Του Ιάσονα Τριανταφυλλίδη
Όλες οι στιγμές που εμφανίστηκε πάνω στη σκηνή, κατά τη διάρκεια της παράστασης των «Ορνίθων», ο Άρης Σερβετάλης ήταν πραγματικά μεγάλες στιγμές υποκριτικής, που ανέβαζε τη συγκεκριμένη παράσταση σε πολύ υψηλά επίπεδα. Εκρηκτικός, λαμπερός, γεμάτος ταλέντο και εφευρετικότητα, αξιοποιούσε κάθε λέξη του κειμένου, για να δημιουργήσει μια απρόσμενη στιγμή κεφιού και εφορίας στους θεατές. Λαμπερός και μαγευτικός κυριαρχούσε στη σκηνή, και υπερέβαινε κατά πολύ την παράσταση –και όλους τους συντελεστές της βεβαίως– στην οποία συμμετείχε. Νόμιζες πως όλο το κωμικό ταλέντο του κόσμου και όλη η μεγάλη ιστορία των κωμικών φώλιαζε μέσα του. Ο Άρης Σερβετάλης και αυτή η ερμηνεία του πάνω στον Αριστοφάνη ήταν άλλωστε και η μοναδική δικαιολογία να ανέβει αυτή η παράσταση πάνω στη σκηνή της Στέγης.
Πρέπει να ξεκαθαρίσω πως σε μία συνέντευξη που μου είχε δώσει στο ραδιόφωνο ο Νίκος Καραθάνος, λίγες μέρες πριν ανέβουν οι «Όρνιθες» στην Επίδαυρο, στην ερώτηση που του είχα κάνει αν θα δούμε στην Επίδαυρο τους «Όρνιθες του Αριστοφάνη» ή τους «Όρνιθες του Καραθάνου», μου απάντησε πως θα δούμε τους «Όρνιθες του Καραθάνου». Το σεβάστηκα, αν και ακόμα καλύτερα θα ήταν, αν είχε αφαιρέσει το όνομα του Αριστοφάνη ή είχε προσθέσει τη φράση: «βασισμένο στο έργο του Αριστοφάνη». Οπότε, ό,τι έχω να πω, απευθύνεται στους «Όρνιθες του Καραθάνου» και όχι του «Αριστοφάνη».
Βέβαια δεν έχω να πω και πάρα πολλά, γιατί η παράσταση δεν αντέχει καμιά σοβαρή κριτική, με τον ίδιο τρόπο που δεν αντέχει καμιά σοβαρή κριτική μια παιδική παράσταση, ή μια ερασιτεχνική παράσταση τσίρκου. Ένα πλήθος ανθρώπων, που στην περίπτωση που ήταν όμορφοι ήταν και ημίγυμνοι, και όταν δεν ήταν όμορφοι και νέοι, ήταν καλά ντυμένοι –χαρακτηριστικό δείγμα σεξισμού– μια αρκετά μεγάλη ορχήστρα, σχετικά με την ασήμαντη και λίγη μουσική που έπαιζε, (όπου επίσης οι πιο όμορφοι απ’ αυτούς ήταν και ημίγυμνοι!) κινούνταν, φώναζαν, ούρλιαζαν, πάνω κάτω, σε ένα αισθητικής νηπιαγωγείου σκηνικό, προσπαθώντας να κάνουν «κωμικά» αλλά και συγχρόνως να μας πείσουν πως δημιουργούν «υψηλή τέχνη». Μία χορογραφία πραγματικά για να γελάς, όπου προσπαθούσε να δώσει στους ηθοποιούς κινήσεις πουλιών, αλλά με έναν τρόπο εντελώς ερασιτεχνικό, μια σκηνοθεσία που έβαζε τους ηθοποιούς να προσπαθούν να βγάλουν ήχους πουλιών, και αυτοί βέβαια έκαναν σαν παιδάκια σε σχολική παράσταση, κουστούμια τρίτης κατηγορίας, με αποκορύφωμα την Ελένη Αλεξανδράκη, που χωρίς κανένα λόγο ήταν ντυμένη, ενώ έκανε το πουλί, βασίλισσα Ελισάβετ και τον Άγγελο Παπαδημητρίου, που ενώ έκανε τον κούκο, ήταν ντυμένος Σωτηρία Μπέλου!!!
