Σε θερμό κλίμα ολοκληρώθηκε η συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, με τον ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ, με τον οποίο συμφωνήθηκε η αναθέρμανση και επιτάχυνση των ελληνορωσικών σχέσεων σε όλους τους τομείς
Ο Νίκος Κοτζιάς (Menelaos Myrillas / SOOC)
Στην αρχική του παρέμβαση, ο Ν. Κοτζιάς χαρακτήρισε τη Ρωσία «την πιο δημοφιλή χώρα στην Ελλάδα», αλλά και τη νέα ελληνική κυβέρνηση ως τη δημοφιλέστερη από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, καθώς συγκεντρώνει υποστήριξη του 72% των πολιτών της χώρας.
Ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι στο παρελθόν έχουν δοθεί πολλές υποσχέσεις από την Αθήνα για τη συνεργασία με τη Ρωσία, χωρίς αυτές να υλοποιηθούν, για αυτό και η νέα ελληνική κυβέρνηση ξεκινά από αύριο κιόλας, αφού ενημερωθεί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, την υλοποίηση των συμφωνηθέντων.
«Οι σχέσεις Ελλάδας-Ρωσίας είναι σχέσεις παλιάς, ιστορικής και πολιτισμικής φιλίας. Αυτή τη σχέση επιδιώκουμε να την αναπτύξουμε δημιουργικά στον 21ο αιώνα» είπε ο Ν. Κοτζιάς, τονίζοντας ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση προωθεί μια ενεργητική εξωτερική πολιτική, μια πολιτική συνθέσεων και ανασυνθέσεων.
Ανανέωση συνεργασίας
Οι υπουργοί συμφώνησαν να ανανεωθούν τα υπάρχοντα πρωτόκολλα συνεργασίας και σχέδια δράσης στις διμερείς σχέσεις, σημειώνοντας ότι «επειδή στις ελληνορωσικές σχέσεις συχνά, ιδιαίτερα από την πλευρά της Αθήνας, έχουμε πολλές υποσχέσεις και πολλά οράματα γι' αυτή τη συνεργασία, θα προτιμούσα αντί να σας κάνω έναν κατάλογο αυτής της συνεργασίας, αύριο κιόλας, που πάω στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής, θα συναντήσω τον πρωθυπουργό θα τον ενημερώσω ώστε να ξεκινήσουμε αμέσως την εφαρμογή αυτών των σκέψεων, ώστε την επόμενη φορά, που θα βρεθούμε στη Μόσχα ή στην Αθήνα με το καλό κ. Υπουργέ, να μπορούμε να πούμε ότι κάναμε σοβαρά βήματα προς όφελος των δύο κρατών και λαών, αλλά και προς όφελος της ειρήνης και της σταθερότητας σε όλη την Ευρώπη».
Όπως διαφάνηκε από τις δηλώσεις των δύο υπουργών έγινε αναλυτική συζήτηση για την κρίση στην Ουκρανία, οι συνέπειες της οποίας αναπόφευκτα επηρεάζουν και τις ελληνορωσικές σχέσεις.
Κράτος με ενεργή εξωτερική πολιτική
«Η Ελλάδα είναι ένα κράτος-μέλος της ΕΕ, που έχουμε καταστήσει σαφές εδώ και 15 ημέρες, οπότε άλλαξε η κυβέρνηση στην Αθήνα, ότι δεν είμαστε ένα κράτος δεύτερης κατηγορίας, αλλά είμαστε ένα κράτος με ενεργητική εξωτερική πολιτική, με προτάσεις και με ορθολογικές διαπραγματεύσεις», τόνισε ο Ν. Κοτζιάς, συμπληρώνοντας ότι διαβεβαίωσε τον Ρώσο ομόλογό του πως «η Ελλάδα είναι πάντα διατεθειμένη -στον βαθμό που μπορεί και της ζητηθεί- να συμβάλει στη διαμεσολάβηση ανάμεσα στην ΕΕ και τη Ρωσία, να συμβάλει στη διαμεσολάβηση για την επίλυση προβλημάτων, που υπάρχουν στην περιοχή».
