι μάσκες. Όσο περνάνε οι μέρες, με πρωθυπουργό τραπεζίτη και μέλη τους φασίζοντες του ΛΑΟΣ στην καινούργια κυβέρνηση, καταλαβαίνουμε ότι έχουμε πια καπιταλισμό χωρίς προσχήματα.
Φωτογραφία: Greki-gr