Είδαμε πολλά σ’ αυτή την παράσταση, μέσα σε όλα και να παλεύει ο κύριος Καραθάνος με μία ηθοποιό, να πασαλείβονται με τούρτα σοκολάτα, και το θέμα βέβαια ήταν αηδιαστικό, γιατί αντίθετα με το σινεμά, που βλέπει κανείς τα πράγματα από πολύ κοντά, στο θέατρο, καφέ δεν είναι μόνο το χρώμα της σοκολάτας, και μπορεί να σου φέρει αηδία. Κάποια απ’ τα κορίτσια του θιάσου, πού και πού και χωρίς λόγο, έβγαζαν τις μπλούζες τους και μένανε με τα στήθια έξω και μετά τις ανέβαζαν, προσπάθειες συνεχείς για κάποια έξυπνα κωμικά τρικ μήπως και γελάσουν οι θεατές, παρμένα απ’ το σινεμά ή και τα κώμιξ με τη διαφορά πως δεν υπήρχε το ταλέντο, όχι μόνο απ’ αυτόν που τα δίδαξε, αλλά και απ’ αυτούς που τα ερμήνευαν, για να αποδώσουν. Επί πλέον, όταν παίρνεις έναν αθλητή ΑΜΕΑ, που περπατάει με μεταλλικά πόδια, πρέπει να ξέρεις και γιατί και πού και πώς τον χρησιμοποιείς. Ομολογώ πως δεν είχα αισθανθεί ποτέ άλλοτε τόσο άσχημα στο θέατρο, όσο τη στιγμή που βγαίνοντας ο συγκεκριμένος άνθρωπος στη σκηνή με τα μεταλλικά πόδια, παριστάνοντας το θεό Δία, έτρεχε πάνω κάτω, και ο κόσμος άρχισε να γελάει από κάτω, και ξαφνικά, προφανώς γιατί συνειδητοποίησε με τι γελάει ακριβώς, σταμάτησε απότομα….
Κάποιοι μίλησαν και κατηγόρησαν για απολιτίκ θέση του σκηνοθέτη πάνω σε ένα τόσο πολιτικό έργο. Απορώ πώς έφτασαν μέχρι εκεί. Για να φτάσεις να δεις το αν κάτι είναι απολιτίκ ή όχι, πρέπει να υπάρχει παράσταση. Εδώ ήταν ένα συμπούρμπουλο χωρίς καμία αισθητική, χωρίς καμία θέση ανθρώπων που έτρεχαν πάνω κάτω, και ηθοποιούς που δεν τους λυπάμαι καθόλου, τελικά, για την κατάντια στην οποία τους έβλεπα. Προτιμώ να μη συνεχίσω σ’ αυτό τον τόνο, και η Στέγη νομίζω ν’ αρχίσει σιγά σιγά να προσέχει πού πετάει τα λεφτά της. Γιατί έχουμε δει από το ξεκίνημά της ως τώρα αρκετές σοβαροφανείς σαχλαμαρίτσες. Αυτή δεν ήταν καν σοβαροφανής…
Για να επιστρέψω στο ξεκίνημα του κομματιού, τις στιγμές που στη σκηνή βρισκόταν ο Άρης Σερβετάλης δεν ίσχυε τίποτα απ’ όσα είπα μέχρι τώρα. Ο ίδιος ο Άρης Σερβετάλης, εντελώς από μόνος του, ερήμην της σκηνοθεσίας, του κειμένου, του υπόλοιπου θιάσου, του σκηνικού, της χορογραφίας, ήταν από μόνος του μία υπέροχη αριστοφανική παράσταση. Γιατί είχε ρυθμό, μέτρο και θέση πάνω και στην κωμωδία γενικά και πάνω στον Αριστοφάνη ειδικά. Αλλά πάνω στη σκηνή δεν ήταν ούτε οι «Όρνιθες του Σερβετάλη», ούτε ο «Αριστοφάνης του Σερβετάλη». Ήταν δυστυχώς οι «Όρνιθες του Νίκου Καραθάνου»…