«Είμαστε ταυτοχρόνως και ευρωπαϊκό κράτος, αλλά και κράτος που έχει μεγάλες και σταθερές πολιτισμικές σχέσεις, συνέχεια και δεσμούς με ένα κράτος όπως είναι η Ρωσία», είπε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, θυμίζοντας ότι κάλεσε τους ομολόγους του στην ΕΕ «να ξεφύγουμε από τη συνεχή “ουκρανολογία” και να διατυπώσουμε μια θετική ατζέντα με προοπτική για όλη την Ευρώπη και με ειδικότερες προτάσεις απέναντι στη Ρωσία, ελπίζοντας ότι σύντομα θα υπάρξει σταθεροποίηση και ειρήνη στην περιοχή».
Όπως τόνισε ο Ν. Κοτζιάς θέση αρχής της ελληνικής πλευράς είναι ο σεβασμός στον πάντοτε ειρηνικό και σταθεροποιητικό ρόλο της Ρωσίας στην Ευρώπη, καθώς και η ανάγκη διπλωματικής και μόνο λύσης στην υπόθεση της Ουκρανίας, για το μέλλον της οποίας θα ήταν -κατά τη γνώμη του- προτιμότερο ένα ομοσπονδιακό καθεστώς.
Δεν υπάρχουν στρατιωτικές λύσεις
«Δεν πρέπει να υπάρχουν σκέψεις ή ψευδαισθήσεις ότι σε μια σύγκρουση όπως στην Ουκρανία μπορεί να υπάρξουν στρατιωτικές λύσεις. Εάν προσπαθήσει κανείς να αυξήσει την ένταση, τα αποτελέσματα θα είναι κάθε άλλο παρά αυτά που ίσως επιδιώκει», σημείωσε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, υπογραμμίζοντας ότι ενημέρωσε τον Ρώσο ομόλογό του για τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινότητα, άνω των εκατό χιλιάδων ομογενών, εν μέσω πυρών στην Ανατολική Ουκρανία, για τη φροντίδα των οποίων έχουν ληφθεί μέτρα -και ειδικότερα για να διασφαλιστεί η ροή φαρμάκων και τροφής προς αυτούς.
«Η ελληνική κυβέρνηση έχει μια μεγάλη ανησυχία λόγω των εστιών έντασης στην περιοχή γύρω από την Ελλάδα, οι οποίες μπορούν να αποσταθεροποιήσουν συνολικά την Ευρώπη», παρατήρησε ο Ν. Κοτζιάς, περιγράφοντας ένα τρίγωνο με κορυφή την Ουκρανία και άλλες δύο άκρες στη Λιβύη και τη Μέση Ανατολή. «Πρέπει όλοι να συμβάλλουμε ώστε αυτό που προσπαθεί η Ελλάδα, να στείλει κύματα σταθεροποίησης στις εξωτερικές πλευρές του τριγώνου, να κυριαρχήσει σε όσους επιδιώκουν να αποσταθεροποιήσουν όλο το τρίγωνο της Ανατολικής Μεσογείου», δήλωσε, θυμίζοντας και την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης προς την ΕΕ που αφορά στην προστασία των χριστιανικών κοινοτήτων στη Μέση Ανατολή, «κοινότητες, που εξέφραζαν και μια αντίληψη που έχουμε για τη ζωή Ελλάδα και Ρωσία, τη συνύπαρξη και την ανοχή στο διαφορετικό, την πολυθρησκευτικότητα και τον πολυπολιτισμό και την εκτίμηση σε μια κουλτούρα, που υπάρχει εδώ και 2.000 χρόνια στην περιοχή»
Αναφερόμενος στο θέμα των κυρώσεων ο κ. Κοτζιάς είπε ότι «ουδέποτε κυρώσεις έφεραν τα αποτελέσματα που επεδίωκαν εκείνοι που τις αποφάσιζαν. Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να βρούμε άλλα εργαλεία συνεννόησης και συμβολής στην ειρήνη στην Ουκρανία -και σε κάθε περίπτωση τονίζουμε προς όλες τις κατευθύνσεις ότι ο πόλεμος δεν είναι λύση».
Για την Κύπρο
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών ευχαρίστησε τη ρωσική ηγεσία για τη σταθερή στάση υποστήριξης τής Κύπρου, γεγονός που «δίνει ένα αίσθημα ασφάλειας στον κυπριακό λαό».
Την επιθυμία αμφοτέρων των πλευρών για ανάπτυξη των διμερών σχέσεων «με πιο υψηλούς ρυθμούς» επιβεβαίωσε με τη σειρά του ο Σεργκέι Λαβρόφ, ανακοινώνοντας την απόφαση ανανέωσης της διυπουργικής επιτροπής συνεργασίας και την έναρξη των εργασιών της «χωρίς αναβολές».
