H Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. απέτυχε, τα ξημερώματα της Παρασκευής, να καταλήξει σε συμφωνία για αλλαγή στην ευρωπαϊκή συνθήκη. Πλέον οι προσπάθειες στρέφονται στο επίπεδο των 17 χωρών που συμμετέχουν στο ευρώ, με την προσθήκη ακόμη έξι κρατών, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα νέο δημοσιονομικό σύμφωνο.
Εκτός της συμφωνίας παραμένουν Μ. Βρετανία και Ουγγαρία. Σουηδία και Τσεχία προσανατολίζονται να εγκρίνουν τη συμφωνία σε επίπεδο εθνικών κοινοβουλίων. Αυτό δήλωσε ο Νικολά Σαρκοζί σε μεταμεσονύκτια συνέντευξη Τύπου και επιβεβαίωσε νωρίς το πρωί ο Χέρμαν Βαν Ρομπάι.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δήλωσε επίσης ότι οι χώρες θα παράσχουν μέχρι το ποσό των 200 δισ. ευρώ σε επιπλέον κεφάλαια προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Αυτό επιβεβαίωσε και η Κριστίν Λαγκάρντ. Η Γαλλίδα αξιωματούχος κατά την έξοδό της από το χώρο της συνόδου, δήλωσε ότι οι Ευρωπαίοι θα δώσουν 200 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ, και ότι η ενέργεια αυτή θα επιβεβαιωθεί το πολύ σε διάστημα 10 ημερών.
Ενδεικτική του κλίματος που διαμορφώθηκε ήταν η σύντομη δήλωση της Άνγκελα Μέρκελ: «Θα πετύχουμε τη νέα δημοσιονομική ένωση. Έχουμε ένα ευρωπαϊκό νόμισμα, μέσα σε μια σταθερή ένωση», δήλωσε κατά την έξοδό της από τη συνάντηση. «Θα έχουμε ισχυρότερους κανόνες για τα ελλείμματα των προϋπολογισμών, για τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης.
Οι εθνικοί προϋπολογισμοί θα υποβάλλονται προς έγκριση στην Κομισιόν
Μπορεί να μην επιτεύχθηκε συμφωνία σε επίπεδο «27», όμως φαίνεται να υπάρχει βούληση για επίσπευση των αλλαγών από τα κράτη που καταρχήν δεν εμφανίζοται αρνητικά στην τροποποίηση των Συνθηκών. Ελλείψει ομοφωνίας, η κατεύθυνση που προκρίνεται είναι αυτή της «διακρατικής συμφωνίας» που θα πρέπει να εγκριθεί μέχρι τον Μάρτιο.
Ο Βαν Ρομπάι δήλωσε ότι τα κράτη-μέλη θα καταθέτουν τα προσχέδια των προϋπολογισμών τους στην Κομισιόν. Παραδέχτηκε ακόμη ότι «η διακυβερνητική συνθήκη έχει εμπόδια, ωστόσο μια πλήρης συνθήκη δεν ήταν εφικτή».
Ο ίδιος ανέφερε εντούτοις πως δεν επιτεύχθηκε συμφωνία για την χορήγηση τραπεζικής άδειας στον μόνιμο μηχανισμό διάσωσης της ευρωζώνης, τον ESM, ο οποίος θα τεθεί σε λειτουργία τον Ιούλιο του 2012, αλλά ούτε και για την έκδοση ευρωομολόγου, το οποίο παρέπεμψε να συζητηθεί σε «πιο ήρεμες ημέρες».
Ν. Σαρκοζί: «Απαράδεκτοι οι βρετανικοί όροι»
Στη συνέντευξή του, ο Γάλλος Πρόεδρος, πέρα από την αναφορά ότι το πεδίο αποφάσεων μετατίθεται πλέον στο επίπεδο των 17, συν όσα κράτη εκτός ευρωζώνης το επιθυμούν, εμμέσως πλην σαφώς επέρριψε την ευθύνη για την αποτυχία στον Ντ. Κάμερον.
«Θα θέλαμε μία συμφωνία σε επίπεδο των “27” αλλά αυτό δεν κατέστη δυνατό δεδομένης της στάσης των Βρετανών φίλων μας. Πλέον μιλάμε για μία διακυβερνητική συνθήκη, ανοικτή στους υπόλοιπους», είπε ο Γάλλος Πρόεδρος, που είπε ότι οι όροι του Λονδίνου είναι «απαράδεκτοι», ωστόσο υποστήριξε πως το γεγονός ότι οι συνομιλίες συνεχίζονται σε επίπεδο των 17 της ευρωζώνης, δεν σημαίνει μία Ευρώπη δύο ταχυτήτων.
Αυτόματες κυρώσεις και ESM
Σημείο τομής όλων στη Σύνοδο ήταν η ενίσχυση της δημοσιονομικής εποπτείας και πειθαρχίας, καθώς επίσης η αυτοματοποίηση των κυρώσεων εναντίον των χωρών που δεν τηρούν τους κανόνες.
Εντούτοις, οι όροι με τους οποίους επιχείρησαν να αποσπάσουν τη συναίνεση όλων η Μέρκελ Και ο Σαρκοζί προκάλεσαν την εντονότατη δυσφορία ακόμη και των κορυφαίων κοινοτικών αξιωματούχων που συνήθως αποφεύγουν να πάρουν θέση όταν υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των κρατών-μελών.
Χρειάστηκαν πάνω από δέκα ώρες διαπραγματεύσεων ώρες συνομιλιών για να συμφωνηθεί το ανώτατο όριο για το μέγεθος του μόνιμου ταμείου διάσωσης της ευρωζώνης, το ESM, στα 500 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό ενδέχεται να επανακαθοριστεί τον Ιούλιο, όταν και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ ο μηχανισμός.