Λίγο πριν να ανακοινωθεί η σύνθεση της πρώτης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ είχαν κυκλοφορήσει φήμες πως θα υπάρχουν κάποια υπερυπουργεία τα οποία θα εμπεριέχουν ανθρώπους πιο κάτω από τον υπουργό, υπεύθυνους για το κάθε θέμα. Ένα από αυτά τα υπουργεία που ανακοινώθηκε ότι καταργείται, ήταν το Υπουργείο Πολιτισμού, και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, τον οποίο εκτιμώ πολύ πρέπει να πω, εξέδωσε μια μεγάλη ανακοίνωση όπου δήλωνε ότι ήταν ενάντια στην κατάργηση του υπουργείου αυτού. Κακώς, κατά τη γνώμη μου, γιατί η δουλειά του συγκεκριμένου Συλλόγου, όπως και κάθε συλλόγου επαγγελματιών, είναι να κοιτά να κάνουν καλά τη δουλειά τους ανεξαρτήτως του υπουργείου που ανήκουν.
Εγώ βέβαια είχα ενθουσιαστεί με την προοπτική να καταργηθεί το υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο θεωρώ πως τα τελευταία σχεδόν 40 χρόνια που υπάρχει περισσότερο κακό έχει κάνει παρά καλό στον πολιτισμό αυτής της χώρας. Πριν τη χούντα, πχ, ο κινηματογράφος υπαγόταν στο υπουργείο Βιομηχανίας και έσκιζε και καλλιτεχνικά και εμπορικά. Όταν πήγε στο υπουργείο Πολιτισμού κατέρρευσε. Δε νομίζω πως μια λογική χώρα, στην οποία ο πολιτισμός είναι ζωντανός, χρειάζεται υπουργείο Πολιτισμού. Αντιθέτως, μόνον κακό κάνουν τα υπουργεία στον Πολιτισμό. Σε γενικές γραμμές, εκτός από κάποιες φορές που όντως στάθηκε στο ύψος του, το συγκεκριμένο υπουργείο περισσότερο χρησίμευσε για την προβολή των υπουργών του και ως τεράστιο τμήμα δημοσίων σχέσεων για την εκάστοτε κυβέρνηση. Αλλόγιστη σπατάλη χρημάτων, λάθος επιλογές, λάθος προτεραιότητες και πολλά ακόμη που δεν είναι της παρούσης. Νομίζω πως το υπουργείο Παιδείας είναι ασφαλώς καταλληλότερο να διαχειριστεί τα ζητήματα πολιτισμού γιατί για κάθε χώρα η Παιδεία είναι ο Πολιτισμός της.
Παρ όλα αυτά, το Υπουργείο Πολιτισμού δε φαίνεται να καταργήθηκε, ας πούμε ότι υποβιβάστηκε λίγο και δεν είναι υπερυπουργείο, και τοποθετήθηκε εκεί ο συνάδελφος Νίκος Ξυδάκης. Όσο τον ξέρω και όσο τον θυμάμαι, ο Νίκος Ξυδάκης είναι ένας σοβαρός και σεμνός άνθρωπος, με γνώση, και ελπίζω τουλάχιστον να μην επαναλάβει τα λάθη των προκατόχων του. Ελπίζω να βάλει προτεραιότητα σε πραγματικά φλέγοντα θέματα που αφορούν το υπουργείο του και είναι στον αέρα, όπως τα θέματα του σινεμά (νόμοι περί κινηματογράφου, ΕΚΚ, Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης…), το θέμα του Θεατρικού Μουσείου, που καταρρέει οικονομικά ενώ είναι από τα σημαντικότερα της Ευρώπης στο είδος του, τα Μουσεία γενικά, τα αρχαιολογικά κλπ κλπ.
Νομίζω πως ένα από τα πρώτα και τα πιο σοβαρά πράγματα που οφείλει να κάνει ένα υπουργείο Πολιτισμού είναι να προστατεύσει τη μνήμη, ειδικά σε μια χώρα που η μνήμη με κάθε τρόπο ταϊζει ακόμη τη χώρα. Και δε χρειάζεται καθόλου σπατάλη αλόγιστη «προς βοήθεια» καλλιτεχνών ή καλλιτεχνιζόντων που δυστυχώς το συγκεκριμένο υπουργείο τα τελευταία 35 χρόνια τους έμαθε, στην πλειοψηφία τους, πέρα από κάθε καλλιτεχνική αξιοπρέπεια, να φέρονται σα ζήτουλες, για μερικά χρήματα επιπλέον.
Ο Χορν βέβαια μου είχε πει πως «Εγώ δεν πήρα ποτέ επιχορήγηση γιατί τότε είμασταν λίγα τα θέατρα, και δεν τη χρειάστηκα», προσθέτοντας όμως «ο Βογιατζής πρέπει όμως να πάρει οπωσδήποτε επιχορήγηση». Η Λαμπέτη, από την άλλη, λέει στην αυτοβιογραφία της λίγο σκληρά είναι αλήθεια, πως, όποιος δεν έχει κοινό να πάει σπίτι του.
Αρκεί ο Νίκος Ξυδάκης να εστιάσει στα σημαντικά κι όχι σε αυτά και σε αυτούς που φωνάζουν ως κύμβαλα αλλαλάζοντα και ξέρουν να τραβάνε την προσοχή προς όφελός τους. Αρκεί ο Νίκος Ξυδάκης να κοιτάξει τον πολιτισμό «ακομπλεξάριστα», προσέχοντας και τον ελαφρό κόσμο αυτού που μπορεί να είναι πιο σπουδαίος από αυτόν που παριστάνει τον πολύ σημαντικό. Αρκεί ο Νίκος Ξυδάκης να αναδημιουργήσει ένα υπουργείο που αφού πρέπει να υπάρχει καλά και ντε, να είναι όπως ο πραγματικός πολιτισμός… διακριτικός.
Του το εύχομαι και του έχω εμπιστοσύνη.