Ειδικότερα, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στη διμερή ενεργειακή συνεργασία, λέγοντας ότι υπάρχουν «πολύ καλές προοπτικές» για συμμετοχή και συνεργασία της ελληνικής πλευράς στον αγωγό φυσικού αερίου, που θα κατασκευαστεί από τη Ρωσία και θα καταλήγει στα σύνορα Τουρκίας-Ελλάδας.
Ο Λαβρόφ χαιρέτισε τη συμμετοχή του πρωθυπουργού της Ελλάδας στους εορτασμούς για τα 70 χρόνια της Αντιφασιστικής Νίκης, στις 9 Μαΐου, στη Μόσχα, και υπογράμμισε την ανάγκη να γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα όλων των εθνικών μειονοτήτων στην Ουκρανία, Ελλήνων, Βουλγάρων, Ρουμάνων, Ούγγρων κ.λπ. Τόνισε δε τη σημασία της προετοιμασίας του Έτους Φιλίας Ελλάδας και Ρωσίας, το 2016.
Αναφερόμενος στο θέμα των κυρώσεων ο κ. Λαβρόφ είπε: «Τιμούμε την εποικοδομητική στάση της Ελλάδας, η οποία τάσσεται υπέρ της στρατηγικής συνεργασίας Ρωσίας –ΕΕ», χωρίς να πολιτικοποιείται και «να θυσιάζεται η συνεργασία αυτή σε κάποιες γεωπολιτικές φιλοδοξίες τρίτων χωρών».
Απαντώντας σε ερώτηση του Αθηναϊκού Πρακτορείου, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών είπε επίσης ότι η ελληνική πλευρά κατανοεί την απόλυτη αναποτελεσματικότητα των προσπαθειών να συνομιλήσει κανείς με τη Ρωσία με τη γλώσσα των κυρώσεων, οι οποίες, συμπλήρωσε, βαρύνουν τη συνείδηση όσων τις υιοθέτησαν, «μεταξύ των οποίων δεν ήταν η σημερινή ελληνική κυβέρνηση».
Αν υπάρξει αίτημα βοήθεια, θα εξεταστεί
Ο κ. Λαβρόφ προσέθεσε ότι οι δύο υπουργοί συζήτησαν την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, σημειώνοντας ότι «και στη Ρωσία η πιστωτική κατάσταση δεν είναι πολύ απλή, λόγω της μονομερούς παράνομης πολιτικής των δυτικών ομολόγων μας, όμως εάν από την πλευρά της κυβέρνησης της Ελλάδας υπάρξει κάποιο αίτημα (σ.σ. δανειακής βοήθειας), τότε, όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας Σιλουάνοφ, εννοείται ότι θα εξεταστεί».
Ως προς το Κυπριακό, η ρωσική πλευρά επιβεβαίωσε «την υποστήριξη των προσπαθειών εφαρμογής των σχετικών ψηφισμάτων του ΣΑ του ΟΗΕ, των συμφωνιών που επιτεύχθηκαν νωρίτερα μεταξύ των κυπριακών κοινοτήτων», καθώς την τελική απόφαση –σύμφωνα με τη Μόσχα- μπορούν να λάβουν μόνο οι ίδιες, και οι ξένοι παίκτες πρέπει να βοηθήσουν σε συμφωνία με συναίνεση και αμοιβαίο υπολογισμό συμφερόντων.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών απάντησε καταφατικά και σε ερώτηση σχετικά με τις δυνατότητες ανάπτυξης της αμυντικής-τεχνικής συνεργασίας των δύο χωρών, θυμίζοντας τις παραδοσιακές σχέσεις στον τομέα αυτό.
«Ετοιμάζουμε πρόσθετες συμφωνίες, που θα εδραιώνουν τη νομική βάση στον τομέα αυτό, έχουμε και αμοιβαία φιλικές στρατιωτικές επαφές», είπε ο κ. Λαβρόφ, τονίζοντας ότι «δεν άκουσα τίποτε από την πλευρά της νέας ελληνικής κυβέρνησης για αλλαγή αυτής της πολιτικής», και προσέθεσε ότι υπάρχει ρωσικό ενδιαφέρον για συνεργασία σε τομείς όπως η αντιμετώπιση της πειρατείας, της πολιτικής προστασίας κ.λπ.